C. Suetonii Tranquilli opera: sedulâ recensione accurata

221쪽

nrunam, quibusdam etiam itemus, narit et Um-Hae quoque, Praetra tonsuetudinem, musteum agonaeommisit. Ae, ne quid rea haec Meupatum caret detineretve, cum P sentia ejus urbicas ea egere a liberto Helio admoneretur, reaeripiat his verbis, Quamvis nune tuum consilium sit et v tum, cleriter reverti me tamen suadere et optare potius debes, ut Nerone dignus revertar.' Cantante eo, ne necessaria quidem causa exeodere theatro licitum era Itaque et enixae quaedam in peetaeviis

dicuntur; et multi, taedio audiendi laudandique, Hausia oppidorum portla, aut furtim desiluisse demum, aut morte simulata funere elata Quam autem trepide anxieque ertaverit, quanti adversari Tum aemulatione, quo metu jussieum, vix credi potest. Adversarios, quasi plane conditionis ejusdem,

servare, aptare, intimare Mereto, nonnunquam ex occursu maladictici maere, ac, si qui arte pra cellarent, corrumpere etiam solebat. Judices autem,

prius quam inciperet, reverentissime alloquebatur, Omnia se facienda seessae; sed eventum in manu eam Fortunae illos, ut sapientes et docto viros, fortuita debere excludere '' atque, ut auderet, horta tibus, aequiore animo recedebat ac, ne sic quidem sine sollicitudine, aestumitatem pudoremque quorumdam pro tristitia et marinitate Numa, suspe tosque sibi dicens.

24. In ertando vero, ita lagi obediebat, ut,

nunqu- exsereare ausus, sudorem quoque frontishractio detergeret atque etiam, in tragico quodam actu eum vipsum hamium cito resumataset, paridus et metuena, ne ob desictum certamine submoveretur, non aliter confirmatus est, quam adjurante hypocrit non animadversum id inter exaestationes auectam tionesque popula victorem autem se ipse Pronuntiabat qua de causi, et primonio ubique contendit. Ac ne cujus verius Hedimicarum memoria aut vestigium exstaret usquam, subverti, et unco trahi,

222쪽

212 VI. ona M. abjicique in latrinas, omnium atatua et imaginea imperavit. Aurigavit quoque plurifariam, OI-- piis Vero etiam decem ema quamvis id ipsum in regeruit date carmine quodam suo reWinendi ei.

Sed excussus curru, c unus repositus, Cum e

durare non posset, destitit ante decursum neque eo secius coronatus est. Decedens deinde, provinciam universam libertate donavit; simulque judices civitate Romana, et pecunia grandi Quae beneficia, emedio stadio Isthmiorum die, sua ipse voce PT nuntiavit.

25. Reversus e Graecia Neapolin, quo in ea Primum artem Protulerat, albis equis introiit, di jecta parte muri, ut mos hieronicarum est iamili modo Antium, inde Albanum, inde Romam. Sed

et Romam eo curru, quo Augustus olim trium Verat, et in veste purpurea, distinctaque Messia aureis Halamyde coronamque vite gerens OlymPlacam, dexti manu Pythiam, Praeeunte Pompa carie tum eum titulis, ubi, et quos, quo cantionum, quove bularum argumento vicisset sequentibus currum ovantium ritu plausoribus, Augustianos, militeaque

se triumphi ejus, amitantibus. Dehinc, diruto ines maximi arcu, per vibrum forumque Pia tium et Apollinem petiit. Incedenti Pasiam victinue

caesae, sparso per Vias identidem croco, in alaeque aves, ac Iemnisci, et binaria. Sacra corona an cubiculis circum lectos posuit; item statua in citharoedico habitu . noth etiam nummum e cussit. Ac post haec tantum abfuit a remittia laxandoque studio, ut eo emandas vocis gratia, neque ulites unquam, nisi absens, aut alio ex Pronuntiante, appellarit neque quidquam aeris i cove egerit, nisi adstante phonasco, qui monem Parceret arteriis, ac sudarium ad os applicaret inuutiaque es amicitiam suam obtulerit, es innuitatem indixerit, prout quisque a magis Parcium laudasset.

223쪽

M. Perulantiam, libidinem, luxuriam, ---elam, crudelitatem, sensim quidem primo et Mevite, et velut juvenili errore exercuit; sed, ut tunc quoque dubium fiemini foret, naturae illa villa, non aetatis esse. Post crepusculum atatim, an epto pila ves laro, popinas instat ineumque vicos vagabatur Iudibundus, nee sium miseriamen a videm redeuntes a cena verberare, ac repugnantes Vulnerare, Soacisque demergere, assuerat tabema etiam Lisingere et expilare quintane domi constituta, ubi Partae, et ad licitationem dividendae, praedae pretium

Numeretur. e saepe, in ejusmodi rixis, oculorum et vitae periculam adiit, a quodam laticlavio, cujusuNorem attrectaverat, Prope ad necem eamus. Quare nunquam postea publico ae inud hori sine tribunis commisit, praevi et Mevit a sequentibus. Interis

diu quoque, clam gestatoris, sin desatus in the

trum, sinitionibus pantomimorum ex parte proscenti superiori signifer simul ac spectator aderati Et, eum ad manus ventum esset, lapidibusque et sub--Iliorum fragminibus de meretur, multa et ipse jecit in populum atque etiam Praetoris caput conis Muciaritis 27. Paulatim vero lavatiscentibus vitiis, ocularia et Iatebras omisit, nullaque dissimulandi curan majora palam erupiti pulas a medio die ad mediam noctem protrahebat, relatus saepius calidis Piscinis, ac tempore aestivo vivatis Caenit atque nonnunquam et in publico, mumachi praeclusa,ves Martio Campo, vincirco maximo, inter acori .eum totius Urbis ambubaiarumque ministeria. Quoties ostiam Tiberi deflueret, aut Baianum sinum praetemavigaret, dispositae per litora si ripas deversoriae tabemae parabantur, insignes ganeae et matronarum, institorias operast imitantium, atque

hinc inde hortantium, ut appelleret Indicebat et familiaribus ecenas, quorum uni tmellita quadragies se tertio eo titit, alteri pruria aliquanto absorptio

224쪽

23. Super ingenuorum paedagogis, et numinam eoncubinatus, Vestali virgini Rubrii vim intutiti Acten libertam, paulum abfuit, quin justo nuim

.nio sibi conjungeret, a missis consularinua viri qui regio genere ortam pejerarent. Puerum morum, exsectis testibus, etiam in muliebrem noturum tran figurare conatus, cum dote et flammeo, Per Menne nuptiarum, celeberrimo ossicio deductum in ae pro uxore habuit. Exatatque Huadam non inaestua ocu Bene agi potuisse cum rebus humanis, aiDomitius pater talem habui et uxorem.' Hunc Sporum, Augustarum Omamentia excutium, laetis

que vectum, et circa conventus mercatusque --ia

ac mox Romae circa Sigillaria, comitatua eat, identudem exosculana. Nam matria concubitum re eum et ab obtrectatoribus ejus, ne ferox atque impote mulier et hoc genere gratiae praevaleret, deterritum, nemo dubitavit utique postquam meretricem, quaein fama erat Agrippinae simillimam, inter concubinas recepit olim etiam, quoties laetic cum matre u heretur, libidinatum inceste ac maculis eatis et dirum, affirmant. 29. Suam quidem pudicitiam usque adeo PT stituit, ut, contaminatis Paene omnibus membria, novissime quaa genus Iussis excogitaret, quo ferae

pelle contectus, emitteretur e cavea, Virorumque ne

seminarum ad stipitem deligatorum inguina invud ret; et, cum statim desaevisset, conficeretur a Doryphoro liberto cui etiam, sicut ipsi Sporus, ita ipse

denupsit, voces quoque et Hulatu vim patientium virginum imitatus. Ex nonnulli comperi, Pernu aissimum habuisse eum, neminem hominem Puducum, aut ulla corporis parte Puram esse V um plerosque dissimulare vitium, et callide obtegeret ideoque professis apud ae obscoenitatem canem qu que concessisse delicta.

30. Divitiarum et Muniae fructum non anum putabat, qum prolationemr ordido ne depam eam, quibus impensarum ratio constaret prisautos

225쪽

qui abuterentur ae perderent. mirabaturque avunculam Caium nullo magis nomine, quam quod ingentes, a Tiberi r uetas opes in brevi spatio prodegisse Quaere nee largienda nec absumendi modum tenuit. In triudatem quod vix eredibile videatur) octingena nim1-m- Ilia dium erogavit abeuntique super se tertium millies contulit. Menecraten citharoedum, et Spiculum mirmillonem, triumphalium virorum patrimoniis aedibusque donavit Cercopithecum Paneroten, faeneratorem, et urbanis rusticisque

praediis impletatum, Prope regio extulit funere. Nisam vestem his induit. Quadringenia in uno

tum sestertiis aleam iusit, Placatu est rete aurato, Purpura coccoque funibus nexis. Nunquam minus mille carrucis socias iter traditur, solata mularumna nisis, canusinatis mulionibus, armillati et ph Ieraa cumma cum ture fitque cureorum.

31. Non in alia re tamen darimosior, quam lasadificando. Domum a Palatio Esquilias usque sint, quam primo M Transitoriam,' mox incendio

sumiam, restitutamque -- Auream' nominavit. De cujus spatio atque cultu suffecerit haec retulisse.

Vestibulum ejus fuit, in quo Colossus centum viginti pedum staret ipsius emine tanta laxitas, ut porticus triplices milliari in taet item stagnum maria instar, circumseptum aedificiis ad urbium speciem;

rura insuper arvis atque vinetis, et pascuis silvisque varia, cum multitudine omnis generis pecudum ac ferarum. In caeteris partibus cuncta auro lita, distincta getamus unionumque eonchis eranti Coen tiones laqueatae tabuli e meis versatilibus, ut flores, fistulatis, ut unguenta, desuper Pargerentur. Praecipua cinnationum rotunda, quas perpetuo diebus ac noctibus, vice mundi, circumageretur ba eae

marinis et Alautia fluentea aquis. Ejusmodi domum eum absolutam dedicaret, hactenus comprobaVit, ut, se diceret, quati hominem, tandem habitare coe-

226쪽

pisae.' Praeterea inchoatii pidianam a Miseno ad Avemum lacum, contectam, porticibusque Cones sariae, quo quidquid istia Baiia calidariam amaram esset, converteretur lamam ab Avemo aliam, que, ut navibus, nec tamen mari, iretur, longitudinis per centum sexaginta millia latitudinis, qua eo uariae quinqueremes commearent. Quorum operim

perficiendorum gratia, quod ubique emet euatodiae, in Italiam deportari, etiam celare convicto non nisi ad opus damnari, Praeceperat. Ad hunc impendiorum furorem, super fiduciam imperii, Etiam spe quadam repentina imme aram et reconditarum opum impulsus eat, ex indicio equitia innani, meomperto pollicentia, thesauros antiquisaimm gazae, quos Dido regius fugiena Tyro secum extulinae esse in Africa vastissimis pecubus abditos, nc Pomeerui parvula molientium vera. 32. Verum, ut spes sesellit deatitutus, atque ita jam exhaustus et egens, ut stipendia quoque militum, et conmista veteranorum, protrahi ac dic serri necesse emet calumniis rapinisque intendit antimum Ante omnia, instituit, ut e libertorum msunctorum bonis Pro semisse dextans ei cogeretur, siqui sine probabili causa, eo nomine fulment, quo essent unae samiliae, qua ipse contingeret deinde, ut ingraisrum in Principem statamenta ad saeum pertinerent; ac, ne impune emet studi ia juria, qui scripsissent via dictament ea tum, ut Iege majestatis facta dictaque omnia, quibus modo desator non a

esset, tenerentur. Revocavit et praemia coronam

quae unquam tabi in certaminibus civitate detuli senti Et, cum interdixisset usum amethyatini ae Tyrii coloris, a Maiaseriue, qui nundiniamin die

paucula uncias venderet, Prae ait cuncto negoti tores. Quinetiam, inter canendum, animadveream matronam e spectaculis, vetita pur a cultam, d monatas e procuratoribus suis dicitur; detractamque

inico, non veste modo, sed et bonis exuiti Num

227쪽

delegavit ossicium, ut non adjiceret, Seis, quid

mihi opus sit: χ Hoc agamus, ne quis quidquam habeat.' Ultimo te dis ompluribus dona deriremit, imulacraque ex auro vo argento fabri taconflavit in his Penatium Deorum, quae mox Gau restituit. 33. Parricidia et eaedes a Claudio exorsus est revius neci etsi non auetor, at eonscius fuit; neque dissimulanter, ut qui boletos, in quo cibi genere Vinimum is aeceperat, quasi Deorum einum, posthac

Proverbio Graeco Gaudare sit solitus Certe omnibus rerum verborumque contumesiis mortuum in- Sectatus est, modo stultitiae, modo saevitiae, arguens.

Nam et' morum eum inter homines desisse, Pr dueta prima syllab G abatur multaque decreta et constituta, ut insipientis atque deliri, pro irritis habuit. Denique bustum ejus e sepiri, nisi humili levique macerit is laxit Britannicum, non minus aemulatione vocis, quae illi jucundior sup- Petebat, quam metu, ne quandoque apud hominum

gratiam parem memoria praevaleret, Veneno aggre sus est quod acceptum a quadam Locusta, ven nariorum inclytaycum opinione tardius cederet, ventre modo Britannici moto arcessitam mulierem in -- VerberaVit, arguens, pro veneno remedium dedisse Excusantique minus datum ad occvita

dam acinoris invidiam; -- Sane,' inquit, 'legem Juliam timeol' comitque se coram in cubiculo

quam posset, eissimum ac praesentaneum coquere.

Deinde, in haedo expertus, postquam is quinquet ras mirarit, iterum ac saepius recoctum, porcello objeci Quo statim exanimato, inferri in triclinium, darique cenanti secum Britannico imperavit. Et, cum isse ad primum gustum concidisset, comitiali morbo ex consuetudine comptum apud eonvivas ementitus, postero die raptu inter maxi os imbrestra aries extulit stulare. Locustae, pro naista

228쪽

opei impuniinter praediaque ampla, se et diaeupulos, Mait. M. Matrem, dicta saetaque sua π*-entem

Merbius et corrigentem, hactenus Urino να-hatur, ut invidit identidem oneraret, quaa e numa imp rio Rhodumque abiturus mox et honore onmi et potestate privavit abductaque militum et Semlaianorum statione, contubemio quoque ac Palatio e pulit. Neque in divexanda .dquam Penatis buit, submissis, qui et Romae morantem Iuthua, et in secessu quiescentem per eonvicia eicio a teri marique praetervehentes inquietarent. Verum, minis ejus ac violentia temtus, Perdere statuit. Et, cum ter veneno tenuisset, sentiretque antidotis Praemunitam lacunaria, quae noctu super dormientem, Iaxat machina, deciderent, paravit. Hoc eo illo per

conscios parum celato, solatilem navem, viva vesnaufragio e camerae ruina periret, commentu est.

Atque ita, reconciliatione simulati jucundi imis literis Baias evocavit ad sollamia Quinquatinum simu evibranda datoque negotio uimurestris, qui

Libumicam, qua advecta erat, vi sortuito eo cursu, miningerent, protraxit convivium repetentuque Baulos, in lacum corrupti navigii machinoaum illud obtulit, hilare prosecutus atque in vix aup tuas quoque exosculatus, reliquum temporia cum magna trepidatione vigilavit, coeptorum riens exitum. Sed, ut diversa omnia, nandoque evasisse eam, comperit, inops concilii, L. Agerinum, libertum ejus, salvam et incolumem eum mussio nuntiantem, abiecto clam juxta pugione, ut Pelleu sorem sibi au malum, arripi constringique junia matremque occidi quasi deprehensum crimen volum

taxia morte vitasset. Adduntur hi atroci na, nee incertis auctoribus, ad uisendum intersectae cadaver accurrime, contrectam membra, alia it eram

alia laudam itique interim obora, bibisae. Meque

229쪽

ta- emacientiam metiria, quamquam et multum et senata populique gratulationibus confirma tu aeut statim aut unquam matea serim potest, saepe . Mesa , exagitari se male , specie, verberibusque Furiarum ae taedia ardenti a Quin et facis permagos meri , evocare manea et exorare tentarit Pelleis

natione quidae Graeciae, Meuiantis aeris, quo. xuin initiatione impli et Mininu, e praeeonis su

moventu intellegae non is eat. unxit parricidiomatris amitae necem quam cum ex duritie alvi euhantem visitaret, et in raraetana lanuginem ejus ut solet , jam grandia natu, per blanditias sorte vixisse M Simul hane ex pero, mori v.lo; 'oonvera in proximoa, minatim se posituram, velut inde , Rit praeemitque medicia, ut largius Purgarent ram. Necdum demetae hona invasu, suppresso testamento, ne quid a oederet. 35. Uxores, mater Octaviam, dum Postea durit Poppaeam fi lanam, quaestorio Patre Mam, et equiti Minnano antea nuptam deinde Statillam Mea linam, Tauri his eo alis a triumphatia a neptem et M ut potiretur, virum qua Auleum Vestinum consulam, in honore ipso trucidavit O tamae eo uetudinem esto adaper tua, eo lenti a amicia, 'Sumere lui debere,' respondit, uxoria

.mamenta. ' Eamdem mox saepe is tra stranguinum meditatua, dimini, ut sterilem ae improbarito divortium populo, nec pareente conviciis, etiam misgavi Denique oetavit sub eri ne adulteriorum, adeo impudenti latioque, ut in quaestione peram-ubus cunctis, Aniectum paedagogum suum indicem auri erit, qui dolo stupratam a se fateretur Paeam, duodecimo die post divortium Octavus in matrimonium Meeptam, dilexit unice. Et tamen ipsam quoque ictu iacia oecidit, quod se ex a-gatione sero reversum, gravida et ama eonvisi i emaerat. Ex hae filiam tulit Claudiam Auguatam amisitque admodum in tem ullum a deo ne-

230쪽

eminudam genam eat, quod non Metae eminueriti Antonarun, Gaudii filiam, meum emactat Poppae

mortem nuptia sum, quasi molitricem novariam a mn, interemit. Similiter aeterim, aut mmmu misia ut albi, aut propinquitate oriunetosa in quibus

Aulum Plautium juvenem quem cum ante mortemper meo pure mi, 'Eat nunc, Inquit, 'matermen, et in eminem meum mulatura 'cinetana, di-

laetum ab ea, et ad spem imperii impulsum. --vignum Rufium Crispinum, Poppa natum, im --rem adhue, quia sese tu au tua et imperia I

dere, mergendum mari, dum Placaretur, ervici tua demandavit. Tumum, nutricia filium, Megavit,

quod, in procuratisne Λομι MΕ- in adventum

suum exstruetis lavisse Senecam, Prime tam ad necem eo ulit quamvis a e coamaentum petenti bonisque cedenti, persancte juriiunet, με -- eorum ae frustra Periturumque Potius, quam n citurum LV Burro, Praesecta, remedium ad faucespouicitus toxicum misit Liberina divite et aenea, olim adoptionis, mox dominationis auis sint eantque metores, veneno, partim cibis, Partim potioniabus indito, inter Pit. 36. Nee minore saevitia soria et in extem gra satus es Stina crinita, quae summi poterentinua exitium portendere Vulgo Putatur, Per continuaunocte oriri cur rati carius e re, ut ex Milo astrologo didicit, solere Tegea talia ostenta caede utiqua illustri expiare, atque a semet in vita Procerum de lare nobilistimo cuique exitium Matinavit Enimvero multo magis, et quaia Peruvatam nullam, duabus coniurationibus prouulgatis quarum Prior majorque Pisoniana, Rome materior, Viniciana, eventi, emtata atque detecta est. Conjurati eri uti triplicium catenarum dixere ausam eum quidam crimen ultro faterentur, nonnulli etiam im-Putarent, tamquam aliter illi non poment, nisi morie, auemnere, dedecorato flagitii onminua. iamn