Quaestiones super tota philosophia naturali, cum explanatione textus Aristotelis

발행: 1487년

분량: 327페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

e realis gesterminu reale superadditu materie artis.et illud non e aliud is forma arti. p3qr coxupitur forma artis quol3 naturali exibstitet ipso artificiali remanete.ς artificiale diststingvitreastanamrali. Quatu ad 3 arti .

et fos sint elitates absolutet na sit entitas αι spectiva. neso solone huius dubio ponunt oue

distieri s. maiia natae pncipiarena

turalis motu.io supentitate materie sudantur duo respect'. prim' epncipiantis a et materia orpncipiat via mos. alde. n.respeci' naturali ratis a u materia di naturalis dincipiare motu et isti respeci' sulfudametales subiective exm testentitate materte subiective et termiatiue imotu et pdicat de materia denotative. stir potoici de sis. Ex his dis duo ad durin sinu est op istea poes sui saluabiles. materia e natura. Dese natura p pdicatione denotativa et acclitale. p3qrois relatio Icretiue designata didicat denotative et acciitaliter de suo fudameto.Σ Di in dicte*poes non sui saluabiles p pdicationeqditativa et emtiale.p3qr nullumspectivu icafilditatiue eteentialiter de ab et Ex es t in materia e natura denotativa solii .et stirsor.et ili sti natura pdicat de respectu fundato super entitate forme et materie essentialiter et quiditative. Ha - dubitat . Uty natura dicat e L MM univoce de materia forma

alio.Σ a, non pdicet de posteriori nili gra prioris. Ex Bdiar duo. 'brio in natura ii or anoto De materia et forV3pfectiori mo dicar de foscs de materia: tiino stdicat de materia gra forme nece5. et dr in napdicar anales dema et sex apte.et depuatieeralia ple:urno p

stat uni uoce dema et fossut icatio viii uocastat minotativa. stat in pure uni cet qditatiue pdicas de respectu naturalitati fu/dato supra etitate materie et de respectum da/to supra entitate Diri in Mil espectiNouo ex una pae et de respectu fudato suppriuatione ex alia parte predicat analogice. πυε tiri dubita LUtp maria et for 'beanta Moistietas rones naturali. Rd

quamdet inaeqrro forma naturadi ipsi mrmee substare motu p modii Dcipe passim et

subiectivi et eu B iclinatiui.qr materia debet resu moi' etcus bere naturale iclinatione ad forma moi 'ro formarnaruradi ipsi'sine se

herer modii pntipi, irriseci et a ductivi motussir forsubarenti naturainose b3 solii ad motii 2 modii meipsi formaret Uinatiuis3 et g modii pncipissa, ductivi et effectini vi ata patebit te.

derandus duplex ternim'.vn de e pinarias et tare puatui .li rei artificiargnatio sit substractio. Mira secudar et consecutivus: et talis evere positivus. En secuda drur artificiale none naturale ' bili cludit ens naturale et natura 3 p acens. Pald tertia di φ multa sui accntia naturalia q nopnt naturaliter separia suba et On titate .ppter naturalitate ipso cuiusmodie sanitas et figuralia dispo.et hec deqone.

t astrologia musica et pspectiva J Q si sint magis matbematice G na/turales. Et arguit on .conclusioes olum illax trivi scietia/ru aut plurium sunt naturales.g tales scie diusnotari naturales. p3IM.qro e finis demia tioismo a fine iustu eoia appellari. Ulicvnu

quodae accipit suasnotatione a formalis; stiista* scia*nponit ex gditate matbematica tam ex maluet oria pbicatissi ex formali. g magiciit dici pbicem matbe . C3'sic auctostate pbi diceti.geometria.n.e de linea natist nos m

In oppo e auctoritas cometatoris diemi

natis in sui magi matbematice G naturales et et Aristo. ppinenop vocat armonim matbet matica. Dq5e est tresarticuli.Qua ad p . scieduea fclarat Ue termino

sitiones. mia scia di naturalis. qr Isiderat res subrone naturalitati. Σ'scia os mathematica qr considerat de magnitudinib'ri inbuiusmole scie medie sutisse tres .astrologia. musica. et pspectivaret non dicuns medie per abnegat mne extrem 'quodamo p participatiocia*r subiectum ipsa* alud pticipat de vimet:quiae aggregarii ex aliqua quiditate matbematica

42쪽

Secundus

e re aliqua differetia nat ali ut subiectu penspecti eunea usualis .E ' suppositio. scienne praepali' accipiat denominatione a suis pricipi scba suis conclusionib': p3qr conclusi oes t arui a suis principiis.m scoo p Eridian fine is qui dicit* sicut se m finis inaturaIibus ca se m puncipia i demostrativis:0 res accipi/unt denominatione a fine in naturali .st scientia accipi I denominas. ne a principiis. E Quita suppositio in illis sciet iis medijs Wplurimust ncipia sunt matbematicalia et conclusioes naturales. Ex boc seςtur primo Piste scientie medieno sulpure matbematicales.Σ'in no sunt pure naturales.3 in siit medie iter eas fi mo

etcu cometatore sui magis matbematicales naturales. vepe qad natura: non quoad

nos:quia conclutiones quo ad nos sunt nobis magis note in principia. a sciendJecp iste secudus tra

et exquis' fit consideratio naturar divid:tur ic capitula.3n primo ondit qualis sit conli deratio naturalis. et laedit sex conclusides. 'brima tangit interuet ebec. 'post boc dicendu est quair matbemane differat a pesco. Scoamatbematicus et pbylicus confiderat de eode. . at pBs tri rombns. prima sta matbema ιtic'considerat plana firma longitudine pucta et physicalia corpora et de ipsis considerat prusicus. 5 etc.z ratio qr astrologia maerat idecupbriica. S et matbematica. ansIbat quia astro/lagia tosiderat pse passionibVolis et lune et simila mica.getc. minor ea bat quia pbiclion fiderat de sole et luna. Set de p se accntis'eo*.tamia quia icovenies e cosiderare de sole et luna et de nullo p se acciuideo*.3' roga oes a locu niui de natura laborauerut circa figura solis et lune. Et vi* terra et mundus sint sperica. Et circa istae mathematic'. gphic'et matbemati/eus He cosiderant. 3' micla matbematicusvsiderat eade Husimode. I bati quia phicus siderat figuras et magnitudies sm in sui ter, mini et dispoes corpo*nt alius; ea no Isiderat mathematicinn F tali accidui.' Durpitelligentia abstracta sui amatia stabilLE '

sint i materia sensibili quo erit possibile ista ac cistia ed sine mana sensibit Let itelligi si semassint et tu matbematu' actuerat ea vi abstracta cpBscpno drisiue illa abstracia sit ' rem sit

ueno statalia abstrabet iii ii e med actu. ' coclusiotagit una correlaria I platone .ete N abstractio latuit platone. ponedo ideas ga posuit Dicaee abstracta a matbematicis: et in mastematica sui magi abstrabibilia apricis. Ufabuius ponit seria coclusione u e bpbicalia minus abstrabiit o mathematicalia. ibat B duabus

rontes.prima illa sunt min' abstrabibilia. iqpterminae. l. Diffinitionib' ponit inol'dicta iu*dimnitioniblao ponit sed in omnitione matbematicalium no ponit mor idimniti autempbi calvi ponit mor).mnore.pbat: ila eqle re/ctu et curuu numer figura ime motu erutiearo at et os no sui supple fine motu et ma sesibili. imo dicut sicut ee simu et no sicut curuu. Σ' roqr scae medie ut astrologia pspectia et a deminutarabut pure matbema .gnalia sui mi nubstrabibilia Φ matbem amicalia. ssa bat qrgeometria de nati lineamo fim innat .s itendit pspectiva at mathematbica linea:s3 non par Φmatbematica: sed inquantu3 pbysiica. ΟΡ-iost Edue circa buc textu icidulta tres dissicultates. pria vip ista a po sit salvabit. pesca est a matbe'. cu ista. o. pbi matbematicus.'pro solutioebu dissi cultati ponite Due suppoes. 'pria P ista .ppophic'o' amatbe sic expoli pb e et matbeaticus e.et pNesne matbematicet' in nulla propositio e laluabircu alia q i fert sua fidictoria 3. Ex B stat in ista de rigore faronis e va. pbicus dita matbeeqrois pbi ne mathemati viro/cperute. Ex hoc ori iste nossit simi saluabiles pbic'ost amat 'malus mi emathematic'qrνifert ista.alus prie 'no e matbematisqui

dicit D. et 'difficultas ut pscia natura rorata

noe alti unu potabstrabi ab alio capicndo ab strabere. unu sine alio itelligere. et' ois γυlas tratural νὴς, butuma olbsi sua dimisione

supponit o P dic capit mendacissi pro fata

43쪽

rpbysicorum

latita et ponit tardistinctio. duplexe abstractioqdde realis. etest realis separatio vis ab alio. aliae abstractio metba sica et istae duplex.qr queda e abstractio itellect'implicis qne noe aliud cs itellectio uni' no stelligendo aliud: et sic abstrahet iunoe dacui: Ni pria noe in tellecσao est veritas neo falatas. aliae abstractio coponetis et diuidetis et e stellectu itelligi/mus hoc nota f noee i Rettalin abstrahe riu potee mendaciuesi i a'opoeitellecinit vittas vrfalsitas.Quitu ad scisi articulta ponit. Cinet ii sim resposa scie medie sui magi V matbematice in nites.bec esp3 ex monotabili. Quantu ad mu articulu.

llo OH,U derare materia et formam. Ad soluedu B dubiu e supponendu in Aristoteles

limi. let considerato simii dit macta et forma. orgo cotideratio naturalis ede matia et forma

sua tagit duo dubia. prinium natura osta tur de duo .smaha et forma vir: considera

Ilo naturarsit de ait lini v extrisγα ii consideratio naturaritis viris 3 vip ad eade partemineat determiare de utraq;. Et subdit in prui antiu crederes materiaci tota su&3 rei solis cosiderauerut de materia: democritus et epedocles. In una inplephice sue aliud tetigerut de for'.CΣ'Irad ea de seiam plinet detiminare de malia et for .pbat p5s triremni .pma si ars imitat natura eodemo ei natura sicuti arte.' eiusde artis e viderare matiam et forma. g ad e1de scia3 naturale Ninet comorare materia et formaaninore a Mim medici essiderare sanitate tam forma colera et fleuma ijssi materia cu qui e sanitas.et domificatis ecesiderare forma domu materiastigna et lapides. Pro eiusdε scie e considerare fine et ordinata ad fine.' forma e finis adque ordinaturmata ὁ eiusde sese eeensiderare materia et sor .minor p3qrcunsudet moccotinui vitutiuad q6 deuenit illud ga em aliud tuere' fime.

forma e buiuinor respecta maiie:et subdit Pada poeta dicebat ee derisoria dioere fine3 graclypter nugatione.vult.n.nooem fine vitismee.s3 optimii ee vaemii. Et ad declarari s maioresspmeronis et et minoris subdit Petram frit artes et simplicit faciut materia sua. alle sutque non faciunt materiam suam sed sunt oporoseidest dispositive. Secudosubditur nos vumur omniussaturalibus aliquo modo propter nos..i damo finis ipso*.LnaturaliauEx bis dicit P oue stricipallores artes.svsuaεlis et archi sui quodammo acii ueniaterie.et ponitidisserentia iter arte et scietia.qr artes operatur circa sua materia suescie no.imo specularurea solu.Tertia ro eiusde scie e considerare illiqsiit ad aliud. eiusde stilae considerare mateιria et forma. Ina.qr materia et forin ad albω. ε 3'sclusiρ materia et laesurpby considerati dis ino' suti 'mor'et trjsmutationis:qrsicut faber cosiderates.ita pbicvoaderat ma εterra et formi. faber siderat es inquatues prin sui opis:5 pbic'considerat materia et fruina fui et, sui pricipia mella naturalis trisma taliola:et considerat et formas sepatas' * serpn' mos' et generationis. ut sol est prae mo

at quomodo iste forme sunt separate est opus prime pbilolophie. π rtici dubitat.Utr: materia et for sint

ad aliquid. 'pro solutioe ponite due disticnoes. bria duplex ead ali .s D ee cuius totv ee est ad aliud.aliud est ad aliquid sin dici Q oe svo significato est absolutu3 et decoriolato est respectivum. Peillinctio aliquasiit ad aliquid mee dupliciter. uno modo quiditatiue et essentialiter sic ς, sunt per se reponii bilia in predicamento ad aliquid.alia sui ad aliquid denominatiue et accidentaliter cuiusmoisii tota fuda meta et subiecta relationu. de qui bus ipse relationes predicdtur denominatiue et accidentaliter. Ex bis diduntur tria. et rimo in materia et forma sunt essentialiter et quiditatiue relativa fim osti.quia materia dici;ur for/me materia. et forma di materie formaeetu n5 sunt ad aliquid secuduee quiditat hie et essen tialii m materia et forma dlaut entitates abso/lutas in inam to substatie reponibiles.edi esse deneiadae etec

44쪽

Oecundus

eantar relatres m eesicut relatio talitati pnciparatis que de ipsis accidetaliter icatur.

maiore ad*batione or illa auctoritas herveritate in natibus et no in oratirus.Wpet in pri

mo nobili C Hl sc am drin maior N veritat ubi talis dria formalis e eennalis etri a tantalis C Ad tertia or ς illa auctoritase intelligeda, s. P pspectilis no Iliderat de linea νm in matbe . mancus. L pure matbematbica. sed νm cppbrii, ea idest secudis o contracta estper differentia3pbilicam. Et recoequestione.

i causalitas cau/se finalis conueniat ipsi sim simi pliciterpnaee intentionale. auti fm suu ce reale. Et arguit prb

c.quia babilibus plantib'cessat ni ot'. Sc sic finis e ca nobilior inter oes cas Jerat ca sc63 suum nobilius ce.sed ee nobili e ee reale.q6 est te simptr. et non ee interionale.q6 e ee scorn qu.gmis e ca Fm suum ee reale. et non fini fixi esse intentionale. CVM qrcu;uslibet effecthealis quelibet cd de per se debetee realis .sed finis eci alicuius effeci'realis. g finis e ca realis. et per iis erit ca fm suu ce reale. Un oppo arguit. m illud ee finis e ca fm q6 precedit suum esse,ctu. 0 precedit suu effectu solii m ee intentioa, te .ge casecudii suu esse intentionale. In illa q/ssione erui tres articae critatu adpmu. - - ενε ,- sciendu est solutio qllionis stat,11 1U in solutione quattuor dissiculta tum. prora virum finis sit ca par sp babeat ee intenn nate. 'pro solutione buius ponit tardustrictio 3 m et cfina possunt tripla considerari. o modo reduplicatiae.z tuc denotat caluarem et uniuersalitate. sic γ illud supra q6 cadit

Debeleeca infererie aeati ad sub3.et De eodepdicari uniuersali Om pdicatu . et sic in finis e casm l ua ee in tention aleonec sin P babetee rea le.allo mo pol capi specificanue. et mnc ut spe/cificat rocm fm qua Nicatu conuenet subiectovI Duedo ens in citu ense subiectu methapbysice. vel et specifica t Minone necti realita m ad

F istatu insit sudo sicut pies smin albus evilibuis.et tunc dicitur ae finis e i ruetioenon accipitur proeereali. tame est causa. y moedo capit pranssime. et luc&olat codunoneno repugnante inberetie icati ad subiectinis ipsa pinittet e. ut Pries ealb'Fm dio. Σφ difficultas vir u fit ide finis biis ee itinoale et obiectivuet postea il a ducit m esse reali et subiecimo. Ad qua nidetur spesti definis realiter et entitati oras so' penes diuersa ee. C3' difficultas ut calitas cae finalis sit nobilioualitate cuiuscua alterius cae. Ad qua respondetur c. licet entiitas finis non sit nobilior emitate cuiuslibet altor tame calitas eius e nobilior quacunae causa litate alterius cae. pato quia causalitas cause finalis eca causalitatis cuiuscii. alterius causia ipsa mi facit oes alias ea usas causare. ' ' difficultas utril ee in aetionale et obiectita ipius si nis sit nobili suo esse reali et subiecimo. Ad qua respondctur cv cius ce subicctivum et reale est nobilius suo ce obiectivo q6 bet in stellectu creature .patet quiaee obiectivunoeee nisi χω quidete e subiectius e re simpliciter.

in emi 'in in dum . iste terti' tracta

MMU tus in quo aristoteles determinat de causis per se diuidit in duo capitula. an pmo determinat de generibus causaru et diuidit in duas partes. 3n fima intendit tales conclusionem. R d naturalem p Bias pertinet si

terminare de causis que et quot sui numero. p bat quia in omni negocio q8 egratia sciendi ne, cesse e determinare de causis.sed hoc negociuca causa sciendiaergo in hoc negocio necesse est Determinare De causis.minorem probat qr non opinamur unumquodet nisi prius accipiamus propter quid et primam causam eius. ε 3n se. eunda i tendit talem conclusionem causa dicitur quattuor modis. primo modo Dicitur id ex quo fit aliquid cum m oetes dicitur esse causa statue. et argentum dicitur esse causa fiale.atio modo dicitur causa specieis eremptum vi paradigma siue ratio ipsius quod quid erat esse ut hec proportio duorum ad unum est for. ma huius quod est dyapson . Tertio modo capitur causa ut est principium primum. unde motus ut deliberans est causa deliberati. et pater

fili . et faciens facti et commutans commutati.

Quarto modo dicitur causa de fine. ut sani tas est causa ambulandi.st finis si causa prcιbat philosophus. quia finis est gratia curus aliquid fit. ergo est causa. probat antecedens grper finem conuenienter respondemus ad tu.

45쪽

terrogatio em factam propter quid. vi st quoratur propter quid ambulat.eo meter respindetur ut sanetur. Et subdit in ea que sunt intermum moves et vltimum fine quodamodo mcutur fines. et hoc respectu meacmiu. ut vasa Iut a pler potionem .et poti a ter purgatione. purgatio ipter macie. macies*pter sanitate3. Et hoc infert qr fere sui tot caulepse quot modis dicitur ca. In tertia pie piaclpat intendit tale coclusione. Tres su*ppvetates causarum etdiri na* eiusde effeci' sui plures cause pse.ntii in code genere causer ut es est ca p se materi/Elis ipsius statue: et statuiticatio est y se ca effici/ens et .mfa.cause sui fidi i uices causem dolare et laborare e ci emcrens bene biadi.Lsanan di et saltas e ca finalis laboratois . Tertia aliq*effectuti est eade3 ca ut dicimus gubernatoris absentii esse causaliaeuersiois nauis cui priuaerat ca salutis. In cirta parte ostedit Palet comelaeone. oes cause pse reducut ad alique quattuor modo*..pbar qr ois ci vel reducit ad cau/sam matiale ut elemeta ire sui materia syllaba/ru.et argentu materia vas': .et ignis phicorum corp .et par es toti': r pniisse respectu Iclusionis. aut renncit ad causam formale. ut positio partiu est forma respectu tot . aut ad causa ese sciente3 vi semen re spectu prolis medicus reι spectu sanitatis deliberas respectu Deliberati: et facicns respectu facti vel ad causa finalem sic utilla q sunt bomi cordiga finis debet esse ultimum et optimum:et tubit differt ipsus fines honum D cere vel bonu videri. i nihil differta funis sit vex bonusiue bonu appares. cosequenter recapitulat ea que Dicta sunt. et Dicitae tot sunt species cause quot dicte sunt

εἰ diri in sciendii in circa hunc textilicidiit

M tres difficuates. ηbrimo vipsint quattuor gna cap. Ad hoc respondet, sic psufficietissima ors ci causet effectu: vr ergo causat urinsece vel exmsece si itrinseces est dupliciter vel passive et subiecti ue: et sic emana:vel gfective et formati ueri sie e forma .si exirilace gest dupae vel effectiue et sic est eruies vel fina/liter et ter native:et fice finis. Cet'. difficultas qua sit salirabile . causa de istis quattuor plicetur. cum causa fit entitas respectiva.et illa et tuor sunt entitates absolute. Ed hoc mdetur ponedo talem suppositione ς' causalitas e una relatio fundata lentitate cause.et terminalaad

em itatem composita. .deo eius concretum. s. ca

pdicatur solum de ipsis denominature et accideraliter sicut relatio de fudameto et no qvitta ue et essentialiter sicut genus de suis speciebus Ex hoc seatur * gen' no pdicatur de isti quar tuor univoce vel equivoce sed denotative tam

C incudo statur . illa diuisio e diassio accidetis in subiccta vel relationis in sudamata. 3'offfcultas rip iste quattuor cae babeat eanderoem formale causalitatis. Ed cdspmou care e ponere etactu in ee. scfo udi causare ipi' materie e ponere effectu in esse per modu illius ex quo fit effectus.sed ea resorme e ponere effectum in ee p modu illius per quod fit effectus sed care essicietis e ponere effectu per modum illius a quo fit esseet'. sed care ipsius cae sinalis e ponere effectu p modum illius Spter quod fit evictus.ex quo p3 solutio difficultatum pratitam.Quantu ad scdm articulu ponitur.

responsalis. calitas cae fit Ui, uirili V nalis conuenit ipsi fini fimq bet ee in intentione.p; quia causalitas illa fibi couenit par illud eeν3 qs non sibi conueniret si nobaberet tale ee. sed finis nuno est causa nisi Papphensa ab intellectu agentis per modu3

amati vel desiderati.Quantu ad 3'articulum. a b stat , dubitatur. Utpetuae effectus

solutione huius Pube ponutur alique distinctiones. Dim a in Duplices sulcae per se.quedam sunt eiusdem generis. alie sui Distinctou genez ut forma et eficiens. Scsa. Duplices sui cause eiusde generis qda sui subordinate quam una agit in ρtute alterius ut sol bomo. alie sunt non subordinate viduo boles. Tertia distinctio. eae non subordinate sunt duplices. queda sunt totales abus positis omni alio secluso in eode3 genere et meode ordine pnt a ducere effectu3. alie sui eae partiales que cum a lijs eiusde generis et eiusde ordinis yducunt effectu. Ex his drp ad dubiu in eiusdem effectus sui plures cau se per se totales in distinctis generibus causata. ut ps i exemplo textus. Securio dicitur cveiusdem effectus sui plurea cle p se totales in eodegenere ea e cti ille sint subordinate. ut sol et generat bote 3. Tertio in eiusde effectus sunt plu/res cause per se non subordinate et partiales. et i eodem genere cause.ut plures homines trahurnauem rauarto dicitur il eiusde effeci' nos plures cause per se totales.et non sunt subordiate in eodem genere cause . p3 per implica em

46쪽

Secundus

e traffctionis. qrsi a illa*lli causa latalis ergo ipsa de se lata causat cffectum.

U Liai LMU cbclusionis: et pies diffinitio/nis sint ca formaret ei. Ed primi indet portale P stinctione. pn Osee materii conclusionis poritelligi plicit. omoppcisione et ad/equalioue ita * ipsa conclusio coponar exi paspmissis lassi ec sua pciIa et adequata materia et sic pinisse nossit coclusionis materia. alio potitelligi virtualiter et per connetia ita in premio se contineat tota materia conclusionis.et sic premisse sunt materia coclusionis. in prosecuda parte ponitur talis distinctio. duplex est diffinino. queda est mel bapbica q dat per stultatem generica et differetiale. et pies talis desinitiois sui forme diffinitialiae phica q dat ppaeseent tales copositi naturalis. p materia et formam et sic no spccs Diffinitioissur forme disi niti.

V otii, P. tatur. Clipeat irascae finω LUlis sudet mensitare ipsius finis.

pro solutioe dui'dubii ponut alique suppositiones. bria bita entitate ipsius finis cessat ca litas ipsius cfficietis.cu efficies no agat nisi propter fine. et cilitas cae finalis pcedit calitate cae efficienscuemiciens no agat nisi motus a fine. 3'que seqtir rex illis eq) calitescae sinat

pceditentitate ipsius finis. Ex Bdi ad dubium

in entitas ipsius finis no pol te fundametu ca litatis finis. emclametu sit curelatioe. et orcp calitas ipsius finis sudas iee obiective et intentionali ipsius quia mouet solam per motdus amati et desiderati.

Edrasiones αε iam

et care ipfius finis Udaiiee amato et desidera to. mo ad hoc P alud sit amata v desideratus no regni ipsueta Ad secuda dicitur ς' finis noenobilissima cap quoad perfectionem suem uitatis. 0 u ad perfectione sue calitatis qr e caliras pcedit calitate cuiuslibet alterius cau/se. CEd tertia3 diu, sufficit ad cui finis sit ea effect realis .cppin aliquid ee sit realis et non m ee m ς' ipsa est causa et hec de questione.

Ueritur Ita a

ponit Tristotellas inrer causam in actu et tam in pol cita .s sp cain actu simul est et non est cum suo crictu. t ea no cat polenna

sit sufficies. Pri 'dino contra primu tribrast ijs. 'primam stilla effectri actu:etcu fit rema net corrupto patre. Σ'graue e motii iactu movete corruptu.5 motu e iactu movente no erit stente iactu.et similita e de lapides tecto et de rota actu mota et De quiete vita ta. Earguifficulta iactu simuleet et noe et cu suo effectu iactu sequeretur tria lacuenietia. fri . iin cipis motus cessaret met'. et ar de necessitate ora fieret vel essent. Vin Oiaa ducibilia actu essent. yma Iria tenet.qrsica iactu effectra in actu. etst effect 'it iactu cessat motus. Nota p3.qrsica sit mactu effectus necessario est laetu. et sic effectus necessario est. 3'Inapῖqr prima ca e semp ca in actuoiu3a ducibiliv. g quarum ipsae ola iducibilia sui. earguit cotra et qr effec i potetia et campotentia sunt relatii ua fm se.gad non ee unitis sequituree alteri a iis noe calefactes et calefactibili. sit oppositu e auctoritas philosophi. 3n ista qone eruti res arnciali. Qua tu ad primum.

n N, i m. sci edii P deqone sunt duo molio. ι , , ' di dicendi. vrim'd egidii et suoru sequaciu qui videbis in 3'notabili. alius est modus dicendi scoti qui stat in in suppositionibus. -pria duplex est relatio calitatis. qua ecalitas actu ara quaca oractuala cans. et sibi correspondet ex parte effeci'effectualitas ac, tualis a qua effectus dicitur actua tr cat'. aliae causalitas potetialis que vocatur a prie causativitas aqua cadξcativa.et sibi correspondet ex parte effectus cabilitas au effeci' dicit causabilis. Σ'.qlibet illap relationu Praule et noest in sua correlati uabat.qr bene sequis causalitas e.ς effectualitas e.similiter bene sequi tur cativitas e.gcabilitas e. 3'quodlibet sudamentii relationis simul e et noe pin-bmoicus mdameto sue correlatois. p3.qr bene sic quitur catiuu e. ergo causabile e. Eristo laquii incas

in actu simulee et noeecu effectu in actu et non causam in potentia non potintelligi de relationibus calitatis.qr oes ille sunt simul et no sunt cum suiscorrelationibus. et equitur cv eoifferentia non potest intelligi de fundamentis f.np, fundant relatiqnem.qr sicut oportet in si ii

lud quod actualiter fundat relationem cause iactu si ita o3ςν illud quod fundat relationem effectus in actu sit ita siurniciterisi illud quod fudat relationem cause in potentia sit oporicis

illud quod fundat relationem ericius m pcle d

47쪽

lla fit. 3 sequitur in ista differentia debet intelligi de fundamento illarum relationum ut functant illas relationesta ut tamen ipsa coparant ad exitas et sic ca in actu simul e et no est cu effeιetu i actu. ista ui equivaleat duab'codilloali, bus:quarum prima est.si illud quod fundat re, latione cie in actu fitens in actu:oportet g il/fud quod fundat relationem effectus in actu esse ens in actu.Σ' ii illud quod fundat relatione in actu cause in actu non fit ens in actu. nec iblud quod fundat relatione effectus in actu estens in actu sed causa in potentia non simul est et iam in cum effectu in potentia si illa equiva leat duabus conditionalibus.quaru prima est si illud quod fundat relatione cause in potetiam in actu existens non est necessem illud quod fundat relatione effectus in potentia sit actu existes. Σ'siill6q6 sudat retone ea et porito sit actu eriis no e nece R illlud quod fundat rela, tione effectripotentia non esse actue s.

αμ ιι - umo capitulo inedit modos

camarii: r diuidit in tres partes principales: et itendit quinae conclusiones. bria.modi causaru sunt multi numero. sed principales sui multo minores. Urangit puma diuisione et est cicausarii eiusde generis.queda siti stores. alierit posteriores ut medicus et artifex respectu sanitatis .et hoc pol intelligi vel fili coitate predicationis vrpna coitate calitatis. V tagit es divisione.et e hec .causaru eiusde generis queidam sui perscivi statuefaciense causa emcies p se statue.alie sui cause per accias. ut poli le/tus e ca per accides esticiens statuta qr accidit statua facienti in vocet poli cietus. Et subdit causaru per accidens.queda sui propinqui ores ut musicii quod inest anime.et sic ars facie di statui. alie sunt remotiores ut albii quod in/est corpori. 'tigit tertia diuisione et e recita/ru eiusde generis uda sunt actuales. alie sunt potetiales. et silr causata sunt implicia.queda3sum actualia et quedi sunt potessalia. V tagit quarta diuisione et est hec causaru eiusdem ge/perjs. queda sunt incoplexe. ut policietus tinus statu: si .alie sunt coplexe ut poliriere statvisae L 3n secuda parte docet multitudinem noru modo* et intendit talem conclusione3 cPcause priores et cause posteriores p se et cause pucidens et cie coplexe et Poplexe possut multit cari penes ca3 m actu et in potientia. Et sub

dit differentia ster eam i actu et cas in pelantus cause aeruales si ngulares simul sui et no statu suis effecties actualibus et singularibus ut

hic medic hoc sanato: et boc edificans cum ediscato.sed cause potentiales non simul intino sunt cum suis effectibus potentialibus vino simul coraupiitur domus et edificator. Se/cundo subditu, in omni disciplina drianua tasumere causam suma.f.vltim1 causam. Dierna per e principali ponit duas proprietates causap. stria causipfingulariu effeci'sunt singulares et uniuersalia uniuersales:vt statuimea est causa efficiens statue.Σ'causam in actu effectus sunt in actu et causarui potentia effoctus suti potetia. π serim sciendu*cu cabunc teritim in/ ιμ' cidunttres difficultates. pr mavi* causa in actu simul sit et no fit cum effectu. Ed crespondet Esdras cti suis sequaci

bas ponendo Duas ranmcnoes. ηbria duplexe causa in actu queda e causa conseruas. alia eca efficiens que Iducurre in te et primam rema ducta colaruit. et distictio duplex e effeci'

ipsius efficieti quida e taediatus et est ipsa fieri alius est mediatus.et e ee vel factu ee ipsius effectus. Ex disticii turpmo in cause males et sormales actuales simul sui et no sui cu sius effecti actualib'qr st forma ractualiter informas sit copositu e et materia actualr informatalltcopositu e. et in ca c fficies coseruas simul e et no e cu suo effectu.qr si construis e coserua tu e. 3 in ca efficiesiduces per motu simul est et no e cu suo effectu inaediato. scit ipso fiet' ut bene sequit domi ficis e. si fieri domU. spca efficies a duces p motu no senap e et nocit

tur Domiticas e.g oomla 4 et' difficultas vi finis fit ca cap. o solutioe bui ponit tarsuppositio. nobilitas cae no debet sumi exple istarii conditionii ο sutriti secta vel extilicta. sed erpte prioritati et idepedentie i culitate. Ex fis tur in finis e nobilior iter oes cas. qr calitas ipsius ocedit calitate alia* cap. nec dependet ab alij causificando ballet cmdet ab ea.Ezboc dr ιν finis e ca ci*ipter nobilitate sue calitatis. CTertia difficultas q ista* cIp lir poti Ed b c respondet albertus si ordo cap attedatur penes propinquitate ad causalitatem pinotum materie que est subiectum motus ma/teria epina.et forma que eam complete secum

48쪽

Secundus

e termin 'morus equarta.sed si orda causarus ens perlicies: et equod vi te eop .la ac tartendatur penes prlantate ealitatis. me finia formiui materia sufficienter et vlturio dii polliqui mouet effectum en prima et efficies que di ta.solet et poni alia efficientia. efficiens coad qua introducitur forma e tertiae et forma quar ιta.' si ordo attendatur m rone mouendi for/ma est prima.esscies se da.finis tertia.ma ultima. Quatu ad serata articuluponii. resposalis. oria qua ponit Uin ιιιι M Aristo. inter causa in actu.

et iasi potentia est lassiciens .et hoc si intelligarrm sensum datam in primo notabilia Ne dese

llo. iii , ralia preparem materia ad su/iceptione forme et non perficiant ipsa. E Pe B

sunt tres opiniones. prima e opinio Huicene qortub3 ab opinione platonis dicetis * I pter merita materie datur sibi forme questati duobus dictis. 'primu in agentianalla non agunt nisi i virtute primi mouetis. io forme nates no inductituri materia nisi i virtute primi mouentis. ΣΠ ages nate disponit materiam ad successione forme et ipsa dispossia virtute primi agentis irroducitur forma. Σχpinio epipat ficora que similiter stat in duobus dictis. 'suimus uis Oia agentia naturalia agant in utute primi agentis inbnta pria virtute et actione q co/adiuuatur et coseruat ab ipso primo age te. et agentia naturalia ri virtute propria in virtutei mi agetis disponsit materia et ea perfici ut in/troducendo forma. E Tertia e opto Tiberii dicentis tale distinctione in virtus primi mouentis potest cosiderari dupliciter. Omom essetia et sic e cade no solu in primo agete sedi fetu darijs omnibus. allo modo potest considerari mee existentie et sice alia umus primo mouetis in uno agente secundario ui in alio.et in illa virtus sm re quod babet in c agente dicitur psicere materia introducendo forma.ideo non lotu debemus concedere *prinisi agens stroducit forma .sed et secudu agesi quo recipitur virtus primi mouetis introducit forvixque al

c ιιι U Gle materia perficies. pro solun ne buius dubij ponit talis districtro. plexe essicies. quoddae essicies pparas siue disponeρ.ete quod preparari disponit marema

vel ad producendum forma3 in materia. alius est efficiens concilians. et est illud quod dat co cilia de formatione forme vel de modo illius formationis. Ex hoe dicuntur tria. primo P primumagens est bene efficiens coactuans et dirigens. quia nullum agens secundariu potest agere nisi coagente primo mouente. Σ'Rages primum non in efficiens perficiens. quia non introducit mediate formam in materia.sed bene coagit ad productionem ipsius forme. 3'Pagens naturale non solum est efficiens dispo/nens sed etiam perficiens materiam.quia vir tute et actione propria producit formam natu ratem in materia coagete in lymo agete.

. Dii in pubitana utrum cum creatio ., MM ne anime rationalis sit saluabir

vera et naturalis hominisgeneratio.por primo

Dici in non. quia bonao est soluinefficies disponens. et non efficiens mareriam perficiens ne et rum formam producens.potesttame saliuari vera et naturalis bominis generatio duobus modis. 'primo in licetbomo non genere anima rationale, ducit tamen eius anima vegetat via et sensitiva. et Nis hono cocurrat effective ada ductione alaronalista create concurrit in ad unione ex qua unione resultat forma toti .sbrianuas.l3. n.bono a ducat forma parti. animaronale..pducit in forma totius humanitate iendo ala; a prio agete producta ipsi corpori organico Dico etc. Us et ora ante oppo . si Edpri

efficies.sa pinquus et illud debet remanere iactu effectu remanete.Eliud e efficies remotus cuiusmodi est pater respectu filii et gene ras respectu geniti et protruiens respectu proiecti.et talesimule et no est cu suo effectu. g Hoz' di negadosnaς pro qualibet me.et ad matione pmo murbabit'effectui factaee cessiit motus.sed babitus solum effectum fieri non cessat motus.ERdprobationem secudeo cir* ly necessario no dicit necessitate micis 6 necessitate consequelae. Tu tertiam or in priaca no semp e ca omnium actu. ismo aliqia est

49쪽

lab icorum

sic causa l actu sine mutanoe ei'.qr est ages volutariu q6 ab eterno voluit sicari vult. io recrucit sufi an uiuolutate in am fine nintaloe sui.

na sit scia.ingult o P no.qr Deentib' pacens no est scia. 0 casus et fortunasutetia paecns ergo de ipsis no estscia. minor ps qr casus et fortum sui cause p acclis.s et etiast accus.Cet de casia alla' et fortuiti no e scia. ergo nec d casu et fortuna.r3 Ina qr casas et casu ale fortun a et fortuitu sui relatina. 3 in isto tractatu reconsedat antiquos dicetes casu et fortuna ee causas buano intellectui imanifesta s. er go de casu et fortuna non est scia. tenet ona qr illud de quo est scia debet esse manifestu int liectuinio.E3n oppositu e auctoritas Aristotel - α in riscendu est Pa declaratioe terlh-- - 1 minou qois pontitur aliq disti/etiones.prima casus et fortuna piat Isiderari esvnomo, significato: et tuc fortuna nori aliud enisi respectus alicui' cie ad effectu Nuctu ab aliqua ca Ner eius inritu3. alto' pol capi.p de notato. et sic cassus et fortuna no e aliud cs spa cassiduces pier intentii. Σ' octin'casuale et for tuitu pnt capi duplr.vno moy significato.et Mno sunt aliud qj respectu licui' effectus producti pter inletu ad cas a qua a ducit. alio possuteapi i denotato.et M no sui aliud is effeci'producti pter intentia. ut inuetio debitoris noe ca/suale sed fortuitu denotatiae. Es' distin' aludesse en spaccides pol capi pliciter.vno quiditatiue et essentialiter cui' siditas p vim signifieata est ens p accias. vel P in tua diffinito e illi tativa includit ens p acetis.et sic casus et fortita sutetia pacc . et talit,' est sciacit heant diffinitione ςditativa et pse passices De Ois De mostrabiles p illa dimitione. alio alud est enspaeens denotariue et accntast. De quo ens Paccides Nicat denotatiue ut inretio mesauri diem p accris denominative.sidi ens P accns deinc native dicitur homo albus.

Secundo mi I

et fortuna sut qttuor tati In paro determiat deopmotb'antiquo* circa calam et fortuna. et ciuidit in ut tuor ptes. In fima pre intedit tale coclusione.Ed p spectat determinare de casu et fortunaupiat M ad Din Finet determinares cais. 0 easus et lamina duesse de nuero ea ru .etc. minore Ibat.qr multa ore esse et fieri prer casum et fortuna.et subdu *3' sul dicendam bis. brimu est vip sint an no sint. scio utrutat ide vel diuersa.tertio sint. 3nscfapte inaedit duas aclusiones. 'prina ingit primam opinione antiquop cu suis ronib' et est bee. alia antiquidni nihil fieri a fortuna.*bas dua ronim stimanthiq6 fit aca ster inlata fit a sor,tuna. 0 oe q6 fit a ca determiata ergo nihilq6 fit. fit a fortuna.miore a bat ex Io.ut fias veniat ad sop et reptat illu que no opinabat ca determinata reptionise verre ad lap.Scsa ro Osi alim fieret a casu vel a fortuna tuc esset incouenies * nullus antiquota sapientu dixisset ali ad de casu et fortuna. Einda τ' tagit soloes illa Σ ronii et est hec. s,no est ic enies aliqua esse et fieri a fortuna que no ignora in posse re duci ad ali cam determinata .sicu p tpma

spis quodamo erat memoria facieda.qr illi et dicebar casu et fortuna no esse babebat demostrare no ipsa esse 5 aliter opinares.et allet eop vre bat casu et fortuna. ut epedocles dicebat aerenaliter ferri sursu.' in ferat doc vel illo tre di/cebat boc esse a casu.sillam factura mundi diceba t plures petes aialtu te a fomina.io illi habe/bat Deternatare de casu et fortuna. e 3n 3'pte in aedit duas coclusi oes. D piria tangit sedam opinione antiquop et e c. alist antiquoru Pnt fortuna esse cani olum actuu naudanop. dici leni cur sil et motu fieri a fortuna.ortu occasu reuolutoes planetavecclipses solis et tune sue aialia et plate no dat fierivel ee a fortuna l3 a natura velabit ellectu. Tlo.n. Itingit unuqech fieri exunoquom se nnne.st oliua ex semine olare.et bo ex seie hois.sed ola diuina et buana diar feria casu. Scsaytagit tria incduenietia V pdicta opinione. 'priniuaqr si sor una esset ca celi et no istou inferi . se rei si mor' celi ordinas totum istu mudu inferiore esset a fortuna. et rcelli est dignius istis hilariorib'sed si fieri a fortuna esset minus dignit .3 quia dicerem'ntrare illius quod videin adsensum. videmus Π.supiora realiter fieri et semp uniformiter et ista inferiora ecouerso. quarta palle intendutalem conclusionem que tangit quarta opinionem antiquorum etcnbec. Fliqui antiqui dixerunt in fortuna est carea humane rationi ima/nifesta Iamquoddam eluarum et Lia.amz3.

50쪽

Tertius

icidat tres difficultates. 'prima

viritali fata fortuna.m quamdet ursit. hoc potest sic a bari.qr fieri a fortuna e fieri preter inreti me ipsius cause a ducetis. ergo mira

fuit a fortuna. Σ'difficultas utrii sit saluabile aliari esse fortuitu respecta caepticulans et noesse fortuitu respectu cae uniuersalis. Ed quanidet Huicciet sic ibat qrci uniuersarad plura se tedit S ci Ficularis ideo aliquid potestiadere sub inretione cae uniuersalis qs non cadit sub intctoe cause particularis. Ea quo statu, nita fit a forma respectu pme cause. qr nibilnt pter itetione pnae cause. Sed ad ista opinio

ne videt sequi tria incouenietia. primu*ota ineuitabiliter eueni ut.Σ' in nibit est frustra simpliciter.sed solia quo ad bunc vel ill u. tertius causa uniuersalis Iduces mostrum intrast mostrum. C3'difficultas vi* sit saluabile aliques

effectu esse fortuitu3. et in habere cam determinata.Ad quam dicit in alii cam esse determi nata pes intelligi duplλ. on16 in sit determi/nata p intelionem ita in intelio talis eae deter/minet ad I ducedum illu effectu.et isto talis effectus no potest esse fortuit alio u=sit determinata p I auctione ita in licet intra ara duce alium effectu. tua ductio illi' cae steriat ad istum effectu no itetu. et istor talis effeci' est fortuit'.

nes de ipsis en rostrabiles p diffinitionem ipo/runmergo De ipsis est scientia. - --- bitat . Utru diffinitio sortue sit sufficies que est. fortuna e capacciis eo*que I pter dot sui et fima positu et extra sempet frequeter.Ad soluta uboc dubiuest suppontati P eri in hoc et ondito sit for/luna. et Diuidit in tres prcs. In finia marit disinatione fortune. et Pit ivttuor pticulas. 3nstara ponit diu si oes valetes ad cognoscedum tortune diffinitione.quap tres pme se tenet en

parie effecsus et quartae ex pte caule. prima

est se effectuu quam senap titit. qdu fuit ut frequcter et quam filii extra semp et freque ter. Et subdit cymanifestu est fortuna et cassum esse.et non esie eorum que 'ut semp vel frequeter. beo* que fuit prer c.Cet eoru que hiat aliqua fiat Ipter ali .i..ppter alique sinc . et alia nos uni propter aliquem finem. CZ crlia eoru3que furatquedam fui a positum. et queda3

pter aliquem fine.quecua aut natura aut roe agunt propter aliquod fiunt. 'que sumitur ex parte cause est e. cap alia est causa per se

alia e causa p aecides.Ibat rone et e plo. roesitam eo* que sunt. queda sunt m se alia vero fm accides.io causap alia erit Fin se. alia si accideras.emplo sic N edificariuu est per se eausa domus: albia vero et musicum sunt causep accides domus. Et subdit * eausa per se determi/nata e.i.finita.ca vero si acclis e rideterminata .Linlinita.E In Σ'particula applicat dictas dii

uisides ad fortunas. Et pus ondit in fortuna sit eo* que a pler aliquid flui. ut siquis vadat ad foru ca reportadi pecunia illud a pleralud fit.

si in reportaret pecunia inopinate illud fieret a fortuna.ergo fortuna e eop que propter aliud sunt. Σ'ostedit et sit ea p accus que noest mucnua effectus inreti ab agete. 3 ostedit ae sit eoru que sui extra semp et freqnter.qr reportati pecunie e fortuna. et tame et eo* que sui pmo extra semp et frequerer. 'ostendit in sit eoru3que agunt a proposito.qr ille qui reportat pecunili inopinata ibat ad foru3 a proposito. In 3' particula infert diffinitione fortune dices .manifestum est fortunam esse causam secundum accidens idest non intendens effectum. in his his que in minori parte fiunt pm propositum et eorum que . ter aliud fiunt. Se hoc infertur eadem res est intellectus et fortuna. probat: quia omne agens stra proposituni est intellect' sed fortuna est agens νm propositu .ergo fortuna est intellectus. Ex bocp3 solutio ad dubiu3.ri Pubitatur. Utru fortuna Iudi A u, buniano intellectui imanifesta. Ad soluendum hoc dubiu est supponendus aristoteles in secunda parte ostendit in veritatis continebat predicte opiniones de sortia na.et primo ostendis P effectus fortuiti sui cau/se infinite. declarando primo quodamodo nihil fiat a fortuna. quia a fortuna nihil fit tan Sa causa per se.Σ'probatur effectus fortuiti sui cause infinite indeterminate. quia causa huius effectus qui est recipere pecuniam est velle ubdere aliad. potest etiam ee persecutio respectu fugientis ut villa a litui' vel fuga inmici.et' oeclarat . fortuna est quodammodo immanife/sta rationi.quia illud esunnanifestum roi quod non potesta ratione comprehendι sed fortuna non potest comp:cbendi a ratione. Ratio ems

SEARCH

MENU NAVIGATION