De instruendis aciebus. Tr: Theodorus Gaza. Ed: Joannes Sulpitius

15쪽

Aelian de Instruendis acicbus opus ad Diuum bladrianum: Theodoro Thessalonices latinum factum ci Antonio Panormitς Alphons Regis prFcptori ducatum

Prcfatio, Cientiam ripcis acicrum instrvcndatrum solitam Diue Hadriane quam ab Homeri usq; tenapibus sumpsisse iniis tium certum est :LitteriS coplures mandarunt auctores superioreS: qui parum eam quam nos babere in rebus mathematicis credimur disciplina mucre Qua ob rem pace omnium diκerim ita persuasus de hac eaden tractarcscientiati olui ut post eros nostra potius A illorum antii quorum prςcepta lecturos cotiderem tamen Φ Romanam huiuscemodiici facultatem ac peritiam ut uerum fatear ignorarem diu dubitaui an rcm repetere in usum reuocare deberem.lam lapsam desitam, forsan minime pr terea utilcm ob eam doctrinam quam tui Romani inuenere.Sed cuira ad divum cruam patrem tuum salutandi uisendi. gratia formias uenissem dies': nonnullos apud Frontinu uirum consularem insignenχει rei militaris peritum diuertcrem Intelleκ sane non

minus istudii ab eo ipso Πςcς impendi: Romane scientis militari at 3 ita negligenduχ pr terea quod de acierum instructone more griscorum docerem no censui:

ratus scilicet nutas apud Prontinum possc id studium seruarenisi haud deterius eo genore ordinandi d Ro mani exercent haberetur Formam igitur Operi quam notaueram quidem aliquando litteris sed nunq edere ausus sum propter tuam summa peritiam di uirtutem qua facile omnes qui copiis una imperaucrint antccci

16쪽

lis:modo perficiendatia κpoliendaliac repetu ea cum diligentia ut prς omnibus ueterum auctoria gr corum operibus posset meo iudicio comprobari: Nam dilucide quidelia ordinate 'κpolitonis ratione futurum ita

affirmauerim ut qui opus hoc legant longe de plenius possint doceri di facilius Aeκ iis quoantiquior resilquςrunt: sedes iboc ita est:tamen non sinc pudore summa pictractoe mittes opus Dilitare ad te potera: Tam multorulia magnorum hellorum magistrum at 3 imperatorem Haud enim fieri potest qui in b c tenuiora uideantur si cum tuis conferri uolueris. At si ut peregri nam scientiam lationum elegantiusculam quandam Icgeris commentationem credo non nihil capies dele clationis presertim si in bis uel Alexandri Maccdonis ingenium ac studiu militarem contempleriS Summas autem ueluti capita eorum qu eXplicatur pr posui omnium: ut quando per tuakoccupatione minus plus

rategere Iiccat paucis que liber continet intelligere posses di qu placuerit legcre facile sine ulla iactura tempo

Rimus omniti quos nouerimus: poeta Hol merus acierum instruendarum cientiam tenuisse ac bomines ea priditos facultate probasse laudauisses videmus. Quale illud de Menestbeo carmen leginius. Nulla quidcm huic limilem mortalem protulit s tas Ordine qui martis turianas equitemq; locaret Et quidem de homerica disciplina armorum legimus opera Stratoclis Hermi :& frontiini nostre talis uiri consularis: sed latius Aencas genus id instrucdi eκpotuit qui de tota quom rc militari satisopcrum edidit: que cyticam Thssalum redogisse in breuitatem constat Pyrrhus ctia epirota quemadmodum

17쪽

copi instrui debcrcnt scripsit: MAlcxander eius fili lus: Clearchus,ltcnam Pausanias Euagelus: & Polybius Megalopoli tantis uir in uario littera x studio delectatus

et Scipionis familiaris Ad b c Eupolemus ais Iphicrates, Posidonius stoicus etiam artem instruendaru acie rum scripssere plures palii aut prima qu da imbuendi crudimcnta cclidere ut Bryon aut pleniore tractatUS quos Topicos a denotatione loco inscripsserunt uerta numerare omneS qui aliquid de re militari scriptu; reliquerunt longum re supuacuum cst omniu tamen opalegi di quid de iis iudicem dicam: omnes fere ita mihi unanimiter cripsisse quasi docere holes uellet non ignaros sed fatisia rerum pilos quaSexplicare statuerent quod igitur nobis incomodum cum primuic huius cemodi disciplina affectarcianus occurrebat ut lac si qceptores nostre etatis idoneos haberem us cm fatissa cere posse ueteria illa priῖccpta putaremus id pro uiri bus enitemur ne alias eueniat comittamus qua ob rem quoticias minus sententiam famicrbis fatis inprime/re possum si adiumento utemur figura descriptionis ut ipse conspectus usu intelligentiς subucniat . Nusquatia antiquorum aucto uocabulis uti omitta ut qui pri/mus his nostris eruditi aetatis imbuatur nihil postea pegrinum sibi sonare arbitretur cum illo opa audit: Credo autem nemincm fore qui nostra hac uia ionc inlstitutus non facile ueterii quom omnia possit opa inicilligere. Vtilem omniti maχime disciplina hanc ne in

telligi e iis licet quς Plato plius in compe quod edidit de legibus disserit, cretensili,n legum latorem ita leges codidisse affirmat tanqhoies sempiarati essent ad bellium: atm in procinctu dimicandi consisteret omnibus nanam inter se urbibus bellum cri' no aliquo prccone aut seciali scd ab ipsa cru natura indicerct cum

18쪽

sta sit Quς iram alia esse potest disciplina uel potior uel

huiNans uiis comodiores h c rei nailitaris: Initiuiri uesro sumendum ab iis centeo u absolute ad bellu ais

perfecte apparaturiqua dupliceiesse copias nouinius Aut terrestreS n aut naualeS Terrestres quq terra prilitentur Nauali quq mare aut fluuiis classeidecertent.Sed

de instructione naualis ordinis alias, lanc u ad teri restreiri Ptinent eκpeditioncm eZponemuS HOitainus igitur quos ad bcllum coli gimu numerus ita constat ut partim bellatores sint partim a belles Tantuna ad usus necessarios bellato et ministeria accdmodati. Bellatores ii sunt qui ad decertandum instruuntur armis paduersarium inuadunt Imbelles,cliquionanc habent tu ut medici:ut tabernarii ut scrui S ci lcri qui cXercillum ministerii causa sequantur Beslato alii pedites alii uectores Pediae,qui pedibus in crra emit utatur. Vectore qui aliquo ferantur uchiculo:quorum duple est: enus. Nam aluiquis: alii elephantis uehuntur: quin cli am quisquo utuntur schorsum in duas partes distingluuntur: quippe qui aut in curribus constent aut equis ipsis insideant l, sunt uniuersi generi disscrcntiq. Menalbrum pedestre ait questre multiple citi quod cro

in elephantis turribus uersari proposui nulla uariat disserentia Pedestris itaq; ordo in parte digeritur trcS- Armatos. VeliteS I citatos Arinati grauissimis inter pedites armis uti consucu crunt more Macedonum:, ob eam rem Grauis armatur dicuntur ac nomen illud Armati speciale accipiunt, Nam scutum amplici ci rotundum gerunt: di hastam Ogiorem, clitcs cuissurae omni uita armantur quo Circa uel EXI cclitos nuncuparicosdem licuit non loricam induuit: non Ocrca muniuntur: non clypcum aut scutum grauesci credoliti limi scdicii tantus utuntur aut fagictis: iaculis: lapide auti fun

19쪽

da aut cY mantv qtio in cinere Argili ctiam ieiuna pol non uua est Peltatis uvilla naacedonice illi armatura in usu vi cilculor. Nam Nicita scutum paruum leue scii re conti cox longe larissis sunt breuior :deniq; gelnus id armatur locum intericlites Sarmato icncreapatum cst uidelicet grauius si uelites leuius starnaati: quam ob rem sunt coplures qui cos cum uelitibus Iungant re utrosi uocari uelint Lcuom armaturam Eques

stres copi Mupa quadrigis sic iungi ic turmas loca ri debent. Modo armandi intcrile distant Pars nim armis tota obleptacst:&hinc cataphracti nomen sortita est. Pars no tota armis integitur Cataphracto igitur intelligi cos uolo qui no solus sua corpa sedilia equos lorica undit muniunt.Partis aut non cataphracte alii hastati habentur alii fercntarii Hastati qui manuS conte runt di comminus hasta ccertantiquorum alii scutum gerunt: S inde scutati dicuntur Alii sine scuto hasta impugnant qui nomine speciali astati uocantur. S contati derctitari equites ii dicuntur qui eminus solent dii micare quorum alii iaculis alii arcu utuntur. IaculanturquOSTarcntinos vocamus, Arcutitutur qui Equites salgictari id a non nullis Scytbe etiam uocantur Tarentis no et duo sunt genera Nam alii logius iaculantur c ob ea rem Equites iaculatores dicunt S Tarentini spcciali uocabulo. Alii cum et aut bis iaculti miscrint quo teluiori utuntur manus dei tero cu aduersario conlcrunt

focominus pugnarc incipiunt non secus' quos basta flos appellari rettulimus. I cucs hos notari olituist, Erfgo Tarentino alii Tarentini note suo uocatur qui de longe iaculari consueuerunt Alii Lcues qui pugnam cominus subetat, EXposui genera copia* numero viiii armatos Peltatos Vclites: Eqtes bastatos: Eqtes iactatores Es es sagictarios: Estes catafractos Currus: Elephantos

20쪽

atur quq tum ad prccepta quotidiani cκcrciti tuna acipreti una psuiri acconam Odentur de his singulis docea

nati nccesse en-Primum igitur in hac disciplina or

cipuum est ut Anaultitudine hominum qualia fulam inordinatam soccepcrimu idoneos eligamus diloscis conuenientibus instruamuS hoc est decuriemus: condecuriemucatch ut numerum statuamus copiaru3

qui modice commode pad belli rat1oem usum suppeditet quippe cum di in itinere 4n castris di in pr liis ipsis instructum haberi eXercitum sit pcr utile Iam scpius magnas copias iordinatas a paucis ordinatis millitibus profligatas lcgimus auam ob rem Aeneas ita minus id disciplinc dcfinit ut cicntia sit bellic molois. Polabius ucro scientiam esse inquit qua homines milistari ordini admittanturciccuriciatur condccuriciatur de nil aptentur Scrudiantur ad belli usum rationem. Dccuriare igitur est dccurias instituerc. Est autem dccurra num rus hominum qui a duce uno pone sua plici subinde dc luctus scric csset uel in octauum hic in duodecimum hic G decimuiralcXtuni Numerus cnim de cur1c uarie ad hunc modula diuersis auctoribus datur uerum in re nobis proposita seYdccim dcscribatur cu3hic numerus tus adibalangis longitudine modice habcat:Tum si usus aliquando cZigat altitudinem uel duplicari in XXXii. augeatur uel dimidiari ut in viii.di minuatur nihil post positis Ypcditis militibus csse possit impedimcnto. Nam siue iaculcntur liue hinda aut arcu utatur facile suo iactu altitudincm phalangis Xuperent. Optimus cuius id curiol poni di ductor cfero: et omnivisse debet qui dccurio dccanus iux primus irestes nunctipatur, Vltimu dccuric tergidu