장음표시 사용
321쪽
XV. Namque absentia Iogati remoto metu , Britanni agitare inter se mala servitutis , conferre injurias, et interpre tando accendere : Nihil prosici patientia, nisi tit graviora tura quam ea facιlι tolerantιbus, imperentur a singulos sibi olim re ges fuisse , nunc binos imponi; δ quibus legulus in sa nyuinem,
procurator in bona saeviret: sequὸ discordiam praepoSitonum , aeque concormam Subjectis earliosam : allemus manus , centu Tro S allemuS , νιm et contumelιas miscere r nihil jam cupidi
tota , nihil libissint exceptum : in praelio fortiorem esse Pivestet: nunc ab ignavis plerumque et imbellibus eripi Gm , abstrarii liberos , injungi delectus , tanqttinns ori lantrum pro
Pal ra Nescientibus a quantulum enim transis, militum , si se Britanna numereni Θ.sic Gemmantas eacussisse jugum i et Itu mane , Arion Oceano defetuli e Srbi patimam , conjuges , paren
tes ; illis apartitiam et luoriam causas belli es.e r receSSur in divus Iulius recesSinci , modb virtutes majorum Suorum αε- mularentur ἰ neve i aelii unius aut Glterius eventu pa Scerenιr plus tmPeliti , majorem conStantium penes miscios esSe r jam latinorum etiam deos mι sereri, qui Ilomanum ducem absen- ωm , quι rclestalum in alia insula exercitum delinerent: jam
ipsos , quod is cillimum fuerit , deliberare: porro in ejuSm
di consiliis periculosius esse deprehendi, quisu audere.
XVI. Ilis atque talibus invicem iusti iacti , Boudicea genetis regii sentina duc neque enim sexum in imperiis discernunt) Sumpsere universi bellum: ac sparsos per castella milites consectati , expugnatis praesidiis , ipsam coloniam Invasere, ut sedem Servitutis r nec ullum in barbaris SM- vitiae genus omisit ira et victoria. Quod nisi Paullinus, cognito provinciae motu , propere subVeuisset, amissa Brita nia foret: quam unius praelii fortuna vetori patientiae re-Stituit , tenentibus arma pi isque, quos conscientia deluctionis , et propius eX Iegato timor agitabat. Hic quum egregius cetera, arroganter ita deditos , et ut Suae quoque in jurias ultor, durius consuleret; missus Petronius Turpilianus, tanquam exorabilior : et delictis hostium nouus, eoque Poenitentiae mitior , compositis prioribus , nihil ultra austas , Trebellio Maximo provinciam tradidit. Trebellius Segnior, et nullis castrorum experimentis , comitate quadam curandi provinciam tenuit. Didicere jam barbari quoque ignoscere vitiis blandientibus : et interventus civilium acinorum Prae huit justam segnitiae excusationem : sed discordia labor tum , quum adsuetus expeditionibus miles otio lasciviret Trebellius , sugu ac latebris vitatu exercitus ira, indecorus
322쪽
ercitus licentiam, dux salutem: haec seditio sine sanguino stetit. Nec Vettius molamis , manentibus adhuc civilibus hellis, agitavit Britanniam disciplina et eadem inertia erga hostes , similis petulantia castrorum i nisi quod in noestris Bolanus , et nullis delictis invisus , caritatem paraverat
XVII. Sed ubi cum eeforo orbe Vespasianus et Britanniam reciperavit ; magni duces , egregii exercitus , minuta hostium spes : et terrorem statim intulit Petilius Cerialis , Busantum civitatem , quae numerusissima provinciae totius perhibetur, ad visus: multa Praelia, et abiquando non incruenta; magna Brigantum partem aut victoria amplexus, aut bello. Et quum Cerialis quidem alterius successoris curam famamque Obruisset, sustinuit quoque molem Iulius Frontinus, Vir magnus, quantum limbat, Validamque et pugnacem Silurum gentem arinis subegit; super virtuteui hostium, locorum quoque difficultates eluctatus. XVIII. Hune Britanniae statum, has bellorum vices media jam aesta e transgressus Agricola invenit, quum et milites, velut omissa expeditione, ad securitatem, et hostes ad occasionem verterentur. Ordovicum civitas , haud multo anta adventum ejus , alam in sinibus suis agentem prope universam obtriverat: emne initio erecta provincia, ut quibus hellum volentibus erat , probare exemplum , aut recentis Iegati animum opteriri. Tum Agricola, quanquam tranSacta aestas , Sparsi per provineiam numeri, praesumpta apud militem illius anni quies , tarda et contraria bellum inchoatum , et plerisque custodiri suspecta potius videbatur , ire obviam discrimini statuit: contractisque legionum vexillis , et modiea auxiliorum manu , quia in aequunt degredi Ordovices non audebant , ipse ante agmen , quo ceteris paeanimus simili periculo esset, erexit aciem: caesaque prope universa gente , non ignarus instandum famae , ac , prout prima cesSissent, fore universa; Μοnam insulam, cujus possessione revocatum Paullinum rebellione totius Britanniae Supra memoravi , redigere in potestatem animo intendit. Sed , ut in dubiis consiliis, naves deerant: ratio et cmstantia ducis transvexit. Depositis omnibus sarcinis, Iectissimos auxiliarium , quibus nota vada , et patrius nandi u-Sus , quo Simul seque et arma et equos regunt, ita repente immisit, ut, ohstupefacti hostes , qui classem , qui naves, rui mare exspectabant, nihil arduum aut invictum crediei in t sic ad hellum venientibus. Ita petita pace, ac dedita
323쪽
grediendi provinciam , quod tempus alii per ostentatiouem,
aut osticiorum ambitum transigunt, labor et periculum pla- isset. Nee Agricola , prosperitate rerum in vanitatem uvis, expeditionem aut victoriam vocabat , victos continuisse : ne
laureatis quidem gesta prosecutus est: sed ipsa dissimulatio. ne famae famam auxit . aestimautibus , quanta saturi spe
XlX. Ceterum animorum provinciae prudens , simul lue doctus per aliena experimenta , Parum Profici armis , Si injuriae sequerentur , causas bellorum statuit excindere. A se suisque orsus , primam domum suam e iercuit; quod plerisque haud minus arduum est, quum provinciam regere. Nihil per libertos servos sua publicae rei : non studiis privatis , nec ex commendatione, aut precibus centurionum mi. Iites adscire , sed optimum quemque fidelissimum putare tomuia scire, non omnia exsequi : parvis peccatis veniam , magnis severitatem commodare: nec Poena Semper, sed saepius poenitentia contentus esse : ossiciis et Miministrationibus potius nou Peccaturos praeponere, quam damnare quum peccasseat. Frumetati et tributorum auctionem aequalitata munerum molliro , circumcisis , quae in quaratum reperta , ipso tributo gravius tolerabantur : namque per ludibrium assidere clausis horreis , et emere ultro frumeuta , ac Ven.
dere pretio cogebantur: devortia uiuerum et longinquitas regionum indicebantur, ut civitates a proximis hiberciis. in remota et avia deserrent, donec, quod oviuibus tu prompinerat, paucis lucrosam fieret. Q. Haec primo statim anno comprimendo, egregiam , mam paci circumdedit; quae vel incuria, vel tolerantia pr. rum , haud miniis quam bellum timebatur. Sed ubi aestas
advenit, contracto exercitu, multus in agmine, lauilare modestiam , disjectos coercere e loca eastris ipse capere , a stuaria ac silvas ipso praetentaro : et misit interim apud hostes quietum pati , quominus Subitis excursibus popularetur e atque ubi satis terruerat, parceudo rursus irritamenta pacis ostentare. Quibus rebus multae civitates quae in il Iam diem ex aequo egerant, datis obsidibus, iram posuere, et praesidiis castellisque circumdatae, tanta ratione curaque, ut nulla ante Britanulae nova pars inlacessita transierit.
I. Sequens hiems saluberrimis consiliis absumpta: namque ut homines dispersi ac rudes, eoque bello iaciles. quieti et otio per voluptates adsuescerent; hortari privatim, adjuvare publice ut templa , sora , domus exstruerent, lau
324쪽
tio pro necessitate erat. Iam vero principum sillos liberalibus
artibus erudire , et ingenia Britannorum studiis Gallorum anteferre, ut qui modo linguam Romanam abnuebant , elo quentiam concupiscerent: inde etiam habitus nostri honor, et frequens toga : Paullatimque discessum ad delitii menta vistiorum , porticuS, et balnea , et conviviorum elegantiam tidque apud imperitos humanitas Vocabatur, quum pars Se vitutis esset. XXII. Tertius expeditionum annus novas gentes aperuit, vastatis usque ad Taum aestuario nomen est ) nationibus: qua formidine territi hostes, quanquam conflictatum Saevis
tempestatibus exercitum e lacessere non ausi : ponendisque insuper castellis sitatium suit. Adnotabant periti, non alium ducem opportunitates locorum sapientius Iegisse: nullum ab Agricola positum castellum aut vi hostium axpugnatum , aut pactione ae sura deseitum. Crebrae eruptiones: nam adve sus moras obsidionis annuis Copiis firmahanturi ita intropida ibi hiems, et sibi quisque pracsidio, inritis hostilius. eoque desperantibus, quia soliti plerumque damna aestatis
hibernis eventibus ponsare , tum aestate atque hieme juxta pellebantur. Nec Agricola unquam per alios gesta avidus intercepit: seu centurio , Seu praesectus , incorruptum sues testem habebat. Apud quosdam acerbior in conviciis narrabatur r ut erat bonis comis , ita adversus malos in si anduar ceterum ex iracundia nihil supererat i seeretum et silentium ejus non timeres et honestius Putabat offendere, quam Odisse. XXIII. Quarta aestas obtinendis , quae percurrerat , insumptae ac si virtus exercituum et Romani nominis glaria pateretur, inventus in ipsa Britannia terminus. Nam Clota et Bodotria , diversi maris aestibus per immensum revecta . angusto terrarum spatio dirimuntur : quod tum praesidiis firmabatur r atque omnis propior Sirius tenebatur , Summ tis velut in aliam insulam hostibus. XXlV. Quinto expeditionum anno, nave prima transgre sus , ignotas ad id tempus gentes crebris simul ac prosperis praeliis domui tr eamque partem Britanniae, quae Hiberniam adspicit, copiis instruxit , in sponi magis, quam ob formidinem : siquidem Hibernia , medio inter Britantilam atque Hispaniam sita , et Gallico quoque mari opportuna , Valentissimam imi oris partem magnis invicem usibus miscuerit. Spatium ejus , si Britanniae comparetur , angustius , nostri maris insulas superat. Solum caelumque, et ingenia cultusque hominum haud multum a Britannia disserunti melius
aditus Portusque per commercia et uiuotiatores cogniti. Agri-
325쪽
cola expulsum seditione domestica unum ex regulis gentis excepetat, ac specie amicitiae in occasioncm rotitiebat. Sae-Pe ex eo audivi, legione una et modicis auxiliis debellari obtinerique Hiberniam posse : idque etiam adversus Britanniam profuturum, si Romana ubique arma, et vel ut e conspectu libertas tolleretur. XX,V. Ceterum aestate, qua sextum ossicii annum inchoabat, amplexus civitates trans Bodoti iam - sitas , quia motus universarum ultra gentium , et itifesta hostili exercitu iti uera timebantur, portus classe exploravit: quae ab Agricola primum assumpta in partem Virium , sequebatur egregia specie , quum simul terra Simul mari bellum impelleretur , ac saepe iisdem castris pedes equesque et nauticus miles, mixti copiis et laetitia, sua quisque facta, suos casus attollerent i ac modo silvarum et monthum nrofvinia, modo tempediolum ac fluctuum adversa , hinc terra et hostis , hi auctus Oceanus militari jactantia compararentur. Britannos quoque, ut ex capti is audiebatur, visa classis obstupefaciebat , tanquam , aperto maris sui secreto , ultimum victis rQ- fugium clauderetur. Ad manus et arma conversi Caledoniam incolentes Populi , paratu magno, majore suma , uti m 3 est de ignotis , προθnasse ultro castella adurti, metum, ut provocantes , addiderunt : r rediendumque citra Bodotrium . ει excedendum potius, quum pellerenι- , ignavi spectu Prudentium admonebant: quum interim cognoscit , hostes pluribus agminibus in rupturos. Ac ne sui erante numero , et Pe ritid loeorum circumiretur, diviso et ipse in tres paries eo
t XXV 1. Quod ubi cognitum hosti, mutato repente eonsilio , universi nonam legionem, ut maxime invalidam, nocte adgreSsi, inter Somnum ac trepidationem caesis vigilibus, inrupere. Iamque in ipsis eastris puguabaut, quum Agri- Ia iter hostium ab exploratoribus edoctus, et vestigiis insecutus , velocissimos equitum peditumque adsultare tergis pugnantium jubet, mox ab universis adjici clamorem : et propinqua luce fulsere signa: ita ancipiti malo territi Britanni : et Romanis reddit animus ; ac securi pro salute, de gloria certabant: ultro quin etiam erupere: et suit atrox in ipsis portarum angustiis pcaelium , donec pulsi hostes ; utroque exercitu corta uis, his ut tulisbe opem, illis ne eguisse auxilio videretitur e quod nisi paludes et silvae fugiantes texissent, debellatum illa victoria foret. XXVII. Cujus constantia ac fama serox exercitus , nihilt muli auae invium: penetrandum Coledoniam, uiseniendumque
326쪽
tandem Britannute terminum , continuo praeliorum cursu fremebant i atque illi modb ea uti ae sapientes , prompti post
eventum ac magniloqui erant. Iniquissima haec bellorum cotiditio est: prospera omnes sibi vindicant, adversa uni imputantar. At Britanni non virtute, sed occasione et arte ducis rati , nihil ex arrogantia remittere, quominus juVentutem armarent, conjuges ac liberos in loca tuta transferis rent , coetibus ac sacrificiis conspirationem civitatum sancirent i atque ita irritatis utrinque animis discessum. XXVI l. Eadem uestate cohors Usipiorum per Germanime scripta , et in Britanniam transmissa , magnum ac memorabile lacinns ausa est. Occiso centurione ac militibus ,
qui ad tradendam diseiplinam immixti manipulis , exemplum et rectores liabebantur , tres liburnicas , adactis per vim gnbernatoribus, adscendεre t et uno remigrante, Suspectis duobus , eoque intersectis, nondum vulgato rumore, ut miraculum provehebantur: mox hac atque illa rapti, et eum plerisque Britannorum sua defensantium praelio con gressi , ac saepe victores , aliquando pulsi, eo ad extremum inopiae venere , ut infirmissimos suorum, mox Sorte ductos Vescerentur: atque ita rircumvecti Britanniam , amissis per inscitiam regendi navibus, pro praedonibus habiti, primum a Suevis i mox a Frisiis intercepti sunt: ac suere, quos per commercia venumdatos, et in nostram usque ripam mutatione ementium adductos, indicium tanti casus inlustraviti Initio aestatis Agricola , domestico vulnere ictus , anno unis Datum filium amisit. Quem casum neque , ut plerique D tium virorum, ambitiora, neque per lamenta rursus ah mo rorem muliebriter tulit: et in luctu bellum inter remedia erat. XXlX. Igitur praemissa classe, quae pluribus locis pra data , magnum et incertum terrorem faceret, expedito exo-citu, cui ex Britannis sortissimos , et longa Pace exploratos
addiderat , ad montem Grampium pervenit, quem jam hostes insederant. Nam Britanni , nihil stacti pugnae prioris
eventu, et ultionem aut servitium exspectantes, tandemquadocti commune periculum concordia propulsanstum, legati nibus et foederibus omnium civitatum vires exciverant. Iam que super triginta millia armatorum adspiciebantur, Et adhuc adfluebat omnis juventus, et quibus cruda ac Viridis Se eius , clari bello ac sua quisque decora gestantes quum inter plures duces virtute et genere praestans, nomine Galgacus, apud contractam multitudinem praelium Poscentem, in hunc modum locutus fertur :
327쪽
magnus mihi animus est, hodiernum Lem, consensumque vestrum initium liberiatis totius Britanniae fore. Nam et uni-wersi servitutis expertes , et nullae ultris terrae, ac ne mare quidem securum , imminente nobis es se Romancle ita prae-ιtum atque arma, quae fortibus honesta, eadem etiam igna- να tuli ima sunt. Priores pugnae, quibus adversus Romanos fortune certatum est, spem ac subsidium in nostris manibus habebant e quia nobilissimi totius Britanniae , eoque ira sis penetralibus sui , nec servientium littora adspicientes , ruos quoque is contactu dominationis inviolatos habebamus. COS , terearum ac libertatis e tremos, recessus ipse ac sinus famae in timc diem deferassite nunc terminus Britanniae po- tale atque omne ignotum m o magnifico est. Sed nulla jam ultrasens, navit nisi fluctus et saxa, et infestiores Romani et quorum superbiam frustra per obsequium et modestiam Osfugeris r --ptores orbis, Postquam euncta vastanιibus defuere ter e , et mare scrinantur: si locuples hostis est, avari: Si pauper, iambitiosi: quos non oriens , non Occidens satiaverit ri soliommum opes atque inopiam pari amectu concupiscunt: a e
re , trucidare , rapere fiasis nominibus, iiaperium is atque ubi solitudinem faciunt, pacem appellant. XXXI. Liberos cuique ac propinquos suos natura carissia mos esse voluit: hi per delectus , alibi servituti, auferuntur: eo tiges sororesque etsi hostilem libidinem effugiant, nomine amicorum atque hospitum polluuntur. Bona fortunasque iratribulum egerunις in annonam frumenium t corpora ipsa aciniaraus , Nivis ac palussibus emunierulis , verbera inter ac comtumelias , conterunt. μια servituli mancipia semel veneum, vique ultro a dominis aluntur: Britannia servitutem suam quotidie emit, quotidie paScit. Ac sicut in familia recentissimus quisque sem rem et conservis ludibrio est: sic in hoc orbis terrarum v rere fumulatu novi nos et viles in excidium petimur. Neque emim arva nobis, aul metallia, aut Portus Sunt, gustas erieroenius reservemur. Hrtus porro ac ferocia subjectorum imgrata imperantibus t et longinquitas ac secretum ipsum quo tilius eo suspectius. Ita sublatu spe veniae, tandem sumite
remmum , tam quibus salus , quam quibus gloria carissima est. Trinobantes , femina duce, exurere colaniam , expugnare castra , ac nisi felicitas in socordiam vertisset , eas re j- sum potuerer nos integri et indomiti et libertatem non in
praesentia laturi, primo natim cons Ssu NON Ostendamus quos
sibi Caledonia viros seposueris ' XXXII. An eamdem Romanis in bello Oirtutem, quam in
328쪽
iscordiis clari , vilia hostium in gloriam exerciliis Sur ver iura: Quem contractum ea diversissimis gentibus , ut secundae res tenens. ita adversae dissolvent: nisi si Gallos, et Germanos , eι pudet dictu Britannorum plerosque , licet dom
nationes alienae Sanguinem commodent, diutius tamen hostes quam servos, fide et ofectu aeneri putatis : melud et term est, insima Diucula caritatis r quae ubi removeris, qui timere Maserint , odisse incipient. Omnia pictoriae incitamenta propiabis sunt: nullae Romanos conjuges accendunt: nulli par Ira fugam eaprobaturi sunt: adit nulla pleriSque patria , avi alia est e paucos numero circum trepidos ignorantia, cUelum ipsum ac mao et silvas, ignota omnia circumspectantes, cta oscuodammodo iac vinctos dii nobis tradiderunt. Ne terreaι vanuscdspectus , et auri fulgor atque argenti, quod neque sessit, nequηωubierat. In ipsa hostium acie invmitemus noStrias manuβα-ynoscent uritanni suam causam r recordabuntur Galli priorem ιibertasem: deserent illos ceteri Germani, tanquam nuper Usiarii reliquerunt. Nec quidquam ultris formidinis: vacua castello, erium coloniaB, inter male poenies et injuSte imperantes, aegra municipia ti discondantia r hla duae, fila Mercuus: ibi tributa es mesalla, et ceteriae Sia vientium poenae, quas in aeterarum Fro- feme , aut statim ulcisci, in hoc compo est. Proinia ituri in Mem , α moDrra vestros, et poFleros cogitate. XXXVI. Excepere orationem alacres , et barbari morissantu et fremitu clamoribusque dissonis. Iamque agmina, et armorum fulgores . audentissimi cujusque procursu : Simul instruebantur acies t quum Agricola , quanquam laetum et vix munimentis carcitum militem accendendum adhuc ta-νω , ita disseruit: Octavus annus est, commiliton , ea quo
Cirtvte et aNSpiciis imperii Romani, me atque opera oestra tamiam vicistis i tot erepeditionibus, tot praeliis , seu D
titudine adversus hostes , seu patientia an labore , paene ad meraus imiam remm naturam opus fuit, neque me miliarem , neque vos Suis paenituit. Ergo egressi, ego veterum tegrum rum , , νοε priorum eaercituum Iem ρs , finem nritanniae non fama nec rumore. sed castris M armis tenemus. Inventa Bria annia, eg sularia. EquidTm Saepe in agmine, quum vos P
Iudes monume et stamina fatigarent, fortissimi cujusquae voces diebam: quando dabitur hostis, quando acies 8 Venium elatebris suis extrusi e et vota virtusque in aperto , ominoquErrona victoribus, atque eadem victis adversa. Nam ut sup rasse turrium itineris , silvas evasisse , transisse aestuaria .
ruitaniam ac decorum in frontem ; ita fugientibus periculosis ima, guse hodie prosperrima sunt. Neque enim nobis aut M.
329쪽
eorum eadem notitia , aul commeatuum eadem abundantia: seu mianus , et arma, et in his omnia. Quod ad me tittinet, rampridem mihi decretum est, neque ereretι sis, neque ducis terga tuta esse. Proinde et homesta myra turpi vita potior; et in lumitas ac decus eodem loco sita sunt nec inglarium fueriι mipso terrarum ac naturae sine cecidisse
XXXIV. Si nisae gentes atque ignota acies constitisseι;
aliorum Gercituum exemplis vos hortareΥe nune vestra decora recensete , ν tros ciculos interrogate. Ii sunt quοδ proximo amno , uniam legionem furto nociis adgressos, clamore debellastis: ii ceterorum Γritannorum fugacissimis ideoque tam diu sumr- Srites. Quomodo silvas saltusque venetrantibus fortissimum guoique animal contra ruere, pavina et inerua ipso agminis sono pelluntur; sin acerrimi Britannorum jam minem ceciderunt e
reliquus est nummus ignavorum cI mesurruium et quos quia leamdem invenistis . non restiterum, sed demehensi suuι --rissimi r res et eaetremo melu corpora deseere in his Mestimis , in quibus michram et speetabilem viatoriam ederetis. Transigite cum expeditionibus e imponiis quinquaginta amus magnum diem e a robale reipublicae nunquam exercitui im Putari potuisse, aut moras belli, mi causas rebellandi.
XXXV. Et adloquente adhuc Agrieola militum ardor
eminebat, et finem orationis ingens alacritas Consecuta eqt, Statimque ad arma discursum. Instinctos ruentesque Ita di Posuit, ut peditum auxilia, quae octo millia erant, mediam aciem firmar tr equitum tria millia cornibus adfunderentur : legiones pro vallo stetere , ingens victoriae M- s citra Romanum sanguinem hel Ianti , et unxilium , si Pellerantur. Britannorum acies , in speciem simul ac ter rorem , oditioribus locis constiterat, ita ut primum agmen equo , ceteri per acclive iugum connexi velut insurgerent: media Campi covinarius et eques strepitu ae discursu eom-Plebat. Tum Agricola, superaute hostium multitudine, veritus ne simul in frontem , simul et latera suorum pugnaretur , diductis ordinibus, quanquam porrectior acies futura erat , et arcessendas plerique legiones admonebant, promptior in Spem , et firmus adversis, dimisso equo pedes aute vexilla constitit. XXXVI. Ac primo eongressu eminus certabatur e simul constantia , simul arte Britanni , ingentibus gladiis et brevibus retris , missilia nostrorum vitare , vel incutere I a que ipsi magnam vim telorum snpersundem : donee Agricola tres Batavorum cohortes ac Tungroram dura cohorta-
330쪽
tus est , ut rem ad mucrones ac manus addueerent: quod et ipsis vetustate militiae exercitatum, et hostibus inhabi- Ie , Parva Scuta et enormes gladios gerentibus: nam Britannorum gladii siue mucrone complexum armorum , et in a Cto pugnam non tolerabant. Igitur ut Batavi miscere ictus, ferire umbonibus , ora foedare, et tractis qui in aequo omstiterant, erigere in colles aciem coepere; ceterae cohorteS, aemulatione et impetu commistae , proximos quinque ea dere et ac plerique Semineces , aut integri, ses inatione victoriae relinquebantur. Interim equitum turmae fugἡre , comvinarii peditum se praelio miscuere e et quanquam recentem terrorem intulerant, densis tamen hostium agminibus et inaequalibus Iocis haerebant t minimeque muratris ea p mae facies erat , quum aegre diu stantes, simul equorum corporibus impellerentur ac saepe vagi currus, exterriti sine rectoribus equi, ut quemque semido tulerat, trana-Versos , aut obvios incursabant.
XXXVII. Et Britanni , qui adhuc pugnae expertes sum rea eoIlium insiderant , et paucitatem nostrorum vacui spernebant , degredi paullatim, et circumire terga vincentium coeperante ni idipsum veritus Agricola , quatuor mestum alas, ad subita belli retentas, venientibus opposuisset, qua ut ue ser ius aecurrerant , tanto acrius pulsos in s gum disjecisset. Ita consilium Britannorum in ipsos versum: transvectaeque praerepto ducis ti fronte pugnantium alae , aversam hostium aciem Invasere. Tum vero patentibus Iocis
graude et atrox spectaculum et Fequi, Vulnerare , eapere, atque eosdem , oblatis aliis , trucidare. Iam hostium, prout cuique ingenium erat, catervae armatorum paucioribus terga praestare, quidam inermes ultro ruere , ac se morti ORDrre. Passim arma , et eorpora , et laceri artus, et eruenta humus t et aliquando etiam victis ira virtusque : postquam silvis appropinquarunt, collecti, Priinos sequentium incautos et Iocorum ignaros circumveniebant. Quia ni frequens ubique Agricola , validas et expeditas cohortes , iudaginis modo , et sicubi arctiora erant, partem equitum , dimissis equis , Simul rariores silvas equitem persultare jussisset, acceptum aliquod vulnus per nimiam fiduciam foret. Ceterum ubi compositos firmis ordinibus sequi rursus videre , in fugam versi , non agminibus ut prius, nec alius alium respectantes , rari, et vitabundi invicem , longinqua atque avia petiere t finis sequendi nox et satietas fuit: caesa hostium ad decem millia r nostrorum trecenti Sexaginta cecidere t in quis Aulus Atticus praesectus cohurtio , juveni