De origine, situ, qualitate et quantitate Frisiae, et rebus a Frisiis olim praeclare gestis, libri tres / [Cornelius Kemp]

351쪽

in 'xorem de stirpe gentis suae, ex qua sus licepit filium Radfridum appellatum,eratque

Deo scrutens illa familia in castitate, Meles 'lmosynis, omnibus diebus peregrinationisi sum a D paludem, in qua manebat, ubi olimidissicillime quis ambulando pergere pote- rat, magna pro me iumentis pabulosam, domesticis usibus fructuariam, δ e vicino positu ,accessibilem secit,4 quia Deum supplici mente diligebat, ab eo terrenae suppel-

. . leetilis abundanterditatus est incrementis, raediti omnipotentis Dei servitoriolebato etiam cum caeteris bonis habere comantine, Basilicas sudulo petere, cantus matu- ltinos,& lissarum sacrificiachim vespertinis a melodiis quotidie timorata mente audire, nec ab huiusmodi intentione aliqua occupatus c,facile desistere.Sed quia procul F clesia distabat, in vico qui ron inge Vocatur, fluuio Hune a lenibus aquis in te labente, ad quem ipse semper nudatis pedibus orandi

i causa cursitauit, nec Via prolixitate, nec hy mis rigida asperitate praepeditus, in neces-lsariam , pontem scilicet ex lignis structibi Hem, super hanc dictam Hunesam, ex suit sumptibus primitas machinatur non ab tan-ltum consulens, Ut expeditiori uisu ad do- minicum ferretur obsequium, quantum . aliis, ut absolutius ad .ccletiam consuendi

seu c alia comportandi facili' me ius

reddet.

352쪽

ob illius beneuolentiae recordationem pro haeredibus eius .ice successoria continui. renouatur. Quodam tempore terris glacial elu rigescentibus, cum Dei famulus soliti tramitem diluculo carperet discalceatus quidam compater cius, qui ctiam serebatui i viri Dei exemplo compunctus, eunte ipsi Iaal ad praefatam I ccletiam nudis est pedibus ast secutus. Interea dum aliquamdiu pariter ana fibularent vir Dei respiciens vidit illum patini lutum labascere, parumq; expectans doneci ad se veniret, dixit: Quid te ita molestat, ut prope me incedere non velis Cui voce re inula ille respondit:Inhianter quippe volo, sed non vale quia validi flamo rigore con gelatus. me pedes habere non sentio Ad que Sanctus Festina, meorum pedum vestigia diligenter obserua,quatenus licet arcto, , trumque tamen planato calle aliquanto le- luius iter meum subsequi possis. Paruit ille idiotis i statim humus per que vir Dei in licesserat, sub pedibus eius mollis lepida est

esiecta,ex latere utroque pristina bruma durante Haec ut fidelis ille viator sensit, rarita tem facti portinus expauit,&Ex tristi tu latam niutatus pectore mentem,

Ince sit calidis sancti vestigii plantis. Nun nihilominus Dei hominem pro

353쪽

iphetico spiritu aliquoties viguisse, duara quas ante obitum praedixerat causae, pos- sunt idoneam cddere idem Adiens enim taliquando saepe dictam Ecclesiam Molo Deil timore, non forensis questus vlla cupiditate

sectus, post religiosium cauditum ita

Ossacrum, carna pauperibus, peregrin s quasi mendicus cum mendicis ad stipenas utebat. eis de suis piam deuotam exhibens resectionem Deoque placitam . Vbi dum quidam consanguineus eius eum conspex L set ter in en dico sedentem, inuitauit eumvmum cunisbdalibus suis, amicis in t

berna bibendum. Cui viro Dei modester .muente,&Vt secum illa die morari extra ta- ibernam ipse Vellet desideranter optante, ille racundia concitatus dixit Ad stipendiumnopum, quasi unum de vilissimis me vocasu enim natalium tuorum despector, abis

.ctissimos quos' sedulo videlirus sectaris S ad iniuriam totius prosapiae tuae cum eis

.iseruiliter conuersaris. Cui tranquilliini ad

ad haec fatis homo Dei dedit res Dosum: au-ldcrem non modicum inqui si mecum

prandere Velles, si tame haec non seceris cro quidem dolebo, tu vero laetos X itus Cli habebis ille vero silice durior , contempto Dei viri Verbo tabernam concitus repetiti sed vox tam praesagi hominis,suo non caruit . promisso, Vergento enim iam Vespero, prin

354쪽

dicti Sancti derogator, stimulo sat ebriettis cum albo quodam rixari coepit, nec pridest itit, uuam eo interempto peccatu gnani de animae tuae, corpori vero ex occisione gulati,acerrima os insidiatores accivit. Philius praesagi experimento, sub hque iis rati

Veraci patuit argumento Pi dixit nini paulo ante consummationem vitae suae, clas seni Nordi mannorum iam ad littora Friso nica velificasse, contiguasque nrouincias in

ter duo maxima flumina id cu Lmb ad Let nica politas rursum gentili contagione scaedari Praedixit quoq; prae talentibus contritotam terra paganis Groning eos adnatatulros, ibique te captiua dum ac pro id e Caltholica illorum manibus impuris se mort assicendum quod etiam post discessu in suti. barbaris corpus eius fuerit pecunia redimem dum quati vehiculo inde ait ortandum, ubi

tellure tegendum, quiue exequias celebrat turi competeriter iuxta sidem rerum expli 'cavernat. Igitur Nordiu anni per Oceanunt euecti, ut uerat antea Vaticinatum, Frisiae

applicuerit it, strages innumeras, per occspargentes, etiam non laetis ipsi succestibus sunt excepti Interea ron ingae plebs inuisa populatur, S. vlartini Ecclesia concres matur, oppidani neci ferali traduntur. Intei quos domini miles Valfridus, quasi Luci sui inter sydera rutilans capitur, mortemqt spont

355쪽

pontaneus pro mestoribus adipiscendis

it bonam scilicet habens voluntatem, agis peregrinari a corpore, S pra 'sens essetpud Deum. Qui rumor Vbi propinquo- um conuicaneorum perculit aures, de

bigens s eo exosa itatur, beatum su- us pecunia comparatum, ad locum dei Natum, non sine magnis transluchitur lamen-js, ac tu eius lectulo, ubi Vitrus antea de- reuerat, sarcophago ligneo deponitur Abliis cro alia narratio, ita deducitur: snprotiis illum aedibus a paganis martyrio con- umptum fuisse, de recondendo quippe illic corpusculo, trum Dei nutu, Viri ,ea rariagio aut Put quorundam opinio conis

li adimente copiam actum sit nihil di credimus, dum hoc publicis sanationurn perimentis sit attestatum ab omnipotentel)eo, siancto locum, sanctumque loco delea statum. His taliter perpetratis, Nordi manitis recedentibus, quid de filio venerabilis ri I adfrid actum sit, anxia genetrix, aclitum domum vernaculum suum direxit ad ustranda ubique arundineta, ut si forte 4n leniendi daretur facultas, ultimum quod erat sblatium saltem domum deducere studuisset. Paruit homo imperatis, demumque hutina indagatione lassatus,haud procul il-

x lum

356쪽

sepeliret. Qu9d eo cogitante tanta cadaueri subsecuta est leuitas, ut nullum penitus Ones: rissastidium sentiret leuitate tandem cadeueris allecitus,asportare iterum intendit, sellpari prius grauedine,corporis mole rig scere coepit. Hoc sentiens iterum, versa vicis eleuabilis,sicque denis vel amplius vicibi alternans in eodem tandem loco puluis pia . ueri pulverem commendauit in ' in locsperatur hominis Christiani pro Christi nc mine occisi Radfridi videlicet pignora Dil dispositione ad praestanda fidelibus beneflicta,adhuc se reuelada Non multis post incdum annis discursis, quum iam Domino vi sum fuisset famuli Valfridi piam romunerirare fidelitatem, caelitus ministrata ad eiult sepulchru nocte visa sunt lumina micuis quam clara vivifica in coelis luce sui ,ret cunctis evicino degentibus claruisl . Nonnullis denique aestu diutinos ebricitan itibus, per somnum aliter est alijs reuelatur tis a ad eiusdem Sancti locum vovere. rectile e itinera, si vellant debilitatum uarian al

357쪽

onfluentibus populis,' singuloru prospe- jtatis desideri)s mediocritas exuberat loci, Bassilica nobilibus ibidem erigit ii a iiii ijs columnata, que a Mingardensis Ecclesiae Venerabili Antistite cuius modo non recoimus nomen in honorem ijssimi marty- is Domini, Sanctique Pauli consecrata est , ii, huiusmodi diei laetitia, L. Valsredi reaiquiae, oisicioso cleri apparatu, populi ap- , laudente fauore, in theca lignea super altare

sunt reclusae.

Verunt eo tempore in Frisia quinque populi in insula, qui di uui de Bandi, qui Christianam fidem nondum susce

aerant. quorum nomina sc suerunt, tigo-i Merisen nunc laterna, Huns ego nia 'ime Gi Onia, Emi angonia, Reid ergonia ab orientali parte fluminis Lani siue Lauics, qui om-

Hesdiuina aspirante gratia, missis legatis ad arolum Magnum spondebant se Christia-

'am accepturos fident, dummodo Rex illis' quempiam mittere dignaretur 'quosdem addiscerent, cuiusque loquelam telligerent. Misit ergo Rex, praefecit ei S.Ludge-

358쪽

rum, qui non solum Frisionicam singuaI, persedi e nouit, Vti Fris ex Vtroque paren te natus ac in Frisia nutrit Meducatu sed Latinam, Germaniam, Aneticam di Gallic perpulchre calluit, qui ibi de breui admodtempore omnia idolorum phana deliruens ea in Ecclesiasi ei commutauit. Huius fidei

testes sunt usque hodie populi eiusdem re-lgionis, sic ut adhuc est in memoria'omne populum, qui est inter Lauicam Amasium ' fluuium per Euangelium baptismatis' tuachrum 1 Christo regenerans,sid ei statis

eognitionem Vocauit. Fuerunt enim illi an-t

ii qui Frisi idololatriae maxime dediri.&holbuerunt magnifica atque amplissima delubra multorum qi Deorum statuas atque id ista ex aere&cu pro confecta. Et adhuc hodiet conspicitur in Monasterio otium Abb ilia ordinis L. Benedicti, delubrum quod dat antiqvissimi operis, ain praepositurae tem-iplum ubi ad omne testudinis latus,idolabri lsonica exsere immolabantur. Et in eo centulidolorum fuisse imagines , ab antiquorum relatione, potius quam approbatione sunt adducta, quas miseri illi homines tum insollici caecitate obruti adorabant, illis dicabant, rbillis&consilium auxilium implorabat decipiente diabolo. per ora eorum fictili, loquente, Mante responsum populo insit- pienti, &pleno Peccatii. Et cum iu delub ci

359쪽

pultim sacrificandi gratia conuocare sol it, in editissimam delubri turrim nonnul- ali in eminentiorem quendam collum ascendebant voce alti fama aeris campanae icem supplentes, inclamabant populum alernatis aut trinis vicibus sermone patrio, um tho Vari a pyreento t. id est, Venite ad doibrum venite ad delubrum Petrevi Paule. Iaec do i pectoribus pingebantur armatis,leam in capite gestatia, brachiis S pedibus

udis, in dorso alias habebant,quibus pera a volitasse fabulabantur Medeam aut Pholetam hanc imaginem fingentes, quae in Om-lii Frisia dominabantur.&maxime in Med lich&Phosetanea terra, quam Hilgeriai liam vocant, ubi antea Radbodum Regem risiorum sedem suam habuis e pallatium- iue suum obtinuise diximus, unde uocat omina sunt sortita Praeterea Predam l Voedam incredibili veneratione prosecu- diem Veneris, in eius honorem aeterna co- emorationi consecrabant, pro Deo co- lebant, indixtera manu sagittaria, A in sini- ra aceruum frumcnti prsferentem per quai fame praeseruari, iugibus pie omnium honorum filiae alia se beari cred&ant Sut

liuidicat hanc Martis imaginem sui sie, cuius atrocinio utebantur in praeliis H, omnia idola baptismate asumpto aCari,io Magno 'subuersa sunt,& in hunc diem ad persectuam

360쪽

legi D. Variae virginis, tria adhuc reseruantur isuntur Fritiorum idola, quae ego mi is octi I si id , d iamia nibu si abui sui a ibter Traiectiim in serius vulgari nominil ire hi ciuitas Frisitae, antiquitus trice

suis, teste B Rhenano, appellata, ab ipsc

origine Antonina nuncupata, iam Batauo rum&Hollandiae oppidia de cui is originti dicit Chronica Traiectensis, quod temporii Neronis Imperatoris, omnis prouinciae diiustitiae persequutoris qui cepit regnare ani no incarnationis Domini 1 . proscripti su

runt Granias senator Anthonius tribun ul

cum omni lamilia sua. Granus veniens ii Galliam Belgicam ad loci iubi inuenit aquae a calidas, condidit ibi munitionem, quam e , suo nomine. aquis ibidem inuentis appelllauit Aquis granum,&habitauit illic. Antho ii nius vero ulterius descendens fundauit ciuilitatem, ubi nunc est Traiectum,anno post na tiuitatem Dona in c. iocauit eam e su inomine Anthonina, quae durauit annis ini Deinde anno a omini 186. Villi, qui nuus Ho landi vo atur. incursione sua Anthoni in adestruxerunt, aedificarunt ibi calli uir

nomine quo didi iam Uilten burch, &d stru&o eo, deuictisque Frisonibus illis Sta iis, tandem discatum est ibidem nouuri castrum validi lἱnium in loco, quo steteret::