Institutio principis Christiani saluberrimis referta praeceptis, per Erasmum Roterodamum, cum aliis nonnullis eodem pertinentibus, quorum catalogum in proxima reperies pagella

발행: 1516년

분량: 229페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

AD PHILIPPUM PANEGYRICUS

nena nullum prorsus incudum bellii nisi quod indixitnet celsitas.Extati Caesaru actis Othone ethia1cuinaperatore, vis adeo ciuile bellu destari solitum, ut ad eius inentione quo semper exhorruerit,ac demiae vita maluerit excedere:qiua causa tmhoim vitae subire distrinam. O generos lana im,quein v tinam nunc palsina prestarent nostrae religionis principes.Etenim si vere secti reputent, id quod res est, Christianti orbema,una esse patria Garistiana ecclesia eduehu unam cise similia:eandem gente candem ciuitatc ocs nos stianos metutacm corporis mcbra,code contineri capite Christone Ni sebci suFOdc Vcgetari spiritu par prccio redcptos ad eande hae ς - 'reduat exaequo vocatos comunib' uti sacranactis initiuruio nullulia bellu non ciuile,rio vel donaesticum. plusqilitestinu itidicabunt: quod a christianis costituitur aduersum christianos. Fuerit sane quondam ista gloria Lacedaemoniorum,fuerit A themientium fuerit Rhotrianorum a plurimas nationes armis donati ista sed certe Utili mihi crede nisi gentili aio digna,imo vix etiam diglaa.Si quidem 'lato at Aristoteles: uter in sua politia,Lace σdaemoniorum institutum rq raehendunt quod in conde dis legibus ad bellum modo tana ad sumnaum reip.finem

spei tarit,culia maxinatim citii tatis bonum pax sit no victoria. I axenim per se bonun iddam est,uincerentina ex eo pax per honorum genere est inubus conquiescitur Ad conducibi bonum

te in quiddam est,at ita demumsi non alia patet ad pacem e rai'ἔvia. ptinatis est ius reip.status,no quae mavortiis si idiis fines limpcri proscri sed quae ad coel istis ciuitatis imagine a proXime accedit. Ea vero noti alia magis rea Ocior pace, concordia Ff lix est.Ergo Christiani principis,que oportet ab hoc exemplari latissi oculos dimouere,prmipua gloria sit id summa vi sumnaa*Ope tuerifrnare amplificare, quod Christus etiam Principum princeps nobis optimii, huac dulcissimum reliquit,nempe pacem. scierum maximi stuanimi maximu esse documentu arburor,bella nec Brinis

182쪽

dare enm declinari nequearine prouocare,cum queant de ad depellenda semper esse paratum atq; instructum ad inσdieram serendantina animatum.Fcraruna magnanimitas est queσs Rix libet impetere.Honainis magnanimitas cum innocentior, cum prudctiar laude cohereat Oportet:cum qua non laconiunctum non est,ueruetiaiyisiimmo cu scelere copula, tum paliud arnaa sumere,quasa aliter constare neqtiear. Quod si omnis ratio Brtitudinis huc spectat ut holitum vis a ciuium fortunis at*capitibus aroeatur:cur in te belli naunia reuramus,cum hactenus: tua moderation prudcisti iusticia: hostiles liriurias longe comodius a tuis depudicris et aliusqxiisil armis V autena gubernator magis op tadus qCyaneas cautes arte Vitat:a lenauigat,ut praesta ψμ ' - ' io m. licus, i morbuna praecludit,qqrec I tum arte loquat ta prestabilior princeps, isapicti consiliis esticit, nequa bella moueantur,iles ea rei militaris perii:a scite de gnaui ter administrat Alteruna enim necessitatis, alterii silicitatis alterum remedii est,altcrum voti. Proinde iure opto. molaudatur illud Agina ducis apopthegma, q respossit iobiei I ne opusqdem esse Brtitudinest iusticiam teneamus, ct mirogaretur a quopia: utram Virtuae alteri iudicaret illeponodamNam d ampliusoptemus a superis ex ullo vel festicissimo bello Q quod nobis tua iusticia citra omnena laacturam praestat Iam etaina vi ratio a malorum otiautas mus: quae bclli naturam secum adducere demonstrauim ac tantum emolumenta quae maXima percipi solent, pudamus tamen haud existuDO cuiqBrtissimorum di una,

bellum ullum tam ccliciter celsisse quin sani ciues illuni taculi tui statu cuiuis comoditatibus sucrint preoptaturimo heri Siquidein cum duo praecipua belli praemia sint oria: y imperii propagatio, nam opes quiden nuna non exhauriunturItu tranquilli mimis in rebus: Δ Opes auxistituas, Nun perii fines protulisti, id Imulto praeclaritis: qalius

quid maximis belloruna dissicultatibus.Imo quod nullis

183쪽

AD PHILIPPUM PANEGYRICVS

armis confici potui stet,id applaudete naudo,tua comitate tuair talicitate coissectu est. Adeo ut ne Rhomicidem illa perpetua bellatrix: tantum iub septe primis regibus creuerit ultorum taculoru bellis,quatum lub uno te id p ius

uene,cura sanguinein citra cedem,imperium tuum aucta est.Porro quanta inium impcndeant incremcta,non Obsscurum est Ligurium. lam vero gloriar,non solum toto genere vincis vcruetiam tum magnitudine,tum a ternitate

praecellis. Nam si ea denatim vera est gloria,qua rebus honestis paratur,cum vix ullum sit bellum,quod non maxis fine. nais viciis inquinetur,fiduc sola videtur sapientibus expeteda: quae ulticiam,quar temperatiam,quae mansuetudincet quae toleratiam,atcr id genus alias virtutes conseu tur. At famam ideira Briail erecte quis diXerit, gloriati Vero vos bub eo care vehemeter absurdum sit quae in mallim competat vis herentin'.

rum.Eonuna autem bcllatorciri nihil prohibet appellari, ivit in non bonus.Imo haud lcio,an omnino etindemi hominern contieniant haec duo cognomina Non igitur glox riosus quisquis bellicosus feda belluna non nisi coactiis suscipit tum id reip.non sibi erit,postrenao qtiam potest minima iactura suorum corincit,hunc demum bellica gloria consequitur. uana istis ex rebus qbus tua praecellentia floret ornatissime Ilaincn S,multo uberrima gloria meti conlueuit.Quae si nihil alitia cites approbatio recite Binctorum cum admiratione,dispeream, i no Alexandri mal ,.

ii Darii retis uxorco filias,integritas comita , velo ira: bus illius vii toriis platis bilior est. , i non Caesari longe

plus attulit semae: paticis donata vitabatot milibus hornatorepta vita.Num capta Cartham num opprellius Hans bal tantunde vera laudis Scipion cociliat,quantu unicii

illud conti irentis animi documentum cum Luceio G lti, opi0duberorum duci sponsam puellam utienis iuvetii restitue ret: tum intactam: tum grathiitosAn commodi Antoninives uniuersa imperii decora tantiim habent lucis quanti ββ η':

184쪽

Vnum illud quod uxore literis ad ultione instigante Auidii Cassii coniciis maluit ignoscere: ius vlluis ducis mi'

litaria facinora: cum imbelli sapietia Nuniae putet esse con ferendas aliis non hui'unius saeculi: quo Iani tenaptu per IJmtςpri petuo claiistini fuit: quo nullus actus triuinphus: nulla flopore pacis trophaea vel illa reliquorum regum praeliis iudicet nobis

Unixi lius An ullus cosulatus illlistrior: iri Attilii acd blanlii ix 4 Lit quibus coiulibus templum idem claudi contigit Arielausus non Augusto plus attulit plendoris quod hoc imperatos re belli portast homani bis clausas viderit:d tot acti de tam ultis hostibus triumphis Nullis rebus sic applaudit mortalitas nihil lato fauore celabrat: nihil sic posterorum anis plausibi misinsidit: ut si quid a principe moderate: si quid clemeia σium μ' te siquid continenter agatur. Atqui his virtutibus in Ilo lotus non est florent in pace: in octo vigciat tranquillis teporib'gliscut aluntur . Iactetigit quantulitat Hercu cules acd hestos Achilles atq; Hectores suos antiquitas.ODuceobe stentet suos Epaminondas hebani: Xerses ac CyrosPer i ci ri sae: Lysandros Lacedaemonii: Themistocles Atheniciescs: sosipio AlcXadros Macedones: Hani balcspani: Scipiones ac Car: sares Rhomani: Erennos Galli Nos nostrum Philippunic5 E. dubitan u horum cului antcponere. Nunaeret illi re expirarq ges subactos susOScXercitus prouincias imperio additas Isos contra tot taleiet reges beneuolentia deuinctos Principes alitiaitate adiunctos tantcssoedcribuScocordi pa sstrietas rcccnssebimus ia saxa: in scSincidat illu terras ferro igniet vastatas nos multo adiit ista certiorib'naonuntillis literarum prodemus toti giOncS: tot regna su nam,cu Orbis applausura te iuuciae etianum agrata lactitet illi opisnaa spoliaracesis regibus detracta: nostratincra opponcrinc5 - , Vltro ab amatilliinai rcgib': honoris causa donata.Glori expirari, turilli quot intra annum ita profligarint modo nobis ut spero gloriari liccat: te duce: nulluin extitiise bellum.

In fastos illi reseranis multos hostes armis vicerint tibi

185쪽

AD PHILIPPUM PANEGYRICVs

prium ac perpetuum sit istud elogi una: neminem tuosaeculo exortum: qui fuerit vincendus.Ambitiosis ais contui libi, o

naeliosis cognominibus: alii sese venditent: hic sibi magni noniinae cognomcalciscat: illesci licis: huc Aphricanii subacta Car aeuictis ramullum Asiaticu domita Asia. Alios vexatae bello gen si hi ιλ- tes: Dacicos Germanicos: ticos: Eritannicos: Dalmaticos efficiant.Et si cui libebit vel centcnis adnomi nibus cras lamitosis: ambitiosi tituli coronidem proferat. At cum nobis optabilitis: tuna tibi gloriosius est quod ex re pacificus appellaris Q uaa si quid habent ista cognomina praeclari philNpus tibi plura tua faelicitas dedit: quilus alius sibi potuerit ex *ς W

alienis calamitatibus asciscere Placeat,arridcat,blandiat aliis quantulibet: ferreu illud situm ac mavortium saccius Iunaesitos pacati: at* aurci sarculi nostri nondum poenitet: nc foeni lucribunu:donec superio, a belloru in quib' papae,quanthina Natorii vidim' vllimcnaoria nostris haerebit animis. Tantu autem ibi vulnerum acceptum est: Vt Dulce belem cicatrices nulla hominis artas sit obductura. Fortassis tum inex, bella flantabunt: vel pauci quortim magno compcdio res pςrx naultitudinis amigit vel iuuenes: qui belli nuteriam nua viderunt: Rhomulos ac Tullos optabui Martis imperiti: lios Numam malum': malum' lonaonem Melicae iv pascis alithorem. a Dauid victorem ci sanguinarium.Non tanaen haec dixerim illustrissime princn s. quasi bello gercia Lausprindominus idoneus paci moderadar futurus videar . Nec di ζά Iideo te Dellcc praedicare maluim'.quasi aducri fortunae non satis animo parena fore iudicenaus. crinia hoc a superis etiam at etiam optamus ne quado sortem spectare si necesse: magis autem perpetuo melicibus in rcb': tibi tu Orum animos e nobis tuam virtutem liceat eXperiri. Alio, fortitusqii quantum tibi adsit animi robur: ad qucuis etiam sor incisus tunae tumultum inuicto pectore persercdum: cu aliis multis documentis: tum ista Hispaniensi prosectione naagiusice declarasti: quae tametsi multis magnissp commoditatis

186쪽

bus suerit onerata:tamen fieri non potuitiquiu in talia Ionginqua atra dixiturna peregrinatione tristia quaedam ii. ciderint is si nihil aliud certe multorum malorii pondus aio. o. hJ bax 'rct i i piBizMuu tanti videlicet anaici: tantchiepisco intea pestiua mors tum iteratus tibi morbus ad haec aliapi bisotini quaedam sciens mussito quae ninitiuxa haec vulnus d. ibi, ut irix runt uina tuo. Postreim non deerat genius aliquis quoiudain insestus: qui qua potuit; in innaoda ara pericula intelitap*occrinu rct:quae quiaena Omniatu: aut singulari prudentia pro figasti aut infracto animo ptulisti:victo vel solo nomine potucirisabude laudari. quod eXoi comitu numero quos aiunt haud inulto pauetores fultis bis mille ni alius appassilis,algoris,pulueris,hymbri itis,inediar,vectationis tolerantior.Nullus inmmoditatuna reliquarum negligentisor:quas interdu in diuersoriis necessum erat accidere Proinde alius Briaste: reeensendis itineris tui difficultatibus:

sortitudinis tuae simulachruna quodda repracsentare masciuse luisset nae Ver scelicitatis litae ut latio magis delectat: vi quia piatibmina gaudiis magis coueitu vel quia cu multoru laude:cum nulliuscrimine coluncta est v d pericus lorum magnitudine multis impar esse videris: citius quisdem rei neminetia adhuc poeni et 'picndore vero sen inthussestiuitatisornamentis ita primus: ut nemo recatori

ponendus.Porro bellicae laudis specinam iampridena iniri multiplex est et in te visio uouinciderit bellum: quod

quidem A abominamuri&Ιperamusnon futurum: tira videlicet Delicissina pietate secti edianam si quod inciderii metuendii non sit:nequado te sospite lux egregis nobis

iiii dissius rix iniis enim te uno. iliter militares proceres:ves adcursum pernicior:vel ad saltum agilior: vel aditii moerouosior: vel arcum torquere iactior ves seram certis assequi iaculis caliciatior vel hasta vibrare scientior:vel ense serire peritior:vel equestri certamine cicurrere docticus Deniet

187쪽

AD PHTIPPUM PANEGYRI s

quis in omni genere progymnasinatum militarium exerrcitatior Quem alium cristanainaci galea: quem ozrc'.ho rax: quc balthcus: queensis quem clypciis: in summa qu uniuersiis ille Mavortius ornatus: sic mire dccetivi tes Atyqui dedecent ista Sardanapalos, decet eximie nisi viros ad virtutem: Nesitatos 5 institutos. Quid quod equitatidiqirocirationem: n sic insignite calles ut non Euceptraolo illi sito Alexander vel insederitde ti':vh agitarit nismosius scientius Tu tu scroci imu qucet quum moderatris Ad haec suppetunt afutim ad ista omnia o unda lascerti validi totiuset corporis nerui tuna aut animi ardor ac proptitudo tantu abest ab ignauia: socordiaet: ut temerirati propior nullis videatur: magis frenisi calcaris inodigens.Et quana in magno principe: notantudem adferumonacti corporis vires: qualuumcntis Vigor: in absoluuit freno n5

quiddam est : im ingenti animo aegregium nacmbrorum II errobur amplitudo*respondet.Ad istam institutioilem: ad μ' rista virium adminicula ad istinia tamvluidum pectoris impetum: qui te iatradudia ultro ad belli decora satis extimuislat: duo quaedam insuper acoediat incitabula tam enicacia: vi vel parum generosos aiatinos A possinici soleant ad cas scendam virtutem inflamare:aemulatio maiorvitarct cara liberoQ.Vtrocumeni conuerteris oculos tuos: ptin'occurrit4d aio tuo vehcmes ad hacntoria calcar a cretos Duo ore ista a sulea fronterspicias ilico obuersant obtutib'tuis uessam malon auoia pulcherria stratagemata tu Velut evXin Vitiuieu se ingressi domestica excpla progenitoF: a braegnare turpissimusit: quos aequare nix effariti: vicere speciosissinatimat illis ipisci quos viceris Oriosum.Sinarergo respici

avoccurrui liberi quos meliores arcipo: patria cupis reliquerianges viric circustat sollicitudo illinc illos uir diuinos heroas oporteat aemulari: hic quale remet aemulandiruponere.Illic apparct: quos necesse est optios reserre: hinc quos oportet tales cssic ora virugiuxta boniPrincipis

188쪽

ERASMI ROTERODAML

munus intelligis esses relictam linatoribus gloriae Esereditat non tueri naodo gnaui te veructiam auctiorem reddere I polieris luis pulcherrima: hui'possessidis iuccessio γῶμαι nem tradere,ne Oino saxeise,ipsum hincipe haudquaci malu agere:nisi idem caueri ne possit esse malus Priceps. diomediocrisqdem,negocii,ta illustriu viros laudem noliumnere modo sed expcurrere,at hoc posterius in te multo magis sollicitu habe nimirini quo difficili' esse vides alienosiriores praestareta tuos.At*isto nola ne*eni pretereudu taetsi loco alieniore,qn serie res ipsa admonuit non clamitobis ei quantuin tuae pietati debeamus iiiii

tione libe uia Os liberos reddas.Ita sic instituendos curas quas a rimini pa tri las genueris non tibi.Q uos eqdem nonas; remad y ' gis Belices existimo u quod tales parentes sortiti sunt nSuic tam illustreis, ut opulentos:sed bus ex aequo mesina lita eos iam inde a teneris unguiculis non ad ambiatioticii strepituim fortuna sed ad veram virtute fingi br. ruri mari Rud nx Nec enim us insortunatiores esse solent uirissimera hil in aliis sunt Oim Brtunatissimi si quodpla runctonis time nati,non optimaene pessinae dicam instituantur.Nalare illi delicatius educantur,idssi inter greges adulatorum 'totam virtutis viam ignorent,quoruna moreS raotio nihil nisi fortunam sapiat,aqbus nihil audiant serium ac 1alutare,ne qHoino discant,nisi unum hoc sestu vici

I : . 'em,qu*xδndem cura suffecerit educandis iis quos paulo instituan grandiores secto ne monere qdemussi ausitId otio ga pueris storibus totius populi mores fortunα pende: IJ inde tu tua pignora non nisi piis in egris nutricibus

vitiset sapictibus Sincorruptismadas,a

nihil auribushauriat patre indignum: si deuita

erilis amnii testulati salutaribus: ius ita ζ

189쪽

AD PHILIPPUM PANEGYRIC

norint,ila prudelitissimi,& audeant: qa tibi placere sciunt mira M. ω Velint, la Optimi esticialesa diligentilliinii Iamdudu tri Wi . aut vi audio circunspicis aliquem literis ac moribus spe sciatum virum, delecturus ex uniuersa patria: cui teneros

adhuc alumnos in gremium tradas,iis disciplinis,quae pricipe dignae sin erudiendos. sv ciana in viana redeamus, unde paulis,digressi videmur ut liberi, tuis utrius viro tutis bellicaea ciuilis absolutu exeinpur exhibeas, nec aliud exemplar a teipsum incredibili studio eniteris, ne qua laus maiori tuo; fuerit,quam tu tuis virtutibus no velit 'lustrasse videare.Etipaterno dem avo tuo Pederi ,n O ederieurderationis ac sapientiae laus magis enituit Inpmauomas auus pars terno,quem tu nonam note resers,sic eadem ininuit: ut a 'μ'

tera illa utia deessiet. Atinatio materno Carolo belli de uet ,' 'cus potissimii effulsitan patre vero Maximiliano: sic viri Carolus videmus excellere: ut difficile iudicatu sit utrum i besto ' ηδρferocior: an in pace modcratior Qrmidabilior hostibus ad iiiii

an amabilior suis,audacior iniq)ugnantes, an ignoscentirundo pili. O invictos. Hanc tu diuinam patris indolem ex Fedctici imperatoris sapientia mansuetudine*.ix Caroli ducis inuicto aninai robore,mire temperatam sic expresse sic absolute refers,ut iuxta vcl paci,vel bello natus videri possis simulet Dad clementiana facilis,N ad Qrtitudinem institi ius. Ac mansuetudine qdem tuam iusticiam, benignitate, magna tam voluptate iampride experimur es,porro aut qua dextra fuli acn torqueas,atus eiase,quantus Clypeo isurgas in hosteni id nimirima experietur ii,qcunc illi erutq singularem statia ingenii tui lenitate suis malefactis vicerint. Nulli ni bellu acrius Vrur, itardissime suscipiunt. Epiphoo Quid quod istud ipsum Philippi vocat ulu ois instar nos neina.

bis est,qualis sis in besto suturus Etenia hilippus ab equo: f' 'ς

rum stlidioGraecis dicta voκ.pinde sonat latinis. quasi bes in inois lacem dicas ac militaris rei diligetem. Quod si nomina notemere creduntur indi, sed vel ex praeteritorun aut praeo

190쪽

ERASMI ROTERODAML

sentium aenaaduersione,quctaei admodu in Cratyla disse rit Plato: vcl futurorum praesagio quodam,velut iliteris sacris profectorid abstrueqs arbitretur si minus in priuatis certe in Principibus appellationes iniustuod nequaq&rtuitas este,verum aliquid minime negligendum portedere.Nam ut de aliis intcrim omittam dicere uum nomel nullo fere cxtitit,inon proricratias laudes, belli quoiveauibus gloria praestiteritati Philippo Macedonia rege inoderatio nomen me nis ac sapientiae spicndors militiae decus inter sese poene rix pq Wy nequo certant In tritavo tuo Philippo supra titulu pictatis imbellica: Virimis excelluit,Vt inde vulgo gnomeetiam inuenerit audacis. Iam axiuSPhilippus qualitusin hoc laudis genere fuerit taliaetsi plo rigiaeminerunt: trihorum utrumlibet esse porcst inuicio,vel quod ex hac re 'dagni cognomen accellit:vel quod Carolum, im videliocet bellatorem genuit.Horum sinori en tantuna in te deri uatum audiretur fico ipso poteramus adirioneri,qdellictabs te expectanduna,nunc cum eorundem indoicio sic res presentes,cum iidem vestigiis ingrediaris,certissimo nimirunt augurio ducimur,nos te belliciSin iv mciis duce I sbituros,non solii egregie strennuum,vcructiam so licem.

etenim in bellis iustis deerit virtuti tum fauor diuintisu in pace sic naoderationi tua: semst adfuit.Praestitilii alieram gloriae part anas maiorcm,non est periculu)aci abstera praestanda tui dissimilis, quali imancussis futurus. Interpre Hadtenus,luco vitae candore, florcntilisnaM la culi tui Mnol ui x statutili uomen impiclli, nam mihi etian,illa ipsa,quae Principum insignibus adduicir,ominis vim quandana obtinere videntui implesti Saular auguriu oriare quadaanlimi sublimitate porro Ponis generosualdiana nunc spiras iram vero ais assultum faXi deu Vt milli nacreantur experiri.Optamus ut ista gloria parici augurariam in te liceat,non etiam spectare, Uxpcrcat positurubigine ferr

zis: a. si uitta seret ratalis necessitas ii ne dii quidcmcut ait

SEARCH

MENU NAVIGATION