장음표시 사용
101쪽
itum Reipublicae bifariam considerarim vel x Quantitate, vel ex Qualitates Illam M lienitudinem Reipublicae complecti vel expeternam in Provincas, vel internam in uribus lanc autem in summa Imperii esse po- Stestate, Formam Reipublicae distinguente.
. Sic igitur Subjecti locum habebit Quanti-
tas: Qualitas Reipublicae Nunquam autem in QVanto latus consistit, si vocabullum rites recte accipimus. Non enim ipsaer Provinciae faciunt Statiun , sed Provinciatum Administratio. Imo quis in iuribus credet etiam consistere Quantitatem dura aenim non sunt Quanta, sed Qualia. Quali talem esse in summa Imperii potestate,Fo mam Reipublicae distinguente, vix videtur. Qui enim Qualitatem Status in summa Imperii potestate statuit, ille Qualitatem in Qualitate Accidens in Accidente statuit. At hoc non potest per rerum Naturam fieri. Semper enim ualitates: Accidentia Subjectum requirunt, cui insint. Nec summa imperii potestas Formam Reipublicae distin- guit, sed validiorem efficit. Qito fortita sit
Reipublicae diximus cap. a. g. 3. Nunquam autem talem, summam Imperii potestatem distinguere, ab altera patet, cum haec onmibus Rerumpi blicarum competit nec diversam facit ullam Speciem in hoc Tertio. inque
102쪽
ys DE STATU Eque enim summam Imperii potestatem habet Monarchia, aeque Aristo cratia, aeque Pollii a qui E. Respublica distinguere potesta Non E. Status in Quantitate Rcipublicae, nec in Qualitate, h. e. summa Imperii potestate erit,Talis enim potestas non est in Statu, sed formati essicit Statum. g. . Aristotele g. pol cii aliud Quale dc satiantum facit, sed in Civitate. Quale dicit Divitias, Libertatem Virtutem illas Oligarchiae cistam Politiae, hanc A istocratiae tribuens : Quantum ipsi est multitudinis Praestantia. Et Respublica sit vel in Quantitate, vel in alitate eminere potest tabit magis Quantitate quam Qualitate superatur Plebs, ibi optimus Popularis Status. At neque in hoc Quali vel ganto consistit Status. Eadem Ratio hujus Quanti atque g. antecedentis CarpZoxiani: Quod Quale attinet Idem . . polit c. s. dicit, quod A g. k,2 DEU Aio vesu; ἐκ Adb ala Si Finis, non . Subiectum nostri Status. s. s. Remanet . Subjectum Si tus in-
te ira Respublica non ius Quantitas vel Qualitas. Cum etiam Respublica suas habeat partes, de quibus Idem ille p xi Idem erit de partibus dicendum , quod de
toto Congruentius crediderim , inquit Tacit. b A. Antiat recensere caeteras quoque
103쪽
DO L UT I C O. O quoque Reipublicae partes, quibus modis ad eam diem habitae sunt. Idem etiam de Speciebus erumpublicarum mnempe quae Monarchia sit subjectum Status Monarchici oris ocratia Status Aristo cratici Subjectum Iolitia Subjectum Status Politici. g. 6. Statum Reipublicae rebus iudicatis contineri putat Cicer orat pro P. SI a. Num E subjectum Status es iudicataea Equidem in Rebus judicatis illiina etiam querendum , vel secundum eas instituendum esse ex parte non negaverim Habet enim es judicata plurimum roboris in Republica, quae Ctis, ceu Veritas, semper habetur. Si haec congrua rebus agendis pro Republica , qui non Status in Rebus u
dicatis ponendusa Cum autem saepius Personarum tantum privatarum causas habent, Consiliaritatus Rebus Politicis, quo frequentius multum inter se dixersae,aptanda: Nerum saltem Ciceronem existimamus, ubi Casus idem dc Circumstantiae Rerum civilium non aliam deposcunt Regiminis Ra
g. r. Non est in Parietibus Respublica, sed in Aris. Focis ut idem Cicero loquitur, lib. . Din. xi Et Patriam Themistocles apud Iustin. a. c.X in Municipes credit, non moeniari civitatemque non in aedificiis, sed civibus positam Status E in Aris,
104쪽
quae omnia in se continet integra Respublica. Quid Aris qui id oci, quid Civium
nomine veniat, haut difficile reor. Taceo Deo patrios ei Penates, quos Ethnicorum relinquo Societati Templa, DomOSPrivatorum, Subditosque innuunt Cicero: Tlaemistocles Sub cienda haec omnia Statui. Heu mihi' si is in Templis, in Domibus
Privatorum, inter Subditos non recte formatur, quae non inde proveniunt Pericula, Seditiones , Desolationcs me vastat Onc F, Mutationes. Sunt haec Subjectata quatenus Statum recipientia habentur quatenus cil-cae bene ordinanda vel regenda Statu SOccupatur, Objectum , demtio cap. fcq Paec de Subjectoritatus dicta suiliciant.
I. Ratione Perso rum. g. i. Objes tam duplexu AIateriale Personae,
Actiones tales, formale, quatenus rofiatione Statusfor nandae.
a. cicero qualia habea Objecta ut , ri- Zoiclen, obire: Iatores Paet .
105쪽
. In se tali, quoad ualitates daturperregulas. l. Te Praeceptoribus Principum. s. uoad at item Magi ratus . quid obscris validum yro De S cessorepraecepta ta Monita.
ii Te aratruo, C quae actiones Elus. ia. De Seuatis axiomata, o regula.
is. Delegatus Magis ratui cibis C quaere-gura de Illa lis Iudex quis quae de eo regula.is Iu Iudiciis quaepersonae nece ariae; ubi ea
6. Personarum Obedientium Divisio.i . De Peregrinis. S. Iudigenarum Divisio.is. Sacrae Personae quedet O. Profanarum Personarum Didiso.ai. 3 3 ina oris Diguationis. an. Circa Cousillarium praecepta , tum pro
Principe , tum pro ipso Cous iario for
et 3. Circa Nobiles quae notandaea . Circa Historicos dantur monita. ad Minoris Dignationis sint Mathematici, Histriones, P caui, Faeneratores et Plebs a viver-
106쪽
ap. Persouae extra gnumsunt Socii, Consue-derati Ne quibus auru Mouites sunt obsidet, quorum Natura C suis etiam detur cuia pro Sociis Legati mittendi, ideo de Legatis aliquid additur ex Nostro caeter apud alios quaerenda.1 considerandum venit , circa quod occupatus Status : Cum duplex alias Objectum Logicis dicitur, nempe Materiale&Formale utrumque hic Locorum admittimusti Materiale sunt Personae, Rescivilem quibus addo Actiones tales normale, quatenus pro Ratione Status formandae de illo hoc Caput de hoc sequens tractabit. g. a. Cicero, Orat. pro P. Sectio haec fundament, Membra Reipublicae credit, quae tuenda Principibus ric Capitis periculo defendenda Religiones, Auspicia, Potestate Magistratuum , Senatus auctoritatena,
Leges Morem Majorum , Judicia, Jurisdi
ctionem Fidem , Provinciam , Socios, Imperii laudem, Rem Militarem , Erarium
107쪽
numerat. Harum Rerum tot atque tantarum esse Defensorem atque Patronum,magni animi est, magni Ingenii, magnaeque Constantiae Aristoteles .m ra censet ArusAsm , talita n GH misit B rhi Amrum, ire timos. Obtrectatores ad Poetum Thraseam Aiacit. lib., ii . A na cap. s. Cur, si Rempublicam egere libertate Senatoria crederet, tam lexia consectaretur. Quin de Bello aut Pace, de Vectigalibus d Legibus , quibusque aliis Ro-naana continentur, suaderet, dissuaderetve.
Sic Cicero, sic Aristoteles, sic obtrec statores Paeti objecta ponunt Statui. Nos Metho dum servamus nostram lac dicimus , quod vel circa Personas, vel circa Res civiles, vel circa Actiones occupatus Status. g. 3. Personae hae vel sunt in regno Imperantes Ubedientes vel extra Regnum, Socii, Confoederati. g. . Personae in Regno Linperantes,non quidem aequali modo, sed quaelibet pro suo officio, Aristoteli iv. Politic.xiv sunt Magistratus, Senatus, Judex, s. Magistratus seso mi A leias: am Hvi dabilia n, em, Idem A. m. X' Quid quot requirantur in Republica Ma-
108쪽
ad quod ablego Fundatorem Statusta ex quo quid suae Reipublico utibile, haurire potest per Judicium politicum. Magistratus autem in Monarchia est Pi inceps, in Aristocrati sunt Optimates, in Politia autem Populus Hoc loco autem considerandus Magistratus vel ut Princeps vel ut alteri delegatus scrursus ut est bonus xlegitimus, vel ut malus habeturi illegitimus qualis est TyrannuS. g. 6. Bonus Iegitimus iterum est vel in se talis acti, vel ut speraturetc habetur
g. . In se talis actu hic tantum quoad Qualitates: talem Cognitioni subjacet, quoad actiones alibi. Sit igitur Persona Magistratum gerens, ut Princeps Indigena.
Parthi Vononem, cum petitus acceptusque Roma Rex, ut externum aspernantur. l. a. ranal cap. . Italum Germani etiam fastidiunt, ut Exploratoris Flavii progeniem, ipsit externam, d Romae ortam I. I. unal. c. I 6. Verum vix hoc universale quippe Fortuna sec. Tacit. lib. 3. . unal cap I 8. nos rectius D curi futurum Principem in occulto tenet,inde Exempla etiam externorum Regum inter Historicos . Sit Princeps Magi-
109쪽
CO L UT I m. Iost Maoistratus eximiae Formae : citio, odo apti d Tacit omnes vere Magnates specie formosi commendantur. Caesar Ariobaret anem ob insignem corporis Formam praeclarum animum volentibus Armenus praesecit, i. r. . u. c. . Eximi Germanici species laudatur . l. a. uuata, a. Neronis, cui fuit sorma Principe viro digna. L . uual. c. s. Itali forma decorit, i. sv l. c. io. Rhadamisti, decora proceritate&corporis insignis,l. Xil. Aura. - . Titi a Visior. c. i. Domitiani, I. . rastor. cata. o. Atque ita notanter quo ad Formam
hanc Principissi Noster lib. i. Hi se or cap. I. de Galbata Ipsa aetas Galbae dc irrisui defastidio erat, assueti Juventae Neroni sis
Imperatores forma ac decore Corporis ut
mos Vulgi comparantibus: Sit boni Ingenii , quantaecunque Fortuna capaci ,
quale in Tito laudat Noster i. a. mior c. i. excolendumque suadet per Praeceptores, de quoad arte Pacis melli. s. s. Quod Praeceptores tu Artes Imperatore dignas concernit, nec illos, nec has tacet Tacitus Sosibius Britannici fuit Educator, lib. XI. Auitu. c. s. Nero Burrhum
habuit. Senecam, Imperatoriae Iuxentae Rectores, pari in Societate potentiae concordes , diversa arte ex aequo pollentes: Burrhus militaribus curis re severitate Mo- rum.
110쪽
re Urumet Seneca praeceptis Eloquentiae de Comitate honesta lib. i 3. Anu. c. a. quem ob claritudinem studiorum Eius, utque Domitii ueritia tali Magistro adolesceret, cconsiliis ejusdem adipem dominationis uteretur, Agrippina Mater elegit,ui X i. i l. cap. 8. Inde Princeps informari debet in Institutis populi, ut Zeno hb. 2. Annal. cap. 36. patrium ad morem , cum Italo lib. XI. Auli. c. 6. Satis doctrinarum pro Principe, qui certe cum Agricolari ultra quam concessum Imperatori Magistratui studium Philosophiae, Juris haurire non debet, sed retinere, quod quidem alias est difficillimum rex Sapientia Modum cin
ric. c. . Non E. Ars Chaldaea necessaria quam discebat Tiberius l. 6. uua l. c. o. nisi pro recreando animori nec celare, pingere, cantus aut regimen Equorum exercere, vel carmina pangerem in quae, ut in
alia puerilibus statim annis vividum animum, non sine nota detorsit Nero, lib. 3. Vua l. cap. 3. quod ut foedum notat Idem i. XV. Annal. c. iri in Senecae ac Burrho dissplicui Ce. Melius Tiberius,qui Filium Drusum in Illyricum mittit, ut suescat Militiae, studia paret exercitus , simulqne Juvenis, urbano luxu lasciviens melius in castris habeatur l. a. Aura. c. s. Quomodo educatus Filius Germanici, videre licet I. I. Q u.