장음표시 사용
492쪽
INsTIT IMPER. I. s. f. urisiurandi contra quam concedi non debet de excer replicatio doli. f. item II. Rei judicatae quae competit etiamsi in v velo debitori, qui sententia Iudicis absolu- dicio. tus est ab ac Hione , si eam actor rursum intentet, uti potest, quia obligatio adhuc durat quam non sustulit sententia absolutori , quia sententia non est modus tollenda ipso jure obligationis.
l. , , Quando super eadem re, inter easdem person .ssae nas ex eadem causa, lis iterum movetur, sive excepi in rem, sive in pei 1Onam , actione non enim rei ua debet de eadem re bis agi; ne judicia fiant is cita. litium modus multiplicetur.
istic tur Exceptiones Perpetua
, quae in perpetuum agentibus obstant, sic ut actio de eadem re nunquam repeti possit. Item P die perpetuae, eo quod perpe 'Ox h. ore durent. Non enim sicut actionibus inten- ' he tempora praefixa sunt, sic ex Uuo nibus opponendis ne quidem ex iis causis, ex quibus actio temporaria est unde tritum Iuli. c. axio temporaria in ad 'endu=n. E dol l eisdem perpeti sunt ad excipiendum.v. g. Ac bἰ de dolo duobus annis finitur, tamen exceptiori . . doli perpetuo competit, ac ut ita constituet tui, i agna ratio est, cum actor in sua potes te
ἡ habeat quando utatur suo jure velit XI -
iiii non item reuς, antequam conVeniatur 3,- - Qua ratione justa habetur ignorantia haeredis,
I l. agit, ut habet juris regula. ma Peremtoria pl. 2a.d Dua actionem ommno perimunt, sive
493쪽
494쪽
dtur, quam debitum est: si non servetur ordo inexcutiendo debitorem principalem ante dejusorem.
mando Exceptiones Dititoria opponenda probandaquesunt Z
I Fhu se Pleraeque opponendae sunt ante litis contesta- At tionem quia respiciunt ea, quae judicium p
i; si eonstituunt, personas cilicet, locum; ctempus adeoque constituto jam judicio prae Dostere proponerentur, cum pars iis enuntiaste ideretur tacendo nisi sorte postea ex novacMuc , causa emerserint. Praeterea probandae sunt an- observ. te judicium inchoatum, ne respondendo in lu- μαῖ dicem consentire , gentiumque person probare reus videatur.
ch Quandocum tu etiam post litem contesta- tam sive acceptum judicium, ante senten- iam opponi probarique possunt cum concer-
hi i ieiuni constitutum, non Onu Uen
iudicatae, Transamonis, Iurisjurandi quianae praeter rem principalem, concernunt quoque ipsam instantiam. Dico, ante sententiam: nam post sententiam exceptiones non recte opponuntur, cum nemo pulsetur.
2 Iane exceptiones possententiam
ponuntari Sunt, quae tunc quoque opponi possunt, oppositaeque di probatae exsecutionem Musdem inapedivisti qualis est exceptio C. Maced
inani, filios ana mutuam pecuniam accipienti competens, exceptio C. Velleiani, competens mulieri quae pro alio intercessit. Militi luoque post sententiam excipere est permisiam;
495쪽
Lo n. IV. TIT. XIII. uti re donatori, marito,patrono,socio, S aliis, quibus concessum, ne in plus, quam facere possunt, ex condemnatione facta conveniantur.
Ne eis intercessio noceat, succurritur, si non callide sint versatae: nam deceptis, non decipieutibus mulieribus , Senariis subvenire voluit. Infirmitas enim sexus, non autem calliditas earum , auxilium meretur, ac Regula hoc sic expressit: Mulieribus tunc succurrendum est, cum defraudantur, non ut facilius calumniemur. Calumniantur autem mulieres quoties decipiendi animo intercesserunt, una scirent se non teneri, exceptione s C. Velleiani non adjuvantur: quia cessat mens Senatus,
quia in iure spectanda potius est aequitas' quana stricta uti ratio.
Minoribus quatenus restitutio in integrum latur
L9o. d RV. Datur causa cognita. In caula cognitione, i robanda est minor aetas sannonim: Item aesio,ab ipso minore Quod videlicet ea contigerit, inconsulta sua facilitate,seu imprudentia, quae consuevit huic aetati esse conjuncta nam si aliter fuerit minor laetus, cessat in integrum restitutio, quia Non capitur, qui ius publicum S, feruitur, seu us commune, quod alius quisque . . do coactus fuisset sequi contra endo Praeterea E Laestimanda erit laeso extempore, quo minor contraxit, non ex quo petit se restitui.
competunt Reales dicuntur, quae rei coharent. Persona Ttis,quapersona. Reale autem non solum prin ii
cipali debitori sedi haeredii dejuslbri,
496쪽
INsTIT IMPER. prosunt cum enim hic in eandem causam se obligaverat, ut exceptionibus ex ea nascenti- Text in bus poterit Personale non accommodantur . . t. dejusibia, sed persona ipsius Rei cohaerent veluti exceptio , ne quis condemnetur ultra quam facere potest, quia concessa est intuitu conditionis, ipsam personam concernentis, uti reverentiae, pietatis, indigentiae quae cum non sit eadem in fideius re, ideo illi non competit; tum etiam , quia suam personam , tamquam magis idoneam , substituit pro persona rei principalia.
Sua dicuntur Exceptiones Facit, et sauris 3
dsis, ne ii seu Intentionis exceptio est , quaesti Actoris, nullo jure agentis, intentionem c cludit, ut puta ejus, qui pecuniam numquam creditam , vel si credita fuerit, semel solutam,
Iuri vero, quae A storis ius, id est , actionem , excludit , utput ejus, qui promissione, metu dolove malo sibi facta, ad id, quod promissum est, actionem juris subtilitate sibi com
Potestne quis p viam si exceptionibus ZPotest , etiam diversis non item contra riis, ne contradicere sibi videatur nisi eas alternative, auc conditionaliter proponat ut si dicat, Nego, me pecuniam accepi feci aut, Si accepi, dic mι solvisse. Idque Re specialiter favore liberationis indilhctur, non item Actori cui licet plures sit i nes , una tantum experitur. Nam Actor paratus ad judicium venit, ideoque recte apud se statuit, qua a Jione utatur Reus vero imparatus ad judicium trahitur, cujus proinde conditio foret misera, ii una
497쪽
ii in tantum exceptione uti posset. Igitur una secundum naturam magis sit desensio, tuam
' 34atio, poterit reus udicio pulsatus,plu-4et. I vceptionibus contra actorem se tueri . Ea
nii ea proponi ex impediat, ii poenam
Quemadmodum Exceptio opponitur Actioni, ita Replicatio Exceptioni; sic deinceps. '
no a e proposita exclusio, quam Paulus cQntrariam exceptionem, seu Iceptionis exce-I ' prionem vocat. l. 2I. s.
Actotis adjuvandi gratia, ne forte ei noceat l, e .grio , a O inique proposita semper enim Replicatio idcuc objicitur, ut exceptionem: oppugnet, resolvat veluti cum p ui ut aliquis cum debitore suo , ne ab eo pecuniam petat si conveniatur , excipit recte: si men postea in contrarium aliud pactum sit subsecutum de petendo,per Replicationem eliditur prius pactum, exceptio inde nata quilla ecratione pacti posietioris si injusta.
', adjuvandi ei causa, quae si inlusta videatur Actori, salva ei est Triplicati Et haec nocere possit eo, illi ines O concessa alia est exceptio ad excitidendam dActoris triplicationem, quae habita ordinis i
498쪽
INSTIT IMPTR. ratione adruplicati dicitur. Cui deinde opponitur a uintuplicatio: dc sic deinceps multiplicantur nomina, donec aut Actor habeat quod objiciat, aut Reus, quo objectum diluatae elidat. Sed ne in infinitum procedatur litigando Iudicis erit modum ponere, finemque litigatoribus praescribere cuna infinitas sit vitanda,& refrenanda licentia in immensum evagandi, de saeptias facta repetendi, quae magis causana implicant, quam explicani. I T. V.
Sequitur de Interdictis, quia haec vice Actionum habentur. Qua dicuntur Interdicta
Dpr.b T re veteri interdicta erant sormulae seu con- ceptiones verborum, quibus Praetor cum de possessione, aut quasi possessione, inter aliquos contendebatur, aliquid fieri jubebat, aut prohibebat, quoad de proprietate judicaretur. Quaesormulae ex eo appellantur Interdicita, quod inter duos litigantes a Praetore dicerentur inte
Hodie vero sublatis formulis, Interdicta sunt S .h.t actiones extraordinariae de possessitone,vel quasi possessione, a Praetore datae. Dico esse Iliones j quia hodies, postqlaam judicia facta sunt extraordinarii, pro interdictis exercemus a tiones, quibus summatim agitatur causa possessionis, exactiori veritatis examine remistb ad petitorium.
I. 37. s. Disserunt in muliis, licet actionum nomine de Obl. veniant Interdicta. Nam actiones partim sunt
a I. Civiles, partim Prae oriae Interdicta omnia
499쪽
sonam Interdicta vi ipsi sunt ein rem scripta Actiones ut Litiunt de possessione, quae est secti, in interponuntur. Denique Actiones cautantrant&oi durant causam proprietatis.
Plane quia Ei es publicum ius consimunt generale, ad omnes pertinens In-
Triplex hoc Tit divisio Interdictorum pro- RU ζsumta a sorma concipi di
interdicta hinc alia sunt Prohibitoria, alia Eestitutoria, Ira Exhibitoria secunda a fine, iiii quem tendurat Interdicta , qua vel sunt adipi- cendae posse Monis,ues retinendin, vel recuperan Θ tertia ab accidenti, in Simplicio, Dupliacia. Addi votest: quarta, sumta a materii, id sit rebus, de quibu Interdicta competunt.
De quibto igitur rebus comptiunt Interdicta
De rebus aut divinis, ut de locis sacris vel 4 religiosis aut humanis. De rebus sacris um- his una est Interdictum, Ne quid in loco uero at si ne quid fiat, deformitatis vel incommo .li Causa De rebus religiosis stari duo Intei di-De mortuo inferendo. II De epularo abicando Illud datur adversus eum, qui ira uum sepelire hoc concia eum, qui sepulcrum
500쪽
est interdictum , Ne quid in loco publico sat pubi. quod datur cuivis ex populo, adversus eum tu in publico vult facere, quod legibus prohibe iem iis quid initi re far, seu ne in eo an cuivis fiat. Item De loco publico fruendo: quod datur conductori loci publici, adverti eum, qui iacit, quo minus eo frui possit. I em, Vt in sumine publico naυigare liceat quod atur cuivis de populo, adversus prohil
in lacu, fumine publico, navigare, pa onerare dc exonerare. De rebus privatis, sunt pleraque interdicta, quae hoc Tit proponuntur.
Sua dicuntur Inter Prohibitoria, Potitutoria, s Exhibitoria ξ
'di Prohibitoria sunt, quibus Praetor vetat ali
dis quid feri veluti vim sine vitio possidenti vel
mortuum inferenti in locum, quo ei jus erat inferendi aut in sumine publico ripave quid feri, quo pejus navigetur. Festitutoria sunt, quibus Praetor ubet aliquid restitui, nimirum, rem vel opus aliquod, veluti bonorum possessionem . aut legata citia voliuatatem haci edis accepta. Exhibitoria sunt, per quae jubet Praetor ex Liberi aliquid, veluti tabulas testamenti, vel liberum hominem, aut eum , de cujus statu quartatur, servus an liber sit.