장음표시 사용
11쪽
NUNQUAM . INTERMORITURAE MEMORIA VIRI. IMMORTALITATE . DIGNI
NATALIUM . Ac . OcTRINAE . PLENDORE . CLARISSIMI MORUM GRAVITATE . RELIGIONE . ET PRUDENTIA SPECTABILIS INTER . HISPANOS . HONORARIos . FIDEI QUAESITOR ADSCRIPTIET PRIMARIAE ATRITENsI BIBLIOTHEcAE
13쪽
Pu istud. Lector benevole, quod Sperimen riteris
ranaeiate Iarae deperditae a , vel adhuc talentis, seu huisus ritu. , et criticus cet inscribitur quodque commentarius Criticoassistori eus de ortu, ita et j ro 'eteris Rom. Litteraturae posset non inscite appetilari tibi ossero quin ex eo Auctor, riguine μhi cononcscias,nsius, ingenii laudem ambiat licet non ullam saltem mereatust commendationet laboris quo nem' constare .poterit, irae,int alia, Hispanum hominem , in Italia diu commorantem , vitam agnavoratio deditam, quantum'is multa ad hoc alligerent, neutiquam transegisse . Collectos namque , et ad Alphabetilitterarum seriem redactos, ordinatosque videbis in hoc Syllabo, seu Indice ad normain orcorum lucubrato ad MDCC. , et O ampli veteres Litteratoa Romanos, non praetermissis doctis seeminis , avom condita ad Honorii Rom. Imperatoris a vita decessum, ad an Christi acilicet . ccc IIL, quorum Latina opera, e nulla, vel noue omnia vel stacta inutila , aut assecta ad os perrenerunt quoli ea nempe, vel temeorum injuria , barbarbrum incursionibus, librariorum nereis, vel etiam hominum eruditorum in eis disquirendis lassitudine, aut in bibliothecas, et tabularia dissicili aditu, ac denegato objustas caussas Codicum antiquorum examine adhuc lateant, aut Nnitu intex int. Eo autem Romanos litte*ytos appellat intor, de -- cesistat , vel Ilam , aut in Latio natos, ac educatos. aut Orb. 0 Deperditum dieitur, quod in rerum natura esse desiit. Iraimius, sive iris, antiquus Iuriseonfiatus. Vide in Digestis L. Deperditum I. lib. s. it. 3. de pet haered , ubi dictum GaI ex lib. s. ad Edictum Provinciae uiris', a diligentissimo Arcellino I mis-
14쪽
mie Romanos fuisse, quod ea Neorum omnibus dignosei potest, vel qui quatavis exteri . testoriae, aut ii lori iis Rom: Imperio subjectis honoris rabiere munias, aut Smili3ritate, amisitiabyel clitterario commercio cum ψmanis floruerunt. Et iccirco inere Rom. littera os recenset complitrae viros doctrinatim, im variarum ristionum , tum Christianae , tum ethnicae professionis , qui, vel Romae vel in eoi.1rii Ronti, b ἔἄ- sse sedaps ne , aut litteras inibi sub claris magistris didicerunt. Quamquam , si cum Mindonio Apollin re M is in lib. f. doctu velimul e stati Bona Imp rium Roma erat praeμμim pos Antoninum Caracallam ain, Rom. Imperatorem , qui , quod ecoenas olim Augusto consuluerat , jus Rom. civitati . rvmbu ,: quamis Bog ditieii 'rarive tu clargitus est: adeout Roma Romani Imperii caput, et Imperii sedes unica totius orbis omani civitas a Sidoni o dicatur, in qua soli servi quia bus 1us ili' competere non potiis , et artiiri'. istin Retinaris i. bus non parebaret, petegrini in ea dicprentur: ut' mittam illud S necae ad Albinam , Pop. Romanum in omnes provincias colonias musisse', et ubicunque vicit, Romanum habitare ut mitram etiam s. Hieron. sc ad Principiam Virginem . qui Rostiam, civitatem vocat, in otia Urst yaohdam puditus fuit. ut 'sata .res, ut ad propositum redeam , nonnullos operum, quae 43eperditi aereduntur, codices h liquo, i archivis, iii bibliothreatas, veterum seriniis , ac in locis aliis tim 'pulveres; 'Blattis, tinei 'ue pugnantes superesse non 'dubito : qui si diligeriter quaererentis, sorsitan, qt delitescentes olim alii invenirentur,arpisque mandari possent cum ingenti rete . litterariae emolument. Novimus quot, et rogilius, et Pithaei, et Ant. Augustinus , et firmoridus , et M. yes serus, et Schottiis, et Turriacus , et Anmerpiensἡ agiographicet aluetius, et muratorius, et ianu1en, et tacharia . e marisius, et viri alii industri amore nitera uiri ac die ἱ, tum prisci, tum medii aevi opera Latina in 'enerint , quae masnam ueeni altu Erunt plurimis proisus ignoris, aut quae adhuc in obscuro ci aut Priscorum fa) Non. Antoninus Pius , ut vhi tradunt hoc at atri hostri cum toti Romano I perio Largirus' eri. Ita mhvamus est DAn P peratoris Constitutio referta lib. I. Digest sub titulo De statuis
ob Sidonii dictam placuit Iustis iano Imp. qui liticeitat in Novella g. Ab an in Q σι lex Iata fuerat, qui iniversae Dahaolus Romanae civitatis impertitum fuit . Processu temporis fio jus da
15쪽
ave litteratorum qimin nomina, et Itu s, aut genera editorum et Latinoruni perurit ouae hodiedum , vel latent, vel jam pe
2Ieriant, quaeque .sstem non pauca oblivionis caligine obduce existὰ apud multos ex eruditis lint, inludemumsere Auctor 'ei mi, sera oemper, non solum antiquis riptori s , quorum lucubratione. M- huc Astant, qui n6a nunquam ex profess, plerumque obiter 'sparsim et aliud agentes de illis operibus ac de eorum Auctbribus, vel aequalibus, vel non valde prioribus aetate Heminerunt, sed etian libris, et saepe capit bus , in quibus de eis loquuntur . Quod qui .dς omittere potuisset exempl complurium, qui ιimiles ' ictorum colle iones edideriunt, arvierantium . satis Iesse . vel 'ri tures mina 4 ex quibu uae tradunt, acce erunt vellae M p aestare 'midem P a esse, illud L, Senecae usurpantium in Ludo ae nonia clavi dii Ga quis unguism ab Historico iure est. exegit I Pigalestiaeuiseri
Perimento compertum sit in scriptis eorum, qui id non omisere Vel varias esse citationes ob variatum in diversis editionibus ordinem capitu'. et bisorum antiquorum, vel multas fit Hi hveniri 'an
indicati lii jρ. et ' itibus quod ad numeros atticiet , qui notam tur . Id n an hoc IMo eveniat Auctor curavit diliges te, cum horit, In votis a timeticis eirare esse sicillimur, , inam in Arabi- Cis quibus tan. a iiii nus errori a prii aphico obnoxiis, Fam
manis , usa voluit uti Auctbrum eorumque operum ciea iohibus Duntis Rutem, aut alter error est humanae condonandus imbecillitati.
III Quantum oboris impendendum Auctor fiterit , tum in colligensiis , tum in attexehdi. et ordinandis exicoHsraphorus more antiquorum Lirrcruorum Rominibus tum item in in scandisi mo sine motibua , . rum siphis, . ille velim aestimet , et1 in conquirendiis et eri- rietur in dispe,rsis testinionIῖ , se Κ testendis libror'm Indicibus versatus Risi . Dira bor improbus adeo, aeque aerumnosus alteri ex caligeris videbatur, ut saepe diceret, poenah, O tri- reapes damnati subeundam posse in eum , nihil imminuta legum poenalium severitate a Iudicibus, vel a Principe commutari quod Procyldubio in caussa eat cur videamu tot libros, vel sine Ind cibus , quibu msset Iector ad invenienda, et relegenda notabiliora PIurimum adjuyara . . vel cum hujusmodi , quibus paucissima inda- cantur. Profecto si Fabricii lybliotheca vetus Latina, ab Ernesto emen data, ex aucta. orain alpri etico, sal tem in fine, digesta suis set, ex commodior legeritibus; et expeditior evasisset, fructusque uberior ex ea P cipi potuisset praeserxim si notitia plurimorum prisci aevi Romanorum, doctrina insignium , vel Fabricius, vel Ernestus addidisset.
1V. Nihilominus non inerunt eritici obducti supercilii, qui hunc
in Auctore susceptum laborem se tra esse pronuncient . Cum enim
eorum operum in hoc flao fiat praesertim mentio . ex quibus,
via quia jam ampli muri extiam , , vata. dirac uini et a Muctu
16쪽
arullum ea re nune queamu3, eontendent sirsitan, .i multum M r Morum. Auctores noscere, 'ui malil possvillis is ad ueteraruisl a trimonium augendum elamira, nosque doctrina, et erudition. sua, 'uantacunque eo mum fugeris, recidere,qcti'res. De iis autem, tria. 'μiunt quid atrihet, juvitye scire . atri ne illi , an albi fuerint 'super acaneum porro ut unx, invest gar. an opera, quae nusquam gentium inveniuntur dita doci assue curiosa antiqui scriptores, vis reliquerint, et utrum elegante j a secus fuerint ex lucubrata haec ornasis illi, hi parum amice doe' hoc opere fulicabunt. Si Cios , lateor, ua ista, et qupe commoversi eos possunt qui specae 'pi militu ins veri contenti in prum int1nia penesrare siegligunt .naribus Silvistum iri spero, si dixero x posse notiti in horum Att-ς-ώ- , taxi laςrum, ad manum habitam, eo , qui bibliotheeas, si 8 Privatas sive public citrant uvare, ex excitare ad aerenda, quae exfran .s adhuc latentio ad minime spernendum si quid ex iis ne eo perseretu . quod prudentissime dinone vir Illustrissinius, et Meti si mys Dertos nus Praesul, Mus monitum initio h uus hilariusv. allat m ita 'men tu diligenter examinetua , quod ispernim di. Citu , junum ne iit, a subdititium, 'an genuinum ebm bnstet nunquam defuiss3. nec porro Mistris, in repub litterat a ' qui vise
metallum pro auro, et adulterinas merces pro legitimis venundens a. qui non idet, rem non sapiente solum quod ait Ecclesiasti-eus cap. 3 υ , sed et Sapientiae studioso dignam esse, antiquorum sapientiam, et litteraturam exquirere, ex virorum olim nominatorum, seu priscuriun litteratorum memoriam, vel denuo excitate, vel tue-ri, Vel poste is conservat in traderes eorum in primis , quiorum vigii liae, atque lab)re 'o ejo reipub. litterariae profuere qum um sciliuCς exemplo, atque eruditione, qui proxime sunt eos coisserati non
Mum prisfecerunt aduolit os simus stlas una L. An. 'senia se h raeceptores humani eneris, a Disus tanti bom intria fluxerunt non immerito appellare Aequum autem si nos inmagistros sin,
V Et sane si res digna Historic visa est, membriaM e uti, imiseris tradere, qui vel Regali', vel Imperatori , ,M' Consulari, vel Cςnso i , vel Praetoria, aut ibunitia potestate. 'el etiam tyraά-
niua dominatione noti ah tiquitus in orbe fuerunt: ac nomina e Tum , parentes , patriam , multa praeterea 'quae gesserant, iis me necessaria. aut utilia, nota esse Historici accuratiores voluerunt: si eum
voluptate legimus fictas sabulas, etiam illas, ex quibus hulla malle duci potest si homines infima sertuna, nulla spe rerum gerendarum si rapifices denique, et rusticani historicis declecrantur . ut ait Tub
17쪽
Bου μ)t Ineptam supra distorum hominum mentio aerererdatio
ab Historicia acta nobis est gratissima, Quamvis Mum non pauci non modo nihil subjectis populis proiserana, sed multum obfuerint..ivium fortunis honori, vitae ac libertati insidiantes, aut vim imferentes quanto magis, vir a disciplinis non abhorrente dignum gratumque Lectori censebimus eorum nota habere nomina, ac aliis tradere vel memoriam instaurare, qui ingenio, et eruditione mini. me vulgari instructi, Grammaticam , oesim mathesim , Philos
etiam indicitiam, Iurisprudentiam , Oratoriam, aut Theologiam iul tria Int, ac rem littorariam industria sua Promoverunt licet e
rum Scripta penitus interciderint, vel nos lateant, vel solum ammenta aliquot supersint, vel eorum tantuin inerum titulos notos
. VI ut rem magi urgeam, et morosorum Criticorum obi
eiacula dispellam P si inutile, ac super acaneum neutiquam reputamus, ab ob avione vindicare, ac nomina Proserre eorum, quos non postremum locum inter antiquos Pictores, ae rores , Architectos Statuarios in arte sua habuissς, et Per aliqua non contemnenda vosteris reliquasse constat . tametsi ea iamdiu perierint, uri solam fracta, ac mutila supersint: quin etiam Veterum Romanoriam immems aedificia jam collapsa, non sine Voluptate, ac tacita quadam v neratIone intuemur veteres irem picturas jam pene abolitas, et sis. tuas detruncatas, a Graecis, vel Romanis artificibus coniseras, liben. ter Inspicimus cur amabo, eos qui Veteium Litteratorum memoria a renovant, et de eorum lucubrationibus mentione saeiunt, comis
mendatione fiaudabimus, quamvis eorum opera amplius forsitan noti exstent' Cur item ustra esse arbitrabimur, titulos, sive inscriptiois nes, seu genera talium perum noscere, licet haec, vel latere, vel intercIdisse constet, et mutila ac lacunis hiantia tantum supersint eaque imegras inter desiderata numerentur VII. Iam si quis iste mirabitur, Auctorem in veteribus hisee. et rancidis Scriptoribus, et Scriptis memorandis tempus contrivisse quod anεumere potuisset in novis, et recentibus, quae noritate sua et Metrana mentem pascunt, obieetantque continuo mirari desineta dixero, haec ab innumeris hodie praestari , et ante hoc aevum Plures praestitisse, quan ullo in numero habuerint Scriptores illos quorum opera perierunt, e latent. Addo, varia esse hominum ingenaa et studa . Sunt nempe, semperque suturi sunt ex disciolinarum studiosas, quisus nova placeant sunt, qui litterariis antiqui. talibus delectentur. Idem in rebus litterariis sere evenie. , , quod a se ras rebua, quae naibus sunt ubjectae, in quibus varia esse M.
18쪽
elimini Ierali metuo nenio est qua restine, motis non ea elementis inopia, ut m Maleat ex hominum elis saxis patentibus eois nam studia, et intima Diio aes interpretari. . VIII. Plures namque ubique reperies, quibus volupe est, novas tu
bes, nova magnifica aedificia, novas arces, et militares machir ac, novas imagines ex arte depictas, novas statuas assabre elaborarus in-s,cere contra alios cernes , qui veterum aedificiorum, magnificarum nempe Romanarum aedium quae instar parvarum urbium, teste olympiodoro , ante Gothieam irruptionem Romae visebantur is dera, thermas insuper circos, theatra, templa magnifiea, .lsis numi-mbus dicata olim exstantia, et nunc solo aequata, seu eorum reliquias videre gestiant, ut etiam semesas , ac mutilas statuas, Priam rubiginosa arma , et numismata, in fragmentis marmorum pene ab
lima Inscriptiones celebres item antiquas urbes iam pene deletas , aut funditus eversus oppida demum, et flumina, quae ab antiquia Historicis , et Poetis ob insigne aliqua facta , quae in illis, vestro.
pe illa contigerune, commemorantur , ea antiquitati merito praei 'vis aestimantes. Quod adeo verum est, ut non desuerit, qui ex Italia 'luens, ad campos , ubi Troia fuit, se contuleri , maris fluctibus , longa, et periculosa navigatione, se commitvens, ut Xanthum. et Simoenta, famosa apud Homerum flumina , videret, et ex eorummientis biberet, ut item saxum aliquod ex antiquae Trojae ruinis domum reportaret. Necesse non est ei referre , nonnullos esse , qui monumenta id genus multo aere mercentur, ulmusaeum erigant nia mercibus repletum , elicesque ac beatos se credunt , et magnos in muro se habere aufumant , cum plures antiquitatis reliquias domi eo,
lectas habent. Neque vero sib minus in istis plaudunt, quam H rati avarus ille in contemplandis nummis, quos rep Itos in arca sua habebat. Adeo verum est, quod aJebat ille.
Milia hominum species, et rerum discolor usus: Velia suum cuique est, ne voto vivitur uno. Desine agitur hari, Lector, si Auctor novis olim delectatas, ad metera nunc animum verterit praesertim ea producendo quae, et in v krsitanis uni nonnuuis, et quibus nova olim ab eo tradita o
sit hisue veteribus confirmare motum nempe fiet hoc yliab typis
edito, quam recte in Paradoxis de ita, et ortae Latinae linguae, quod pus Auctor nuper edi curavit, affirmatum sit, potuisse riscos Christianos, e Ecclesiae Patres plura Latina opera quae suo tempore exstabant, legisse , in quibus , et vocabita, quae nunc barbara , et syntaxes, quae nunc distortae vadentur . et quibus ipsi utuntur, le- gebantur eosque perperam tanquam eorruptores Latinae liviguae , hodiernis Criticis postulari.
IX. Illa etiam constab1t, ex Indicatis fio syllabo Scriptoribus
quam strenuam scilicet, non plebeja modo, sed , et equestris et Pa
tricii juvenum Romanorum ordinis ingenia in addiscendis discipli-
19쪽
m inmarant opum . . mque ingentes atterarias diu ira antiquἱ
Romani, ex quo non arma solum, sed et litteras tractarunt, post ris reliquerint, quas invidiosa tot saeculorum exactorem vetustasi
his eripuit, quasque Fortuna una cum Rom. Imperio subvertit, ac tantum non penitus abolevit. Quod documento litteratis nonnulli esse poterit quo praejudicia sua deponant, falsumque reputent ab lustii illud ia Ingenia praeclara opera, ut animam, immortalia es. aer quod video a plurimis b inculcatum , et usurpatum in studio-
.rum suorum e mendationem. Videret nempe Sallustius, et qui cum eo ex ant quis senserunt, si ad vitam revocarentur, et hunc bum hum legere non dedignarentur, non plura solum ingeniosa eorum ope in . sed et innumerabilia aequalium suorum, ut etiam aliorum , qui eum iam eruditionis illos praecesserunt, aut post Illos floruerunt. vel periisse . vel ignota esse. Agnoscerent insuper litteraria quam tumuis pretiosissima opera, ut ortum ita, et occasum non secus adique alia Fortunae bona , tandem habere illudque verissimum reputarent, quod sub persona Pythagorae cecinit Ovidius e).
Tempus edax rerum , tuque invidiosa vetustas. Omnia destruitis, vitiataque dentibus aevi. Paullatim lenta consumitis omnia morte.
Illud nihilominus mihi valde mirum est , et Lectori huius ΘΠ-
ωre arbitror, antiquos primarios, et summates Romanos, tantisopi .hus, et deliciis amuentes, tot negotiis domesticis , civilibus , mili taribus publicis distentos, tam impense in litteras incubuisse, ac tot per lucubrasse , quibus disciplinas omnes ingenuas excoluisse , et illustrasse palam faciunt, qui de eorum eruditione, et singulari doctrina ambigere nos sinant. X. Superest nunc , ut in fine hujus Praefationis nonnulla moneam, quibus aliquot scrupulis , et dubiis occurram . I. Auctorem hia ec me veteris Rom. litteraturae cet. Syllabum etiam Historicum, et Criticum appellare , non quod eorum omnium , quorum nomina attexit, historiam , et crisim asserat, se judicium suum , aut antiquo-κum, de eorum doctrina , ac merito ab eis editorum operum inter- Ponat. De nonnullis namque solum Litteratos fuisse, et Seriptores ex testimonio aequalium, vel non multo posteriorum , qui eorum luc brationes, cum exstabant , versare potuerunt , exploratum habet quin minin Patriam, prosessionem, Scripta, et acta ex illis colligere certo
Potuerit, cum de iis nihil illi dicant. De aliis nota solum est liqod Sallust i io belli Iugurthina. b L. Sen. in Consol ad Polybium e uti Mart. i. o. Epig.
Plin. Caec. l. 4. Epist ad Maximum.
20쪽
teraria professio poetas nempe, Rhetores, philosophos . Iurumnis.
tos, oratores et suisse ac pronum est coniicere, eos, si quadem nono nulla ediderunt, quibus famam doctrinae sibi conciliarunt, a professione sua in editis operibus neutiquam recessisse. Complurium autem patriam, litterariam professionem, sectam, munia in Repub obita honores item, variam sertunam, et Seripta dicta demum , et ficta memorabilia ex V terum testimoniis novimus, ut etiam mortis genus, annos, quos LXerunt, ex judicium , quod de illis prisci Scriptores consignatum retia querunt, quae Auctor indicare non praetermittit. Animadvertit et me suis locis, non adeo caecam fidem adhibendam testimonio etiam synchronorum , ut vera protinus credamus, quae ipsi promunt de Musdem praesertim professionis , aut de adversae , suaeve sectae , aut
nationis Scriptoribus, qui una cum ipsis floruerunt: cuit verendum sit, ne in judicando, vel gratiae, vel odio aliquid concedant. Constat quippe, prisci aevi Litteratos, ut nunc aeri nostri, amicis et fautoribus Animicis item , atque invidis non caruisse Divisum merum a appellant Graeei . de cuius patria plures certant civitates, et nihilominus apud Eustathium legimus, Neueratem quemdam ejus aequalem, ut ei detraheret scripsisse momerum Iliados , et Odysseae opera ex Μemphitica 1bliotheca in Vulcani fano reposita surripuisse, ae ut sua venditasse, quae cujusdam Metriae cui nomen Phantasia, opera erant quod proculdubio Neucratis phantasiae commentum fuit. Quis Lucretio fidem habeat affirmanti, suae sectae ducem se eurum Philosophis omnibus praeserendum' aut quis multum tribuat iis , qui Ciceronis, et Virgili famam scriptis suis obscurare voluerunt hXL Quod attinet ad Auguralem, et Aruspicinam, Magiam, Asir logiam , quam Iudiciariam dicunt et alias, siquae sunt, vanas artes, earumque professores, qui a Roma condita ad Honori te
.ra de illis scripserunt, quod de haeretitis , et schismaticis dictumhes eas, quibus in hoc Syllabo locum tribuo, illud scias velim ut
Hinc etiam scrupulum eximam in ab Auctore eos commemorari non quod memoria illos dignos censeat ob Opera saltem, quibus suos e rore propagarunt, aut promoverunt: sed . ut, si forte ea, inVenientur, ab iis legendis abstineamus, vel caute legamus , vel conburamus medicos imitatur , et sequitur Auctor, qui non salutares a etum herbas scriptis suis indicant, sed et noxias . Illa , quibus ut murri istas autem, ut devitemus, si vita, et valetudo nobis carae sint quae secundo loco monere Lectorem Placuit. XII. Praemoneo tandem, Auctorem in hoc Syllabo nonnunquam
sub dubio res sibi parum exploratas tradere : quia religio ipsi est , saySunt etiam, qui dicam, ab Romero Palamedis, is castris perempti. Poemata discerpta aut exusta fuiMe.