장음표시 사용
101쪽
spatiosum videbatur esse e quod θ placuit Pio Episcopo, ct dedieauit Tech in in
Thermis Novati in Vrbe, in loco, qui appellatur vicus latericiorum, ubi ct consiluit Titulum Romanum, in quo S Baptisterium eonderauit Idus Maias. Haec Ba onius hie . Sed alibi, a ubi de sacrificio Misi , ita restatum habet. Soror no a refert enim verba ipsius Pij Pontificis ad Iustum Episcopum Viennensem scribentisin AEuprapia , setit bene recordaris, Titulum domus fuae pauperibus usignauit, ubi nune eum pauperibus nostris commorantes,Missas agimus ere. Sed & Alexandrum Seuerum Imperatorem , licet superstitiosa gentilitate imbutum , Templum Christo Domino aedificare voluisse , testis est Lampridius b in ii everba . C hristo Templum facere voluit, eumquὸ inter Deos recipere : quod ρο H
drianus egit esse fertur, qui Templa in omnibus Ciuitatibus sines mutiebris iusserat feri, qti s hodie idcirco quia non habent numina, dicuntur Hadriani, quae itae adhor para e dicebatur, sed probibitus e Li ab bis , qui eonsulentes fera, repererant omnes ChriHianos futtiros, s id optato venisset, ct Templa reliqua deserenda ere.
rite Lampridius. Verum quod ipse Seuerus aliorum suasu perficere distulit, ut a Clitisti fidelibus emceretur permisit i idein enim Lampridius refert loco citato . DCum Ebristiani quendam Aetim, qui publicusfuerat , occupassent, contra Popinarii die rant in bi eum deberi, rescri sit Imperator , melius e e , Ut quomodocumque ita e Deus eolatur,quam Popinari' dedatur cte. Quo impetrato rescripto. Calistus Pontifex butus nominis primus anno Christianae salutis et a Pontificatus nobilem Ecclesiam in Transtyberina Regione , ubi Taberna meritoria erat , di oleum Αu- susti tempore e terra erumpens copiose fluxerat, Saninissimae Virginis Dei Geni. tricis Marie Partui, olim eo prodigio prs signato, religiosissimὰ extruxit: Platina, Ciaceonus, & alii in huius Pontificis vita, sed magis aperte Baronius e ligetestantur.
Dionysium quoque, qui anno salutis aso. Pontifex renunciatus suit,Par cias, seu Titulos Euaristi exemplo suis terminasse limitibus, Presbyterisquq C meteriorum cicuram adiunxisse, iidem Platina, & Ciacconus testantur. Marcellus inde primus anno Domini ros . plusve minus, pontificatus α. XXV. Tia tutos instituit, Ciaccono, alijsque hoc affirmantibus i Titulos autem idem esse atque Ecclesias, diximus supra Denique Beato Sylvestro sedente, qui summa Ecclesiς Dei pace sub Constantino Imperatore anno ab Orbe redempto 3r potitus est, Basilicas nedum erectas, sed donis amplissimis, & Imperatoria maiestate, ac munificentia dignis exornatas, ubi res ipsa loquitur, inania verba proserre non est opus, Atque hqc de primetia Ecclesiarum constructione prsmissic sufficiat a quamuis in sacra legamus Historia, in Breuiario scilicet Romano, de dedicatione Eccles Sancti Saluatoris lection. q: Apostolorum quoque tempore loca suisse Deo dicata ,
quq a quibusdam oratoria, ab aliis Ecclesiae dicebantur, sed ubi Constantinus Im- DPerator per Baptismi Sacramentum sanitatem, salutemque consequutus est, tum primum lege ab eo lata concessum est toto orbe Terrarum vi Christiani Ecclesias sdificarent. Ad rem igitur nostram ; ad Congregationem scilicet pro Ecclesiarum
Et quoniam ad Ecclesie uniuersalis gubernationem, te regimen maxime pertinent, ut ad fidelium populorum utilitatem Ecclesiis iam erectis, aut in posterum iustis de causis erigendis, de Episcopis, & Pastoribus idoneis, fidelibus, ac structuosis in vinea magni Patrisfamilias operariis salubriter in Domino prouideatur, &in hoc potissimi im Summo Pontifici in locum Beati Petri subrogato,ex praecepto Christi Domini Pase oues meas, inuigilandum, & elaborandum sit, Sixtus propterea huius nominis Quintus, eiusdem Christi Domini Vicarius, se Beati Petri Successor in huius sollicitudinis partem nonnullos ex fratribus suis S. R. E. Cardinales elegit, &Congregationem hanc, de qua loquimur, instituit. dEt hanc in Episcopis, 3e Ecclesiarum Rectori biis eligendis diligentissimam inquisitionem, antiquissimam apud Christianos fuisse , testis est Lampridius, e dum ait, Alexandrum Imperatorem in electione Praesidum Prouinciarum, de Ciuitatum imitatum fuisse Christianos i verum quid Christiani in hoc imitatione dignum agerent, itaui etiam ethnicis Imperatoribus exemplum darent, S. Cyprianus f aBaronio g relatus diligenter explicat Huius
102쪽
Hesus vero Congregationis ossicium est legitimas causas erectionum Ecclesiarum quarumcumque Patri archalium, Metropolitanarum,& Cathedralium, ac de cuius que e rum dote, eapitulo, clero, populo, de aliis, quae ad huiusmodi erectiones iuxta
praestriptum sacri Concilii Tridenti nisi a & Smyorum patrum decreta b ne si
ria sunt cognoscere, & diligentEr exquirere. Omnes etiam dissicultates, de controuersias, quae inter iam erectas, ae earum E etesiarum, Diodice sum, Monasteriorum vniones, dismembrationes, cessiones, permutationes, translationes, pensiones, super illarum redditibus assignationes, Monast riorum pluralitatem, Dignitatum incompatibilitatem, presentationes, & nomin tiones , clectionum, siue postulationum confirmationes, seu admissiones suffraganeorum, coadiutorumque deputationes cum sutura successione, vel sine ea exam, nare debet. De aetate,& qualitate promouendorum euram quoque adhibere solertem, eaque discussa, de examinata, ad summum pro tempore Romanum Pontificem restae ,
di pro ipsius Pontificis arbitrio in secreto Consistorio proponere debet. Tandem quae a Gregorio XIV. pro seruanda in Tridentino Concilio tradita formare in promouendis ad regimina Ecclesiarum Cathedralium, aliarumquὰ Dignitatum,N
de quibus ConsistorialitEr prouidebitur, cita e sunt, pacata mente Procuranda, di fimiter obseruanda erunt. Habes enim hic sciuae breui compendio reserenda duxi Concilium Tridentinum decretasse, ad Cathedrales Ecclcsias viros insignes eligendos esto, gr. Pontificem hune, Gregorium scilicet XIV. in minoribus constitutum t erat enim mucopus Cremonensis a d. Concilio interfuisse; de ideo quae ibi sancita fuerunt, veritatae executioni demandarentur, summopere optasse , g. r. Concilium praedictum mandasse, ut in quibustumque locis in synodo prouinciali praescriberetur forma examinis a Metropolitano habenda, postea Romani Pontiscis arbitrio approbanda. r. r. - Hoc autem paucissimis in locis executum adhuc fuisse conqueritur ponti sex g Mandat propterea Pontrix huius examinis munus extra Curiam sedis Apostolicae Legatis Nunciis, de ordinariis, ubi Episcoporum piovisio facienda erit. g. s. In Curia vero Cardinalibus ad hoc deputandis, vel Protectoribus Regnorum , in quibus promouendi existunt, si ad eorum pro ectionem illa Ecclesiae pertinea com
mittitur . S. 6.. verum hodie examen hoc eorum summo pontifice, Cardinalibus, alii seuὸ praela. tis.& probis viris stantibus, celebratur, dc e Clemente octauo sancitum, initiatun que reserunt... Deinde forma, siue instructio examinis faciendae prascribitur, et assignatur: per Auditores, seu Vicarios fieri prohibetur; articuli, ac testes non a pmmouendo, sed D ab irso inquisitore formandi,& iaducendi, interrogandique erunt; schedulam tamincontinentem nomen, cognomen , patriam, parentes, aetatem, ordinem, gradum ,
professionem, ctionent,si quam cadidatus exercuit, loca, in quibus aut Theologiae, aut iuri canonico operam dederit, aut longo tempore versatus fuerit, denique amicos, ac similiares, qui tam ipsum, quim parentes eius intime nouerint, Praelatus inquisitionem facturus, a promouendo, vel alio faciendam curet. s 7 . Testes examinandi erunt, qui absque suspicione amoris, odii, timoris, inimicitiae. singuinis, veritatem sponia fateantur. g. s. . Promouendorum qualitates: primo ex legitimo matrimonio, & parentibus tholicis nati :x vigesimum expleuerint annum: 3. sacris Ordinibus ante sex menses ad minus initiatii D'ctoratus gradum, aut Licentiae in Theologia, vel iure canoniaco, aut publicum alicuius Academiae testimonium ostendant, quo ad alios docendosia idonei declarenturi s. Fidei puritate, innocentia vitae, prudentia, usu rerum, integra fama, doctrinaquE praediti: s. solus Doctoratus gradus, quem Privilegium vocant, non sufficiat, sed scientiae tellii nonium indicent, ac ostendant cum qualitatibus loci,
temporis, dc eorum, qui audierunt fructu: 7. virorum grauium testimonium , ea
scilicet scientia pollere. quae ad poeulum Christianum erudiendum sussciat, ubi Doctoratus gradus haberi non potuit. Et haec in sacerdotibus, quos vocant secu
In Regularibus vero suorum Superiorum sussicientis doctrinae testimonium re- - quiritur: Superiorcs vero non omnes, sed ii dumtaxat, qui nullum sui ordinis Sup H a riorem
103쪽
iorem agnoscunt, quibus absentibus, vel impeditis. insorum Vicarii, seu Commi sarii generales, vel ini Romana Curia Procuratores Ordinum , t Congregationum uer es in hac parte succedanti g Post inquisitionem, ut supra, laetam, prosissio Catholicae rides a eandidato facienda erit in manibus Praelati, cui fuerat inquisitio commissa, nisi distantia loci proh
Matur; punc enim viciniori Lees.siae prouidendae committenda erit, quae coram' notario, de testibus recipiatur, de innubluis redigatur tabulis unicum toto processu. ad Apostolicam sedem clauso, de obsignato transmittet, . S io. Processus ad Curiam transmisibs Cardinalis promotor, de tres priores ordinum Cardinalta examinant , atque expediunt: Promotor vero Cardinalis, siue Relator promouendum moneat, si praesens in Curia fuerit, ut omnes Cardinales adcat, antequam Ecclesiam proponat, ut quae a reserente Collega audituri si int, oculata fide , quantum ad personam ipsius promotaetidi attinet, cognoscere valeant .g 11.
Haec eadem inquisitio de promouendis ad Ecclesias, quae sacri Consistorii consuta rationibus prouideri solent, simili modo, de cum iisdem diligentiis fiat; praesertim quibus praeter curam, de regimen Monachorum, aut Canonicorum, aliorumve populorum iurisdictio spiritualis, vel temporalis annexa suerit, aetate tantum excepta, circa quam nihil innovatur. S i a. Ius praeseritandi qui ad Ecclesias praedictas habent, ut idoneos praesententiae eligant, hortantur, di monentur s a. inquisitores ad praemisia peragenda ille putati ea fide, ac diligentia in negocio tanti momenti versentur, vi a Deo, de ipso Romano Pontifice laude consequantur, de praemium expectare valeant. g. 3 I. Habes, suae in hac Constitutione continentur. At si quaeras huiusmodi processus,ac ςxaminis practicam, Flaminium Parisum consule, a qui huius quoque Consti-xutionis explanationem specialiter tradit. Ea ver5 dicuntur Beneficia Consistorialia, quae a papa in Consistorio conseruntur, siue in libris Camerae inter Consistorialia suerint descripta: Rota eorum Paleotio . θν asserenti, Papam non eons uita prouidere de aliquo Beneficio Consistorialiter, incumbit onus probandi; Od. Rota dixit coram Caput quen. dc a Cherubin. iun. Denique de ereditone Ecclesiarum in Cathedrales seculares, vel in alium statum, sit Petrus Rebussus. d Ne autem Missa , de alia diuina Ossicia alibi quam in Ecelesis celebrentur, Felix huius nominis Ial seu ut alijs placet, IIII. Episcopis omiabus vetuit, ut Ciacconus assirmat in vita eius νcro Sanctionem restri Gratianus, e ubi ex Dutheron. desumptam colliges in haec verba. erat boloea D ttia in omni loco, quem via iris, sed in omni loco, tu me Serit Dominio Deus tuus.
Pro Consumtionibus Episcoporum, aliorum Praelatorum . Ecclesiarum Praesules, dc pastores, qui ex pracepto Apostqli vigilant, laborant, di
ministerium implent, post quain ab Apostolica Secie fmodo in praece L men Nato) honorem, de iurisdictionem tanquam e piae matris simi hauserunt, e impe-Varunt, si qpando oulum suarum greges lupi rapacis quaerentis queni deuoret, Oc-ςurni, vel inuasione terreantur, ut auxilium, praesidiumquE sibi paratum intelligant, ouesquς suas defendant, &sructuosius pascant, idem Sixtus V. pro consiliationibus Episcoporum , dc Praesulum Congregationem vel instituit, vel innovavit . fCui quidem Congregationi sacultatem attribuit Patriarcharum, Archiepiscoporum, primatum, Episcoporum, ordinariorum, de quorumcumque etiam inferiorum, non tamen Rogularium, postulata audiendi, de cognoscendi . . Propositis difficultatibus, quaestionibus, de controuersiis., aliisque, super quibus consulta suerit, etiam per li teras, sedulo , humaniterque respondendi Rubia, rationes,& causas Ecclesiarum, earumque dignitatis, iurisdictionis,exempti suo, immunitatis, iuri uin, priuilegiorum, di laudabilium consuetudinum eo
104쪽
NOTITIA CARDINALAT CAP. XV. CONGREG. m. 61
eernentes summari , simplicuer, & de plano cognoscondi ex partium pG titione, quim ex ossicio, prout honcstum, di opportunum videbitur, eompo.
. Causas etiam, eccontrouersias inter eosdςm Praelatos de iurisdictione, aliaue de , causa exortas, nec non inter Capitula, aut obtinentes Dignitates, ac inter quastumque singulares personas, & Vnivcrsitates, aut locorum in temporalibus dominos, ceptis ijs , quae Concilii Tridentini interpretationem, vel ordinem exigunt iud clarium, re ipsa requirendi, examinandi, & amicabilii r desuper componendi, aetransigendi, etiam per λlios, si ita consultum vidubitur, extra Dicecesim quoque curandi. Praeterea ad Ecclesias visitandas ubique locorum, in quibus Christiana viget Reia ligio, Visitatores summo Pontifici praesentare, ut exemplo S. Gregorii, si Leonis, de aliorum Summorum Pontificum, cum in Domino expediri videbitur, destinare valeat. Quibus quidem Visitatorii s. ut cum spirituali fructu, & Fidelium aedificatione munus suum impleant, formam praescribat, negociorum omnium tractas nis modum assignet, & negligentiam, si quando opus erit, emendet Insuper, ubi necessitas poma lauerit, viros usu, S do, trina idoneos, rectos, de Deum timentes, qui literarum Apostolicarum auctoritate suffulti tanquam Vicarii Apostolici Ecclesias regant, deligant. Denique Cardinales huic Congregationi praepositi immunitatis Ecclesiarum defensores, di ad ipsorum Praelatorum personas, res,& bona quaecumque tuendum,Ecclesiarum iura ab omnium iniuriis, re oppressionibus aduersus quoscumque quavis auctoritate praesul gentes vindicanda, firmissimum sint propugnaculum. . Versim hodie in iis, quae ad Ecclesiarum, de ecclcitasticarum personarum immunitatem attinent, semina prudentia san. me. Urbani Octaui consultum est per erectionem.& instructionem nouae Congregationis de immunitate sacrorum nuncupa-
Pro Consumtionibus Regularium.
R Egularium ordines, quibus Ecclesia haec militans, 5t visibilis Reginam illam
a dextris Dei in vestitu deaurato circumamictam varietate a Regio Propheta . . ' . . drcantatam a designat, & ostendit, quiue nedit omni tempore ornamentum, sed Umagnum quotidie Christi fidelibus adiumentum studiis calutaribus praestiterunt, &D praestant. Vt eorum progressus in dies magis ac magis ad pietatem promoueantur, di qui Esi luctibus seculi in portum Regularis vitae confugerunt, remotis impedime tis, de inanibus contentionibus amputatis, sub Religionis suauit iugo,& filorum in- . stitutorum obseruantia quietὰ vivant, gratii inque Altissimo simulatum exhibeant, Sixtus V. qui seraphici Patris Francisci Assisinatis regulae, seli militiae in minoribus' constitutus nomen dederat, ac tanquam emeritus miles ad Christianae Dignitatis apicem euectus, Beatique Petri successor, de Christi Domini in terris vicarius, pro . - consultationibus Regularium Congregationem instituit, de ordinauit, illiusque curam , & regimen nonnullis S RE Ordinalibus commisit, atque lacultates insta ducendas attribuit. Regularium, Claustrali iun, Mendicantium, non Mendicantium, Hospitalariorii, c . . - inlitarium possidentium, non possidentium, cuiusuis demum ordinis sint controuersiis, dubitationibus, consultationibusque propositis respondeant. Causas, & controuersias iudiciariam serinam non requirentes inter praedictos o dices vertentes, siue in uniuersum, siue ratione particularium locorum audiant, et decidant. Regularibus ipsis, quos seruore spiritus incensos ad persectioris vitς statum transire velle constiterit, non tamen ad laxiorem, nec ad parem, sed ad arctiorem transeundi, quibuscumque Summorum Pontificum sanctionibus, et decretis non obstantibtis, licentiam dare, et impertiri possiant. Apostatarum eiectionem, et extra Monesieria degentium, aut vagantium causas
105쪽
iidem Cardinalestaudiant, & cognoscant, virosque tales coercendi potestatem ha
Apostolicae Visitationis iussa, & Constitutiones a Summis Pontificibus Ja ipses Regulares editas mequi, de in usum deduci curent. Visitatores Regulares laudatae vitae, reto mi, salutis animarum , Se prudentia spi- Aritus praeditos, institutorumque Regularium, di laudabilium consuetudinum peria tissimos prouideant, qui,cum necessitas exegerit, sui Ordinis Prouincias, receptis ab ipso Pontifice literis, ad Omnipotentis Dei laudem, ac locorum utilitatem salubriter
vilitare valeant . Sub Regularium nomine etiam Moniales cuiusuis regulae, de obseruantiae compte- l. henduntur:
Omnem opem, totumque studium Cardinales praedicti impendant, vi ab inse rioribus erga superiores debita humilitatis reuerentia, dc obseruantia; a superioribus quoque vicissim erga inferiores beneuolentia, charitas, & disciplina in spiritalanitatis adhibeatur , neue dominentur in fratres , sed patres se esse memia nerint. Is Postremd Cardinales ipsi quasi Religiosorum omnium portus, perfugium, ac prae- 'sidium esse sciant, ut eorum auctoritate, di auxilio recreati, religiosae vitae e regularis persectionis stadium sine impedimento strenue percurranti verum si inter Episcopos, & Regulares controuersiae oriantur, re dubitationes' riderint,quae sub Concilii Tridentini dispositione, aut interpretatione comprehcn dantur , ad eandem Tridentini Concilii Congregationem remittendae sunt. Causas quoque inter ipsos Religiosos ortas, quaeue exoriri poterunt, iuxta quam eumque Religionum instituta, illorumque dispositionem eorumdem Regularium Superiores cognoscant, decidant, ac terminent. Quae omnia ex praecitata Sixu V Constitutione a plenius cognosces.
Pro didice urorum probi itorum.
Libros improbatae lectionis a recta Reipublicae administratione alienos, & repellendos esse, Vlpianus respondit, b de officio boni, de innocentis viri verba rus e M-- ficiens, post improbatam venditionem malorum medicamentorum, quae corpori mis humano nocent, de iis, quae mentes, animosquὰ corrumpunt, sic ait: tantundem debebitfacere edi in libris improbata sectionis, magius forte, Geb ilibus, bare enim omnia protinus corrump/nda sunt o . Et Iacedaemones Archilochi poetae libros, quorum lectionem εο verecundiae, & pudicitiae propter verborum obscoenitate . a. L3. multi nocere iudicabant, e Ciuitate sua exportari iussisse, Balduinus refert, e dum Romuli leges Commentariis illustrat, illam praesertim. Nequi raesentibu aeminis obsaena verba facito. Ouidium quoque propter libros, quos de arte amandi conscripserat, quorum lectio admodum Reipublicae perniciose, quippequae iuuenum animos per se ι --,ν. p. t. ipsos ad lasciuiam natura procliues magis incenderet, in Pontum deportatum fuisse Halas. . tu scribit Giraldus, d de magis aperti Aurel. Victori in vita Augusti his verbis: nam μή me ' - ct Poetam Ouidium , quior Naso, pro eo μὴ tres libros amatoriae artis conscripsit,
Γὼ θ εxino damnauit. pa. ho .i Q bd si poena digni habiti sunt, qui libellos seniosos ediderunt, seripseruntanuen-
C. d. biseri tos non consumauerunt, ex Valentia. de Valenti sanctione; e multo magis qui hos Hs t Manuhoi, libellos, seu libros aduersus Legem Diuinam, de Religionem publicam edunt, retu - - nent, de exscribunt, cum grauius sit Diuinam, quam humanam offendere Maiestatem: f crimen quippe publicum est,&in omnium sertur iniuriam, quod aduersus ι,, .em, , Religioncm patratur. g In - G, 4. ΗΡ -ς veritas ethnicis quoque probata fuit; reserui enim Greg.Tholos b Se Baldula. is a. M. M. i amboquὰ a Diogene Laertio fi mutuati sunt, cum Prothagoras Pilosophus, quod suo libro scripsisset: de dijs quidem L aruere nequeo, neque an sint, vel ne, sunt enim, ut is nissis ra, ' probi eant, qui ' o summa incertitudo, ct breuis hominum e. z. vita rc ob hoc principium operis ab Atti emerisibus Vrbe pulsus fuit, librique illiu
106쪽
NOTITIA CARDINALAT CAP. XV. CONGREG. V. 63
in foro concremari me , seb praeconis voce a singulis, qui illos habebant, inue-
liuorum haeresim , Vandinique curiositatem sapientium cominem anti
quissimam, N initio nascentis Ecclesiae seruatam , sacra ritur Pa ina a in haec
verba.'Multi autem ex tis, qui fuerant eurios inatti contulerunt busi erunt eos coram omn)bus , de eo utatis presse illorum, inueneruntpecuniam post multos a Prospero Farinacio e relatas, dum quaerat, quomodo , di qua pmna: puniatur retinens, legens, legendosque iubens libros haereticorum et di a Carolo Q lato Imperatore lucteri libros publice combustos fuste Iovius scribit. dVerum quis inter summos Pontifices primus hane secerit prohibitionem , non indum benε nouri quamuis Gelasius papa I. anno ab 6. Manichaeos in Urbe deprehensos exilio damnauerit, eorumque libros apud Basilicam S. Maria: Maioris combusserit, Ciaccono teste . Si minaci quoque iussu, qui Gelasio post Anastasium saccessit anno salutis s. ante sores S.Ioannis in Laterano haereticorum librii Mn-mis fuerunt consignati, ut Platina scribit: & ante Gelasium, ac Simmacum Leonem Panno o. hoc idem gessisse idem Platina testis est: Hormisdam quoque Ponti cem Manichaeorum codices ante fores Basilicae Constantinianae incendio consumpsisse scribit Ciacconus in vita; hic autem Pontifex renunciatus est anno Chri lii sI . Et iubentibus Crecorio IX. ac Innocentio IV. anno Ir 3. librum Talnaudi, aliosque libros reprobatos apud iudaeos repertos fuisse combustos, Farinacius e scribit. Et Alexandrum huius nominis IV. qui Beati Petri anno ras . Sedem tenuit , libros ciliusdam Guglielmi de Sancto Amore contra paupertatem editos legi prohibui ;& alium quoque librum dumnati nominis auctoris, affirmantis, statum gratiae non a. lege Euangelica , sed a lege spirissis procedere, publice flammis aboleri iussisse reveris apud Platinam ,& Ciacconum in eiusdem Pontificis vita i latius tamen hane rem prosequitur Frater Ferdi n. de Castigito, f qui literas Amostolicas hanc materia
concernentes refert, addens modum, quo ipse Alexander v. us est in consutandis erroribus d.Guglielmi de S. Amore, vi scilicet Cardinales Hugonem de S. Theodosio Presbyterum Cardinalem Sanctae Sabinae,Cadinalem Sancti Nicolai in Carcere Tulliano, Cardinalem S Laurentii ia Lucina, una cum Cara Episcopo Tuscu lano elegi Ie ac deputasset. ι Q o forsan exemplo monitus pius pontifex huius nominis IV. aptissimum tanto malo remedium esse cognostens, si componeretur, & ederetur Index, siue Cathalogus librorum, qui vel haeretici sint, vel de haeretica prauitate suspecti, vel certe moribus, de pietati noceant, de id negocii ad sacram Tridentinam Synodum reiecisset; ea vero ex tanta Episcoporum , & aliorum doctissimorum virorum copia ad ea conficiendum Indicem multos eum doctriina, tum iudicio insignes Praelatos Gelerat, cui adhibitis etiam in consilium lectissimis Theologis, praedictum Indicem absoluerunt, & ex eiusdem Synodi decreto ad eundem Pontificem pro suprema manus impositione, & confirmatione transmiserunt; &idem Pontifex nedum legit , sed quibusdam doctissimis, probatisii misique Praelatis clandem accuratissime legendum,
examinandumque tradidit; contentaque in eo literis Apostolicis denique confirmauit. g Sed quoniam haeresis morbus animae perniciosissimias ri cancer quotidie serpit ,& filii tenebrarum Arcem Catholicae veritatis omni machinationis genere non cessant oppugnare, libros praesertim haeresis tabe insectos promulgando , aliosque noxia doctrina aspergendo, corrumpendoque , & ex nobis ipsis, ut Apostolus praedixerat δε exurgant viri loquentes peruersa , vi post se discipulos addueant, Sixtus propterea huius nominis U. librorum expurgationem , recognitionemqne necessariam agnoscens, quod ab exordio nascentis Ecclesiae a Sancti x quoque Patribus iactitatum enarrant Baron i & Petrus Gregor. Tholos. k Et iii Concilio Romano γο. Episeoporum, Gelasio I. pr sidente, post recensitos canonicos libros tum veteris, tum noui Testamenti, R distinctionem librorum, qui catholici, & authentici essent, qui apochriphi, di suspecti, parua, aut nulla authoritate, iudicati sunt; a D. Hi, clo
107쪽
plenius a Gratiano a relati;& meminit C emens octauus, b & ad saturitatem Co- , c. Sixtus in uam V tanto ne ocio Cardinales aliquot praefecit, de Congregarionem instituit: facultates vero instascriptas attribuit.
luspensos diligenter excurrant, G prout expedire iudicauerint, permittant. ros, qui dentini Concilii iussu editum Indicem, di a Pio IV ut diH--λ hδ i' GςζΠ prodierunt, Catholicae doctrinae, Christianorumdudcfflin epug antes expendant, & recognoscant, ac ubi Summo Pontifici ira auctoritate reiiciant hominum vero iniuria, &dolo depra- dς λζ-quQ rO pati is reiectis erroribus 2 utiles alioqiii midiosis esse ognouerint, expurgandi, & corrigendi modum ineant, Indicesque expurpatoriog
dem quoque diligentiam, operam , & industriam requirant. 'Ipsis quoque Cardinalibus permittitur, ut Theologis, Cononissis, alii seue neri se
idoneis nec vero alim etiam aliunde accersitis adhoe omnem bibli hs 'μ' in i*m pς his quoque temporibus neces larium ad hi DL, ab te e ' ' ς tinendi, legendiqud, etiam absque sumini radicia lic otia, cultatem impertiantur. Hactenus Sirius V. in tape citata C - φ .: IR dira prvi occisor sius Gregorius XIII. antea secerat, ipsum E
. fixus re unimo absoluta ab humanis excessisser, Clemens VIII. f q odi ' utiliter cceptum sierat, de a multis desideratum, perficiendum duxit devenerabili fratri sui Marco Antonio Episcopo Praenestino de Columna, ac dilectis G
Thermis Borroniaeo, Francisco S. Mariae Transmori iam, o
. ia nimi ita, Ca Omnia, ta singula, quae a Sixto V. instituta suerant, dili enter examinanda commist, ac demum magno studio visa, &Deo fauente absoluta, nedum Pij IV. supra relatam Constitutionem, & Indicem , ac Regu- , quam alia quaedam ab eodem Clemente addita Apostolica auctoritate compro-Imni rai Vniuersi talibus , singularibus personis ubi uelocorum millentibus, sub iusdem poenis in d. Pii Constitutione contentis obseruari praecepit, di mandauit. Se autem secutus negocium tum prohibitionis, tum expurgationis,& impressi
QTς 0ςulo G priuilegia, S indulta, quae Pius V. aeri tum 'agistro, deinde Gregorius XIII 'S Sixtus V. Cardinalibus Congregationis, de qua loquimur, concesserunt, confirmauit, de quatenus opus esset, ian uauit in his omnibus, quae in suo Indice additis non aduersantur . Si quae I mi' posterum dubitationes, aut controuersim circa ipsum librorum In- , illiusque Regulas , aliaquὰ illis addita emerserint, ad Congregationem hanc armatium,seu aliorum,qui pro tempore super Indice huiusmodi deputati fuerint. referantur, & ex eorundem Cardinalium sententia, summo Pontifice, si rei grauitas postulauerit, consulto, declarentur, & decidantur ; quorum authoritatem cum per-
prohibendis, expurgandis,& imprimendis libris, aliisque ad eam rem
pertinentibus explicandis praecipuam esse voIuit, di mandauit in s . s. Sed quoniam de librorum impressone mentionem secimus, non omittendum putam, quod in Lateranens Concilio sub Leone X sancitum habes, a libros nempe imprimi absque approbatione Vicarii,& Magi liri Sacri Palati; in Urbe, ae Episcoporum, vel Vicaciorum, & Inquisitorum alibi sub poena combustionis eorundem librorum publice, non posse. Alias quoque Constitutiones Iulii III. Pauli IV. & PiI IV hae de re loquento Petrus Gregorius Thol saniis 5 enim ciat , oui de libris ad Religionem pertinentibus. di de scripturis veteris Testamenti, & Rabinorum, a de libris Euangelicae Legis probatis
108쪽
NOTITIA CARDINALAT, CAP. XV. CONGR. X. '
batis in sacrosancta Religione, a de libris Euangeliorum, b de uralitate, ae necessitate lectionis sacrae Scripturae, e de doctrina Ecclesiastica , S: traditionibus Ecclesiistieis , d de aliis libris Interpretum legis Diuinae, o de Iibris Dei, s de libris Sybillinis x non minus docte , quini eruditὰ agit videndus. sed an libri haeresei reperti penes aliquem operentur,ut ille de haeresi condemnari , i l sit, vide Hieronymum de Monte in suis quaestionibus. θ Et si rite abiurauit er- ίjores contra Fidem, & post abiurationem repertus fuerit retinere libros haereseos, . ti iri an dicaturre lapsus, idem Hieron. de Monte ν scribit videndus. Oporin
De construenda exornanda Basi a Principis A mlorum ; e pra
Audauit rerum omnium opifex Deus cogi rationem, quam habuit Regius Propheta David, aedificandi Domum nomini Dei, ut facet testatur Historicus histi bis . h ilhae uit votantas tua , ut ad cares Domum nomini meo, Bene qui- - iHi huiuscemodi habere voltintatem ere Hanc eandem cogitationem, ut mea fert opinio, in Beato Petro Mos lorum Princine, post acceptum a Christo Domi no responsum . Tu es Prarus, uper hanc Petram assi abo Ecclesiam meam
Peragrato enim Orbe, praedicaxo Euangeli sipi l creatura , Antiochen Cathedra, tandemquὰ gloriosa marturii palma in Vaticano recepta primum fui comporis lapidem in altissimum, ae firmissimum Rotnanae EccIesiae sandam et tum in eo-e eem loco iecit. Cuius quidem Ecclesiae amolissi inam profecto admirandam threi V esuram licit ipse gloriosus terrae Princeps sicut etiam Dauid a corporeis videre oculis non potuerit, filius tamen citis Constantinus Magnus Imperator, item Beatu, sylvester ipsus Apostolorum Principis Successor in Christo Iesu parturierar veluti alter salomonjVidit: relicto enim gentilitatis errore, ex aqua,& Spiritu Sa Leto regeneratus, octaua sui Baptismi die depositis albis totus mundus, Se salutis ad Conses sonent Beati Petri Apostoli veniens, ablatoqtae diademate capitis, exuens se clamyde, 3: accipiens bidentem, terram prius apotuit ad iandamenta Basilicae construeri dae: dehinc ob numetum duodecim Apostalorum duodecim cophinos terra plenos 1 positis humeris baiulans asportauitide ita gaudens, ac exultatis, in ea mica sua cum istopo sedens ad Palatium redi,t, Baronio ita reserente, I qui addit; imitatuso id etiν ConL antinus. 'a quo enus ducebat, Vesta lanum I gratorem, de quori Su tonitio m ipsereri tutionem Capitolii aggressus, ruderibus purgandis manu prim ii admouit, ae suo eo o quaedam extulit: haec Suetonius: debuit ne praetermia se constantinus pro eultu verae Religionis praeHare quod ipse maior eiusdem famno e Flauiae icta Lyrator prosuperstitione ati ita ossisium exbibuerat λ Hactentis Baro- Mus . Quibus diditas adde, si lubet. Scimus a Tito Vespasiano eiusdemi Naitiae rei tis Salomonis Templum, cum iam Mosticae L i per Euangelicam veritatem abrogatum esset, funditus euersum fuisse ; quidni igitur a Constantino c de ipse Flauiri cente, ut diximus pro verae Religionis cultu ab Euangelica Lege praescript'. sen, Giori ritu , Regio sumptu, di tanto Principe digno , n uum tyrium ex ea Ciuitate, ouam sacrilega Iudae uin impietas scedauerat , in aliam Civitatena, quae firmitu nium Christianae pietati; fundamentum , re verae Fide i Magistra esse debuerat, trania E serendum,&construendum erat Post hane veri, Templi translationem, seu construatonem a Constantino faciam , Leo huicis nominis Primus Pontifex, qui Beati Petri Cathedrain constridit anno Christi o. nonnullovRomanos Ciuςs ad custodiam Consessio inis, stu Apostolorum Sepulchri constituit, quos Cubicularios appellauit, v cxllatina, ta Ciaccodo liquet.
n Et Sanctissimum Gregorium annnosalutis sori utriusque IIasilicae Petri , Sc Pauli ut earum tecta instaurarentur sita pisse, scribit Batonius . st . . . . Calistus II anno my Ponti sex renunciatus ruinam minitantem rei tituit, reparauitquε. ρ milleadstantibus Episcopis,quos Romam ad Concilium conuocauerar, consecrauit, si Paneti colo credendum est, p etiam neque apud Bammum, neque .
cap. a. . in vita sti, ponti a. o mκδ εο ν. pom. a.
109쪽
Ciacconum hoc reperio ; sed tantum Florauantes Martinellus a refert, & antiqua inscriptione probat, Pontificem hunc solenni ritu, de multis adstantibus Cardinalibus, Episcopisqu8 Ecclesiam s. Chrysogoni consecrasse. Nicolaus Vad caput Templi, de quo loquimur, amplam testudinem,quam vulgo Tribunam vocanr, quo Templum ipsum augustius, & hominum magis capax esset, inchoauit, testis est.Ciaccon usi , meminit etiam Cardinalis Baronius e in Hecverba. Perseuerauit memoria illai Probi scilicet. integra, licet neglecta , Usque ad Nicolai Papa V. tempora , quando idem Pontifex amptioribus natiis exedificare nouam Bessi eam Principis Apostolorum primus aggrediens, Templum illud Probi, quod illius ah i iungebatiar, demolitus es cte. Iulius II. vastam , ac portentosam aligustissimi Templi molem, quam hodie in . Vaticano videmus, egregii Architecti Aramantis opera, veteris Basilicae parte disiecta steliciter inchoauit, primum lapidem, aureaque sub illo numismata, sacro adstante Senatu, posuit; Ciacconus, & Panuinus scripserunt, ac sequens monumentum indicat,
IVLIVS II. PONT. MAX.AE DEM BEATO PETRO DICATAM VETUSTATE COLLABENTEM IN DIGNIOREM AMPLIOREMO FORMAM
UT ERIGAT FUNDAMENTA IECIT. - ANNO CHRISTI MDUII. VETEREM CONSTANTINUS IMP. PEDiFICAVIT.
Paulus III nobilissimum opus prosequutus, eius cineres post obitum in hac Basilica collocari voluit : & temporario tunc posito monumento, ut Pan uinus ait, egregium deinde conditum fuit; quod, eiusdemque cineressen. me. Vrbanus VIII in oportuniorem eiusdem Basilicae locum transferri iussit, ut in priori loco Ara vina ex quatuor extrueretur , prout extri licta , & S. Aiadreae Arcstolis ratua exornata visitur; sasta autem est tranςlatio haec tumuli,& cinertim anno 16aς. die is Ianuarii re cuius quidem sepulchri regione idem Urbanus VIII. vivens adhuc, sed mortis memor, suarum quoque cinerum cond torium etcgit, ac clegantissimum erexit,Equitis Besenini ingenio, vivacique scalpro elaboratum. Iulius III Paulus IV. magnifico inuiolant operi. Pius IV. parietes fornicibuς co-
Sixtus V. magnam huius Templi testudinena quam vocant Cupholam 2 perfecit. Ex obeliscis Heliopoli olim erectis Soli dicatis, quorum alterum Caio Caligula imperante Romam aduectam,in Vaticano locatum, a Totita Gothorum Rege euersat r. ac solo aequatum, Dominici Fontanae Architecti opera in Vaticano soro erectum,
Iesu Chri ila Solis Domino, Solisquὸ iustitiae vexillo, quod est Crux, eius ima rine sauigio in summo supra montes, stella' ad collocata, sacrauit, pluribus inscriptionibus rem ipsam illustrauit, quarum praecipua ad rem nostram sequens visa est.
CHRIST. VINCIT CHRIST. IM FERAT CHRIST. RECNAT CHRISTUS AB OMNI MALO PLEBEM SUAM DEFENDATsIX TVS QVINTVS PONT. MAX OBELISCVM VATICANUM DIIS GENTIUM IMPIO CULTU DICATUM AD APOSTOLORUM LIMINA OPEROSO LABORE TR A NSTULIT . ANNO MDLXXXV L PONT. II.
Pauli vero V. sedit litas, & vigilantia in hoc opere excolendo, perficiendoquὰ uuanta
110쪽
NGITIA CARDINALAT. CAP. XU. CONGREG. XI. 6
PAVLVS QVINTVS PONT. MAX. SACROSANCTAM B. PETRI PRINCIPIs APOSTOLORUM BASILICAM AM IVLIVS II. PONT. MAX. INCHOAVERATA Lllin PONTIFICES MAXIMI PROSECUTI FUERANT UT UNIVERSUM CONSTANTINIANAE BASILICAE AMBITUM RELIGIONE VENERA BiLEM INCLUDERET- CHORUM SACRARIUM AC PORTICUM η BENEDICENDO POPVLO EXAEDIFICARET GRANDI ACCESSIONE ADIUNCTA
OPUS AMPLI s SIM UM AC M A GNI FICENTIS SIM U M
Haec annis proximὰ elapsis supra primarium ostiuin huius Basilicae ex interiori illius Parte legebantur; hodie vero exeuntibus a sinistris, quibusdam immutatis, alia sese legentibus offert inscriptio.
VATICANUM TEMPLUM A IULIO INCI IOATUM ET VsQVE AD GREGORII ET CLEMENTIS SACELLA ASSIDUO CENTUM ANNORUM OPIFICIO PRODUCTUM TANTAE MOLIS ACCESSIONE UNIVERSUM CONSTANTINIANAE BASILICAE AMBITUM INCLUDENS CONFECIT CO NFES SIONEM B. PETRI EXORN AVIT,. FRONTEM ORIENTALEM ET PORTICUMD EXTRUXIT .
Ex alia vero a dextris Iocata quicquid Vrbanus octauus in hae eadem Basilica excolenda hucusque peregerit, cognoscere licet; sic enim concepta est.
VATICANAM BASILICAM A CONSTANTINO MAGNO EXTRUCTAM AB. SILVESTRO DEDICATAM IN AMPLISSIMI TEMPLI FORMAM E RELIGIOSA MULTORUM PONTIFICUM MAGNlFICENTIA REDACTAM SOLEMNI RITU CONSECRAVIT. SEPVL CHRUM APOSTOLORUM AEREA MOLE DECORAVI Τ o D EVM ARAS ET SACELLA STAT VIS AC MULTIPLICIBUS OPERIBUS