Florae Neobrandenburgensis prodromum

91쪽

quoque Ritus horum morborum gradus maloris --

In systemato reproductivo, et quidem praesertim in huic subdito systemate secretionis, summa indisserentia po-iata est, in morbis huius is uiaris orgo quoque remedia quam maxime indisserentia adhibenda sis it id est, onyd metallica. At non semper ac sine ullo discrimine aq3plicanda sunt, sed latrunmodo in levioribus homu morborum

gradibus, in gravioribus vero, atque si aegrotus naturninfirma ac invalida est, quoque iam tu minus gravioribus, mox sub Arma morborum irritabilitatis rearent, et tumoxyda metallica non solum non indicata sunt, sed adeo a modo nocent. His in casibus primo a remediis disserentioribus, iisque zoticis, exordiendum est qualia sunt mo-schus, castoreum, liqv. Cornu cervi asasoetida etc. et tum sensim ad paullo indifferentiora e g. ad Amicam serpentariam, dein Quantam, corticem etc. transeundum est doli. ni bus ad leviorem gradum diminuatur. Tum vero metalla adhibenda sint antivionialia, melcurialia, martialia etc. et solummod o eorum ope curatio alicuius horum morborum muri potest. Quamquam necesseriam huius medendi methodi causam medici olim non viderint, tamen dudum iani , quantum metalla his in morbis efficero possint, scivere. Hamen etiam negari non potest, quod Persaepe sino ullo essectu adhibita sint Id quod certe plerumque a falsa eorum applicatione pendebat, si o. g. pro

ratione

92쪽

dabantur.

extractio adhaenda. Diarrhoe nonnumquam Manis esse ρotes.

Corassia et co-hylia non mec Miniae ab ineota exstrueta, μδ. - etiones per Processum a madem sunt. 4.quod Poly us in regno animali, id Algarum aquatilium famula in egetabili est. isse Linnaeus sub nomine AEg-- Lichenes -- fertis, invis et Fucis in unMm ordinem Ορ9unxit.

Sine necia r. yermini fores fecundari nee mean

93쪽

Commentarius in locum Celsi sectis medicor m.

95쪽

a eruetus comma est, Multis figulum otii, medicus modicum odit, neque iniuriose hoc in medicos dictum vel malo

iactum esse putemus Vt enim hominitan mores, ita opinio, xeligio, doctrina, diuersa esse, et hinc larga mutuae litis di ceptationisque materia nasci solet, ita medicis ex arte, quam agitant, coniecturali et in horam mutabili datur frequens bacandi et disputandi occasio. Dissert enim aeger alius ab alio morbus, forma et nomine idem risus, rerum nocenti x et symptomatum congerie semper mutabilis ac varius esto variam constitutionem corporis , ob vim caeli, ob vitae rationem aliam, ob innumera fortuita, quae sub ipsa morbi accessione incidere possunt, neque semper licet experto modico mordicus tenere eandem medendi Viam, quam auctorea

clarissimi uniuerse et paullo audacius scripserant. Opus ergo est, dum Venitur ad aegrorum lectulos, doctrina mu,tiplici, ingenio subtili iudicio firmo. Quae naturae bona si

alicui defuerint, Vereor, ne per omnem Vitam in arteri eienda dubius et anceps haereat, et experimenta p*r mortes agat Accedunt alia, quibus alitur et fouetur medicorum discordia, educatio et institutio docta, cum maxime ridic tum inclarescendi studium. Tyrones pendent ab ore ac auctoritate malistrorum Qui diu sibi soli sapiunt, alios, ut

infantes, spemunt, noua sedulo aucupantur, ut magni visa esse videantur, modum in scirpo . laureolam in mustaceqquaerunt, lectores in tricas subtilissimas coniiciunt, verba

96쪽

ulpiae, iactant, nitriam mehercle non est, ut medici, in curatione morboriam iteriam iterumque lapsi, vel spernant omnem scientiam, eriperimentis unice contenti, vel tribrica profensorum auctoritate, tanquam folle, inflati rideant alios, cum

maxime seniores, qui dudum in verba magistri iurare desierant. Sed usus ipse et reperientia immaturae sapientiae serius cyus sinem faciet. Nihil enim hac sophistica et ver- hos notitia absurdius, nihil vanius est. Sunt medici, qui non ferre possunt alios alia sentientes,

sunt, qui soli in ledicina regnare, ceterosque suo imperio subiicere atque ad voluntatem dirigore cupiunt, sunt denique, qui ceteris auram popularem et iustum e opera praemium inuident, et cum tali sint animo. sibi temperare non possunt, id dissentientes variis proscindant conuitiis, eosque avitis praeiudiciis, tanquam scopulis, inhaerescere clamitent.

Quantum eae in rebus vinanis inane Denique pessima

et artis pomoeriis prouehendis inutilissima est nouorum systematum fabricatio, in quibυ quidem mireris ingenium etiarios dialecticas fabrorum, sed haud raro desidores veritatem et rinitatem decretorum Incerta est medicorum scientia,

isquiunt aduersarii, et satis ore: eque enim certior nouis philosophorum verbis ac coticlusiunculis facta medicina est. solendi nonnulli professores artis concertatione verborum

klBri, noua praecepta per dies scribere, acriter inter se dis- tare de verbis noue sumtis vel notionibus noti satis menin Insomnatis, Medi vero practici, qui tales magistros bona me seqduntur, rationibus speciosis et dialecticis hominom v, as hundinariinr, - Μisoagis ad exemplum per systema tumet nimie in occisorum aegrorum clarissimi scificet. Neque haec ratiocinandi, docendi scribetatque ratio nomiest.

97쪽

ust. Litigarunt veteres, delirarunt maiores, certiorem et firmiorem multis abhinc seculis polliciti sunt artem philosophi et artis professores in sua re diserti, sed post perbreue temporis spatium cum auctoribus gloriosa decretomini fama cecidit. Plurimi, ut homines mali, prodiderunt ipsam medicinam, sapientia sua unice freti, neque, an quid inde detrimenti in dicina capiat, eriti. Iubet comicus, ut in aliorum Vitas intueamur, tanquam in speculum, redeamus ergo in praeterita secula, neque medicorum mores atque ingenia ab nostris adeo differre perspiciemus. Est apud veteres medicos de medicinae studio et domedendi ratione summa contentio atque dissensio, suntque alii rationales, qui caussas morborvin uidentes ac abditas sedulo quaerendas esse iubent, et rationem sui anteponendam esse profitentur, sunt alii, qui solam Aperimentorvi notistiam necessariam esse iactitant, sunt denique THRΜISONI ae muli, qui methodo, tanquam artis vinculo', adstricti nihil sciunt, nisi strictum ac laxum, et si quando dubii haereant, medium quoddam, tanquam essugium artis, interponunt. Hinc acerrim inter se bella gerunt, Ero sua quique opini

ne tanquam pro aris et focis, Contendunt, neque sine ambitione verum scrutantur, sed gloriam et auctoritatem solam sectantur.

Atqui vero haec vetera sunt, sed ita comparata, ut lac, te ad nostra dissidia transferri possint. utatis Verbis, nobis eadem narratur fabula. Vt quondam Asclepiadis adsociae, ita BRVNONI adsectatores praecepta sua, formulis phil. sophiae novae comprehensa, nise certa et omni excepti ne superiora esse audacter adfirmant, ceteros medicos, qui nouas epulas philosophice instructas et apparat/s fastidiunt, pro na-

98쪽

Ignaris habent, hi vero ab his praeceptis, quae expertentia longa in ipsis curationibus docuerit, praesidia artis petenda, neque doctas istas cogitationes, et contortulas conclusiunculas, Ut salutis anchoras, apprehendendas esse statuunt, post inuentam via medicinam quaesitam demum esse rationem, hinc superfluam futuram concertationem de occulta vel phil sophica morborum caussa, aegrosque non disertum, sed mu rantem medicin quaerere probabiliter et satis Vereor fitentur. Caelsus ' empiricos veteres 1 scenam producendo, ut1ustam caussa, defensor, cita atltiocinatur De medicina neque inter sapientiae r effores, neque inter nos medicos conuenit Cur enim potius aliquis HIPPOCRATI credat, quam HEROPHxto' Cur huic otius, quam ASCLEPIADI Erant hi auctores sua aetate et Per secula longe clarissami, qu xum auctoritati inaedici perlubenter adsurgebant. Iam vero BRVNONis et philosophiae nouae admiratores ceteris medicis omnem scientiam, fidem et auctoritatem detrahunt, bi sollis credendum esse dictatoria maiestate iubent. Arrogantis et magnam rei suae fiduciam habentis est tales iniurias publice dicere ac de aliis scribere. Quid si et BnvNo, et RoACu-3 AVB, AE REI LIV ceterique systematum auctores errauerint, ergo hinc inde falsi vel minus stabiles in adfirmando reprobaDdo deprehendantur ' Cur ergo eis potius credamus, quam SYDEFIIAMO, MOFFΜANNO. CVLLENO STOLLIo Ceterisque su evertis medicis, qui probabiles philosophorum cogitationes et coniecturas non temere sequendas putant ' Cur HALLε no . DARwxN Vel GaRTANNEno aliud tarm nti minorem fidem adbibeam a Cur ceteris luci libus, ' Demodinina Praef. I. I. p. 6. Aq. a. Lugd. 785.

99쪽

medici quandam praeceptorum rationem, theoriam Vulgadicunt eamque probabilem, quidni eam adlimiamus pro e Ta, donec eam falsam esse usus medicorum nulli sectae a dictorum docuerit Largiamur nuNoNI, ROSCHLAVBIO, rLao, docta et ingeniosa commenta, neque iniudeamus ipsorum bene partae gloriae, at vero et nobis aliquid ingenii iudies et sapientiae tribuamus, magnisque viris demum

post exploratam decretorum nouorum veritatem credamus 'Quaeruntur in academiis theoriae noua professores, quasisne hac medicinae honos aliquis esse non possit, ego ero miror sedulitatem et industriam eorum qui ambitiose anqui-Tunt et coimuendant id, quod ubique est ac laete crescit, Vt lolium inter auenas. edicina enim academica fere non est, nisi theoretica, eaque tyronibus ita infusa quasique -- pressa, ut praeter rationem prosesibris nouam nihil sciant, nec scire cupiant. Sed aliud est ex cathedra praeceptum, alia prudens applicatio. Etenim non facit ratio subtilis et ratiocinatio dialectica bonum medicum, sed experientia, haec cro non semper respondet rationi inuentoris praesumtae. Quid ergo Suo quisque vis prudens et doctus utatur

iudicio, donec Probetur contraguina. At vero nuper medicinae reductores ac reformatores eam probationem, quae ab curationibus prosperis repetitur, ut intutam et improbtibilem omnino damnant, et curare ac

100쪽

μ sanare, tanquam diuersa, a se perridiente distingulis Quod si vel ipsis philosophoruni ac inuentorum concertationibuo

in dubio et ancipiti positum est, quem potissimum ducem ac magistrum artis sequamur, cur, quaeso, in medicina abiis ciamus ea, quae sensum iudicio . et experientia multiplici constranantur ' Cur medicinam aliorum salute vel interitu uertam imprudente repudiemus, et febrientium more phas mala philo hic pro naturae factis habeamus, docta pianionum iudibria pro veris adsumamus, nubem pro Dinone amplectamur 2

Pergit CELsus: , Etiam Epientiae rofessores maximi medici essent; si ratiorinutis hos f-eret, nune illis ecta sin essunt, des medendi fetentia.'' on mehercle fallitur CELSUS Cem enim sumus et condocefacti per historiam medicinae, eos medicos, qui plutosophiam Aristotelicam, scholasticapi, amisticam, Cartesianam, ossianam, in

medicinam transtulerant, magnum quidem et celebre. nomen

ii suos deptos esse, sed arti plus obfuilia, quam profuisse, disertos quidem scriptis, sed male sedulos ad aegro-

xvi lectulos fuisse , ideoque nec arti utilitatem, nec aegris salutem attulisse. Quid ergo prohibet, quo minus idem a philosophia noua periculum, eandem inconstantiam et perituram auctorvi gloriam metuamus Cur LNTxo, philos pho acuto et subtili magis credamus, quam PLATNERO, HERDE- VLRICHIO, SCHΜIDIO, ceterisque philosophis, qui philos Phiam Vitae communi aptam verbis et scriptis profitentur ' Cur

popularem philosophiam ' rideamus, si quando singuli pro