Observationes botanicae

21쪽

ULIS. Fruticosus, erectus, ramosus, longitudine 12. Pedum, FOLIA. Solitaria, villosa, lanceolata, dentdtR. FLORES. Solitarii ex anguliS I BmOI Um. CALYX. Quinquesidiis; laciniis longis, 3 Ciatis, Persistens. COROLLA. Monopeiala, ringens, flavo tricles Cens, fusco ACUlata. Tubus inflatus , ventricosus. LimbUs quinquesidus, inaequalis, laciniis margine Crispis. STAMINA . De iis peculiarem nullibi quum reperiam institutum sermo-ΡISI ILLUM. nem, Cum iis quae ira generC LINNAEUS annotaVit ConVE ' nire conCludo .PERICARPIUM. Fructum sibi ignotum dicit 1 1NNApus δ* . MOdo ZΠΠΟtRt BURMANN , jure hanc Plantam a Gebmria separasse LINNAEUM, quum fructificatio penitus differat.

CRANIOLARIA ANNUA.

RADIX. Fibrosa, Annua. CAULIS. Unicus, brevis, ramosus, ramis dichotomis, vis ossis, VillosUS. FOLIA. Opposita, petiolata, basi cordata, semiquinqueloba, iobis subOV iis, rePRnclo dentRtiS.CALYX. Spatha monophylla, oblongo-ovata, insata, ErectR, mRgna, anti ce Iongitudinaliter dissecta, dorso ad basin aucta bracteis duabus Oblongis brevibusque, apice trifido, laciniis ovatis, brevissimis, obtusis, media duplo latiore, auctaque exiguo acumine, decidUR. COROLLA. Monopetata, inaequalis, Tubus CylindraCEUS , tentas, erectus,

3I. Gen. Plant. ed. p. 269. ΜILLAR Dict. Fila menta quatuor , longitudine tubi corollae, quorum duo paulo breviora Antiterae simplices. Germen ovatum. Stylus filisormis. Stigma crassiusculum obtusum. 3q. Spec. Plant. T. III. P. Iga

22쪽

omnium Iongissimus. Faux campaniciata , amplissima , patens, brevis. Limbus bilabiatus, Planus, longitudine saucis. Labium superius semibi sidum , laciniis subrotundis integris. Labium inse rius tripartitum, laciniis lateraIibus figura Sc magnitudine Iaciniarum labii superioris, media duplo reliquis latiore , hinC Undulata. STAMINA. Filamenta quatuor, filii Ormia, inserta ad basin faucis, ad cujus

dorsum inflexa eandemque non staPerantia, quorum duo exteriora reliquis longiora, antherae oblongae obtuse clidymae , uti in hae dependentes. Rudimonium quinti staminis. PISTILLUM. Germen OVato oblongiam, ParViam. StyIus filisormis, erectUS, superne latesCens M. Planus, staminibus Paulo longior. Stigma bifidum, laciniis oblongis, ACUti S, PlaniS, PatentibuS. PERICARPIUM. Cori ac iam, OVatum, Utrinque BCutiam, ComPresstim, Crassum, ve Cosiam, sUICO Utrinque longitudinali notatum, apice acuminato Sc antrorsum infleXO, biVMVO, deciduum, valvulis naVL

SEMINA. Νux Iignosa, dura, glabra, figura Pericarpit, quadrisulcata, sulci

antici utroque margine denticialato ; apicis bipartiti acuminibus subulatis: quinquelocularis, structura quadrivalvis, at non deliis Cens. Nuclei Ovati, COINPressi, in loculamento intermedio quaterni, in lateralibus solitarii. Verbis ipsissimis summi IACO UINI Usus sum, quia Sc plantam in patria regione observavit, fusius, M systematicam magis quam reliqui descripsit ad normam; illamque Videre mihi neque vi Uam neque si Ccam datum sit; ejusdemque liber sit rarior. Sequentia ex cliciis fluunt: 1. Characteres ait genus hoc distinguendum a caIyci8 sigura, tubique longitudine Sc gracilitate clesiam os adaequatos ΠΟΠ EII 'θ-.3J. Distinguit Lr Manus Syst. Veget. ἴ- Fa4. 558. Cra- fruticosa. Quod attinet cor lyae tubum, hic evidentem uniugniolariam generis in alterum transitum ostendit, quum Maronis Calyce duplici solis: puriambio leua yllo, spaeth a longi lora Iongitudine M gracilitate tubi corollae Craniola- monophylla: corollae tubo Misormi longissimo : quum ta- riam referat , Ocritolatia autem fruticosa brevioro xmen spatham, nullumque aliud p rianthium annua habeat, amplio1e tubo coxollae cum M unis conveniatia calicemque modo quinque dum. Ac nullam spatiam

23쪽

2. Corolla ringente monopetata, quinti staminis rudimento , capsula deni que genus Craniolariae M Maroniae esse omnino simile. 3. Alio nullo Martyniam a Craniolaria distingui posse essentiali chara lere , ideoque conjungi debere species uniam Ue ad genUS amandari βη , sequenti modo definiendum.

Capsula lignosa, Corticata, rostro hamato, biVAt UiS PIUS quambit oculariS. Species mutatis definitionibus Se saepe nominibus trivialibus , ita dispo

nendae esse videntur.

vi Caule Simplici. 1. PERENNIS. M. caule simplici, soliis serratis, bicoloribus, nitidis, corolla

Martynia caule simplici, soliis serratis. L1NNE Syst. Veget. P. 558. SpeC. Plant. T. ΙΙΙ. P. 142. Pslangens R. T. IV. p. 51. PIori. Cliss. P. 348. C. tnb. Martynia perennis, solio subrottando, rugoso, flore coeruleo, radiCOdentariae. EHRET. Plant. Tab. 9. fig. 1. Martynia Perenni S. MEDICUS BOt. BCOb. 1783. P. 238. Habitat ad Americae CarthRgOPRII1. 2 .

a. CAPENSIS . M. caule simplici, filiis orbiculatis, repandis. LINNE Syst. Veget. P. 559. SPCC. Plant. T. III. P. 143. Psangensystem. T. IV. P. 54. Meerbiargh Asbeeld. Tab. VII. nomine triviali longi rae. Habitat ad Promontorium bonae spei. S. Ab additis Craniolariis ineptum nunc redditum longis rae nomon CUmillo capensis mutavi, quum haec Unica sit hucusque Cognita species

34. LINNAEUs de genere toto jam recte dixit, Martyniae que RoUsTOUN unum genus constituere M separationem nimis amne esse: Gen. Plant. edit. II. minusque bene, nequaquam pati videtur perspexisse , dum Craniolariae eodem loco, in corollae majori. regularitate quaerit differeΠ- annuae nomen dedit Martynia e annuae Miliosae v vis sagtiam; occasione Craniolariae annuae repetit, Mar niae ciceris folio, fore albo , tubo longilssimo. V. NILL Rannuiae similem esse. SIst. veget. P. bbθ. Egregius qu0- Dact.

24쪽

quae hanc Africae Partem Pro Patria Sc non calidiorem agnoscat

3. DIANDRA. M. ramis dichotomis, soliis CordatO-orbiculatis, dentatis, floribus diandris. Tati. Ι. partes floris. Martynia annua, Caule ramoso, soliis angUlatis. LINNE Sp. Plant. ed. An. 1752. Syst. Nat. Ecl. X. Martynia. Reliquiae HOUsΤOUNIANAE. Tub. X. Part. II Ucti C. P. 5. Martynia annua villosa M Viscosa, folio subrotundo, flore magno rubro. MARTYN. Tab. XL. P. 18. EHRET. Plant. Tab. I. fig. b. Philos. Transact. VOl. 38. ΠUm. 427. P. 3. ΜΙLLER GardCn.

FIabitat ad Americae Veram Crucem. S. Diandriam dixi ob duo tantummodo stamina sertilia. 4. CRANIOLARIA. M. ramis Schotomis, filiis semi inquelobis, Calyce spatha monophylla. Craniolaria sannua,) filiis cordatis, angulatis, Calyce riore diphyllo.

1 1NN. Syst. Veget. P. 58. SI OC. Plant. T. ΙΙΙ. p. 141. Pslangen- system. T. IV. P. 49. ΜΙLLER Garcton. Dict. n. 1. Craniolaria annua , villosa M Viscosa, aceris solio, flore albo, tubo lo gissimo. EIIRET. Plant. Tab. I. fig. 2. HOUSTO UN. MIL. Habitat ad Americae CarthRgCnAIN. S. Craniolariam dixi, ad generis, CUJUS Princeps erat s PCCies, Conservandam

5. ΡROBOSCIDE A. M. ramis sparsis , filiis Cordalo - OVatis , integerrimis, capsulae rostro longissimo. Martynia annua, Caule ramoso , sol. intCgerrimiS Angulatis. LINN. Syst. Veget. P. 559. SI CC. Plant. T. III. P. 142. Psiangens yst. T. IV. P. 51. FABRIC. Hort. ΗClmst. P. 24O. SABBAT. Hort. Roman. T. II. Tab. 91. Martynia caule ramosi, soliis CordatO-O Vatis Pilosis. ΜΙLLER Planis. Tati. 286. P. 191. Martynia

25쪽

Habitat ad Misisippi flumen. S . Vulgaris hodie in hortis: circa Mons pelium in regione Hortus Dei

dicta spontanea facta, teste GO UAN. IOC. Cit. Annuae nomini substitui ProbOSCideae, RUUm Uatuor species Annuas habeamus Sc Proboscisae nomen CaPs UlRO sormam reVOCet. 6. FRUTICOSA M. frutescens, foliis lanceolato serratis, dentatis, Corollae labii superioris laciniis numerosis, CrisPis. Craniolaria fruticosa. LINNE Syst. Veget. P. 558. SpeC. Plant. T. III. p. 141. ΡflanZens yst. T. IV. P. 5O. ΜΙLLER GRΓdon. Dict. n. a. Gesnera arborea, flore amplo fimbriato M maculos O. PLUΜIER Gen. 27. 1 9. 2. RuSd. Plantae AmeriCanae edent. BURMANN. FasC. VI. P. 128. Tab. 137. Habitat in America calidiore.

PLANTA. Suffrutex speciosus, rectus, sesquipedalis, subviscos US.

CAULIS. Unicus, tetragonus, angulis obtusiusculis, sulco qualibet in super ficie notatuS, Viscos Us, erectus, ViridiS.

26쪽

RAM1. Debiles in parte inferiori.

vi FrondeSCeritia. 16 FOLIA. Opposita, brachiata, petiolata, CordatO-OVAta, obitata, CrenRtR , venosa, superne laeViuSCula, viridia, nitida, inferne rugosa, tomentosa, longitudine 2. Poll. Parisiens. PETIOLUs. Polli caris , Patens, sub cylindricus, superne Planus, viscosus, ViritS. vi Insor centia. FLORES. Plures, pulcherrimi, Corollis magnis COCCineis, breViter Pedian-culati, e geniculis inter solia Enati, verti illos interruptos formant ex duodecim Sc ultra floribus compositOS, multis ante EXPBnsionem deciduis, duobus modo Isingulo in latere simul florentibus.

BRACTEAE. . NullaC.

vi Fructificatis. CALYX. Perianthium monophylium , CamPanulato-tubulos Um, An idtUm, hilabia tum, labio superiore adscendente integro, margine revolUto, labio inseriore florendi tempore indiviso, dein ad medium usque bipartito, Viride, PersistenS.COROLLA. Maxima, fere bipollicaris, Coccinea , Calyce UUPIO longior , InonOPetala, ringens, bilabiata. Tubus ex basi albicante latiori an ghastatUS, ampliatus dein, striatus, angulatus, dorso refcta ascendit Scin labium superius abit, in parte anteriori angulo ACuto inflexus, angustatus, plicatus, ampliatur Se horigonialiter discedens labium inse- serius format. Labium superius rectum , adscendens , subsornica tum, ComPressum, Villosiam, emarginatum, genitalia obvolvit stylo summo se stigmate exceptis. Labium inserius Plicatum, tripa litum, laciniis lateralibus brevibus, latis, angulatis, laCinia media Pro- tensa, ex basi angustiori in planum semilianulatum ampliata. STAMINA. Filamenta quatuor, duo majora antherisera, alba, basi Connata,

27쪽

I7 punctis coccineis distincta, tubo relicto sensim sensimque divergentia , figuntur dum Unci parUi ea amplectuntur , terminRnteS in therarum loco filamenta minora, lateribus labii inserioris adnata. Antherae graCilos, Uni JOCUlares, oblongo lineares, in medio inse tae, flavae: longitudo sitament. majorum I. Poll. minorum. 3.

PISTILLUM. Germon quadrifidum, viride, disco orbiculato, Carnoso, Viridi insidens. Stylus albus, fili formis, corolla longior, inferne laevis, superne bifariam villosus , Villis longiusculis, Profunde Coccineis. Stigma bifidum, coccineum, lacinia una longiori, ConVoluta. fg. 4. PERICARPIUM. Nullum. Calyx connivens in stando Continet

SEMINA quae apud nos non maturos Cunt. Habitat in regno Peruviano unde semina a cel. DoΜBEY Modico BO tanico regio missa sunt Praesectis Hori. Reg. Parismi, ex quo Planta Argen tinensem intravit Ubi hoc anno altera vice per totam aestatem sub dio floruit sc caldario commissa jam denuo flores aliquot profert hoc ipso mense Νομvembri. Propagatur sive taleis, sive submersione. Unica quam requirit cautela Ea est ut ingruente bruma Caldario tradatur. Nominis trivialis ratio ex similitudine florum cum Leonuro repetenda; Ch racter naturalis ex descriptione patet: essentialis hic uti in reliquis SalViis in trabecula cui stamina bina antherisera adhaerent quaerendus. Differentiam specificam facilius in hac condere quam multis aliis ValemUS, RUIam non Cnformae Cum Congeneribus illi intercedat similitudo quae in causa plerumque est ut limites inter muItas Salviae species ponere maxime arduum sit, sed quoad instorescentiam Sc partium fructificationis structuram peculiares h beat characteres; id quod etiam Pro LINNAEI hoc in genere ObserVata mCthodo Pugnare Videtur , qui quinquaginta cognitas species subdividere noluit, sed Promiscue proposuit, nulla neque ad frondes Centiam, ne lae ad inflorescentiam, calycisve aut Corollae sormam habita ratione; nam si spe

28쪽

18 Ciosam ToURNEFORΤ11 qui in Salviae, Sciareae, Hormini genera distinxit,

Udmia maximRm P Artem adoptavit ETI LINGERUS, sequi animus est distinctio-ΠCm, Ambigere Oportet, Ciainam generi si e Cies Isit ACCensenda, qua Sc saepius adhuc se premi dissicultate experti sunt ii l. ΜURRAV M alii. Ouaeritur anne MOR 1sONH - divisio, si paulo ampliaretur Sc adornaretur, normae instar ad sp OCies Congeneres in familias Congregandas inserUire potuisset. Sed ad Leonuroidem nostram redire juvat u abruptum quasi negotii filum resumere. Florum Uispositionem sormamque ita se habere dixi, ut ex iis charadieres ait speciem Gistinguendam pares eruere VAleamus. OmnOS seu QUAS ViVRSViclero contigit Sc non paucas cliVes Argentinensis Hortus alit species) seu quas iCones suppeditariant , flores sive in racemiam , sive in spicam, sive paniculam digestos habuero, nullam Ue rei eri, CUJUS flores CX angulo qUem Cum caule sormat Petiolus Originem ducant Sc sic in verticillos interruptos sint dispositi, omnes quoque bracteis fuisse instructas vidi, in nostra plane deficiem

libus. Haud minoris momenti sunt quae ad Characterem condendum ex sorum striadiura repeti possunt. Primo intuitu OCulos serit Corollae magnitim clo, villositas, Color insuetus ζ ; dein observatoris attentionem sibi vindicat labium superius sere rectum, quo Cum Salsitarum familia soCUndiam ETTI IN

rum desectu aliena est : labium quoque inserius peculiari se habet modo, quam disserentiam Comparatione quidem facillime perspicimus, describere

vero ego saltem non audeo. Calyx Colore etiamsi Sc elegantia longe Corolla inserior tamen non minus memorabilis, quum labio staperiore integerrimo

charadierem suppeditet quem cum duabus modo totius generis speciebus communem habet, scilicet meaeicana Sc hispanica, si quam Priorem etiam praecipue hanc ob causam Salviae generi exemit Sc Iungiae nomine noVum

4. ATT LINGER de Salvia, disiertatio inauguralis. EGIang. 1777. in eo differt a ToURNEFORTIO quod Stilolaiarum familiae tribuit corollae labium superius fere rectum, ille autem fornicatum. 5. LINNE Spcc. Plant. edent. REI CHARD. T. I. p. 67. System. Veget. ed. XIV. 7o. ETTLINGER. dissi p. 38. 6. LINNA Spe . Plant. T. I. P. 67. System. Veget. p. 7o. ETTLINGER diss. p. 27. I. ToURNEFORT Institutiones rei herbariae. Parisiis 17Oo. 4to. T. I. p. 178. R. a. ΜοRIsON I istoria Plantarum. T. III. p. 391. 398.3. Quem hucusque unice sibi vindicaverat GD a co Cinea, de qua LINN. sit. in Suppl. Plant. p. 88. dixit: Pulcherrima corollis rubris , qua a reliquis Omnibus fa

cillime distinguitur. Quod estatum hodie limitandum es se ex superioribus Patet.

29쪽

tanquam genus Proposuit HEIA TER 7 . Magni viri pro norma sumere si velle mus Vera Observatione nixam, sed Philosophiae botanicae regulis haud con gruam ideam quum hac nota generis essentialem Charadierem nequaquam eludat) novo huic generi associare deberemus adhuc Se hispianicam Se Leo Nursidem , QUA O posterior maxime Sc jam de reliquo Cum meae ana juncta est astinitate , quum etiam tubo Corollae Calyce diaplo longiore, labio si Periore recto, subsal Cato, villos O, stylo Corollae longiore, hirsuto , in quo M hispanicia iterum, quod notatu dignum est, convenit, sibi sint simi les ; differt vero meaeiciana Verti illis sexstoris in racemum digestis, soliis ovatis utrinque a Cuminatis, serratis, bassi integerrimis. Verum sub his peculiaris fabricae involucris, haud minus singularibus charadieribus gaudentes Partes reconduntur. Staminum quidem fabrica egregia est, germinis strue iura elegans, sed Se in aliis speciebus reclit: stylus vero albus, bifariam villis Coccineis barbatus, memorabilis omnino; villo sitatis character, uti jam didium, in duabus quidem aliis speciebus jam fuit an notatus, sed longe alio modo in iis villorum se habet dispositio. In meaeicana quam florere simulantem , quod M hoc ipso tempore facit , forentem nunquam vidi , iconibus si fides ' Sc ex indeterminatis concita dere si licet descriptionibus f , sylus totus omnibus partibus est hirsutus ;in hispanica cujus innumera hoc anno rimari specimina mihi datum fuit, stylum album uno in latere modo villis violaceis barbatum, semper rePori. In charadieribus a frondescentia depromptis, in speciebus jam cognitis, Ob

nis negotium Amoenum magis quam utile lectori hujus rei curioso linquere

possum.

Elucescit ex dictis sequenti modo stabilitandum esse leontinoidis Characte

rem.

LEONUROIDES. S. Calycis labio superiore integerrimo, stylo bifariam bar

7. BUR RHARD Epistola ad LEIANITIUM cum LΑυ- borat est Observatoris acutissimi, AsIΜIRI ΜEDICI in RENTII HEISTERI praefatione. Heimstadii I75o. 8. p. Bolan. Beob. I783. p. Io3. Circa styli structuram silen-86. Tab. I. tium: certe peculiari se si haberet modo, quum alias ge-8. HEISTER. 1. C. nerationis hujus plantae partes solita cura describat, illam s. MTLINGER. diss. I. c. quod meam sententiam ro- annotasset utique.

30쪽

bato, foribus axillaribus interrupte verticillatis, soliis cordato-oVatis,

Porro ab hujus novae speciei sequentes in definitione Salviae mericanae8c hispanicae mutationes jam necestariae esse videntur. MEXICA A. S. Calycis labio superiore integerrimo, stylo hirsuto, racemoverticillato, soliis OvatiS, utrinque ACUminatiS, serratis. HISPANICA. S. Calycis labio superiore integerrimo, stylo barba unita terali , spica imbricata, cernua, soliiS OVatis, Petiolis utrinque

Tres has species, L 1NNAEUM si sequimur , nullamque sub clivisionem faciamus, optimo tamen Consilio Ultimo loco in specierum dispositione sore positas Persuadeor, quo loco si Ponantur, quum praeterea specifica definitio acalycis labio superiore integerrimo Ordiatur, statim APParet, hac nota tres. has solas species a reliqui S OmnibUS reCOdore.

CYPERUS AEGYPTIACUS.

Horti Regii Parisini. Tab. III. PLANTA. Graminea, recta, in latum expansa, glaberrima, altitudine dodrantali.

RADIX. Nodosa, fibrosa.

CULMUS. Unicus, teres, enodis, albo viri descens, nitidus, levissime striatus ita ut tactu modo striae explorentur Sc visum sere fugiant, aphyllus. vi Frondra esstia. FOLIA. Radicalia longissima, recurva, Carinata, Carina IROVI, mZΓgine RCU-leis minutissimis, aciem oculi eludentibus, deorsum tendentibus.