장음표시 사용
351쪽
mile, excommunicationi subiacet statim, ac saliva, vel pulvis,as aliudue vestes tangit, etsi nulla sequaturcorporalis praefatorum offensio ; ut eth ab omnibus recepta sententia, ea ratione,
quod adsit aliqualis Iaelio, & injuria actu laedens vestes ipsis ad . haerente S , tametsi a saliva, pulvere, vel aqua facillimε possine se expurgare; sic k fortiori etiam debet incurrere venenum Propinans , cum statim injuriam inferat non vestibus, sed ipsi personae , cui maximE Venenum displicet, praesertim quia ab ipso veneno immediatd poth sumptionem incipit laedi, licet
forth non statim si quatur mors, sed tempore determinato . Per quae probatur, quod praebens allegatis venenum, statim post potionem excommunicationem incurrit; & robora-
tur magis, quia statim per illius potionem inseri illi injuriam, dum vitam ejus subest periculo, & quantum in se est necetH-tati moriendi; statim enim, ac naultum est, agit, est ad mortem operatur, cum paulatim corrumpat vitae di spositiones. Nec opponatur, quod Cum lex prohibeat aliqε id sub poena iplo facto incurrenda, haec non incurratur, nisi delictum sit consummatum . sic mandans Clericum sciom, V. G. interfici, censura non innodatur, nisi,vel Clerici mors sequatur, vel saltem, nili globus plumbeus emissus Per explotionem selopi ipsum Clericum tangat. Nam in casu veneni propinati duplex consideratur essectus: alter est ipsa propinatio, ob quam indubiε non incurreretur censura,niti ea c5summata esset,& sic nili Clericus venenum hiberet: alter elh eflectus veneni, nimirum mors, & iste effectus nullatenus en necessarius ad incurrendam censuram , sicut non est nece iIe ad effectum , ut mandans eam incurrat,
quod Clerici mors, vel corporalis laetio sequatur, sed sat est, quod mandatarius stlopum explodens Clericum cum Pulvere , Vel aliqua materia attingat, quia semper verificatur, quod violentas manus injecerit in Clericum, per actionem nimi- 'rum justitiae repugnantem, ipsam Clerici Personam cum injuria , & temerὁ tangentem. Et certε ridiculum esset, & via aperiretur fraudibus ici
praejudicium Clericalium privilegiorum, si quetlibet levis injuria
352쪽
juria Lad a Clericis, & personis eorum, vel conspurcando, Vel lacerando vestes ipsis inliae rentes, excommunicatione Plecteretur; S aliunde liceret absque censuraru metu ipsos Clerico, ,& Monachos veneno impetere, ac interimere. Quaecumque 3 enim dispositio interpretanda est, ut evitentur absurda. Et procedit Canonis dispositio, ac ampliatur ad Ostendentem Clericum, vel Monachum, etiam mortuum, adeout hujusmodi privilegium, etiam in cadavere duret, ut pluribus cu- 3Imulatis tradunt Pignaten. Sperellus decis. alleg.4F. num. 6. tum ex eo, quod constitutio ex parte Clericorum ,& Monachorum est favorabilis , in eorum favoremedita ,&proinde extendi debet; Τum etiam , quia est merum privilegium, & beneficium Principis contentum in corpore juris ψ Hujus autem naturae privilegia non veniunt strictε ι ante PPretanda; praesertim etiam,quia concessum est motu Pro Prio , & non ad partis Post uiationem, quo casu Privilegium , 3 aetiam contra jus commune, dicitur favorabile & ampliandum,& plenii simae interpretationis per Spereti. Vis a I. num .as.,6c
fici. Pprincipum esse largissimε interpretanda . Τum item , quod nec re Oectu Percutientium dici potest odiosa, quippe licet excommunicatio per eam lata sic Poena , est tamen medicinalis animae , & de facili obtinetur absolutio . Spereli. de- 33
cf--num. '. Excusantur ab incursu Censurae per textum in eap.supereo tit. 39. cit. Clerici bunt plenie atatis, s non odio, vel in υidia, vel indignatione ,sed levarare iocosa ,se ad inυicem percutere contingat , quia non potes in ibis injectio manuum υialenta notari , 3
quod ibidem, & es.squιifundevie item observavit Glos Ia :Item, qui fortuito, & non ex deliberatione CleriCu m , vel Monachum ostendit, quia, ut notat Gl Ia in cap. i. dicitur ad cap. 7υero. ii primo eodem tit. quod casu fortuito', nemini simputandum, quia praevideri non potes; Verum Videat, ne mali- 3 stio se id non Praeviderit. Ite qui vim vi repelledo eos percutit,ex eo, quod ex Cloc
353쪽
ibidem, ver vim , sit licitum se defendere , & habet expresse ,
αρ. ex tenore eodem tit., dummodo id fiat cum moderamine inculpatae tutelae, ad tenorem dispositionis in textu e p.rignifica. 36 Ddebomicid. υοlunt. lib. s. tit. I a. ut sequitur. Quam υιs vim vi repellere omnes leges , s omnia jura permittant, tamen id de-δeineri cum moderamine inculpatae tutela , Non ad jumendam vindictam , sed ad injuriam propulsandam. Servatur moderamen per Gloss. abidem ver. moderamines illudfiat dumtaxat, 37 quo omissa violentia repelli non posset, es non ex proposto modum excedat, ac ex incontinenti, S non ex interυallo vim vi repellat, ut expresn Textus allegoῖvero. Item qui in Clericum,uel Monachum, cum Uxore,matre, sorore, vel propria filia inventum manus violentas iniecerit 3 a peccato temen non excusatur ut in terminis eapsi vero nam ut ait Gloss. in ver. turpiter; huic parcit canon, quia tam jusum dolorem compescere non posset, s lex permissis illum occidere tala inventum. Verum excusatio non habet locum per Laymansub num . . , si occidat, vel percutiat non statim , ac in crimine deprehendatur, sed interposito temporis spatio, quo justus dolor sedari posset, tunc enim non licet per Gloss. cit. sicut nec, si, data opera, in loco occulto ipsum expectet, ut pol tincrimine repertum occidere; nec, si cum aliis consanguineis Peccantem inveniat, ut textus concludit. Item qui inculpabili ignorantia Iaborat, ut optime dispo- Nitur cap.sυero iis eando eodem rit. ubi Glossa iv υri .saliquis. 39 notat, quod ignorandia excusat a3 excommunicatioue, dummodo
sis probabilis, alias non excusaretur, & onus eam probandi incumbit alleganti, & in dubio, si se juramento non purgat, pro convicto habetur Gloss. ibidem ver. noluerit. Et per Engel. num. i 3 6. intelligitur de ignorantia tam juris, ut ii quis in vim cibiliter ignoret esse censuram excommunicationis statutam Ao ob Clerici percussionem; quam facti , ut dum ignorat eum, quem laedit esse Clericum , ad quod facit cap. ut animarum de
Item causa correet knis excusat, quia tune percussio fit non suaden Ie Diabolo, sed suadente justitia, vel charitate, ut
354쪽
gelo Dei, & disciplinae; in quo conveniunt Dri per expressa 4I
cap. ex υentre , s cap. cum voluntatea. υero. Et tenet Engel. Caba sui. , &Layman cit. modo castigatio non ex irato animo procedat ex Gloss. υreb. inferiorum graduum, & sit moderata ,& sine notabili excessu, alias censura non evitabitur, ex My-
Ubi n. io. notat, nec Patrem, nec Magistrum Laicu, posse causa disciplinae sine nota excommunicationis Clericum filium, vel discipulum , in sacris constitutum castigare , cum 'extus cap. cum voluntate eos restringat ad Clericos minoribus , & inferioribus gradibus initiatos, & facit Gloss. cit. Perea, quod sacer ordo ob suam Dignitatem liberata patria potestate: addit Engel. num. I 4o. indecorum esse statui Clericali,&ejusdem dignitatem plurimum vilescere, si Laicis potestas corrigendi per verbera in Clericos Sacris initiatos, concedatur a
De Praelato ipse Layman dixit, dubitari non posse, quin jus habeat assiciendi impunt juxta gravitatem culpae,corporali , 2 non excedente castigatione, Clericos sibi subditos, etiam in Sacris constitutos; dummodo id faciat per se, vel per alium Clericum, aut Monachum; nam si per Laicum secerit, tam
ipse mandans, quam laicus mandatarius exequens censura ligatur , prout praescribitur es. Universiatis eis. tit. Cui cap. urfama eod. tit. conceditur: posse Clericos incorrigibiles, & ne crimina remaneant impunita, neve illi deterio. res nant, sub arcta custodia detinere; qui per laicos, si opus sit, Aa Poterunt citra excommunicationem comprehendi; dum tamen id ni de mandat aetana Praelatorum , -orum illasvvrjurisdictionisιbiecti, S quorum es corrigere criminosos, cum hoc non iis id sisti, quorum auctoritare id faciunt, riacere υι deantur dum tamen non amplius eorum violeutias extendat, quam defuso . ves rebellio exigit Clericorum , ut textus, S cap.scie ricus eodem lit. in 6. lis. tit. II. licet non dum appareant incorrigibiles. ' lItem Sacerdos,& quilibet alius ratione OHeii ejiciens,seu extrahens vi ex Ecclesia Clericum , seu Monachum . divin
355쪽
officia turbantes , prout in terminis cap. veniens eodem tit. Clemens III. rescribit; quia tunc ex observatione Glosi in vereb. celebrationem, praesumitur , quod bono Zelo , s πον anima ii uriaudi in eos manus apponat. Extendit Consect. Sum m. cit. eap. g. num. a. ad Mulierem, quae percutit Clericum ipsam de adulterio , stupro, aut sornicatione tentantem . cum alia via , nec Peccatum Vita-41 re, nec in suam nonestatem insultus repellere valeat. Limita
ad casum , dum provocatio, di tentatio non nudis fiat verbis, ii
Temera , & violenta manum injectio in Clericos , ob quam excommunicatio incurritur , dii inguitur cap. perυeniteedem iit. in enormem, seu graVem, modicam, Rut medi i. crem , 2 levem, et 44 Εnormis, seu gravis describitur cap. cum illorum eodem tit. qu FClaustrales, ut ea sit ad mutilationem membrι , vel effusa,em sanguinis es pracessum : aut in Episcopum , aut . Abbatem Dialeota manus injecta : cum excessus tales , s miles nequθοπι sine scandalo praeteriri . ubi enormitas ex triplici Parte attenditur. Primo,ex parte quantitatis facti,quod exprimitur permutilationem membri, sanguinis effusionem,in quo Der Gloss. ibidem , non est distinguendum inter membrum, ae membrum sed intelligendum per Fag. cap. cum illorum defent. excomm. iTom. q. num. I7. sive de Parvo , sine de magno ἡ ω habetur, si oculus effodiatur, si quis vulneretur, si fustibus caedatur cap. sEvangelia dist. rr. vel , si Clerico, tametsi .alias sine vulnere, vis, aut injuria atrociter contumeliosa inferatur , ut si denudetur, si atramento, vel stercore vultus eius foedetur, quod textus significat Her iii s miles; & Gloss. in verb. in Epis, copum, erim su ex atroertate facti creycere doces. Effusio san-' guinis per DD.& Marchant.in Regulam S. Francisci cap.7. n. a. quaest.prima dub. 6. non ampliatur ad eam, quae ἡ naritius habetur, cum fluxus iste leviisima misit occasione cauiari vid.
Angelum in Sum m. Der. enormis.
Secundo e1 Parte qualitatis personae, per ea aut in Epis
356쪽
copum, aut abbatem, nam crimen augetur ex permna, ex Gloss. cit. in υerb. in Episcopum, & hujusmodi excelsius semper gravis est, & enormis cap. bam a Chripianus dis.. vio. cap. ille procul dubia dist. 9 Idem intelligas, quando insurior,& subditus in Superiorem suum manus injicit violentas; &idem si filius in Patrem, & Dincipulus in Magistrum apud
Tertio ex parte standali; & patet in litera eum excessus tales nequeuntsiue faudata praeteriri; Nihil enim cum scanda- 'lo faciendum, ut notatur cap. nihil prodes depraescript. lib. a.
it. as. cI cap. uis: um de renunciat. lib. I. tit. 9.
Etiam ex parte loci injuria dicitur atrox ex eap. quisVis QT quas. 4. Fag. eit. vom. 23.& Cabas. num. 6. cujus naturae censetur, si sit facta in Τneatro, in foro, vel in conspectu Praetoris , aut in Ecclesia, Vel Caemeterio. Levis, non ideo dicta, quasi ex levitate culpam mortalem 47 excludat, quia sic ex dictis, locus non esset excommunicationi; ted quatenus gravi, & mediocri opponitur ὁ &ea censetur, Perquam nec grave nocumentum corpori, nec notabilis injuria decori infertur: ut si nullum relinquatur vulnus carnis non sequatur sugillatio, non effringantur vestes, nec copia evellatur capillorum, & similia. Mediocris per Cabas. num . . judicanda est cum dens eruitur , capillorum evellitur copia, carnis contusio citra graviOrem laesionem. injuriam, aut malum relinquitur; de quo, quecum non pollit certa regula tradi, id prudentis judicio committitur, qui debet inspicere, & quae circumstantiae aggra-Vent, Vel extenuent injuriam, aut delictum, ut etiam Praescribit Ioannes XXII. Const. Perlectis apud Cons. collec. iri sic, cujus tenor ad facile ea dignoscenda hic exhibetur. is Perlectis literis vestris circa absolutione excomu nicator u DVos in eis dubitare perspeximus,quae esset modica, aut laevis in- njuria: circa qua, sicut talis loquitur,absolvedi vobis contulimus 3
Potestatem. Ad quodueum sit facti potius,quam juris,quaestio, ' vobis, prout possumus, respondemus t illam videlicet mm radicam Perculsionem, aut impulsionem, pugni, Palmae, ma' N
357쪽
Hnua, Pedis, digiti, aut baculi, vel lapidis, quae ad livorem, se mutilationem membri, fractionem uentis, depilationem ca-APillorum non modicam, vel est usionem sanguinis non exce- is dit, nec ii tam levistisimi ictus, aut pugni percullione sanguis is esciret, transire in atrocem injuriam profitemur , Ut Propteria hoc sit ab absolutione talium abstinendum: ut tamen non sinis tum ipsum factum, imo etiam facti qualitas, percutiendi mo-- - dus, aut injuriandi, cirea hoc diligentius attendatur: & iplius ri facti circumstantia, loci videlicet, & etiam perstinae , quae iii ,, leVis, vel modica, gra Vis, aut enormis injuria, manifeltius is cognoscatur. Loci quidem, ut in ΤΛeatro, vel in foro, co- lis ram Rege, Praelato, vel Iudice, in Ecclesia coram multis, in iis alio loco publico alicui injuria inseratur: Personae , veluti iiis Magister, vel Iudex, aut etiam Magistratus, aut Ρraelatus, is Pater, aut Patruus, vel aliquis in dignitate, vel personata si constitutus ab inferiori, vel humili eontra naturam jaris Pa-- tiatur: Per haec quidem graves videantur injuriae, & quae statis loves, aut modicae, tam tuam ex opposito cognoscantur. San E quia negocii nitura non patitur, ut ad Plea umo Omnia dis Ierantur: judicium autem talis enormis injariqueis stro duximus arbitrio committendum , ut Protestatem v se stram, cum ad haec proces Ieritis, temperetis, ut citra metasse huiusn Idi potius, quam ultra eas circa ab Golutionem talium, Procedatur: ne injuriantes de vicina absolutione confisi deis facili in atro res prorumpant perculsiones, vel injurias: ocis sententias Canonis iam periculosius contemnentes in excom. ,, sententiam proclivius prolabantur. Tolerabilius est enim aliis,, quos, qui, Per Vos etiam, possant absolvi, nobis, vel Superioriis absolvendos relinquere, quam contra statuta Canonum, im ainis gine quadam absolutionis quod non fit fine grandi periculo ,, quemqu3m relinquere innodatum : cum umbra quaedam viis, , d datur in opere, veritas lautem non subeat in effectu &C. Qaol attinet ad hujusnodi abssolutionem censurae Pen Regulares impertiendam, est certum eos ad id facultate carere , neque pol Ie ab sol utionis beneficium conferre Laicis Clericos Seculares, vel istis, se se Percutientibus, Pro ut ex
358쪽
presse eontinetur in decreto Sae. Cong. Episcopors Regul. aI- ὸς let. cap. qua ad abifl.ab excomm . s casib. Bull. Coenae via. q. restringente Consessorum facultatem in terminis iniciuntium violetas manus in Clericos & id intelligitur,etiam si Laicus,vel Clericus Secularis Religiosum percusserint, cum nec ratione delicti acquirant, nec alia via in eos jurisdictionem ha beat. Et iam si percussio sit occulta,quia cumi Pia Sac.Cong.dispositio non distinguat, nec nos id debemus, sed sensum ipsius retinere, ut occultam, notor iam,& Publicam comprehendat. . aΑ suis Superiorihus ipsae personae Regulares, se se in claustro percutientes, absolutionem recipiunt, eosque Superio- mres absolvunt juxta dispositione juris communis es. Monaebies. illorum quisiClaustrales cap. Canonica eodem tit. defui. . excomm. juncta Gloss. in cap. Reil defent. excomm . in s. verb.
Verum quia textus loquuntur cum restrictione, nisi mrefus disscitis fueris, S enormis, propter quem merito ad Εceloiam Romanam si recursus babendus. Dubitatur: num Pre lati Regulares possint suos subditos absolvere a censura, quam conirnaunt Ob quamcumque percussionem Z an vero eorum facultas limitetur ad absolutionem ab excommunicatione, . qua obleVem, seu mediocrem percussionem liganturi &cer-th stando in terminis dispositivis juris communis, videtur ac serendum id eis absolute non competere, sed limitatε, juxta allegatarum Decretalium tenorem , legenti alis obvium ;inspectis tamen specificis Religionum privilegiis, quo ad hoc eorum jurisdictio non apparet restricta. Tenent Tamburr de
Iure Abbat. ιοm. a. diis. I 4. quast. I O. nu. 6. Coniset. eis. Summ. cap. s. apposita clausula quocumque modo se se in claustro ..
gnificat La yman citi sub num. lo. in fine, notans ex Molina disp. 6 o. multos Regularium ordines privilegiis Papalibus obtinuiste , ut, etiam si enormis sit laesio, absolutio a Praelato suo s iconferri postit: & Sorbo annot. ad compeudorivileg. FratrMiv.
Privilegia Regularibus data, quoad hoc sunt uni voca , i
359쪽
a & exhibetur respectivε in Mari magno Praedicatorum, Minois rum ι Εremitarum Sancti Augustini, & Carmelitarum: ex
eo Minorum referam illud datum eisdem per Clementem IV.Cο0hium virtute eo picuos , a Sixo IV. Conmrrigimiui , mar magnum nuncupata, confirmatum , & pro potio cautela motu proprio iterum cum aliis a praedecessoribus Pontificibu
praeiato Ordini, & Fratribus elargitis, concessum Buli. Clier:
ra Clemens itaque disposuit. ut infra: si Generalis quod -- & singuli Provinciarum Ministre, & eorum Vicarii etiamo Custodes in Provinciis , &.Custodiis sibi commissis, praedictix
Fratribus constitutis ibidem, nec non Fratribus aliis eiusdsemis ordinis,interdum ad eos declinantibus, undecuque ab Iulio-- ne, & dispensatione indigentibus. siVe Priusquam intraverintis Ordinem, sive post, in casibus excesserint, Pro Quibus ex- ,, communicationis, vel interdicti, aut sta Oensionis incurranesi sententias, a jure, vel a Iudice generaliter promulgatas.&E si jus odi se tentiis innodati, aut in locis suppositis Ecclesiasti eo interdicto Di Win1 Officia celebrantes, vel inscipientes oris dines, sic ligati notam irregularitatis incurrerint, absolutio. ω nis, &dis talationis beneficium Valeant impertiri; nis adeo is fuerit gravis, & enormis excessus, quod sint ad eandem se- ,, dem merito desti nandi. ,, Et Sixeus e celsionem confirmans Gubsequitur . Praetoreae ,, quia idem Clemens in dictis suis literis, Generali gris Provincialibuς Ministris, & eorum Vicariis, & Custodibustis absolvendi fratres ejusdem ordinis, nec non Fratrihus dictiis ordinis, quos ipsi Minister , Vicarii, & Custodes habuerintisino temporct in Confessores, absolvendi ipsos Hinistro &is vicarios, & Custodes ab excelsibus, & censiuris c nisi talia o GH petentant, Propter quae essent merito ad Sedem Apostolicam is destinandi ac cum eis demper dictyenandi Scultatem concm odit. Et Propterea, qui sunt destinandi, Persidepe revocetur ,, in dubium, ut absolventium, & a olvendorum disso nsanistrum, & dismniandorum pro tem re Duritati conferentimis cocis inmus, declaramus chaereturus relapios, ichi Micos, &
360쪽
qui literas Apostolicas falsificassent, aut ad infideles prohibita si detulissent,dumtaxat esse ad Sedem Apostolicam destinados, is reliquis vero omnibus,etiam Simoniae pravitate qualitercum- isque irretitis, posse per illos, quibus inibi conceditur, absolu- ,, tionis, & dispen 1 itionis beneficium. & gratiam iuxta casuum , , exigentiam impertiri is si ubi taxat id miam e , perculsio. ,, Dem. sive enormem . sive levem . qua se se Regulares possunt percutere non afficit; sed ad casus ibi expressos restrin-pi ux Praesertim quia casus eaecepti per DD. firmant Regulam 13iu c trarium,& non exceptis; neque constat de expressa, Ispecifica Sanctae Sedi re si vatione absolutionis a perculsione . etiam enormi, qua se se Resu laxes ostendunt; ideo juxta dispositione me nunciatam Sista pro Minoribus, similesve ab eo- . idem datas in favorem Praedicatorum , Heremitarum S. Augustini, & Carmelitarum , conceditur Praefatoriam Ordictum. Praelatis posse ab ea absolutione percustaribus ipsis elargiri ad formam, ne dum decret. alleg. num 49, in quo, praemissa declaratione casuum, quorum absolutionem Sac. Coug. Voluit ellia Regularibus prohibitam ,subnectiti: b, M. Proptereη deci rat is eos quidem Sacerdotes , tam Seculares, quam Rxgulares, qui , , aliquo ex privilegiis, indultis , α facultatibus in supradidici, , Decreto expresese suffulti fuerint, posse juxta eorum Privilei,,gia, indulta. & facultates, usu antc is sum decrςtum,.rece- , ,
ptas. , dc quae sub aliis revocationibus non com Prehendantur . , , tantum , & non alias , absolyexe a casibus in praesenti declara tione hon comprehensis, , , quod advertit Qua ranta dum m. Bull. V refer. avum. 14. , sed etiam altarius, emanatilis apud eum loco adducto num. a. & Consedi. Stim. 3riυitz. mend, iit. I .fus cap. 8. observandi a Regularium supervixibus super casuum reser atione quo ipse Pontifex idecrevjt, up nemo ,, eg Legularium 4uperioribus Peccato- ,, rum absolutiones sibi reservet , e*ceptib iis, quae suquuntur, ,, aut omnibus, aut eorum aliquot , prout subditorum utilitati is expedire prudent r in Domino judicaverit; - &enunciatore se vandorum cathalogo, notatur quoque : Occiso, μι υul- q