장음표시 사용
511쪽
Iurant Hoc in primis, quod nullam in tota lite su Amo. rfuam exigent probationem, nullam petem hoc d lationem, litis protrahendae causa, nisi an ira Oi-pOveruate putaverint esse tem tim uod inlii penitus causa patrocinii judicibus, uth. in vel alicui personae, pro causa dedetini, vel pro isto.
vel per interpositam personam exceptis prino,. his quae patrocinia causa advocatis alii e .ut Personi dare leges permittunt
quibus causis hoc juram uminterponitur
In omnibus Indiscriminatim civilibus, cri lictetminalibus, mixtis sive de eis plenarie servato c.d.t. iudicii orduae, sive ummarie dc de plano co- .ult de noscatur sive profanae sint, sive spirituales juram. licet quondam in spiritualibus non nisi de e Utate dicenda jurandum suerit. Quinimo licet ad semel in principali causa de calumnia utatum iis tuerit, id repeti poterit in causa appellatiotii. quia forte non caret calumnia. 'mid, si Actor, vel Reu:Iurare recuset Actor quidem , si absque justa umsub-At Cre hoc tu a Melitam recuset, ab instituta 6.
512쪽
so INsTIT IMPER. actione cadit. quia improbus praelumitur ita-gator Reus vero reculans, non videtur niti usta contradicendi caula, atque ita pro consesses habetur non quidem ipso jure , sed demum judicis sententia accedente.
in temere litigantes cena pecumaria es
f.ho Olim indecimam partem litis multabatur
tem actor Hodie victus victori in expensas litis i.79ct condemnatur. Equum enim est, ut recupe-de rent expensas, qui per temeritatem adversim citi coacti fuerint litem suscipere, utque in probus litigator, praeter expensas, etiam damnum inde datum inferre adversario suo cogatur. Praeeunte tamen moderatione judicis, qui omnino tenetur vilium victori in exi l
alias ea compensatae cente taxi. I
censentur, cum utraque pars in re dubia taliam litigandi causam habuit.
s. I, in Adversus insciastes ex quibusdam causis is I n. h.ς. crescit in duplum. Talis est actio L. Aquiliae de damno injuria dato actio legati ad pias causas actio depositi ex causa incendii ,ruinae, naufragii, tumultus. In quibus si rem neget se debere, ciem in judicium deduci patiatur, condemnatio fit in duplum, cum fatendo possΚ simpli solutione defungi.
Luando temere litigantes norantur infamia r
s. Damnati iudicio furti , vi bonorum .iquibMs piorum injuriarum, doli mali quia in his eiam. iudiciis de dolo quaeritur, doli autem actio
513쪽
LIB. IV. TIT. XVI. 'condenanatio famosa es non item condi
cri furtiva cunn urgeat tantun rei restitutio to
non agitur de perfidia, sed de calculo esse actoris, quod ei ratione illius conua tu '
si quidem pretio post litem contestitam in suerit pactus, fit infamis non 'mina, ii preci ae bus impetraverat, ut abacii lallatur quo am crimen fateri videtur, qui dato pretios . di acis itur non etiam qui precibus impetravit, in secum ageretur, aut ultu judicis pactu, ui parere necesse habet. t i s.
Eois praeterea dicitur tem erarim litigator 8
Qui non petita venia Iudici iai cillem, et patronum, vel allos, quibus par honor ocre verentia debetur , in ius vocat in quem, dixi a ruit supra, poenam quinqzraginta aureorum consti- inu tutam esse.
Suides inaus vocatio, seu citatio quot lex
Ist, Iuris experiundi gratia, adversario an - P. I. senti diem dicere , quo in judicio compareat iud L est aut simplex , aut peremtoria Simplexius a d adicitur, quae citatum non antea contumani cem constituit, quam tertio facta sit. Perem-ri toria ero, qua simplices citation: ita per-X, imit,
514쪽
s: IN sTIT IMPER.imit, ut eum, qui in his vocatus est, si die piae finita non venerit, faciat contumaceIn.
Gomogo coercetur contumacia injus vocati
t. i 8 ff. Vt mittatur actor in possessionem bonorum R. I. eius, non fruendi, sed cultodiendi causa, duni affectus taedio reus in ius veniat cujus rei ei&ctus, omnibus creditoribus prodest. Recuperat
autem reus veniens, 5 contumaciam suam purgans, rerum suarum liberam posseisionem
i9 Ait i in contumacia perseveret, L naudationis O QV causa latitet, post annum ex secundo decreto si commodavera possestionis in peditorem tran i a cistro secuntur , relicta reo proprietatis qua stione j pus Atque ita jus est in actionibus in rem In aliis i z permittitur Magistratu distractio, venditi I ib ex oue bonorum, nisi ante eam exsistat,qui destia' i' aere vel solvere paratus sit. I si eat.
sa . V. absens damno litis coerceatur, lenteliala de re in eum fetatur. Ani in eum qui praesens sejud. non defendit, aut interrogatus num velit susci-l set. I per judicium, non respondet Plane, nam de A. I. us dicturum contemnit, non tantum quι titat, sed cis,qui non vult suscipere actionem, d ea facere, quae ad judicium pertinent.
l. 73. I. si quidem die constituta non venerit, poenad iudic. hu us est, ut possit reus impetrare, se ab instan- l. s. c. tia de observatione judicii absolvi e ni Quod si vero acto ipse adventum eius,
i 'I I qui ui jus vocatus est, impedierit. a Jum hoc
515쪽
LIB. IV. TIT. XVI iudiciuna noti, et eis: Qq 'Q i . . .
tione, vel edi o publice proposito. m dicium deducitur ex ausiae
nis Nam non criminoium , domi suae a prehendere obducere non licuisse reor sed bona eius annotari debuisse. Quoniam veteres neminem permiserunt de doni , sua extrali; erat iam domus uicti pro asylo, tutissimo refugio. Ex aliena domo quispiam abstrali poterat, si modo dominus introitum ad-
Omnibus in locis, quae ture in territorio Licet 'Iudicis, iubentis alse uena citari. Qiiod ii ci tandus conveniri commode ecludat, in ejus domo facienda erit citatio propriane sit, an conducti, non interes , modo in ea si ,δ'μς ' habeat, non in domo vacia : Citatio Efacta tene: quae exaudiri a vicinis potest. Inscripto salta habere debet nomen citantis, citati ci eius, ad cujus instantiam fit citatio 'exprimenda quoque causa, locias, et anus comparendi.
Citatione facia, quid deinceps in uilicio agi Ar
Osertur in primis libellus eo qui sac- 7 ceptas
516쪽
49 INsTIT IMPER.ceptis ad deliberandum induciis, an contende- Te velit vel non, contendendum putaverit, assestinando negandoque intentionem , exceptionibusque proposuis litem contestitus exceptiones actor replicatione diluit, hanc reus duplicando atque ita deinceps, donec concludatur, sententia seratur, eaque exsecutioni mandetur, nisi fuerit appilatum.
Qua igitur sententia auctorita λ
si l tam transivit, adeo ut pro veritate habeatur, lapsum scilicet decem dierum, intra quo v j appellatione non interposita, nec Obtentu in 3 sicumenti postea reperti, nec rescripti Pri i-sςΠtcnt nec sententiae alterius contra ipsam latae,rijs ηρ' est Indi possit publice enim interest , ut ali-I qui sit litium finis, cictor, vel reus, certus tu de jure suo. I T. XVII.
postquam expositum est, quae in partes litigantium, Actoris &Rei, in judicio supei est, ut de ossicio Iudicis dispiciamus.
Dii dicitur Iudex ' cd c Ti Iurisdictionis ras, vel qui publicam habet de causis cognoscendi judicandive
.m otestatem: Hanc non habet arbiter, quia pri-ju vatorum consensu constituitur. in Ddice requiruntur Novess. Haec tua. I. Vt potestatem judicandi har 7. An bcax v
517쪽
III. Ne suspectiis sit illi, qui conuenitur. p. id,
Titigatores audire , eorum causas sedulo S i examiarare allegationes probationesque discu- ζζζ, 4Vere ne tu putaui dendo litem uani In primis o illud observare Iudex debet Lia. Tnibus, aut Moribus, proditum est, ctina sit e rid in minister, non moderatori ut ei: ciam ferat conformem libello absolvendo -um au condeinnando in id , quod deductum in udicium fuerit, non in aliud. Vnde e t '
fuerit ossicium Iudicis angustiua insti est, u db se dicus, egredi iudex datu strictam dolum diciorum formam nequiti egrediatur,ut itu est monaent , uti Rehultig '' Licetne Iudici pratextu aequitatis recedere a legibiti rr Non licet quia Iudex legum minister est r. f. de non moderator ideoque ab earum praescit
pta est,' clara legislatoris voluntas Attamen i non prohibetur Iudex , aequitate quadam ob
scurae legis verba inflectere 4 Vbiam Us sententiam assequatur. I ita in qu ito- o.
518쪽
t. s. st quidem facti quaestio in potestate lilii
m cis, non etiam certi juris auctoritas Ideo con-Nicip venit, ut sequatur ea , quae allegata: probata I.6- - - sunt in judicio, non tiam privatam suam si de si scientiam, licet certissimam , quia tutior haeor ψί. est ratio finiendatum litium. Et sane, cum Iu-cοτώr 3 de non ut privata persona, sed ut publica, sci-var res. . debeat veritatem, eam non aliunde, quam c. I. cu ex actis d probatis in judicio cognoscere o-jώς Ia portet, alioqui sit iis conicitatis, aut deficienti-ρ f. 9. bus, liceat Iudici secundum ea, qua scit, udi cares, simul testisi judicis fungetur partibus, quae pariter in una eademque persona convenire non possunt.
Ostende nunc exemplis , quemadmodum Iudex secundum leges debeat judicare rimo, moxnodo in actione noxali reext hie an hac Iudex procedet hoc ordine, ut eum, inpr. l. 6 cujus servus damnum dedit, condemnet in MS., ἶ- mni aestimationem, vel noxae deditionem. x Nam praepostera esset condemnatio , si prius iuberet noxae dedere deinde in decem condemnaret quia noxae deditio introducta est a lege vitandae condemnationis causa.
g.c piis In hac, si petitor nihil probaverit, retam seu rem G poicti rem , etiamsi nihil ipse praelittera, ab-c de e solvet sin autem petitor probaverit rem suam Aendo esse , Iudex possessorem cotidemnabu ad restili L . tutionem, una cum fructibus. Nam 'μm
519쪽
Si tamen neget, in pr. esenti se restituet sine ustratione petat restituendi pus ali quod,id ei indulgendum est plene caveat cum fideiussore delitis. io
Aersonali actione actum fuerit
Lex condemnato , humanitatis gratia si a J
tempus illud a Iudice ex causa arctari, vel vii rogari. Vnde sit res exstet penes ipsu a con A
mnatum cujus praestandae relli tibi, '
beat nulla ratio est, cur non ad id faciendum
Gomodo Iudex procedet in elisione hareditatis
Eodem modo, quo in singulatram renim petiti OI Q. Nam in uua ille actio a Iudex condemnabit poste florem si quidem mahae fidei fueris, in omnes nudius, quos percepit, per potuit: in bona fidei, in fructus cnoatam petitionem , velitem conteitatam perceptos, ves qui culpa post eis iis percepti non sunt quia mota controversa incipit esse mala:
si laciem ad se non pertinentem Quomodo Cum si in de fluctibus aestimandis quar-
520쪽
INsTIT IMPER. n. r. de ritur' Ceneraliter, inquit Papinianus, constatrii ind. animadverti debere, non an mala fidei postes I. 78. F. sor fruiturus sit, sed an petitor frui potuerit. LOR. I. ei possidere licuisset. Nam ut idem auctor leuatur' cnm de frau. disputatur , non quid habeata lor sed quid per adversarium haberam Iotherit, considerandum est.
Esne si serentia in utraque actione 3
Ist aliqua, quod in rei vindicatione fructus veniant restituendi ossicio judicis, qui proinde, ut eorum rationem habeat, nominatina sunt petendici In setitione haereditatis veniant jure actionis, quoniam fructibus augetur haereditas, censenturque cum ea petiti, etsi eorum
nulla sit facta mentio in libello.
bendum s. si in rei vindicatione , culus haec est prae-
exhiben- paratoria nempe habebit, ut reus em exhi- dum beat cum omni causa , quam h bili et actor, l. 9. f. s. si, cum primum ad exhibendum gehatim, ad ex exhibita res fuisset. Ideo oues in ei moras exilib. hibendi usucapta aut e uita sue: it rescii h lominus reum condemn ibit in ejus ei est mationem, habitat fructuum medii temp.ris, quod est inter litem contestatam Micin itidicatam, ratione.
Sui , si Familia crciscunda Iudicio agatur Θ
f. fisa Tunc Iudex singulas res singulis haere limilia. ius ad uilicare debet e si in alietius perli