장음표시 사용
21쪽
ni , sed quidem a resistensiis , qtiae,
in transitu ab uno ad alicrum locum , occurrunt mobili ὶ sequitur velocitatem sanguinis semper debiliorem evadere, quo sanguis longius a corde spatium cinciatus cst; υnde in arteriarum finibus languidissimus erit sanguinis circulantis mUt Us; cumque ex Hydroinctiicis fluentium liquorum lcctioncs debeant velocitatibus esse reciprocae, oritur, ut quam rationem habet Velocitas vel sus cor ad velocitatem in extremis arteriatum , eandem habere debeant omnia Oscula extrema- Ium arteriarum simul sumpta adsectionem aortae prore cor; ideo uesi, ut ostensum est, velocitas languinis in finibus arteriarum longe minor est velocitate ejusdem ina Orta propὰ cor , necessarib omnia oscula arteriarum sinui sumpta,
multo ampliora erunt orificio, aut sectione aortae Prope cor ; ut Optime ex aliis rationibus colligit Gulielmus Colle in Libro de secretione
animali. Huic autem veritati innititur, saltem ex parte , doctrina de glandularum separationibus , de nittritione , & de augmenti termino
in animalibus, de quibus omnibus alibi.
is. Praeter motum circularem, qui etiam totius dici potcst , altero etiam potitur sanguis, quem agitativum diximus , vel turbativum,
hic lite non in toto sanguine , sed in ejus partibus est , pluresque agnoscit
causas. Primo etenim, licὸt, ut supra diximus , motus circularis, qud ad se uniformis sit, non uniformi
ter tamen celebratur causa resistentiarum, non solum in divertis ejus-
dem arteriae sic onibus, verum etiam in eadem sectione; certum enim est velocius fluere sanguinem. qui circa axi in vasorum, quam qui prope citcumserentiam, locum sortitur; atque idcicco ejusdem sanguinis , unica contractione a corde expulit, alias partes velociorem,
alias tardiorem motum oc Icere:
adde diversam partium molem , de
figuram, quarum ratione fit , ut aliquae magis, aliquae minus, communicatum impetum recipiant; unde necesse est, partes a partibu;
divelli, partcs partibus uniri, in
quo agitatio, sive turbatio , sive consulto consilit , ab hac autem sui ditas , quam , maximam Partzm, motui circulati deberi oliendunt sanguinis extra vasati Phoenomena; nam, statim ac a motu circulatis equestratur sanguis , lentescit, mox in grumum concretus , priuinam fluiditatem amittit. Secundo, praedicto notui agitativo opem felipartium diversa gravitas; cum enim in Sanguine diversae gravitatis specificae , partes adsint; quarum idcirco aliae majorem , aliae minorem deorsum tendentiam habeant,
fit, ut ab illis levioles sursum trudantur, unde partium transpositio; Et quoniam diversitas in gravitate specifica , oritur a diversa materiae quantitate sub eadem mole, sive , quod idcm est, a diversa proportione, quam habent inania ad
materiam, fit ut per mutuos Occursus, vel gi stuptae moleculae graviores evadant, vel pet aliarum combinationem leviores fant; unde in ipsis permutatur, tum motus,
tum directio. Cum igitur aliae par
22쪽
tes sursum , aliae deorsum , sive directe, sive obliq iὰ . aliae lateraliter pec extruitones hordon tales promoveantat, Otitur in ipsis continua mutatio contactuum, id quod, cum contingit in partibus crassioribus, fovetur a motu circulari, qui non satis sinit partium agglomerationem,& graviorum a levioribus separationem, ut contingit in sanguinea vena extracto. Tertib. per respirationem jugiter sanguini immi Dcentur partes acris tenuiores , quae probabiliter ex iis , quae nervosὸ admodum probavit Ioannes Mayo v v nitiosam lapiunt naturam, quarum, utpote summe volatilium , cum lutima sit in gravitate disserenua , fixioribus paribus sanguinis, statim ac inixtae, evolare , & se ipsas a reliquarum consortio liberare nituntur , sed impeditae a membranis vasorum, succedente novi sanguinis
addentu, denuo inter eius' particulas reconduntur unde ex hac mixtionis, de separationis lucta, fit, ut, quae in partibus fixioribus non
tanta est in gravitate proportio , major reddatur, in comparatione fixam n cum volatilibus , unde major lucta, major etiam ct congregatio , de disgregatio molecularum, de qua supra. siualid si verum est, quod Cartesius asserit, subtilem scilieti aethereamque materiam , ut corpora caetera, sic etiam permeare animati corporis struct . m, ne cesse est, ut intercurrente hac materia subtili, partes sanguinis cieantur in motus vertiginoios, a quibus laterales extrusiones magis ju-Vantur, qui ultimus motus ille idem est, quo iluidorum, euam natura-
lium , particulae perenniter agitan
i9. Consurgentem ex qua tuor praedictis causis in sanguineis particulis motum , agitativum voco, turbativum, vel consusvum, non , ut
alii , fermentativum ; sicut enim ebullitio vi ignis facta, fluviorum motus, liquorum item percranis agi tatio , & similia , a fermentativis motibus segregantur, eo qudd pcndeant a causa exicrna, qua cessante termina ad quietem , vel nun-qdam cessent, quia a causa conti nub operante nunt; ita quoi Minhujusmodi agitatio sanguinis , si hic
extravassetur , brevi perit, non α- quum videtur , fermentationis vocabulo , ad motum sanguinis praedictum indicandum , abuti ; praesertim cum fermentationis proprie dictae , licet admodum languidae. ideoque ab agitativo motu obrutae, Ve' itigia, non omnin5 ob cura , com- Pareant , ex quibus fundamentum d Uximus , tertium motum sanguini fermentativum tribuendi. 2 o. Igitur in Sanguine , etiam secundum naturam se habente; plurimum verb, si a naturali statu recedat, verae sermentationis indicia se se manifestant; quippe, si
sanguis extravasatus suae naturae permittatur, post setosae partis a cras lamento separationem, quae brevi contingit, non sic semper remanet, sed post alia uot dies, plus,
vel minus juxta aeris temperiem, in motus fermenta si vos , cras lamentum praesertim concitatur, &fermentationem arripit corrupti vana ; acescit enim , faetidos emittit halitus , aliaque promit indubiae
23쪽
biae serinentationis indicia ; quod utique non fieret , nisi particulis turgeret sermentativis, quae post aliqualem exolutionem in motum actae, totam massam commovent,efiiciuntque, ut sermentescat. Hae igitur particulae sanguini , etiam cum per vasa corporis animati cit-culatur, insunt ; de licet ab his ellecti motus, utpote non admodum validi, a valentioribus occultent ut , non idcirco tamen Sanguini denegandi sui it . In statu vero praeternaturali, veluti in f bribus , quas Antiqui putridas, Neoterici serinentativas appellant, insigniorcs nimium effectus producunt, ut luo loco constabit. ai. Quare ex praedictis omnibus a motu circulari iandari Sanguinis aquosque arterin agitativo vero, de sermentativo, Parvum illum nexum, quem partes habere debent ad invicem. continuamque diversarum mole cu- Iarum generationem , quae necessariae sunt ad haec, vel illa sermcnta conlii tuenda, ad has, vel illas
actiones obeundaS. 21. Quoniam veris non ex quolibet fit quodlibet, sed determinatum ex determinato, oportet, ut
in sanguine determinatae sint substantiae, quae in singulorum sermentorum materiam possint face Dsere, quaeque omnibus, & quibuscumque actionibus obeundis aptae natae sint i cumque non unicumst sermentum, neque unica actio,
consequenter , diveris generis substantias Sanguinis corporaturam componere, iaccesse est; & quoniamppulsum adiarum fines ;Patet, irraecipue summos in diversae speciei animalibus, aliquae actiones inter se conveniunt , aliae noni tactiosi opus est, ut juxta specierum diversitatem , plurima quidem in Sanguine homogenea sint, quae diversae speciei animalibus aeque convenianti plura item heterogenea , huic potius , quam alteri speciei accommodata. Hinc, licet pei sectiorum animalium sanguis, quo ad sensum vix diversitietur; in infectis tamen, 8e modus su stantiae , & color , & alia accidentia plurimum immutantur ; quod idem proportionaliter repetendum
est in ejusdem speciei subj cctis,
temperamentum, aetatem, sexum, regionem. conditionem alimcnto
rum, & similia, palles sanguinem componentes, non modice rosiunt divertificati. Generaliter igitur in diversitate partium sanguinis sundatur fermentorum, de actionem di
23. Pariter , quoniam non unumquodque eadem ratione necessarium
est , sed unum magis . aliud miniis ; ncque unumquodque eadem ratione activum est, sed diversimode, de insuper quoniam excedens , vel quantitas , vel actio unius, minuit actionem sui contrarii, opus est, ut omnia rete habeantur, non solum certam ineste Sanguini aeterminatarum substantiatum diversitatem, sed piae terea exactam carundem proportionem: cum enim a mutua actione, &reactione miscibilium, emergant in Sanguine determinatae mole culae , quae, vel sermentorum substantiam componere debent, vel
ipsae suis actionibus immediate sun -
24쪽
gi variata mixtorum propoitione, variabitur Ne terminus earum mutuae actionis; quare et i .im variabitur in Sanguine certarum molecularum , lecundum naturam exactarum , generatio , qui, circa, si una Praevaleat, vel in occilii suam
operationem eliciet, vel quarundam molecularum generationem impediet , quarundam 'praevortet, quarundam etia in stipia exigentiam, fovebit , prout ad earum gen rationem , praevalentis actio majorem, aut minorem habebit concursum,
atque hinc nova . & semper maior
improportio emerget . maiorque
Sanguinis labes. I undatur ergo incomponentium proportione, saltem pasti aliter, generatio divertatum mole latum, ex quibus Sanguis, secundum naturam debet consiliere, ct consequenter serm ntorum Omnium , Jc actionum harmonia, ct naturalis mediocritas.
1 . Ad rectam Sanguineae masse constitutione in , non latis est, limitatam nancisci copiam materiae, nec citis , certis motibus agitari;
neque susticit, determinatis subitantiis, iisque incerta dosii, & proportione componi; sed ulterius requiritur , quendam gradum subsilitatis quascunque substantias obtinere , ut materia Sanguini idonea esse possint i oportet enim , ut Sanguis secundum omnes suas partes , minima perluat vasa , ct secundum aliquas vix cogitabiles prae parvitate, poros subingrediatur , quorum capacitatem , ii nimiae cras litiei ergo, aliquae particulae Sanguinis subire non possint, aut, si subeant, conveniciati motu nequeant agitati , vel D. Gulielmini Oper. Tom. II.
earum actione fraudabitur pars aliqua, vel ipsae aliis viam praecludent; vel quia corporum naturalium activitas in subtiliatione partium , earumque cum aliis combinatione constitit, eaedem si utraque, vel alterutra ex his conditio nibus spolientur, neces Ialia pariter actione spoliatae marcescent. Accedit, quod cum separationes fiant ope minimorum potulorum, nisi partes Sanguinis eam obtineant parvitatem, quae a portitorum diametris expoicitur, sane nulla separatio υbtui, ri poterit, ideoque neque ulla generatio eorum fermen
totum, q i e mediis secretoriis a Sanguinis mali a separantur. Tandem major , vel minor partium moles ponit frequenter majorem, vel minorem specificam gravitatem; majus, vel minus impedimentum ad motus imprellas exercendos, Qquibus diversi gradus agitationis in Sanguine suboriuntur, ut sit Pra Ollendimus. Quare in mole partium Sanguinis, fundatur saepius earum partium activitas, & semper , sed
non solum, omnis separatio. as. Figura etiam partium Sanguinis , non mimis necessaria ell, quam reliquae si aperius exaratae conditiones t cum enim omnis activitas a motu quidem , sed non minus a figura mobilium oriatur, sa-n E si certum quid praestare debent
singulae Sanguinis partes, certa Ctiam figura potiri neces Iarium est; huius enim ope magis . vel minus mobiles fiunt, sive potius, magis , vel minus sibi oppositas superant resistentias ; magis, vel minus particulas alias extrudunt, scindunt, pe-C netrant a
25쪽
netrant , adhaerent , poros subeunt sibi proportionatos Sc. adeb ut figura partium Sanguinis, multum ejus activitati tribuat, sive in nutritione, sive, quod majus , & mirabilius, in prima embryonis delineatione , sive in actionibus quibuscunque, sive in separationibus perficiendis ; & ulterius in figura
partium consistat tota fere vis fer
dum est, partium praedictarum figuram idem propemodum esse , ac diversitatem substantiarum , de qua in superioribus verba habuimus; licEt enim , loquendo de primigeniis particulis iis videlicet,
quae creationis termini sunt, non autem concretiones verum sit , non aliam esse in tet unam , & alteram,
diversitatem substantiae, nisi illam, quae a mole , & figura desumitur, nihilo tamen minus, id non asse-cendum absolute de particulis per
concretionem , & aliarum unionem compositis , quae moleculae , vel racemi, a Recentioribus nuncupantur; hae enim pollunt eandem ex
trini ecam figuram habere, quantumvis, diversis praedicto modo particulis primitivis componantur, Pariterque diverso circumscribi ter mino, licet componentia in utraque
ejusdem sint molis. & figurae. In
Sanguine autem primigeniae particula: nunquam , aut raro se solis sunt, sed totum opus mole culis,& concretionibus tribuitur , in quibus aliud est substantiae diversias, illud figulae dissimilitudo. Redeundo ergo ad nostrum propositum, in figura partium fundatur activitas Sanguinis, diversaeque ejusdem qualitates, & passiones. 26. Denique parum recte suis
muneribus iungeretur Sanguis , nisi perfecta adesset quarumcunque partium mixtura , ita ut sensibiliter Sanguis homogeneum quiddam eise
debeat, in qualibet sui parte senu
bili totum id proportionaliter continens , quod in universa ejus massa continetur, id quod importat situs determinationem in partibus
Sanguinem constituentibus. Debetent in aptus natus esse Sanguis , ut
in singulis partibus functiones moliatur, quae cujuscunque partis propriae sunt; ideoque & in singulis
partibus, instrumentis potiri, quibus eaedem actiones perficiantur :haec autem instrumenta sunt partes sanguinis determinatae ι & consequenter in singulis Sanguinei laticis portionibus , tales determinatae particulae necessariae sunt.
Cumque nihil sit, quod advocet unum genus partium Sanguinis ad
PaItem corporis determinatam, sed singulae eodem impetu serantur commentitia enim omnino est Priscorum attracti ix facultasὶ necesse est, ut in qualibet parte Sanguinis omnis generis particulae reperiantur; unde cit quod sanguinea maias a promus condus , sive commune Dispensatorium a nonnullis , non inepte, indigitetur. Contingit tamen, naturam aliquando determinatam mixtionem in determinata parte affectare , quam in altera renuit: id eis it per a filisionem determinati liquoris massae sanguineae in parte determinata, uti succedit ad annulum Biliti in vena axillari sinistra,chyli, & lymphae , in pulmonibus
particularum aeris, circa jugulum , iiquoris
26쪽
liquoris Thymi: circa emulgentes, laticis, a renatibus glandulis secreti ; re citca vasa seu nica, lienaris fermenti ; verum haec non mixtionem tollunt, sed alterant, & parti, cui destinatur, congruentioremetuciunt peculiari providentia Na- tute. Praeterea si Sanguinis particula: heterogeneae ab invicem separerentur, dcberent homogeneae ad invicem congregari, quare ea rum moles , & figura mutaretur in mas Iam informem ; Ne eigo haec , & illa mutentur, necesse est, ut ad invicem misceantur, aut po tius confundantur ; re vera enim
exacta mixtio illa non est , de qua mox verba habuimus, sed accidon- talis, a Natura tamen intenta, diversorum conlatio, et, solum sollimans, ut ubique totum sit, & in summa libertate constitutum , ad libi determinatas actiones obcundas. rundatur ergo tota scrὰ Sanguinis crassis , tum in mixtorum proportio ne , tom vel maxime in eorum
mixtura, a qua partialiter fluiditatis gradus , color, substantiae modus, homogeneitas, & smilia. 27. in his omnibus cum consistat Sanguinis secundum naturam status, non ita velim intelligas, ut singulae quaeque ex allatis conditionibus primaria snt radix suarum operationum . sed tantummodo immediata; satis enim constat subtiliationem, sive molem partium , quae sunt in sanguine primarib, otiri a chyli trituratione , deputatione, subtiliatione Sc. inventriculo, intestinis, ct me sente-
tum molem , tum fi-rio celebratis.
guram, tiam stum, pro ut ex uirtutin sanguine , patet concurrere , &anteccdentem statum chyli, & triplicem Sanguinis motum, & inanitionem , & repletionem vasorum,& di Veisitatem substantiariim, & earundcm pi oportionem; Si enim chylus in ingressu in subclaviam secvn. dum naturam se habeat, id est si partibus componatur in Sanguinem transmutabilibus ; s iis omnibus quae ad constitutionem Sanguinis necessariae sunt , ct ii. dcbita proportione s si taliter comminutis, ut
actio antecedentis Sanguinis , neque nimis, neque minus repatiaturice. liquet, fore ut ehylus per m tum , & actionem resistentiarum magis subtilietur, utque partes subactae eam figuram induant , quam commixtae in chylo substantiae, quam statuta earum proportio, &diversae inde ortae agitationes exigunt , ct permittunt, ita ut de m les , & figura a pradictis etiam oriantur, & iis secundum naturam
se habentibus, etiam situs, qui est
status mixtionis , necessario subsequentis ad praedicta omnia. 23 Hic tamen plura notanda Occurrunt , scilicet quod dictae ccla di
tiones in gradu quodam indivisibili
non consistunt; neque enim exigitur ad stati im Sanguinis naturalem,
certa ejus mensura , quam excedere , aut non attingere, citra reces
sum a naturali statu, non liceat; praeterquam enim, quod quantitas Sanguinis debet proportionari, levasorum capacitati, de velocitati motus, ct temperamento subjccti, de exigentiae surctionum , quibus
animal potiri debet, quae cuncta
27쪽
variationem suscipere pollunt propter aetatem , tempestates anni , tegionis constitutionem &οῦ constat , non ita limitatam ei Ie sanguinis copiam , quin sub majori, aut minori ejus quantitate , sanitas integra queat consistere. Id ipsum in telligas de motu tum fermentativo, tum circulari, tam agitativo , in quibus sui adsunt, tum in excellii, tu n in desectit termini: idem de diversitate, de proportione substantiarum , potat enim aliquid esse superfluum, & aliqualiter d. ficere, de tamen notabiliter non laedet Nec dissimilis discursus de mole . figura,& situ partium , etenim respectit molis, etiam in ordine congenerum, aliqua esse potest in mole inaequalitas ; respectu figurarum diversitas; respectu situs major, vel minor mixtura ; & id totum impunὸ ; Sicuti enim in sanitate latitudo quaedam est , ita de in ejus causis , eadem est limitum distantia, adeo ut ita se habeant superius exaratae conditiones in statu persectissimo cotist uiae tum absolute , de in ordine ad se, tum per relationem omnium ad se invicem comparatae in ad statum minus perfectum ; sicuti se habet apud Antiquos Medicos tempera-mcntum ad pondus , ad temperamentum ad iustitiam; nam juxta
saniorum mentem , temperamentum ad pondus , sive mavis , quod inde sequitur , summum sani tatis, in aggrega o causarum praedictas Omnes conditiones ponentium in statu persectissimo, consistit. Quininab, cum idem effectus a pluri-ribus causis partialiter opcrantibus rei cre Polliit, v. g. cum Partium subtiliatio fieri queat, & a motibus san gainis, de a proportione miscibilium , ' a diversitate Occur-
suum, ii una ex his causis minuatur , potest ejus ei sectus per auctam alterius concausae energiam suppleri: ut si deficiente motu agitativo, circularis augeatur, aut si
major fiat proportio fluidi naturalis , ad tibi mixta heterogenea, ut suo loco dicetur ; in hujusmodi enim supplementis summe providam,& sollicitam elle Naturam non semel observamus. 29. Notandum tamen, nullam
esse necessitatem, ut supra innuebamus , quod partes sanguinis subtilientur , usque ad primorum componentium dimensionem . cum in
aliquibus solum id possit succedere, in aliis non item; imo probabiliter fatis sit, ut ad principia chimica
summa resolutio procedat, sive ea ex primigeniis particulis componantor . sive non ; cum alioquin quam plures molectitas , sive racemos, qui composita sunt corpora, in sanguine iacino negarit; etenim manifestissime bilis particulae observantur in sanguine a vena extracto, qΠae cum congeruntur in Ietero , totam
cutim inficiunt. & tamen bilis mo- leculae, procul dubio, compos tum quoddam sunt ex sale, terra, de adusto sulpi iure: id ipsum de chylo observavit Loverus, de fibra sanguinea Malpisbius, de de plano- ovalibus corpusculis Leeuvvenlioech. Ex adverso autem manifestissima est Aqua , de ramenta salina, quae chymicarum operationum opus esse solent, &, qui supra Artem plurimum sapere videntur, spiritus animales.
28쪽
. Generalia lire quidem sunt, ct quorumcunque animalium sanguini, fere omnia, adaptabilia ; ad particularia ver b descendere, qaodicientiae votum, ' opus esse videtur , magis sortasse dissicile , quam mentis humanae facultas possit. Hoc tamen fere ad evidentiam accedere videtur, ideb in animalibus iuxta speciem, diversam esse sanguinis
naturam, quia etiam variant inter se specialiter iam exaratae conditi Ones , praecipue vero, quae in diversitate componentium , & eorundem
proportione sun dantur. Quod enim Sanguis piscium ad tactum frigidus sit; quod in exanguibus decolor , aut flavescens: quod in praxi medica hoc potius , quam alio sanguine pro alicujus morbi medela utamur; quod in diversi genetis viventibus dii cordes admodum opera tiones efficiantur; imb . quod ejusdem speciei subjectis in hos potit,s, quam illos morcs , aut morbos, pro Na esse contingit. procul dubio a diversa Sanguinis crati praecipue emanare videtur, licet in pluribus casibus vix, ac ne vix quidem differentia percipi posse.
31. Copulando tamen experimenta . & observationes rationi ,
non alio pacto nobis videm ut de humano Sanguine philosophari posese, nisi prius considerando partes, re subitantias in ejus massam confluentes ; Secundd rimando eius substantiam ; Tertio dissolvendo ejus mixturam per analysim chymicam ;Quarto eliciendo ex phoenomenis existentiam causarum; Quinto tandem observando liquidorum natu ram, quae ex sanguine separantur.
32. Duplici indiget homo quilibet alimento, acre scilicet, & cibo ; non ita tamen , ut aequalis sit utriusque necessitas ; experientia enim constante manifestum est, subtracto, vel acre, vel cibo vitam diu durare non posse ; sed sublato quidem aere citius, intra pauca scilicci momenta animal interire , at sine cibo diutius vitam protrahi. Hinc Hippocrates lib. de carnibus septem dierum inediam reparationem non admittere censuit, sed ne celsarib ad interitum ducere ; cum ccontra spiritus interceptio intra paucula temporis minuta homi ncm jugulet , ut apparet in sustocatis. M
ior igitur est acris ini pirati necessitas , quam cibi, aut potus, idque, ni fallor, quia acris in sanguinem impresso transitoria est, cibi vero magis durabilis; quare fugitiva impreiso citam postulat in integrum restitutionem ; durabilior vero paritur etiam tardiorem : caeterum quoad finem, & usum aeque ad vitam conducunt Quaerendum hic est in quo hominum vita consistat, sive potius quibus conditionibus necessatio alligetur 3 Iyraeter assertam cibi . &potus necessitatem , illud etiam certum est, tum sanguinis existentiam, tum eius circulationem ad vitam conservandam requiri; liberales enim haemorrhigiae prim b in Lipolliymiam , mox in yncopem, tantic min mortem ipsam desinunt; S si sanguinis motus circularis intercipiatur , statim concidit animal S e medio tollitur ; non quodlibet autem circulationis impedimentum , exitium affert irreparabile. sed morbum aliquando , hujus aut alterius
29쪽
generis, & aliquando paralysim vita superstite , in quo observanda est, de quantitas impedimenti, & locus, ad quem circulus sanguinis collimat ; nam leviora impedimenta, quae non motum auferunt, sed debiliorem essiciunt, a Natura tole
rantur , majora non item, at ma
jora impedimenta nunquam carent notabili effectu ; praecipue vero vitae insidiatur impeditus motus in cerebrum , ita ut, si integre tollatur, statim mors succedat , ut in laqueo suffocatis, qui non per impeditam respirationem, sed ob interceptam finguinis circulationem versus cerebrum compressis funiculo arteriis carotidibus, ct venis jugularibus cito pereunt; In aliis velo membris, δe vicceribus non statim mors sequitur; sed in organis quidem motoribus paralysis, in reliquis haec , vel illa laeso, pro ut hiliis . vel illius actionis ablatio fit; Uita igitur immediate a cerebro pendet, reliqua au-lcm omnia , vel huic, vel hujus commodo ministrant. Si igitur prima radix vitae in cercbio est, & sine sanguine cerebrum perluente durare non potest, manifesto indicio est, aliquid a sanguine cerebro subministrari, quod immediatum vitae instrumentum sit; id autem nihil aliud est, quam tenuissima, Volatilissima , & pene acrea ejus portio , quae per glandulas cerebri co ticales a communi penu secreta, fibrosum ejus meditullium subit, a
quo in nervos, membranas, musculos , caeterasque corporis particulas dispergitur, ad cnsum , &motum cuilibet conciliandum , in quorum idcircb immediata poten-
tia , ne dicam, exercitio animalium vita consistit. Causa ergo vitae proxima , est dictae subtilissimae portionis sanguinis, quam Medic rum ichola, nomine spiritus animalis nuncupat, continua, nun
quamve intermissa separatio, & in fibras cerebri, nervosqtie transfusio, copiosius quidem in vigilia , parcius in somno. Hinc si tollatur, vel propter interceptam sanguinis circulationem in cerebro , vel propter hae mori hagiam , smilesque causas, mors prae foribus est, di ut inquit
Pauperum tabernas, Ressumque inrara.
3, . Cum itaque acrem , & clabum ita ad vitam necessarium, vulgato experimento didicerimus,
ut ii nὰ ipiis diu vita sustcntari non possit, cogimur fateii, corum Opia ficia ad animales spiritus dirigi, sive subministrondo materiam , sive aliud
emciendo. quod eorum comple mento, aut separationi, non modi, Opportunum , sed etiam necessarium
sit. Λb acre quidem solo spirituum animalium materia deduci nequit; propterea quod nulla superellit ad vitam conservandam cibi necessitas; quod enim attines ad nutritio nem, cujus usui sanguis ab omni- Π fel destinatur, certum est, continua inedia desunctos, non adeo emaciatos esse, quantum ii, qui
extrema tabe consumuntur, & tamen vivunt, signo manifestissimo, fame denatis , non idco vitam subia trahi, quod in iis suffciens deficiat nutritio; sed quia continuat dispendio consumptis animalibus
30쪽
lpiritibus, ita evanidus fit sanguis,
ut convenientem non possit suppr-tere eorundem separa .ioni materiam ; id quod confirmant praecedentes mulcylorum omnium languores , mox lipothymiae, deficientis in nervoso genere spiritus perspicua symptomata. Accedit, quod si a solo aere animalis spiritus auspicaretur, constante in alitia respiratione , sussiciens adesset reparationis principium ι ideoque posset quidem animal usque ad ultimam
tabem marcescere ; at non propter ca robore, aut vita privari. Itaque non vidctur dubium , cibum cujus nomine solidum . non minus,
ac fluidum alimentum intelligo ) eo nomine necessarium esse homini ut praecipuὸ animalibus spiritibus subministret materiam , non negando tamen pares serre suppetias reliquis omnibus coctionibus , separationibus , & nutritioni ipsi. 4. Posset autem dubitari, an acrinspiratus aliquid materiei conserat
iisdem spiritibus ' An potitis idesticiat in sanguine , ut postquam
oscula subierit arteriae venotae , in tali agitatione partes omnes sanguinis retineat, sine qua animalesipi litus a reliquarum partium consortio se se extricare vix valeant, quae actio apud Medicos, ct Anatomicos venit nomine Vitalitatis-nii Z Utrumque sane probabile est; ego vcrb potius in hanc ultimam
abitem sententiam , cum tanta mobilitate assiciantur aeris partes, per inspitationem sanguini immixtae , ut vix concipere valeam , posse ipsas certo coniugio prae existentibus partibus sanguinis copulati : sane, cum,
massae sanguineae junci e , rubellum,
ipsi, & roseum colorem tribuant, vix ad extrema arteriarum delatae,& ad carnium laxiora interstitia, in quibus , ut supra probavimus , sanis suinis motus languet, ab ejus con- sotiio se se liberant, paucis in v nosum sanguinem transeuntibus, unde hic evadit magis tetri, saturatique coloris, de minos secretionibus aptus, praeterquam bilis , ad quam secretionem, propter acris desectum , exigitur lienare set men
33. Ab hoc particularum acris indeficiente, ad libertatem conatu, oritur, quod qui extra vasatum sanguinem contemplati sunt, nihil observarint in eo analogum acri: ideo que summam praesenti dissicultatem inquisitio naturae , qua potiuntur particulae per inspirationem ab aere
derivantes. Solers tamen Observat rum ingenium non reliquit intactum hujusmodi examen; etenim, cum per observationem pateat ab attracto acre alterari colorem sanguinis tum eum, qui alteriosus dicitur, tum eum . qui ε venis e trahitur, cujus superior pars a ri exposita, quantumvis antecedenter fusca. brevi tamen artcriosi sanguinis colorem refert, jam constat, arteri
s laticis a veno se in colore differentiam acti deberi ; cumque per notissimum Suamerdam si experimentum liqueat, non totam acris comporaturam respirationi conducere,
sed solum ejus partem determina tam , qua semel ab aere exhausta,rcliquum inutile est; quaerendum remanet, cujus naturae sit hujusmodi pars, quam ab acre ebibunt pul