De origine, situ, qualitate et quantitate Frisiae, et rebus a Frisiis olim praeclare gestis, libri tres / [Cornelius Kemp]

331쪽

brordus primus Episcopus Traiectensis. tum suis sociis,&S. Bonifacius annis tred i in cum eo ante Episcopatum situm,&muli Episcopi Traiectenses multo tempore 'st eos in habitum regula Canonicorum egularium Traiecti in Monasterio deg unt,teste Marcellino in legendaue Suidberi l. 5 ab his ipsis primo inhabitatum videtur 'raoci Monasterium in Dochum, vetustistia num esse totius Frisrael, quia haud multum l)ost mortem S. Bonifacii fundatum apparet. cribit enim S. Rixsridus, septimus Episco

dis Traiectensis, in quadam epistola ad S. id gerum primum Episcopum Monasset iensem: De is, inquit, nos in nostro Mon erio Frisiae in pago Dochum, in quo is.la qui ius secundus Traiectens s Eccresiae Epi- is opus cum quinquaginta duobus fratribus martyrium pertulit,&c. Et infra in eadem Epistola sua ait:Admonitione&exhortati ine fratrum conuentus in Dochum, ad tuam, fraternam dilectionem habeo fidelissimum accessiim. Ex his S Rixfridi Episcopi verbis patet, suo tempore fessi e hoc Monasterium eiusdem ordinis cum conuentu Traiectensi, qui teste S.Marcellino erant a non cicc obiales, siue Regulares. Cont non curet am lin codem Mo:iaturio icclesia originta corpora sanctorum martyrum, quia ut sumeriubditalicius, colous S. Bonifac ij ad Mo-

332쪽

Σ sterium Fuldense ex tredecim aliorum siclorum eius, spoliata fuerunt Traiectum de reliqua ibi manseruntatem eius casula, at ba,manr palus, stola atque calix item eiu baculus Pastoralis siue episeopalis, cyphuargenteus, non dissimilis poculis, quibum ei dici utuntur, capiens vini amphoranal dimidiatam , ex quo Sanctus ille vir bibere consueuerat , sed nimis longum esset orna menta omnia recensere.Itaque hic subiicia Carmina Alduini Anglici Doctoris ecclesia i stici, Magistii Caroli Magni, de Ecclesia S. Bonifacij in Dochum composita. Hic parer egregius meritum facius almis, Cum βί-s pariterfundebas sanguinis undam Indita martyrii umentes stemmata sacri, Terra beata nimissanctorum sanguine diues, Transvolat hic victor miles ad praemia caeli, Pltimac 'itibu isti vestigia linquens.1uadro quaprop;er, curva;opvlixes plex, Tu uisuns legu,terrulis sutilae. Dei, tibi ut, lachymis asendere calumni potuistri. Ni manet isse cruor,cuncto preciosior auro,Mιmbraicia sirin hac pr fusa visunt. Adiuuat hin Paulus doctori facim inde, Hac illi qua iam congatoiulatili irata. T XXIII.

Dissicile ad fidem Christianam conue is

ti poterant Frisiones ,rit centos sere

annosl

333쪽

nnos ita in paganismo haerentes, paulatim

amen, nunc parte una. nunc alacra, tandem-

ue tota,sed diuersis temporibus, vera Chrim fidem susceperunt,4 ab eo tempore Vesu Meum, siliuin eius, que misit Iesum Chribi coeperunt agnoscere, di facta est omniu'tutum matrix, praesertim liberal itatis, 'spitalitatis, qua incolae eius in aduenas&eregrinos tuntur. Id quod denion strat prisca orthodoxa Religio, &cultus diuinus, tem egregia templa, Coenobia de , Ionas s thia tam Virorum quam virginum magniscὸ extrileta,&liberaliter dotata, atque a Caroli Magia teporibus variis monumentis decorata prout in sequet capite latius explicabitur. Et qui eos primo praedicatione verbi diu, ni a paganismo ad Christianismum conue terunt, Vias aeternae salutis Friiij aperuerunt,fuerunt viri Apostolici Zelos , id ilicet S. Cunibertus Archiepiscopus Colo- niensis,Suilbertus, Vilichadus Bremensis:Episcopus, qui tam Frisij quam Saxonibus praedicaaunt. Post martyrium S. boni facii, hic obij senex & plenus dierum in Frisiae, go Pleccas in nunc vocant Blixen inci: tione Rustringensi, tum etiam Villebrordus An glus Episcopus Traiectensis, vir pius san- eius, quia multis Frisionum Apostolus,

immatur,&suit de stirpe Regis I sagitti, qui, 'issicivia est, cum Horsa fratre primi sum

334쪽

conuertendam gentem Frisionum pagano ἰ

xum in littoribus Oceani occidui transmis sus,multas Ecclesias, destructis delubris inlioccidentali Frisia construxit., praedicati Liae verbi diuini per quinquaginta annos d l. corauit, Myritiam magna ex parte ad fidemi Catholicam conuertit. Deinde a S. VVille-brordo missus est S. Marcellinus presbyter, de quo S. Ludgerus protoepi spopus Mona-isteriensis scribit ad venerabilem Rixsriduisti Traiectensis Ecclesiae Episcopii Marcellinus inquit egregius presbyter ultra septuaginta annos Christum euangeli ando, praetuit paganis&gentibus, magna mirisae partem conuertendo. Sed deinde propter suam im libecillitatem decrepitamque aetatem Errisai ad conuentum Traiectensem a S. GregoriolEpiscopo reuocatus est,quo facto multi prope Aldenreel in Frisiari in s nibus elusi i. flectis fidei sacramentis, quibus erant felici- iter ab eo imbuti, ad erratica idolorum pha ina,&phi lacteria daemoniacae artis sese con iuerterunt, ad quorum errorem corrigendii liab aliquibus incolis Christianis eius do pro uinciae Viceleriter ad illo, perfidos rediret, humiliter est requisitus &ab eodem Grego

vio Episcopo ad illos clivus ducens illos sua

335쪽

ructi sera praedicatione , ad viam veritatis denuo reuocauit.Qui etiam vico Dochii ublice coram Haddone,Tranburgo, Hen

ico, Gerardovi Aldelgero, alijs e fratris

us audientibus praedixit S. Ludgerum po-ulis rudibus vltra Lauicam siue Lananali tutum verba vitae ministraturum quae om- nia sortita fiunt effectum Praeterea dum cu Turi ascenderet prosecturus AldenZeel, omnibus serme fratribus Conuentus Trai iiciensis ad irrum comitantibus, proptersitum discessum pie incerentibus, ecce obuia habuit ante portas Monasteri duos viros squalida lepra insectos, ligneo sono eleem

synas petentes,quos ut vidit confisus in D lmino, si tacitus prece ad Dominum, calicem sibi ad potandum porrigi iubet, b nedicens misit illis leprolis, S propter con- firmationem neophytorum astantium,pra cepit illis ut ex eodem calice biberem , quit bibentes statim sunt mundati, omnibus ast tribus<upentibus de tam insolito miracu lo Ipse vero gratias agens Deo salutis authoiri, salutatisque singulatim fratribus omnibus t recedens.in AldenZeel aliquot annos deges, . Christum deuotu an nuncians, ac mul rum aliorum miraculorum signis effulgens, ibi iidem feliciter requieuit in Domino. Hic Lud

Ilerus Ediscopus prolixius de S. Marcellino scripsit,ut cognita viri sanctitat cripta eius magis

336쪽

nudita, ut Venerabilis Beda inuidam aliji

qui hanc materia tractantes, scripserunt: sed yifari reperta retulit, itaque ipsum non me merito aliis scriptoribus praefero. Praetere

V Vi et adus Bremensis Hildegrimus Fri si Episcopus Halbei stadientis , Ludgerum x piscopus primus Monasteriensis ipsi Fris oti frater antedicti Hildegrimi successitiis temporibus ad Christi fidem propagandam in Frisitam venerunt. Erat quippe Lud-lgerus eX parentibus Frisio natus. Vir ab utero matris sanctificatus qui praedicationis sancto officio tam ardenter incubuit, ut merito

Saxonum frisonum Apostolusi linquit

Rhenat is S memoraretur,4 esset. Quippe ipsiam invita pariter&in morte multis irii traculis constat claruisse, qui primo construxit summum templum Monaster ij. dot 1iit illud,ad cuius aedificationem maioris toti pii Monasteriensis contribuerunt ingentes:

oblationes jecunias populi partitium Frisisl 'idelicet Hanlinga, in eluas , Phedagra siue Rei densis, qui ab eo ad fidem Christi:

conuersi fuerunt Ludgero amicissimi vis,

cundo labro dictum est. Quippe regio Frisio rum praedicatione D.Bonifacii Archiepiscopi illustrara multos habuit,&emisit religi ni Chri itianae addictissimos Christianos. Monumentum huius rei in summa Ecclesia

337쪽

suonico eiusdem Ecclesiae.

, issipe virtutes minorim Frisia dies, d maiorum oculos Iussi reparata vetvst,.uam bis tincta n.us d struxit turbinurore, . arte repurgara' nitidoi colore politam.

T XXIIII V ortu sanctillimo Bonifacio, marty-V1 re Archiepiscopo, successite inlita piscopatu Traiectens Gregorius vir iloctus sanctus , quem Bonifacius ante in ortem suam sibi siccessorem ordinati lat , qui praedicationem sancitae fidei cr. aedecessores suos Villebrordum de Bo- 'liis actum Episcopos in Frisia coeptam, sit iose secundum gratiam sibi a Deo da

tam continuauit.Sed Deus pater miseri com iarum. Deus totius consolationis, Vmxns Vt omnes hoskines ad agnitionem

338쪽

sui peruenirent, prouidit S. Gregoriorpiscopo p raedicto de fideliaci renuo praedicitore,qui secum in Frisiorum conuertione ligenter laboraret.Nam S. An scharius seci

diis Episcopus , de primus ArchiepiscopuBremensis scribit, quod fuerit vir quidarvenerabilis degente Anglorii nomine iteliadus,qui facitus presbyter, audiuit Frisci es' Saxones, qui hactenus increduli sus rant am relicta idolorum cultura fidei Caltholicae coepisse mysteria H itaque audi to,Vir Dei magno replutus est gaudio ilitanter quaerere coepit, quomodo pro Dd amore illas in partes se trafferre posset re diuino institutus spiritu accessit adi Angliae nomine Alachari indicans ei quo lo Dei accensus es et, petiitque ut eius licen tia atque permissu ad praedicandum verbis Frisiam &Saxoniam sibi adire liceret Rei

autem comperta eius sanctissima voluntati conuocato ad se Episcoporum aliorum qui seruorum Dei non paucorum umero,cum a

praedictam causam prs dicandi verbum

destinauit. Qui mari quantocius transiue ito, venit in Frisiiam, ad locum quae dicitia Dochinga, tui est in Oes ergoe,ubi B. Bonis actus Episcopus iamdudum erat martyr: coronatus.Ibi ergo dictus, Visieliadus Ac glicus lagrans desiderio, ut martyrium sufire possiet pro Christi nomine, quemadmcl

339쪽

copus non ante multos annos in gente Fri- donum fuerat, quae veteri Saxoniae olim an-laumerabatur, aut animas Christo,c Euani elium eius lucrifacere posset, multa fecit. l,lu rima passus est, ut in fide confirmaret eos, I UOS memoratus martyr δ pontifex Domi- O quae erat, quoniam per praedicationem oraedicti martyris, multi antea ad fidem in tructisuerant, cum magno honore ab illisus eptus cst Itaque docens quae Dei sunt, nullo tempore ibi habitauit, nam, plurimi obilium,infantcs suos ipsi ad crudiendum bidem tradi dei ut, quos ille a Verbo, quam xemplo,piae conuersationis ad diuinum exuabat amorem, multosque errantes olim a de ad eram Cath ilicam reuocauit scieniam, seque maximum lumen supremae claritatis eodem in loco exhibuit Gentiliu quitque quam plurimam cateruam,sia predicatione instructam , ibidem bapti auit Inde procedens transj fumenianum , ut arii ingua de Laurvert , venit lite ad locum qui ridicitur Hugem ei tha, nunc Huminers, ibique ibarbaris coepit praedicare nomen Domini atque persuadere, ut relicta idolorum sit per almone, unius verbi Dei notitiam suscis ent, insaniam&vanum esse, lapidibus at Nilium petere, in simulachris surdis ac mu

340쪽

idolatriis nimis dedita, irata . in eum debus sti idebat, clamitans, non debere litani

hominem diutius vivere,imoreum essem iis,qui tanta conuicia. contra Deos suos inliuictissimos dixisset. auidam tamen inter eo saniori consilio suadebant, caeteris ignotans sibi esse religionis viam,virum ex Dei Voluitate sit proposita,virum quoque illum nulli crimini obnoxium, neque in re tam dubia nec subito dandum neci, quapropter init lconsilio,dimiserunt illum a se liberum exit re, pergere quo Vellet, sicque transiens cinit in Frentam, ibique diutius immorans, crebro euangelizans,ind credidit Genltilium muli tudo quam plurima. caroli delinde Magni Francorum Rugis iusti ad Saxones diuertit. a quo primus Bremensis Epillscopus constitutus est,ibique post multos albores dierum& bonorum operum plenulni ortuus est. Obiit autem anno Domini 768. Post transitum deinde S.VVi chadi, quiant plures adhuc in Frisia ad idolorum cultur relabi conarentur, prouidit Dominus Deu . populo suo Frisonico ex propria ipsorunt natione strenuum praedicator: in idoneus nomine Ludgerum. Hic quasi alter Samiae e ventre matris uti praecedenti capitulo di ietum videtur Domino consecratus , quia,

tantae erat innocentiae, tantae sanctimonia

cuius gesta strictim hic libet subi cere,v cc