장음표시 사용
111쪽
ad Regula, publice interes delicta puniri, multis modis declinaturusque infinem. -
vixit in iam contingentia ; quod chara & b
neuola vNor,viacus maritum in manibus Curis, litauit eum eripere manu acuas intentatur c tracam poena Bullae S. D. N. Sixti V. contra resi-
sentes: qu itur,an compr3hendat foeminasὸEt iere in similibus terminis hanc qiuestionem proposuit Iulius Clarus in Κfin.q-29.versi quaero etiam ,eamque indecisam reliquit. Ego Ialuo semper meliori iudicio, i me remitto,didam . aliquantulum quid sentiam: prudenter enim dixit Lld. in . c. post transsationem,in primo notabili,de renunciat. quod licet Concilia sint custodienda sicut Euangelium, recipiunt' tamen interpretationem, alias mastra natura introduxisset 'Doctores,d' varios pro tempore Iuris Interpretes. I Pro parte negativa facit, quod odia sint restringenda, c. 'odia, de rega .lib.6. l.cum quidam, aede lib. & posthum. a text.notabilis in l.at si quis, S. Diuus Marcus,ibi,poenam in
112쪽
mim IIatutam non esse, T de religios. & sumptuuneri quem
singularem dixit Bald cons. I s. Ad euidentiam, lib. I .in L. . Gde sacros. EcclesTiraquel.de Legibus Connubiald.f. m. a. Clement.de patria potesta.capi. Effectu 6.nu. 27. Et iacit contra illos ignaros Iudiues qui omne illicitum reputant delictum,& volunt puniri poena extraordinaria rnam ex eo contextu datur illicitum, non tam e punitur, quia Lex non declarauit esse delictum. O bone Deus, cur non est ista consideratio in ore omnium Iudicum. a Hinc postea dicebat notabiliter Ioan. Andr. in c. dispendiatae Rescripta lib. 6. quod Lex, vel Constitutio quae alias
extenditur ex identitate rationis, nunquam tamen extendiatur ratione poenae; quod dictum ibi Geminianus multum commendat,&dicit cordi tenendum Imola in c. fin. col. 3. de Rescript. Abbas in Prooemio Decretal col. . in cap. . de locat. Butr. in c. final. col. r3. de Consueti Iac id summopere commendans,in i cum quidam,nu.9. de liber.& posthum. 3 - Hinc etiam est,quod licet declaratio trahatur ad praeterita.S. 1 .de filijsante dotalanstri confeci os .fin. in princip. saper Dara S ti. rem in Authenta de Raptu mulier. in primcie. Bald. in Imoa dubium,col.a. C.de lςgibus. Canoniae in cfin. de Constitui. Tamen si Lex declaratoria imponat poenam de novo, respectu poenae non trahitur ad praeterita. Glos. notab. in Cloment. I. in verbo de caetero,de Viar. quam ibi Cardines. r putat valde notabilem & singularem, col. a. Abbas, in cap. cum tu,de Viar in c. cum causam, in ultimo notata de Simon .in ta I .ne praelati vic. suas. C lossa in c. I. g. quia vero, in verbo, Receperit,&ibi Geminian. not. de election. lib.6. in C. 2.col. a.de his quae vi metusue causa,lib. 6.
4 . Et prohibito consequenti, notacen latur prohibitiam an receden si prohibitio sit poenalis, de sic limitatur Lex or tio, de Sponsit. ut dixi in Repetit. Regulae cum quid,lib. 6.
s Pro Contraria parte facit quod dispositioi.Si quis in tantam, Cunde vi,compraehendit riminam,sos ind.l.si quis in tantam am s uti sunt Bart. nu 3 Alacri col. I. versi. his
113쪽
sic praemiss. Salicet. qinest. I.Angel.col. I. Alex. in I.iusu pbiast sid. num .3 . de acquin possi Communem attestatur Ripa in cap. Sarpe, nun . 88. de restitui. spoliat. Menoch. de recuper.
possessi e med.9. quaest. I. num. 9.
Et dicit Bald. ind. l. Si quis in tantam,col. a. quod Richardus de Saliceto, in Syndicatu fuit condemnatus, quia tempore sui ossicij non condemnauit mulierem in poenam L gis , Si quis in tantam. . 6 Secundo poena l.unicae, G de Raptu virg. procedit etiam in muliere rapiente virum,glosmagna in d. l. vnim,ubi Bal. rnum. 23.& in l. Raptoressitum. 7.C.de Episcop.& Clerici dest haec est Communis opinio, ut ibi per Marsit. nu. 232. Et dicit Angel .in d.l. fin. quod secundum hanc opinionem vidit plurius Florentiae iudicari,& comburit quandam meretricem quae adolescentulum rapuit; & ita practicatur in Gallia. Ripa lib. 12.c. 6. Aresto 3. Rauen. Singui. 388. 7 Vnde licet Constitutio masculum nominet, hoc prouenit ratione frequentioris usus, non excludendo per hoc fsminas; glossa notabilis in l. I. in glos. i. C. de his qui ad Eccles.coiuug in Authen. Cassa, in glos. I. C.de sacros. Eccles. in I. a in princ.in verbo praecedentem,is de vulg.& pupill. in l. si
9.Vol. I. Fclin. in c. quoad consultatione, col. I 6. de re iudic-Alex.int postulante, is ad Trebel in pulchro casu. Curi. iuno cons. IO7. in fine. Bellon .cons. a.nu.8. dixi in Trael. Locati& conducti, de Colono qui promisit plantare vitae. am cum medietate fructuum,nam si plantaret alias arbores, de de illis inedietatem habebit , ubi videre placeat. Addo Gerard. 1ingulari y7. num. 4. Corscit. in Singular. in verbos requentia. Rebuissi in Tractatu Nominat. quaest. . nu. 26. ubi bene loquitur. Vnde , inclusio unius,non est exclusio alterius, cum quid cst dictum gratia frequentioris usus,& sic limitatur lex cuin Praetor,isue ludi c. Felin .in capit. nonne, colum. 2. de Pra 1umpi. Ias. ad i. i. num. 33. st solu. matrim. Riminald. ad
114쪽
f r. Indlae, Institution. quibus alim. licetves fion. s Tertio pro hac parte facit quod consuluit Marsil. 8 r. nu.
18. quod Trinua & Pax dicuntur rupta etiam per mulieres, :licet concepta sint verbis respicientibus masculinitatem,tate generalitate verborum in alijs, prout in Bulla de qua tractamus verbis generalibus concepta, geminatis & pregna tibus. ros Quarto Statutum & Constitutio poenam imponens vi lentiam committenti, comprehendit foeminam violentiamticientem,ut not.ini. si constantes. sin. ff.solui.matrimon. . II QKnto Statutum prohibens sub certa poena quod nullus .vadat de nocte,comprehendit Deminas,& punirentur inuetae sicut masculi. Bart. in l. iura, num. a. s. de legib. Bal.in LI. num. I . C. deserv. fugiti. Cin. ini. I. quaest antepenuit. C. tquaesit longa Consuetu. Alexand. in l. si Constante, S. fin. nu m. 7.ff. luto matrimo. IaLin l. si ita scriptum, isde legat. a. Angel.in I. I .f. verba, ff.de pecul Mars in I. unica, nu. 2 a T. C. de raptu virgin. Dec. in l. foeminae, num. II S. fide regul. riur. Apostil.ad Bald.in l. si Barsatoram, C.de fideiussor. C. st strens.in l .si filiomum. . C. de Condieti ob caus. Socin. iun.
cohs I .num .9I .cons. 3.num. I9.lib. I. Viuius lib. I.opin. 283. Ampliat. I. Dec.cons.339. nu. a. Rebuis ad i. I.num .8. E. de vernor.signific. Marsil. in l. si quis viduam, num . . & 6.is de quaesti a ι Ia Sexto mulieres reputantur adeo temeraria' ut incurrant
poenas Canon.Si quis suadente diabolo, I7. quςst. .Glosin s d. Canone siquis. Quae Comuniter approbatur, ut per Na
Et dicit Bald. in l. ne passim, C. de iuris &facti ignorant. suod mulieres ita ligantur Statutis Terrarum generaliter &indefinite loquenti , sicut masculi, nisi specialiter reperiantur exceptae.
a 3 Et haec opinio in puncto Iuris & iuxta intentionem & Gnem Bullae verior videtur: cum si inspiciamus verba in vers. particulares vero persons,eas comprehendere non videtur, cum sexus mentione non faciat. In versiculo,duces quoque, de sexu mentionem ficit. Ibi excellentiae, sexus, aetatis. Crederem tamen in hoc admodum uersari Iudicis arbi: C trium by Corale
115쪽
trium in consi-ndo ficti circunstarias, prout obseruata videmus in puniendis mulierum delictis,& excessibimi Primo me mouet, quia cautio de non ostendendo , est noselum de Iure Civili, sed Diuino dc Canonico ut publica quies conseruetur,l squissimum ustae usufructu,ita ut denoete,de diritem pore ibiarum, & quandocunque peti possita
Herculari. de Caution. de non offendendo,cap.3.nume. r 3.& tamen si foeminae incurrant poenam, regulatur Iudicis a r. bitrio Herculan ale Cauti .de non Ot d. c.42.num.
Is Secundo in calu l. si quis in tanta . Vnde ut, excusatur siluit patens de iure sibi licere, Bart.ini. I.num. 6. C. Vnde vi. Excellitisiunus S sortia de Restitui in integr. parte I. qiuest.
16 Tertio in calu l. si constant s.fin.ff. tu. matrim. de quo supra, remittitur Iudicis arbitrio considerare debetis qualitatem mulieris, si est virago, &shmies. Rebus ad l. I.st. deueib. significat.col. II .versi.item si dicatur. ni 7 4iarto in casul.vescar,ade Raptu uirgm.contrariaten tia est uerior & magis Communis,scilices,quod mulier rapiens virum non puniatur poena Ll ut testatur Paul.Giμ.la .de diuers.criminibus i 3 quaest. Ita. nu.33. Practia I doci .s nin17I.Iul Clarans. Raptus , uers- sed pone, diotis, o licuinam sit crimen grauissimum & GipitalG in muliere tamen punitur Iudicis arbitrio, citra tamen mortii Tiber. Decian. Tract. Criminali, Tomo 2. De Raptiae rca με .nu. 27. ubi attendit qualitatem per narum, & vilen meretriculam punit ad mortem. 18 Et in propriis terminis grauissimi criminis Issa Maiest, iis, mulieres illud delimini incurrentes mitius puniuntur ;Oldrad cons 39I. Boer. in Traetate Seditiosis , col. penulta
arren in Prach. parte I. nu.9 I. vers. quid autem, Tiber. D cian supra citato Trael. Crimin.TOmo 2. libr. 7. capi. 49. de Excusatione Reor. num.
I9 Consideraturetiam qualitas p a 'num sit applicabilis de conueniat sexui iuxta loci qualitatem, prout considerauit
116쪽
α 5 Aeeectit bonus text. in materia Sacrilegij, in l. sacrilegii
rinam,ffadi. Iul. peculat. Vbi pro eodem mct crimine capitali,multi furca suspenduntur,multi cocremantur, multi ad bestias damnantur,habita ratione sexus, & aetatis,l. Si aduuterium,S.fratres, Lincestum , is de adulter. text. clegans in Cano. indigna,num .32. quaeit.6. ubi tanto grauius puniuntur viri, quanto magis ad eos spectat& virtute vincere,& exemplo regere foeminas. Ad idem i. quisquis,f. ad illias, C. II adi. Iulia. Maiest. ubi in crimine Maiestatis loquitur in his uerbis: Mitior enim circa eas debet esse sententia ratione se Xus de aetatis. Tiraqucit. Tractatu de poenis temperandis .causa nona. S imile videmus in materia carcerandi, lices enim contra eas intentetur grauillimum aliquod crimen ,tamen circa i cum carcerationis,remittitur arbitrio Iudicis iuxta qualitatem facti & personae. Iul. Clarus,s.fina. qussi. 28 .vers. quando igitur, Menoch.de arbitr. Iudi.quaest.83. nu. 2 o. Prosper
23 Quare, cum simus in foemina quae ut plurimum non suspenduntur, etiam in crimine famosi latronis, iuxti consi. Veronens. a 6.num. 274 & in grauissimis & atrocissimis sexui indulgetur, ut deductu est. Sumus hic non in foemina extra . nea,sed in uxore, cui ctiam iura multum indulgent, & com
a Vnde receptans maritum rebellem non punitur. Albertc. in . parte blattator. quaest. .dicens ita Parmae iudicatu. Gigas loquens in crimine laesae mateliat. Rubrici de paenis quas filij incurrunt,quael Lao.& in pluribus quaest quaesti io. 7nuin. 6. Et in crimine haeresis uxorein excusat Si manchas cap. I f. numero 8. Crederem non teneri nec puniri posse poena ordinaria Bullae contra masculos; Et in hanc opinionem videtur sere in simili casu sensisse Florian. ad l. libertio imo,is ad L Aquil. Gomessuariata resolution. tomo 3. cap. Io. num . ia. Nec dissentire videtur Farina c. quaest.3.num. II 8. quaeitione 3 a. num 79. maxime quando manu vacua eriapuisset. .
26 Et iuxta praedieta inferuntur non millae utiles declarati nes ad Regulam, quod publice interest delim puniri, l. ita C a vulne-
117쪽
vulneratus.ff. ad leg. Aquil. unde talis dispositio initur Kγ diuorabilis , & sic extendenda, Ba n l.quemadmodum, C.
a Declaratur primo & procedit, quando constatex se commissum delictum, uel constat qualitas ipsius, nam in dubio
ad tollendum poenam,debemus excludere desictum,ita Ias. in d.l.cum quidam, num. 28. Et licet haec prima declaratio reprobetur per Crauett.de antiquit. temporipari.q. principali,nu. .quia Doctores praesupinnunt delictum, & de eo constare,iuxta l. I.*.illud,ad Sillanian. si quando, ubi Iaso
Tamen responderi potest, quod si no constat clare de de et licto,non est im ponenda psna; & cum erimus in casu dubio excludemus delictum, iuxta l.merito,Tpro socio. 28 Declaratur secundo, ut procedat, quando agitur de indicenda pςna pecuniaria,tunc publico interest delicta puniri, secus si agitur de indicenda poena corporali, tunc restrictio facienda est. Alciat.lib. . Paradox.cap.ς. in fine. Et haec de- cclaratio facit ad casum istum,cum agatur de poena corporali &ipsiusmet vitae. β29 Declaratur tertio,nam delicto si est imposita poena multiplex& mitior eligitur. Aut nulla est imposita poena,vel non lare constat,& tunc imponenda est yrna, ne delicta rema
118쪽
bet in eo nilbro ut in multiplici poena mitior eligatur,quia iratione leuioris poenae, homines faciliores sunt ad delinque dum:nam, parum di nihil aequiparantur: & ita dixit practic asse Cunetrimo anno sui Doctoratus.. Tamen videtur posse responderi, quod hoc delinquenti ab initio commissi delim eit incertum , cum concurrit Iudicis arbitrium, merito, &c. CASUS SEPTIMUS. ' De Legato pro incertis & male ablatis, eius virtute, i &esticacia ipsius.sVM MARIUM.1 Pupiliaris tacitam vulgari expresia matrem n excludit. 2 Fallit, quale id futura pia cassano mcertis se male ablatis 3 Dispositio Auth. Ex causa, C.de liber.yraeteris. an habes Domin. legatis pro incertis edi male ablatis-d Itinctio D D. ibid.6 Legata a non minuunae filiorum Legitimam. is Tami in Legatispro eaone Itone constentia. io Damnatus ad mortem,nonpotente N ad pias causas. i . Fallit pro incerιιs σmale ablatis . ,3 Dispositio I. Si unquam, C. de reuoc.donat Vonprocessit in Legatis pro incertis, cY male ablatis. o Dispositio l. cum auus, J. de conis. demon .non procedit in Legatis pro incertis or male ablatis. Io Statutum de Gabel apro quolibet contra Bupionon comprahendis pro incenis'male ablatis.
D Legatum pro exoneratione conscientia se pro inceritis Ur male. ablatis qua iniculMur. senum. seqq. Vi perbelle interrogatus 1 quodam studioso &ω gregio Iurisconsulto, an legata pro exoneratione conscientiar,& pro incertis & male ablatis haberent ultra alia legata pia aliquam prs rogatiuam, praeeminentiam, & fauorabilius aliquod priuilegium. Et licet Andr. Tiraquel. in Tracta.'Privit. piae causae tractauerit
119쪽
de istis Legitis pijs in genere, ea quae in serius dicam sicco
pede trasiens omisit. Est materia frequens, quotidiana;&tota die praeficabilis Not.Hijs,l octoribus, Iudicibus, Merca toribus, &similibus,in hoc avarissimo viuedi genere; ob id aliqua, tilia pota Coscietijs pariter&aucibus delectabilia.
1 Acili pupillaris contenta in vulgari expressa matrem 1 non excludit,iuxta tradita in l. 2.isside vulg.& pupilla. in l. precibus,C.de i inpuberia Limitatur singulariter quado est substituta pia causa pro exoneratione conscientiae pro incertis & male ablatis. ita singulari ter Angel.in l. precibus, num. s. verti c. idem dico, ubi Castrensnume.8.dicit singulariter notandum, & ibi R-
se iun .num.χρ. ζ3o. C. de Impuber. Commune dicit Ripa ind.l. 2.nu. 62. isde vulg.& pupil. Riminald. ad i. precibus, nu. I 3 s. Illuitriis. Mantica,de coniectur. vlum. volunt.lib. s. tit. 13. nu 3 . ubi valde commendat&extollit. Rotan d. cos. 69.nu.28. lib a . Eman.Cos a in cap. Si pater,in 2. parte,in ver-b , ipsis pauperibus,nu. 3.& in verbo saperstiti, de testam. li. 6. Henoch. de Praesumpt. lib. . Praesum pl. 39. nu sto. Roucscala ad Alexilib. I .cons-38. in verbo hoc probo per ea.
3 Istinctio communis de qua in Auth. Ex causa,C. de Ii- I her. praeter. de scienter vel ignorarer praetereunte, non habet i Kum pro legatis pijs, pro incuriis & male ablatis , sed indi itinete debetur. Ang.ino. Auth. Ex causa, subnu. 2. versi. ide dico: Ea ratione, quia prpsam edu cit, quod sem per suisset pro exoneratione conscientiae & salute animς sus relicturus.Comedat pro valde singulari Soc. ad i. a. subnu. 32. versic. anotam e casu isde vulgari. Barbatia in Repet. l. Cua cutissi. col. 2 a. C.de fideicom. Cotta dicens valde singulare in Memorabit.in verbo, anima, Didac. pariter valde com mendans ad cap. Rainuti dia .num. 6.de Testamen.
120쪽
Decisio, seu Casus VII. Priuilebum Tertium.
π Egata pia non minuere L timam filiorum. Doetor. I , adi. Si quis ad declinandam, Q de Episcop.& Clerici
Et hoc verissimum est,nullam habens dubitationem. in. cons. 8ς. num.7. lib.3. Cucc.delegitim in verbo, nec usuis ctu,su b nu. yo. versi uri dicens igitur. x Li mitatur singulariter pro egatis pijs, pro exoneratione conscientiae,& incertis & male ablatis, quae minu ut Legitima,ut pulchre per Soc. in d. La. in citato ia loco. Dixit valde singulare Cotta in Memorabilib.in verbo, Anima, dicens esse bonam Cautelam ad priuandum filium Legitima. Addo Barbaciam coni. . col. I I. lib. . Neviran. in bylua Nuptia. lib. 6. sub num .. . versi. item limita, folio mihi 388. in fine. Sed iniquum videtur sub colore pietatis priuare filium L gitima,& ideo subsistendum. Roland.conf6I .nu. I9. lib. I.
Decian. Tradi. criminat. lib. a cap. 17.Tomo I.
6 Amnatus ad mortem naturalem,testari prohibetur I tiam ad pias causas. Bartol. in Repetit.l. I. num. 26. C. de Sacros Eccles.& est Communis opinio. Abbas in Rubr. detestament. num. II. versic.de damnatis. Iul. Clari in g. t stamentum,quaest. 2I. Versi. qmero quid indanatis ad mortem. Dida c. in Rubr.de Testamen. Parte 3.num.a 7. Michael Crass. de testament.quaestio. IT. num .8. Limitatur tamen ultra supra minatos testari posse pro incertis & male ablatis pro salute anims sine, Ioan. Andri in cap. Quanquam,in verbo Dominus meus. ubi Anchar. Nota b. I limitans,dummodo constet de male ablatis: & ibi sequitur Geminian. versi omnes aute,col. 6. Tiberi Decian. Trach. hninatatb. Σ.cap. I7.nume. . tomo I. Aret .in S. Cum autem .num. IS. Inst. qui b. mod. ius patri potest. sol u. Qv d dum in videtur in specificando talem turpitudinem ,&1, Do in intc. in verbo, omnes autem, l. 6. versi.sed Rc-netae te tamen idib. 6. Bald. dicens habere magnam aequis atem in Lana. L 3. lab nu. I . si a non copet.iussi dici