De venenis, atque eorundem commodis remediis / Liber plane aureus, per Joannem Dryandrum medicum, pristino suo nitori restitutus

21쪽

ti iure vomita de coloquintida defico pharaonis

de granis cocognidij de baccis lauri rancidis de catapulta uel catapotiades ine urticaedes ine papaueris nigri debemine helleboriae semine cicuta de semine humidi oriandri de semine serpentariae de mortus aut puncturis bveneno is

de morsu vipere demorsiu corpionis

demorsiuaraneorsim demor urateudemorsu apuri de morditatione Mimallans demorsiu canis

de cantharidibin caput caput caput scaput Asriput γcaput 3 caput scaput caput sacaput si caput scaput 4 caput soanimalibus caput caput γcaput caput is caput coeaput cacaput sae put 63

caput ι caput G

22쪽

de piscibus frigidis

iue cerebro cutis de extremitate caudae cerui

de sanguine boumo de sanguine busonis de sanguine hominis holerici rubde anguine menstruo aut leprosii de morbii hominis ieiuni demorsu serpentis ulmo idefelle leopardide salamandra de lepore marino aut ranu marina de morseu muris, simiae catis

24쪽

RE IN HAR

Setinum lato, mista uenena,bibas. Nobilis haec medici praesentia pharmaca Petri Arripe,sic oberunt nulla aconita tibi. No fungi coriaraithymalli,stryclina, cerussae, Scorpio,Catharides,bufo,rubeta,draco:

dilec Scytale,Prester,Seps Hydra,Chelydrus, LOphites, Damnatibi facient morsibus ulla suis. Pontica ter uicti celebras medicamina regis: Omnibus attolles haec potiora modis.

25쪽

PROLOGUS

ANCTIS S. IN CHRI sto patri&dnodia Sixto, diuina prouidentia summo Pontifici, Petrus de Abano minimus medicoye,cum deuotione praessens sera ptum,iam uestrae petitioni qu*ms debiti solutione afferre iuxta posse obedire propono:ut sanctitati uestrae,ium ad profectum corpora s,tum ad scibilia coaugeda,tractatum utilem non minusquam breuem de Uenenis inscribam. Prrimosiquidem,diuisionem faciam de ibilar uenenis. Sunt ena nobis magis nota, quae lino cunis partes diuidunt quoddam totu. Secundo, uniiquod diuisionis merushrum resolua hinc ad temninu singulare. Sic enim cuius rei scientia c6pletur,ageneralissimis ad specialissima descedendo. Tertio, describam modum, secundum

quem uenenum mortificat,& nocumens

tum inducit humano corpori proxima

26쪽

e DE REMEDII s

turm Inde naturam notitia curationis marte medicina uenatur. arro, strinouem faciam de praecus nodia e cautela:ne aut uenena propinentur aut si propinata sint,ia noceat Praei custoditiuaena,ars est, urativa excusans.

tuto, signa pona,&curas,ad quodscunque uenenum assumptum, re ad eius

nocumenta introducta.

Sexto' ultimo, uirtutes beetoarticas Oue a morte liberates occulta uirtute post us,d diuina, si coplexioe uel natura ad quod P uenenu describa:Et cu hoc solues quaestides duas difficiles ualde:Qua' prina erit theriaca magna, utru theriaca sita licui ueneno beetoar uel medicina. Ei seiscunda erit,utria uenenia aliquod possit ad certum tempus taliter exhiberi, Φ ex coquis ad illud tempus morias,dcnsi ante. De diuisione uenenorum.

Cap. LOVia uenenum oppositu es cibo nos cstri corporis: ideo sicut cibus efficio tu pars nostri corporis, dose totum assi

27쪽

VENENORVM. milat parti nutritae, uicem tenens partis dissolutae: ita uenenum,nosti uul corpus seu parte, cui appro imauit, ad sutipsius uenenosam naturam totum trahit. χῶ uertit: Zc deniq; assimilat sibiipsum, adeo

ut sicut animalia e terra nascetiea,quorun natura cibos conuertit in speciem nutri Miorum,a nobis comesta, in nostrum alimetum conuertuntur,ac speciem Ita quae cuna corpora ueneno sunt iuncta, si comedantur a nobis, traseuntia faciunt nostra corpora in uenenum qIIonia omne aggΩ neriunm

dantia amodum passivi, trasit ad praei sentiam ueneni quod se habet pmodum activi in ueneno,sicut palea subiecta igni, transit in ignem: Est enim ignis totus actiuus ad paleam. Quare sapientes medico rum uenenum dixerunt esse de genere rerum interficientium complexione S co positionem Scin terdumistacentium so itutionem Jtinuitatis:ita ut aegritudines quae ex uenenis accidosi sint de generibus communibus, di i6 propri s. Diuiditur Usu risis autem uenenum tribus modis.Nam uno leni.

28쪽

4 DE REMED Pis

thodo cosideratur,prout fit diuisio genes xi in species.scscam hoc dixersit Aulceyna ct Averrois:* uenenope aliud ede imis nera:aliud de uegetabili b aliud de aialib. ο ἡ minora quidem est, ut quaecunque

inmers id sub terra generata perniciosa ira habent naturam ut argetum uiuum AEgypsume aes: e quidam lapides, ut magnes, lapis armenius non lotus, Silumi bum ust um, Sc arsenicum,ac realgar, Scerus plumbi:&de multis aliis: de qui uis. . m. infra in speciali dicetur. Em De vegetabili b uero sunt,quaecu* plataria contrari issima sunt naturae cibali, ut aptaenata notant ad nutriti spem couerti: sed potius sunt propia cJuertere: ut helle horus,ac turbith nigru,na pellus,di gumrn napcili, ecfungi quidam δή tubera: re vidua faciens, 5 mezereon,& oleander,cire fani S apium risus,&c. cibi I uatalibus aut, uenenosa sunt Oia,quo natura longis inae distat ab humana copletaione:aue opposita ec inimica est speciei: qualia sunt serpentes,si dracones, dothi,

xi, cuipera dolapus marinus, re carnes

29쪽

vENENO V M. assataevi statim suffocatae,5 pisces frigi di, dc morticinae carnes, Metia putridae, di quae a fulgure sunt percussa oc mortua, quaecun* sunt patientia rabie,d naul, ta quae infra in speciali dicenturi

Secundo modo cossideratur uenenum relatu ad nos: S secundum hoc dixerunt, Venenum aliud est assumptum intra corpus: ec aliud extra. Quod uero est assum: ptum intus,est degenere potionum per niciosarum,datum sub specie cibi, uel potus,uel medicinae. Et hoc est,quod pluri; una filia quo reges,o praelati,oc ociosi, cauere debent. Quod uero extra est,dicis tur reptilium morsus:sicut cum uisu,aut auditu, aut gustu, aut tactu, aut odoratu, sentitur uenenum. Visu quidem, sicut uenenat basiliscus Auditu,sicut uenenat serpens quidam in nubia, qui est corpulens tiae duarum palmarum, acutum habes caput, uiridis existens coloris, iuregulus uocatur: sibilando emaues,& animalia eum audientia,interemit. Gustu quoque,scutaspis surda, quae sputo suo,quos agit,insterficit: cit hirus,quos morder, uipera,

pus nini. tre. ab euenerim

nocenso

lle gustii

30쪽

s o venenis' ansuad

DE RE ME DII s. peremiti actu uero,sicut serpens,quem mileside quo Auicenna dicio interfecit lancea di ex contactu lanceae,manus mi litis. totum corpus fuerunt mortifica

ta: S sicut piscis quidam, qui stupefactor

uocatur: de quo Galenus dicit,' cum iatrat rete, piscatoris manus o brachiasui periunt, in tantum , insensibiles efficiuniatur Odoratu uero, sicut quidam fungi perniciosi, de quibus dicit Rasis, , cum evelluntur a terra, odorati interfici

uni odorantem.

Tertio modo, consideratur uenenum, quantum ad specificam differentiam, tua disserui species a specie:& secundum hoc, dixerunt omnes medici Sophilosophi naturales, quod uenenum,aliud est,quod facit operationem suam a qualitate sua ,siue a complexione 5 aliud, quod facit hoc idem per uirtutem fluctem a tota specie rquod medici formam specificam uocat rquod nihil aliud est, nisi meritum, quod unumquodo compositu ex quatuor eles mentis, secudum maiorem dominorem

Proportionem ipsorum elemetorum, in