장음표시 사용
51쪽
ΑNIMADVERSIONES. 37is sum , qui venerandae Antiquitati quidquam detrahere praesumam . monstravi saltem errores praegrandes, qui ous illi, qui Hercistrati, Ephesiani illius templi incensoris instar, gloriolam in dedeeore captaturi Antiquos ad invidiam onerant,& quem illi mei iti non sunt, despectui& opprobrio exponunt , non enim tot tantosque errores vel Galenus vel Hi-pocrates , quoad medicamentorum compositionem & praeparationem commiserunt, ut plagiarii audiant, quamvis ab initio Medicinae tanquam inventores tantopere versati non fuerint . ut rem vel artem limul invenirent, simul ex is colerent , integre, & ad totalem persectionem perducerent et Hine merito, lieet errassent, venia digni Se honestam excusationem promeriti essent. Sequens Theriaca Diate Duron Mesues compositio inter praecedentem de sequentem ipsam etiam Theriacam Andromachi , quoad compositi
competentem quantitatem , facile primas tenet, quamvisae sequens D. D. Augustanorum Theriaca suas mereatur laudes . modo inutilia quaedam superaddita reserarentur, ac insuper pondus quorundam ingredientium immutaretur. Mithridatium Damocratis Panaeaeam mehercle nobis promitterer, si vera essent, quae de immensis ejus virtutibus ad tot tamaque morborum monstra profliganda depraedicantur; revera Dii essent Mediei & Numine pleni, si talis medicina illis suppeteret, qua sola tantos in naturam humanam coniuratos hostes propellere possent; ast facile ruit tantum medicamenti elogium , dum essectum promissis in plerisque non respondere deprehendi m M , & experientia consulitur testis. Quod Οοιώ cos Cyρheos Mithridatii praecipuum ingrediens spectat. de his eadem quae de Trochιμι He chros Theriacam ingredienti et dicta sunt, afferri possent. verum eum in Animadversionibus ejusdem Mithridatii ventilati sint, illis nune supersedeo, & plura quae essent in Mithria datii compositione & praeparatibne digna correctione , exsequentis Antidoti Matthioli Animadversionibus. quae plurimorum compositorum absurditatem palam saciunt, pe
Diaeorum Meseae hobile medieamentum stomaehicum tonsortativum nobis suppeditat, ae iuxta Animadversiones nostras paratum , ori & oeulis gratum existet. Aquam araricιb-s Pomaea ta Acora deeoc iam , non immerito asserrare. 8c eum Melle ad pristinam eius consistentiam eoquere jussi, majorem enim Medieamento & Electuario addet eE- curam : Namque omn/a veterabalia em a. decocta.
52쪽
silas aqua communicant virtutes, quarum alia quae terrestri ra ad extremam veluti humiditatis vel aquae affuse exhalati nem , integris & nativis virtutibus adhue praedita, in residuo manent: alia vero sulphureae & subtilioris naturae, e quendo cum aqua maximam partem , quae subtilior & tenuior, exhalant, & in auras pelluntur, remanente parte saltem crassiore. de quibus fusilis in Animadversionibus aquarum destillaudarum in genere actum est. E numero itaque Vere-ra ἱstium , quorum virtutes, largiter licet decoctorum in residuo manent, sunt ha ta plur/ma alia radιces, proinde
earum decoctum virtutibus raricum praegnans, cum messe
potius coquendo exhalandum. & virtutes rad/cum illi imprimendas, quam inutiliter essundendum esse existimavi. quod ipsa ratio siradet: Quo minus enim medicamenta simplicia& eompolita in virtutibus castrata& mutilata sunt, eo certiores & potentiores effectus ab usu eorum experiemur.
Caetera quae in hac classe decima quarta Antidotorum supersunt composita, suis Animadversionibus locupletata, & ab erroribus vindicatallint, ita tamen , ut quod in uno desider tur, ex aliis peti possit. Appendicem classis decimae quartae, quae de salibus theriacalibus agit. pariter a naevis& erroribus lassicientur . uti puto, repurgavi, adeo ut plura addere in praesens supervacaneum censeam , quamvis in facili esset plura ex viperis medicamenta & salia composita publici juris facere , verum illa ibidem 1incere piaescripta abunde sussicere mihi videntur. Habes enim, Lector amice , ibi loci, non solum plenariam ac veram de natura viperarum informationem vel
docti inam, sed S: essicacissima & saluberrima ex iis paranda salia volatilia & theriacalia , compolita de simplicia. fine fuco aut ambage sincere depicta , quae quantuna differant, virtute , essicacia, & dcxterrimi praeparatione ab Antiquorum salibus thetiacalibus. judicium esto penes aequum Lectorem , qui si cuncta incudi rectae rationis & judicii subjiciet, sine praeeoncepta opinione , facile ultroque in veritatis partes ibit , eique adstipulabitur : Felices sane essent Medici se aegroti , si limitia medicamenta alexipharmaca illis suppeterent. quae vere Regia sunt substantia & essestia tam exiguo praeterea pretio redimenda. ut etiam in pauperum usus dilpentari, ad-jumentoque esse possint.
IN classe porris decima quinis. quae aquarum destillandarum
53쪽
ui superaddam , movet me primb aqua Aeovistica sive ad auditum Mindereri ; In hae namque praeter plurima absurda
alia commissa, video. Aee/M Scastitιto S Rueaceo uranam ca-yra, quae invicem plane contrariasiunt, perperam & inconliderate assundi: Nam urana emuocunqMe perfectν ammatu in destillatione seiratum praebet salιπωm , acrem, aceto rum i calidorum spirituum omnium mineralium tum vegetabilium destructorem& plane contrarium. Etenim, fi -νnam ρο- ' ratiriamper fermen aram quae alias in destillari ne spiritum sali- - .i, vinum acrem, vel sal etiam tum me volatile albicans eructat θνυσι, o ac du φαι,--n Me commisciteris, neutra, & a ratur. parentibus diversa soboles progeneratur, ae ambo, tum acidus eum urinae spiritus in ens alienum transmutantur contraIietate naturali, nempε qua acida & salsa in se invicem agunt, de se mutis destruunt, hine ex ambobus mixtis di destillationi commissis, 'Iumas atrem murile elicitur, relicto in residuo sale quodam nrana a ιιqua ινρrefixata . quod per Alembicuin simplici vel humida hae destillatione pelli minime potest, sed in residuo manet totum ι adeoque liquet, quam imprudenter eonnubium contrariorum liquorum ab Aut re institutum sit. Quod fi tamen nonnemo, omnino ex histe hujus aquae praescriptis ingredientibus plurimis ad essectus ipsi assignatos salutarem expeteret aquam, nee praeseripta in Animadversionibus infusione eontentus esset, is se gerat tali modo:
54쪽
Nucleare. Persicorum contusorum ρνιαι ad ραυδ
His omnibus concitis, quae consciendenda ,& contusis, quae eontundenda sunt, stiperatandantur .
1 Et iunctim brevi digestione praemissa per Alem cum vitreum Iuncturis optime clausis destillentur, addendo,
obstructionibus salutaris. iii vitro bene clauso studiose aia servetur. Hanc auit m aquam, si in usum trahi debeat , auribus nequaquam mi nee quidquam aliud , Largiter infundendam esse censeo i cum membranula super annulum & subjecta ossicula expansa , Tympanum dicta . subtilissima lis . adeoque facile rebus. aut liquoribus acrioribus insusu . totaliter destrui & erodi possit , auditu ex toto abolito. Consultius Iroinde fore arbitror , ut saltem frustulo panis tritici ei arno recenter extraisti illa inspersa illico auribus applicetur, &alligetur calide, sicque ut calore panis & aqua spirituma simul agente . crassi Dinores nervos 3c meatus auditorios o struentes , incidi, attenuari, atque per insensibilem transpirationem , vel retrocedentes ad palatum per sputum & salivam evacuati possint. Quam ob rem non inepte quis egerit, si suntlibus in assectibus , aquam illam ori immiserit. pro majore attenuatione de attractione humorum eratarum ab auditoriis meatibus intra membranulam Tympanum sutorum qui per Tympanum vix ae ne vix quidem illo illaeso vel exeso transsudare possunt. Quod autem nonnulla ingredientia , utpote Rad. Cyclamis , E Onia, Drethra , Ο
Cucumero asinιnι,COIoc/nιladem, Acera arem Scrsia es Rura excluserim a compositione, non abs re factum esse arbitrare ;quia partim terrestriora illa spiritu penetrante balsamico carentia, mi quicquam virtutis aquae destillandae impertiri possunt, ted eorum virtutes concretae in re tuo manent; partim, erosurru urana, utpote .uem, eontraria& destructiva unt,= . uti
55쪽
mi fusius superiore monitione praecautum. Ce AEa tone aes in paulo largiore quantitate, succo earundem , esse substituen-γas , non sine ratione existimavi, quum Gua valde viscosum in expressione praebeant succum , residuum autem ab exmessis Cere, iisdem gaudeat spiritibus subtilioribus, quam sueeus ipse. Nucleos Persiιοι. sem/na νtem Rurara Rapha m ad instar pulticulae eum portiuncula aquae alias addendae, prius contusa adjeci ob majorem , quem taliter contusa semina 3c nuclei in destillatione praebent, odorem & saporem, ac consequentar majores etiam virtutes. LNotandum porro: quod si aqua praeseripta ori immittenda foret pro attenuatione dc attractione humorum erassiorum de viscidorum in meatibus internis auditoriis, rizas. aqua ra-ces P ethra prius esse immergendas aliquandiu : Radaces enam ha ab aqua extractae, majorem illi eonciliabunt effie clam, quam si una cum aliis speeiebus destillationi essent commissae , cum illarum aerimonia , multoties licet destillentur, semper in residuo maneat. Aqua seu potius essentia Antidotalis alexipharmaea D. Petri Matthioli , quam imprudenter sit instituta , ex ejusdem Animadversionibus videre est, in quibus quidem haut perperam ex Antidotum svrerientib- , dempto melle ρο ε rupode corticibuν citra , essentiam extrahere consultius duxi; sed eum dicta Antidotus tanta farragine inutilium, nullaque vIrtute Alexi pharmaca praeditorum ingredientium superbiat, adeoque paratu taediosa iis, aliam proinde longe eoncinnio rem dc praestantiorem nee non paratu Aciliorem in praesens stiperaddam , quae talisaesto: Recip. Rad. Angeliea, . a m/ia
Incisa erassustule Se eontusa immittantur Cueurbitae vitreae , quibus super inundantur,
56쪽
AFFENDIT ABF riens Iunvera ex baeeis, His, ope. rect . ana labra dua, misi Malυanes labra una semu , Digerantur in calore leni, vitro bene elauso, die una vel stera , hinc destillentire in arena ad siccitatem specierum az3quora egressos rarusso immergendo
Ae in illo emori permittantur, taliter namques υν- -- perarum ---- ι quorι integre communicatur. Facta post aliquali digestione, sequentia superinjiciantur,utpotet
Myrrha rubra splenda da unc/a dua, Miscem drachma dua
Et denuo in loco satis ealido sex eirciter dierum spatio, gigerantur , cuncta autem immissa Alembico vitreo suo eapitello munito, & praeposito reeipiente, eommissurisque undique elausis, ut si quid intuos liquoru sursum elevetur in digestione calida aut sere serviti, in excipulum transeat, liquori in Alembieo reassandendo , qua liquor tandem percolaturam de expressionem a speciebus Se viperis immersis segregandus, Ac Drupusequent/b- edulcorandus est, utpote Syr. de Seorios pl.
Fiat Essentia Alexiphar maea praestantissima, quae studios fili randa ae usui asservanda est. Essentia alia Alexipharmaca pro vilioris fortunae homini. bus ita parari potest :Reei p. Spir/tus urina puerorum vel bomanis sani,
57쪽
ANIMADVERSIONES. 43' Quibus immergamur sequentia, incisa & eontusa erassius--le, nimirum Rad. AEngelica, Zedoana ana uncia una simis,
Et peram digestione , vel ebullitione unica sacta in Alemiaeo vitreo suo capitello munito,& praeposito recipiente,e letur essentia,speciesque sortiter exprimantur, additisq:tandem
Fiat Essentia Aleaipharmaea , quae studiose filiranda ae usui
asservanda est. Aqua Antiscorbutiea Dornoreilii, quaedam assumit ingredientia, quae praeter aquam elamentarem in simplici hac deis Anιι ν stillatione nihil praebent, utpote Pol σκωm, Core. rad. Cay- , tic parum, croc- ex parae, surcuo Fumaria ferum lactes, proin r δ' de me eonsule, consultius esset ex quibusdam hujus aquae simplicibus, nimirum radice Euham θιυe 'ris acra, Cochlea-
conscissis, conditum cum faetharo vel melle conficere,quod ad 'praefatos affectus scor buti eos, longe majoribus polleret viribus, quam ipsa eorum dest stata aquas eoque magis, si singulis diebus una eum cibis usui illud aegrotantibus destinaretur; possiet nihil minus illud 'siam eondistim, si quis liquidis magis delectaretur, eum Dino aut fero lac u eonfestim dilui, & eolatum ad instar potionis exhiberi. Aqua Asthmatica tot ac tan- Aquitis erroribus reserta est , ut vix integra pagina illis saltem enumerandis lassiciat: Animadversiones super eam factis, illorum t ς ε errores potiores dilucidant ; qui verb ex iisdem palam fieri
nequeunt, ex sequentibus quarundam aquarum compositionibus eorrectis, & omnium maxime ex Animadverhonibus
super aquas simplices destillandas in genere factit, facili negotio peti possunt, quo Lectorem brevitatis causa remitto. Praescripta ramen informatio ibidem , de vegetabilium nonnullorum terrestriorum destillatione in genere facta , non eo tendit, ae si illius aquae Asthmaticae destillationem eum omnibus infredientibus eo modo instituendam & perficiendam existimaris , verum ut is , qui destillationibus , rerumque destillandarum ignarus , apta aut inepea
58쪽
APPENDIT, AD Vegetabilia uni eidemq; destillationi destinata. discernere haut
valet, plenam habeat informationem , & tanquam tu theatro propolitos produ stosque errores ex subsequentibus eo melius. ae aeeuratius dignoscere possit; quocirca in praesens , quod minime conticendum , scituque necessarium est, silentio prae-εβωlε- is terite nequeo nimirum quod sicut plurima esculenta vegeta---1 rabilia bilia plane nulli destillationi apta sunt , ita tiee quaedam παι7idsim in praedicta aqua Asthmatica quasi digito praemonstrata p ingredientia , e quorum serie sunt , -m gdala, Pasiuia, 'I ' ' priana, Dactyli. Ge. quippequae a Creatore Summo esui destinata sunt, dissoluta vero a tuo composito & eorpore vi ignis,
aut sortiori paulo destillatiooe , ibidem indigitata, longe alias& peregrinas proferrent operationes et Eadem ratio esto de nonnuliu rauιιι,--plansu, Glyc 'has a. Irade, Althea,
consolida. Bela, Bradma, & innumeris aliis; Unde suadeo. ne praecipitanter nimis simplicia quaedam medicinalia praeserti ut esculenta, Vulcani torturae subjiciantur . sed simplieiter saporedi dulcedine eorum aut quovis alio gustu amabili non destructo, nec multis rebus heterogeneis consuia in usum trahantur: sint nobis exen plo Saccharum , Passula , Fνeαν, Amudata . oec. quae licet vel centies eum liquore aliquo iis affulo destillarentur, nequaquam tamen sive de dulcedine aut sapore , sive de virtutibus eorum quidquam destillando per Alembicum elevaretur, sed Saccharum antegra varaaete es. dωscedιne pradi/um ιν rastinam formam solidam νediatib/ἀle , in rcsiduo maneret: Passula vero. Amudata & qui de penete horu sunt fructus, quamvis destillata cum liquore quodam illis affuso sormam mutent externam , & in pultem . ac diu multumque cocta suissent , contabescant, dulcedine tamen servata, Se viribus integris in residuo prostant, quod manifest Epatet in pulpis medicinalibus surculisque plurimis eulinariis inensae & elut deputatis et illa enim parando. diu multum. que coquuntur sine virium deperditione .coctio autem quae- in supponitur dc est etiam revera destillationibus . sive per balneum sive per arenam illae fiant, violentior: Ergo si in eo-ctione fiatilium rerum , vires , odores & sapores earundem non exhalant, vel in auras pelli possunt coquendo, multo minus eae simpliciter destillatae cum quodam affuso iis liquore ad nutum & voluntatem cujusvis cervicoli imperantis, qui
suo imperio naturam audienxem eupit. ut eaedem res nune coctae in residuo maneant integris viribus adhuc praeditae, nune leniter destillatae in auras 3c aquam virtuosam abeant
ad artificis lubitum per Alembicum vapori exhalanti communicatae trantibunt. Porro etsi praedicta vegetabilia,
59쪽
ANi MADVERSIONES. ΑΙ .iolentiori destellationi quam in Animadversionibus aquae
Asthmaticae edocui, S de alterius speciei vegetabilibus plurimis intelligi debetὶ committantur igniscit .aperto sine liquore
addito,nequaquam ramen dc hoc modo proprias & nativas e rundem vires capores & odores in destillato adipisceris, sed potius, naturali corpore & compolito dissoluto violentia ignis, ex dulcissimis rebus, liquorem acidum empyreuma redolentem, & oleum foetidum, neutro tamen sui simplicis virtutes totius Se nativas habente, sed rei destillatae contrarias 3c peregrinas , ad suos usus licet non sorte totaliter inutiles, aequires νProinde suasor sum, uti supra, & praedictis in Α nimadversionibus aquae Asthmaticae innui . ut limitia esculenta, Ductus Seherbae, ad quae a Summo Creatore ex terra germinare jussa sunt, victui nimirum auimantibus vel saniore modo medietnae accommodentur , & vel sercula ad nutrimentum fle delicias sanis, vel medicinalia justula aegrotis simpliciter, ut plurimum in culina ex iis dextre conficiantur , nec adeo praeposterE, prout vel sexcenties factum , simplici destillationi, quam p seritas ridebit , eommittantur. Et esto praeterei ex mari σ.
sermentatione, thrar- tandem ardentes benefieio destill tionis elici possint,adbue tamen Se hoc etiam modo voti nostri nondum compotes erimus . nondumque certi, aliquid nativae laevitatis ad hane intentionem, eui alias servire debent, per Alembicum transiisse, cum omne/l -- ardentes , ex qω-buscunque etiam vegetabilibus natura sua alias in excellenti
gradu Digidis, stillatii calidissimi sint , adeoque eum hyinis
vim pares utplurimum producant operationes, subjectis suis ex quibus Ostillati, plane contrarias, quod in buerisιώ- P
morum, Fragorum,Frumenti, RUarum . . manisestum fit.
Nemo enim praedaciorum s=mt- ardentes, simplicibus suis ex quibus prolecti, quantum ad qualitates & operationes attinet, aequiparabit. multo minus si ex frigidioribus natura sua herbis destillati essent, pari passu pro refrigerio aegrotis Medicorum quispiam propinabit. Porro de hoc notatu dignum est, quod Gesortimsim litiu βινιι- ardentes, non nisi ex magna illorum copia , adjecto insuper singulari sermento ,& diuturna praemissa sermentatione, impetrari possint; adeoque liquet,qubd posito ex illorum magna copia quasdam nativas virtutes, unicum spiritibus eorum aestillando prolici , non aeque illud ex minutissima illorum quantitate . respectu eopiae ad spiritus ardentes eliciendos necessariae, clinsequemur : Stabit igitur nostra de similiem vegetabilium destillatione rata sententia, donee veriora & probabiliora quis attulerit. Ex
60쪽
Ex praemissa aquae Asthmaticae ejusque speeiebus informaistione tacite colligere est . quam concinna sequentis balsami Embryonum compositio sit, eui plurima similia ingredientia,une omni planE simplicissima Philosophia immixta sunt, ut
mirari subeat, a quo spiritu ad coinpositionem hane con-ilata lint. Reperiuntur tamen nonnulli, qui grande piaeulum a me commissum vociferantur , quod inter reliqua incongrua, etiam conservam Rosarum pro hac aqua , vel in genere omni destillationi ineptam judicarim ; eum tamen nemo unquam Rosa, a destillatione arcuerit, sed eas ipse aquis dest illandis adaptarim : Uerum facilis est & in promptu responsio, me scilicet non loqui de Rosissi liciter , sed de Nostis eum dula quans gale Saccharν oneratis, non , inquam , de Rosis, sed de Saccharo, Rosis pro conserva earundem paranda . in dupla quantitate addito, quod penitus penitusque in residuo manet. uti silpradictum. quae vel famulis pharmaceuticis notissimares, sermonem facere, ad quid igitur perditio haec nonne Irosa tempore veris & aestivo florent & illis non prostantibus .vel florentibus, tamen recentes per integrum annum in phar- maeopoliis incorrupte asservantur, pauculo sale communi conditae. quod ipsum fas Rosis nec quicquam detrahit, nee tantillum deleo in destillationibus tanquam re fixa, per Alembicum transit. Quae igitur ratio, conservam Nesrrum, ex una tantum parte Rosarum ; duabui autem partibus Mecharieonstantem, Rosis recen/ιbu. substituere,& miseris aegrotis ,illis inquam quibus res est angusta domi, conserva Fosarωm etiam , utpote Rosis recentruem decuplo cariore . non tam quidem vitam , quam ad vitam protrahendam stibstantiolam imprudenter subtrahere Caetera quae in hae speciosa & ubivis tantopere decantata eompositione erant admonenda , ex
praemissis ejusdem Animadversionibus elucescunt; superest ut aliam adhue essicacissimi balsami Embryonum structuram adjiciam, quae talis: Summo vere:& aestivo post tempore, successive eolliger