장음표시 사용
31쪽
XXIveri pulchrique probe subacti monumentum sibi ipsi ponunt, ita otiam,
quum omnium oculos animo8que in Se COI Vertant, exemplo Suo, ad imitandum proposito et laudibus ad coelum esserendo, id, quod sum Dium est, emcitant, Ut disciplinae naturale8 non tantum iusto, quo dignae sunt, honore liabeantvi', Sed etiam augeantur et promo
In liis, quos dixi, Viris, rarissimis iis quidem, sed eo maiore laudo cumulandis, excelsum decus Tu emines, Vir illustrissime, qui, laurea ornatus splendidissima, muneris Tui publici amplissimi semi saecularem diem festum celebras. Quantopere moderandis rebus ad ius publicum pertinentibus inprimisque constituendis et examinandis legibus de re
publica merueris, inter omne8 Con 8tat; quod Si exponere Conarer, vises longe superaret meas. Sed quod inter C tuas reipublicae multi plices et labores gravissimo8 studii rerum naturalium Diuiquam immemor, remi88ionem animi, qUae in Contemplanda rerum Natura VerSatur, liberalissimam habuisti, otiumque tuum tum in historia naturali in iversa, tum in ni ineralogia potissimum honorificentissime consum sisti et nunc con8umi 8, huius rei ea, qua fas est, laude et observantia hodierno die memoriam revocare, meum esse eXi Stimo. Quanto amore amplexu8 Sis mineralogiam, quam Sedulo hanc scientiam, nostra aetate Celerruno CurSU progredientem, Si 8 8eculi18, qUam enixe insignem Tuam mineralium collectionem novarum Specierum eXemplaribus augere studueri8, compluribus epistolis, a Te ad me missis milhique gratissimis, quibus maximum in me honorem contulisti, luculentissime elucet. Praeclarum igitur Tuum exemplum Isidem cum Thomido arctissimo Vinculo coniunxit, qua coniunctione antiquius nihil et ex celsius cogitari potest nihilque magis fructuosum. Quanta enim inde in salutem hominum redundarent commoda, si ad legum rerumpublicarum peritiam Saepius accederet legum naturae Cognitio, et Si cima religioso recti iustique sensu castissimus rerum naturae amor Coni In
32쪽
geretur ulni t Oinlios, qui ferendarum Ot colendarum legum curam SUSC portanti Quam in uiuioxis plagulis do gruplute mora vico Tibi, vir illustrissim0, dodicaro ausus sum commotilauunculum, ut bonigno accipere volis, voli 'm 'ntUr rogo. Quae quamvis, ut Qquidum bene sentio, non digna sit iusto tanto solemni, tam ut, quod de re agit, oX doctrina, tuam lubetilissimo colis, dopromta, et quod observationes)us nititur, plurium ulmorum spatio a me ipso in Moravia institutis, nondum vulgatis, loro ut a d o non repudiotur, fortasse sporare milii licol. Quod reliquum ost, accipe, ir illustrissime, vota pia ot academiclo vostrae, Cuius SOCiuS atque dCCUS OS, Ut moa, DX imo pectore haustat Ι' longum inde ab hoc diu annonain seriem incoimnem I osori et Deus optimus maximust Diu intorsis nobis, pracsidium reipublicae, legum publicarum tutela, interi ros naturae l
33쪽
SITUS ESΤ. M oravia, adiectis montium tractibus confinibus SilesiaCΟ- mora vicis sive sudeticis, et boliemico- mora vicis, pluribus in regionibus et locis graphiten gignit, cuius marima pars Suhtilitate ac venustato ita antecelsit, ut recentioribus temporibus plurimum quaesita suerit et nunc quaeratur, inprimis ab Anglis. Duplex huius fossilis varietas in illis regionibus reperitur, altera crystallina, altera Solida Si Ve amorpha. Quarum altera scrystallina) aut squamoso crystallina, aut, quae multo rarior est, lamellosa, lamellis latioribus tenuissimis, plerumque paullo incurri8, utraque autem saepissime simul scitista Seu tabulata cernitur, planis structu ae tabulatae haud raro speculi instar splendentibus. Et lamellosa quidem graphitae varietas, prope oppidum Goldenstein essO88a, Venustissitna, eaque graphitae Ticonderogensi novi Eboraci Americae septentrionalis simillima. Caeterum graphitae sub8quamOSO - crystallini, paullatim in solidum transeuntis, in plurimis locis tam exigua est partium cohaerentia, ut digitis facillime conteratur, idem-
34쪽
i Ilio iii loco, quo ignitur, hutnulus, niOllissinius ac voluti adipe unctus dolia honditur. rapi illos in ora vicus ut plurilius in locis purissimus ost, ita passini argillam continoi Vol luargi, micae ot laici particulas, multo sae pius aulom O liram thrri flux una aut stis 'am si orrum hydro- Oxydatum , deinde otium t Vriton, paullo rarius rubram, cluam dicunt, torri oXydati spumam, rarissime lihosplioriton. ranilo ot liorlahyrito nonnullis in torris grai litton initatum osse constat. Si d in Moravia Oius pio conliniis aut ad gnoissi ot scisisti mi Cacoi formalion s, aut ad cat 'arii ') granoso - crystallini vol dolonii tuo
Strata cum I Ol linore cognovi. In quibus suXorum gonoribus ita Silus 'Si, ut aut Strula itu uiuia, aut Vonas Vorticulos, aut mussas irrogulares relerat, visu por haud raro litanorum tabulatorum sup0rsicium leviter ob togat, vol S LXa illa solummodo tingat. Intordum etiam quargo otsclusio argillac 'o, primogonitis, cluOS VOCunt, schi8liS ad num 'rando, immixtus Ost, particulis se aphitae per totum Saxum clissu sis. Praotoroa alternis stratis tenuissimis Cum quargo coniunctus S C his tum graphiticum componit, Singulare SaXΟΓUm 8Chistorum genus, quod, ut summis Mora vivo at suo Silosiae montibus pharisariam a me repertum,
poculiar a vitor schistum micaccum Strata Consul tui.
Si omnes, Cliam origuas partes se apii ilao, in diversis montibus obvias r 'spicis, latissimo illo patet oi in Moravia iri in confinibus mon libus. Sod ampliora cius strata Oa quo digna, pauo sodiantur, primum
in sopion trionali montium silesiaco - mora Vi Corum tractu, deinde in ca Moravi ac parte, qua o intor OCC a sum Soli S OtSeptentrionem spo Ctat monti l)usquo boliomico mora Vicis attingitur, deniquo in Moravi ac moridionalis regione Tayonsire poriuntur.
Calcatius scit. lapis, Plinio teste.
35쪽
Plinfima strata graphitae in extremo Mora Viae septentrio natis angulo et in ea montium silesiaco mora Vicorum parte detecta sunt, quae ab alti88imo monte niveo Glacensi usquo ad
montem paternum germanice Vaterberg sive Altuater) continua serio tendit. Ac in ipso quidem monte niveo Glacensi sive Grulichen si, altissimi nomine insignito, in confinio Moraviae, Bolaomiae et Silo Siao constituto, non 8olum 8Clii Stum micaceum pluribus in locis gra plitto tinctum, sed etiam in altitudine montis circiter trium millium ducentorum pedum parisien8ium Stratum sola isti graphitici supra dicti in medio sol isto micaceo positum pluribus abhinc annis deprehendi, per apicem montis ita penetrans, ut ab utraque parte, Silesiae et Bo lientiae, eadem altitudine prostet. Ad imum autem montem, in ea, quae in Moraviam descendit, parte, Ver8U8 pagum Do um Rum burgum, insigne stratum calcarii granosO - crystallini investigavi, planis tes)ulatis grapiat te argillaceo quasi illitis. Praeterea etiam alterna gra pthitae et quargi strata in inseriore eiusdem montis nivei declivitato in tra sines comitatus Glacensis prope pagum Schreckendorf, et in vallo Κlessen grund dicta, a Scensu praerupta, ad radices montis
prope oppidum Wilhelmst hal sita, invoni.
Maxima fere in extrema Mora viae septentrionalis regione montana circa oppidula Alista di et Goldonsto in pagosque urbe niam maiorem et minorem in lucem pro lata simi graplaitae strata, ad gnoissi solaistique micacei formationes pertinentia. Ρrimum proxime oppidum Alista di ipsum, loco edito, versus orientem Sito, inter rupes Sinisti micacet, putei duodecim pedes alti ope, perrUpta est ma88a graphitae, qUargo mi Xta, quae CollU-vie argillacea et ochracea, insertis quargi fragmentis, tegebatin'. Deindem colle ab eodem oppidulo versus septentrionem Sito stratum schistigraphitici in me lio schisto micaceo positum, et in campo pauli illum
36쪽
motio otiis lom g 'neris scitisti uia graphiticillia, tulci squamulis inixtum ot in soliistum argilla rotam grat hiticum trans 'untona, Sod otium tonuo stratum girupi lituo argillacoi, Ochra ibi ri flava in luinali, litimo tectum schisto tuo micac o in laositum animadvorti. Propin tu uni huic graphita si calcarii gratiOSO- crystallini stratum. Sed multo colsiora loca strata grapisilao in voravia occupant. Nam in summo montium iugo, supra oppida Λlt studi ct Goldonstoinu laurto sciat 'ntrionali Cluto, i rope laugum P urbonium maior Omi Oss- ih lion), omnium Moraviae pagorum I icorumque altissime silum, in altitudino circitor trituri millium podum liarisionsium o duabus so linis olfossa ost se at hilao duplex vίufictas, aliora surri instar nigricanto, ait 3ra voluit chalybis Colore, Sed palli lioro, Iuarum haec unico in illo Moraviae loco rolioritur. Momoratu dignae sunt rupOScalcariau granoso Crystallinac livido ravae, a sollinis illis se aplutae paul-huia distίuitos, Orectae, in arcum curvatae, distincte tabulatae, Supersicio Strias prominontes stratis pm allelas oxliibonio, interiectis sinois roticulatis. Quae rupes t ars simi strati calcarii amplissimi, scisistomicacco adiuncti, tribus locis aperti, et propinqua habent strata scisisti optutici. In cadona montium procili citate, sed paullo intorius, situs est pagus V uribonia minor Κloii Wiirbon), in cuius idcinia intra schistimicacci sormationem, in qua otiam dioritae schistosi strata continentur, divorsis temporibus graphitos o pluribus sodinis offodiebatur, qui,
Saepius intermissus, nimis proxime elapsis rocultus est. In quarum sollinarum una vidi equidem sub humo luatuor pedes alta, lapillis reserta, Stratum gi aphitae duorum polsicum, quod iterum Secuta ost humus cum lapidum fragmontis sino omni ordino dispositis, tres volquutuor pollicos alta, ct ius a cam altius stratum graphituo, ad infimamus pio partem fodinae continuatum, iniunctis soliisti quargo constantig
37쪽
XXVII serruginei laminis voluti persi actis, ita ut hoc loco graphites et quase
eum attingunt Strata faciem praebeant pror8U8 di 8turbatam. Ρroximae his graphitae stratis denudatae sunt rUpeS ingentes calcam granoso ci stallini scidO-ravi, angulo 20 graduum versus regionem inter meridiem et occasum sitam incitati. Caeterum graphitae Wurbonsioumium, In quibus ob ius e8t, locorum, aut Ochra ferri flava vel susca, aut pyritae particulae ma88aeque globosae immiXtae sunt. Stratis graphitae eiusdem regionis propinqua sunt Strata Scisisti micacei, squantulis graphitae inserti8. Venustissimum vero graphiten condunt montium edita prope oppidum Goldens te in , ad occidentem versa et ad altitudinem circi ter duorum millium ducentorum pedum parisionsium elata. Tres ibi sunt grapthitae sodinae, quarum duae altiore loco sitae, tertia paullo inseriore. In fodinis duabus superioribus strata graphitae, passim in terrUpta, aut 8aXO pertia ato, ΠΟΠ pel Spicue schisto gnei 88oque quargo abundanti ferrugimeo simili incumbunt, aut 8aXo granitico, Orthocla sium vel albiton in terram porgellanam si e Caolinum Commutatum continente et particulis graplaitae miXto, aut deni pie massae cuidam peculiari mollissimae imposita sinat, ex graphi te et Orthoclasio soluto constanti, Sparsis micae Vel talci squamulis ot in iocus sorri ochra coihydro - Oxydati particulis, quae a pyrite, chemica Solutione transsor mato, prosectae e88e ridentiar. Quod tripleX saxorum genus, graphi te
tectum, e wei 88o, Varium in modum Commutato, Ortiam e88e, graphi ten autem magna eX parte in micae locum Successisse, veri simillimum
est. Excepto schisto graphitico, in quem in Sola ea fodina, quae Mariae nomen habet, sub Strato graphitae incidi, in superioribus fodinis
prope Goldenstein sitis distinctam et integram sive immutatam SaXO-rum Speciem nU8quam reperies. Contra in sodina inferiore graphites schisto talcoso premitur Stratoque calcarii granOSO-crystallini rari, inter glaeissum et graphiten intercedenti incubat.
38쪽
lii tribus illis, do quibus agitur, loditus stratum graphilao, inter lucido rim ol duodcviginti laedos a su porticio distans, a moridio ad
sopioni rica uom vorgit Ut ab Orionio ad occidonlom angulo circitor 45 graduum, sod propior Sullus, tuos dicunt, strati admodum varianio inclinatur. in m 'dio Strato gratillitos purissimus ot mollissimus Ost, unum vi l duos podes ullus, sui ra aut 'm Ct infra magis condonsutus Oturgillae, luargi et Ochrae surri flavae particulis commixtus. Praotoroamatoros tum si ri i hydro-OXyduli Oct iracui, tum pyifilao, tum pNirgit Orosi Prosi tuo massuo, ut die Uliam se unita ' prorsus commutati fragmonta Strato gratitulae t assini interi 'cla sunt; in ciuibus otium massum stoatilicam litimidum, cluae digito condopsi poterat, in modio gru lihilo insorioris fodinao reluTi. Multis abliinc annis in aliis quo tuo locis compluribus regionis, intor ops ida ς oldonstola et Alisladi sitae, gratuition sollinis offossis pia rontes in Oxigua sodinarum allitudine sub se aptitio ipso foro sum por in calcarium granoso - crystallinum incidero. Ac equidum in collo, a sollinis si lira dictis novissimis versus meridiem sito, grapluten Spullio calcario cluargo sito insidentem, et in ripa dextra Bordac fluvii, loco ab oppido GoldonStoin xorsus Soptentrionem sito, brevi spatio
intorio 'to, scilistum Corneum graplute linctum om1doin suo in schistum argillaceum transeunt 'in invOui. Indo ab optudo Goldonstein moridiem vorsus, secundum Bordae ripam usque ad Marci iam atque otiam ultra eam, montium tractus formalionis soliisti micacoi Oxtonditur, continuam exhibonsumptissimorum Stratorum Calcarii granos o - crystallinis oriona, quibus graphitus multifariam immixtus ost, ita ut aut i luna lubulata calcarii lovitor ol)togat, aut dispoi sis particulis insitus sit, aut laigmenti instar calcarium tingat. Hoc ut in multis aliis, ita maximo in stratis calcarii prope pagos Plawoc gaui Plut sch) et anus sowlogum suans dors) conspicitur, qui non tantum ravum vol
39쪽
XX1X11igificantem colorem a grapiat te ducit, sed etiam, quo maior ei graphitae copia immixta est, eo distinctiorem indolem tabulatam sive schistam resori, ita ut in tenuissimas tabulas climndi possit. Ac eorum quoque, qui inde a pagis modo dictis in meridiem vergunt, stratorum
rum, maxima par8 ra o Colore in8ignitiar, quem eidem causae attri buendum esse, ViX est quod dubitemus.
hi septentrionali Vallis, quam Τhe88a perfluit, parte, in qua prope pagum Win kois dorf, ad radices praerupti montis nigri schwarge Leithe) stratum calcarii granoso - crystallini inter schi
tus, grapta ite mixtus deprehenditur, particulis graphitae, licet minutis simis, in utroque distincte conspicuis. Ρorro in ea montium tractus Silesia co- mora ici parte, quae ad Silos iam austriacam Spectat, Strata graphitae in lucem prolata sunt in collibus prope Fri Walda viam et Frie debergam oppida sitis. A priori loco non longe distat et proximus est coloniae Biborto ich collis caeruleus Blaustein kuppe , in cuius Schi Sto mica ceo vel quargo tabulato ferrugineo Strata tenuia ma88aeque Sparsae graphitae continentur. In superiore huius collis declivitato graphites sub humo ipsa cognoscitur, ochra ferri flava et laici squamulis saepius insertis. Magis autem memoratu digna phaenomena praebet Nios neri mons, non longe a Fri edeberga versus meridiem situs. In ciUS Cacumine Stratum calcam granoso C 8tallini apertum est, quod paullo inferius schisti micacei stratis vorticalibus contingitur, Sed ex usmitatum eXstat. Ipsius Calcam plurima pars Strati S componitur minus praecipitibus, angulo o5-45 graduum inclinatis, ad humum usque Sur8Um porrectis, ita, ut in eorum mnas arbores altius radices agant.
40쪽
iii media lapicidina ingens calcarii crystallitii molos conspicitur, nullo stratorum vosligio, stralis Calcarii, pluo Sulara dixi, paullum inflexis ot ultra tironii nuntilius cincta. Tub. I. 'alcarius huius loci foro prorsus ravo Ot singulis tantum lavi lilius in ratio Psi colore, striis iiicurvis nigricantibus, tumulis seiunctioriis tubula tuo parallulis. rub. II. 1'ig. 1. tabulam calcarii crustallini, do pro ligitur, Croclum, ad Strata, Iatu eum Ccll- 'urium cingontia se Tl in 'iilcm designat, apico fractam, striis incurvis, i. i . si iunctionis lincis notatam.) Nonnulla calcarii tabulati l lana in Dodem loco gratuitio sordido obducta vidi. Cli utor igniti passuum flautio intortoclo infra so linam calcariam, in acumino montis di bustumi institulam, in uno Coclom tuo moti lis praecipitio, iiiiiii moris lapidum fragmontis obruto, schisti mi acci rupes
luasi in tholum consociatae o terra OX surgunt, Siralis inii uni in modum arcuatis, in Umbranariun bulbi instar intor So iunctis, extremis lenuissimis ot modiocri lactu adlubito altorum ab ali mo rocedontibus. Tu h. II. 1 'ig. 2. Ilisco schisii micacoi stratis moles Calcarii granOSocrustalluit eius lona naturae et coloris, tuo calcarius superioris latomiae, lunquam inlogumento sornicato Circumscribitur, Ot ex imo recossu sor nicis Uriam pons ali Iuantum spatii longiUS ponigitUr. Fig. 2. u. a. a.)ΛC Da oo ipso, cluo schisii micac si strata convexa molem calcariam illingunt, loco pluribus abhinc annis se aphitae solidi lectissimae mas SI ' Or uiuo Sunt, ad Stratum contra 'tum pertinentes. Insupor in medio Cul 'ario grata silao particulas aut tablilatim tisi Ositas, aut Singulatim infit ei sus, et schisti tuo lue micacei Stratu grapisilao strato confinia multo se ut hi tu ros orta osse Cognovi. Doni lue ui summo iugo montis
Νiusnori impurum grapluton, Iui sucillime conteritur, loco quodam
topi ssioro vidi humo tectum ot calcario impositum, imo autem monte Didona Calcario, CX Ilio maxima pars montis ab infimo usque Ad summum constat, plurimum serm hydro- Oxydali O tracol immixtum.