장음표시 사용
51쪽
renibus segregetur, ita ut in massa sanguinea non plus ejus remaneat, quam aut vasa corstinere possint, aut sussciat eidem diluendae , utique nullibi, praeterquam in renibus, manifestatur; at si supra modum turgeat , & impetum faciat in partes, novas sibi vias molitur ad exitum. quarum piaecipuὸ sunt salivales glandulae, quaeque secretioni sermentorum in stomacho famulamur; eo tunc enim. & saliva, & ichores per vomitionem ejecti. urinae odore , ct sapore molesti fiunt, ut observavit Malpighius in Praeceptore suo Francisco Natalii ego verb in equite quodam levioris armaturae ,
qui Eminentissimi Cardinalis Ga-staldi ab excubiis erat; & in non ignobili Causidico Bononiensi La rentio Carolato, qui omnes a calculis renes , & ureteres obstruentibus extincti sunt. Praeterea neminem latet, chylum non semel alia mentorum , α medicamentorum qualitates infractas in sanguinem ad
vehere ; id quod praecipuὰ cognos
citur ex urinarum Odore, nonnun
quam etiam substantia : id autem provenit a moleculis cibariorum, &potulentorum, non satis in prima coctione subactis. Hae autem , similesque identidem existentes in singuinea malla moleculae omni serὶ carent usu, vel quia praeternaturalis, vel quia fortuitb advenientes,
aut concretae , idcdque in naturali statu, aut dissolvuntur, aut ad conis venientia secreto ita amandantur. SI-3xilis est ratio de chylo, quem non semel observavit m .ilia sanguineae, eum distinctione, innatantem Doctissimus Loverus, de post eum alii multi; chylus enim in Sanguine nihil praestat, antequam suam substantiam illi assimilarit, quae actio, quo
niam non unius visceris, neque unius circuitus, opus esse potest; idcirco
fieri nequit, quin chyli stitiae diutius in vasis restitent, antequam in persectum sanguinem convertantur, expectantes interea necessariam im
acrem in linu sanguinis recondi , supra probavimus, utriusque usus hic esset adducendus , quoniam ta men de spiritu nitro-aereo abunde verba fecimus , non est operae pretium eadem rursus repetere; ideO-que aliqua solum addemus de bullis acris , quae scut in reliquis liquoribus. ita etiam in sanguine latitant. Haec quidem acris cum omnibus liquidis mixtio , prima iacie, necesinas potius videtur , quam finis; veruntamen advertenti bus, quantum opis conferat aetiar mentativis liquoribus , & quanta copia aerearum bullarum in sermentationibus quibuscunque elevetur, merito suspicari licet. aliquod
subesse , fortasse incognitum nobis, Naturae mysterium , in sanguine sal tem , cui fermenii stibilia principia nullo modo sunt deneganda. Quo niam igitur haec. praecipue in cras. samento latent, in quo solo aliqua fermentatio, illud ad dissolu- . tionem disponens haberi potest, D ctorum sit judicium, utrum aeris in sanguine praesentia, ad pra dictam fermentationem possit collimare, qui acr suo functus munere, in serum secedat cum urina eliminandus. N. R
52쪽
c. Revelata iam, quantum nostrae aetatis cognitiones permittunt, Sanguinis natura, periculum faciendum, num quae in hanc rem hucusque diximus, phoenomenis sanguinem & pracedentibus, & comitantibus , & subseqtie latibiis, fatis conveniant. Cum igitur Sanguinem praecedentia , duo sint; prima , scilicet, ejus in Embryone generatio , de chyli in sanguinem converso, breviter de utraque disterendum est; quoniam velo in humano Embryone non satis habemus observationum, quantum exigitur, ad hanc materiam pro dignitate tractandam, cogimur ab ovorum,
praesertim gallinaceorum , incubatu, more eorum , qui dissicillimum de
Hominis generatione argum emtum aggrediuntur, mutua Ii.
7 i. Quamvis in ovo rubens sanguis, observante, colendae semper memoriae Praecepto te Malpighio , post duos tantum , paulo minus , dies incubatus emergat, non idcirch tamen credendum est, inibi eo tunc Sanguinem desiderati; ad es Insiam quippe Sanguinis rubor absolute non requititur . cum hic a plano. ovalium corpuscillorum coagmentatione resultet, quae cum in angustissimorum vasorum meandris conservari nequeant, decolor Sanguis evadit. Non igitur ex ruboris carentia sanguis ovo, etiam ante incubatum , denegandus
est, iis omnibus constans principiis, ruibus verus sanguis in gallina. ALertionem hanc duo praecipuὸ suadere videntur, alterum quM inclusi quilibet in ovo liquoi es, tum etiam colli-quamenta. nemine repugnante a sanguineis fontibus dimanarint, ita ut ab his, & partium diversitatem, Ac com Ponentium proportionem nacta sint alterum, quod iidem liquores, nullo facto additamento, soloque a calidis
effluviis accedente motu, ad subluteum, mox ad serrugineum , tandem ad purpureum colorem, trans tum faciant. Una ergo est partium nova positio, non earundem Variata proin portio, aut additamentum, quae tincturarum essicit diversitatem. Cum itaque ad determinandas rerum essentias soli colori minime fidendum sit,
sed attendenda praecipue componen tium natura, eorumque ratio, de mixturae modus; & praterea cum ex
praedictis constet, in colliquamento easdem esse substantias , eadem proportione sibi invicem respondentes , utique fatendum est , colliqua mentum non modo verum
es Sanguinem, sed di putissimum . & activissimum , solumque illi deesse , ut dignitatem suam ostentet, qubd demissam paulisper
purpuram , denuo reassumat. Hoc
quam facite fieti potest, si effluvia
calida, inducta in colliqstamento turgentia, angustissimas vias , quibus illud antea continebatur, am pliores essiciant, non modo, ut contento sanguini patentiorem permittant tranti tum ad embryonis inchoamenia , sed praeterea, ut ejus partium agitationi liber sit locus, quo exactae concretiones haberi possint, tum diversarum substantiarum, tum praecipuὸ plano - ovalium particularum , Be globulorum rubrorum , a quorum emersione. ut laepids dictum. rubor advenit Sansuini. Hinc
est, quod pro ratione dilatati vasis, qui antea limpidus erat humor, sub
53쪽
' luteam adipiscitur tincturam; mox dente sigillum , sed totum sangui- faeta maiori expansione ferrugi- nem fermenti vices ad haemato limneam a tandem, quantii in satis est praeliare. ampliato vale, ut libere agitari li- 7χ. Ad hanc igitur idescendentes. quor, eluique partes holnogeneae primo advertimus , non ejusdein se se invicem amplecti possint, pur- status esse Inoieculas, in quas ci- puteam. Non fit ergo in ovo no- taria per primam coctionem resolvi sanguinis generatio, sed per pri- vuntur, & ex quibus chylosa mal-stini coloris recuperationem , nova sa coalescit: divellos enim dillo tantummod sante exilientis emersito, lutionis gradus , ratione diversae qui etsi actuosissimus , amissa, loci partium laxitatis subjille, necesse& moventis de diu , cum osticio est, idque tanto verius est, quant bpurpura, in ovo languet incubatum succedens in itinere lympha no- expectans , quo superveniente, laxa- vam apponit digestionem. Ideb quaetis carceribus rursus incipit super- chyli particulae, ipso ingressi is tem-bite, brevique deposita larva, in pore in subclaviam sinit iram, eam primitivam se se alserit majestatem. jam adeptae fuerint subtilitatem, ut Ex traduce itaque a Matre in Em- sero sanguinis utiles esse posssint, in brVonem habetur sanguis, ita ut eo statim se se explicant.& nonas mare nil vetet, primam sangui- minus ac caeterae , iam a multonis generationem a Summi Creato- tempore in vasis sanguineis existen-ris sapientia, & omnipotentia pro- tes, functionibus adhibent ut , hinc sectam fuisse. Quoniam tamen, re- oritur cita virium refectio , quaerum ordine sic postulante , primus a cibo; & citior, quae a spirituosis
sanguis, primitus creato animali, liquoribus, & cordialibus medica- secundum unam quanque speciem, mentis obtinetur. Quae verti chy- sat esse non poterat ι multo minus ii moleculae magis erassae , & fixae innumeris succedentium natorum sunt, quam ut possint immediate
miri adibus, oportuit quidem, ut dei in actiones se se exerere , ulteriorificientis, consumptique sanguinis indigent subactione , & resolutio-
per causas naturales fieret reparatio, ne, ad quod primo requiritur, cum sed haec ea lege adstringeretur , ut particulis sanguineis , laxa quidem, praeexistens sanguis , non modi, sed ad minima , mixtio , quae a m O- futuri exemplar esset, sed etiam tu circulari, a resistentiis, a va immutationis principium, & agens, rum compressa one , praecipue in
ut in fermentis usu venit, quorum pulmonibus facta , aliisque simili- aliqua advenientem sui ordinis Lus causis dependet , idque ea pro-
substantiam, in suam naturam con- pter, ut facilius mobiliorum par- vertunt ; ex quibus colligere li- tium occurlibus, quae eas conte cet, nullum adesse , neque viscus rant, objiciantur. Itaque s reso- in corpore. neque in sanguine la- lusio fiat in minores moleculastitans peculiare fermentum , quod ejusdem naturae, ac magnitudinis , sanguineum imprimat in succe- via quidem ad languificationem aliqua
54쪽
qua emensa est, sed non is terminus acquisius, ad quem Naturς finis collimat , idcbque ulteriori opus est rectificatione , quam ubi demum adeptae fuerint, ita ut in particulas resolutae tint, quae vel globulis sal guineis componendis , vel substa tiis in sero necellariis reparandis fatesse possint. vel saltem ita comminutae , de subactae fuerint, ut fibr sae portioni , citra substantiς dilia similitudinem, suppetias serie valeant , tunc ad sanguinis homog ncitatem redactae , nil aliud quaerunt, ut Sanguinis nomine insigniamtur. Haec igitur haematotis secundum nostrum conceptum idea est, in cujus examine cuidenter liquet, non omnes chyli particulas codem tempore , sanguinis naturam ingredi , sed alias citius , alias serius,
juxta earum diversam compagem, qua vasa subeuntes , potiuntur. P tet etiam non eandem esse sanguinis
in omnibus animalibus, chylum insiti substantiam immutandi vim, sed in aliis vegetiorem , in aliis languidiorem , prout magis, vel minus activis principiis Sanguis ditatur,& prout principiorum activitas m gis , vel minus sub regimine Nat
Sanguinem phoenomena , tranlitum faciamus; sunt autem luec calor, rubor, fluiditas , motus , tenuitas,
gravitas specifica, & segregatio in Partes : De hac ultima, sicuri de
rubore Ac motu , praeter jam cxposita, nihil est, quod in . medium
Producamus ἔ nonnulla letiam dixtimus de calore , sed multa adhuc stipersunt addenda; pluris enim cum
fecerunt Antiqui, aded ut supraesemcntarcm naturam aliquid sepere , analogum clemento stellariun, existimarint ; ερ Recentiores non minus de eo commenti simi, flammulam nescio quam , aut . ignem
Naturae introducentes , a quo ille dependeat , ut apud Gallendum, V Villisium, Hoget .andum , aliolque
videre est. Veruntamen, si doctis simorum Virorum .uctoritate posthabita , uni rationi, de veritati litandum sit, neque ullum admittere tenemur in animalium sanguine, c lidum innatum, quod a malla ipsa sanguinea div crsum sit, aut a relia quis calidis alienum ; neque in comite flammulam ullam, aut ignem, a quo accensus, dc deflagrans sanguis calorem participet. Quo enim ad calidum innarum, illud omnino superfluum est , Ee sine actione; nam cum a salphureis particulis, ut dicham est , omnis fere essicientia caloiis dependeat, hςque , suis agiatationibus idoneum locum cum ii beant in sanguine, fomitem vero, cum in chylo, tum in fibra sanguinea , quae instar elycnii est, a quo quidquid calori conservando est pus, iugiter elevatur , ita ut fibra sanguinis quodammodo humido radicali Antiquorum corrcspondeat, quod continuo a calore depascitur; utique nullam videmus necessitatem aliud calidum admittendi, quod ex ejus Auctorum pla itis, praeter cia sectus supra dictos , sensu, ratione.& experientia duce explicatos, nil debet eficere ἱ Superfluum est igitur quodcumque ponamus innatum calidum praeter cinguinem, Ac preiacus loquendo, praeter sulphureas
55쪽
particulas i pluis sero innatantes &concitatissimo motu agitatas. N que majorem plausum merentur , qui vitalem flammulam comminiscum tur , tanquam caloris auctricem ; li- . cet enim nulla flamma, aut ignis sine calore sit ; frequentissime t men calor sine flamma consistit. Flamma sine aere este nequit, non item calor, qui etiam in vacuo
Boyleano se m expandit absente aere. Calor in humido aqueo deest, & aliquandiu durat, quod i men & ignem, & stammam extimguit. Calori opponitur frigus, Zod tamen nullo modo igni, aut
ammς officit; uno verbo antecedit ignem calor, licet, & comit tur , & lubsequatur, nimirum quia Opus est, ut combustibilium corporum sulphureae particulae in motum adigantur, antequam in ignem, aut flammam erumpam. Adde quod neque ignis succederet, nis sulphureis particulis impetu exhalantibus nitrosi, & tartarei actis sales occurrerent , qui earum volatilitatem coercendo, illisque se se intricando ellicerent, ut sensibilis evaderet, quae alias, praeter caloris sensum,
nullo indicio se proderet, sulphvrcarum pariicularum eruptio; r mora enim, quam apponunt acrei
sales evolanti sulphuri , in causa est , ut illud copiosius congeratur, unde magis intensius calor ; & ut verticalem directionem partim retrahat , partim in obliquas, & magisti Zontales convertat, undc in particulis aetheris undulationes illae comtingunt, in quibus consistit luminis actio, ut serὸ ad evidentiam ostendit, in suo Trachadu de Lumia
ne nostrae aris fulgidum Lumen Hugenius. Praeterea a 2q in motum vehementissimum salitas particulae, obvia quaeque corpora distolvunt, unde aliquibus calcinatio, aliis ustio, & incineratio, aliis in auras resolutio, omnibus vero tandem fi lio contingit; quare urendi, novumrque ignem producendi facultas, non
in solis sulphureis particulis, sed
in earum, cum catin aereis copulatione, & motu consistit. Hςc de natura ignis vel leviter tacta, sus ficient ad ostendendum, licet ignem indispensabiliter comitetur calor, aliud tamen esse calorem , aliud ignem; illum enim efficiunt sulphureae particulς, subtiliat et quidem, &motae; hunc vero illς eqdem cum alibus aereis colluch intes, sine qui bus nullus ignis. Cum igitur in Sanguine , & corporibus animalium ubique sanguine persesis, qui ali quin aqueum fluidum est, nulla
possit naturaliter acrearum particularum cum sulphureis combinatio contingere, ut ea fiat, quq in aere. lucta, profecto nullus ignis, neque ulla flamma, aut cordi, aut sanguini ineste poterit, at solus calor , qui tantum a flamma alienus cst,
quantum effectiis componentis a to
76. Non minus pariter falluntur vitalis flammae Assertores, cum culsexistentiam a Luce , quae in piscia 'bus putrescentibus, ovis lacertorum, Glacis Oc. observatur , dedi cunt; quamvis enim lux infer ignis proprietates, & effectus recenseatur, non ea tamen est, ut absque igne elle nequeat ; quid enim impedit, qud minus undulationes iis suntles, quae
56쪽
quae ab Ignis agitatione proficiscum tur , per 'poros membranarum , sttur, etiam aliis motibus ςtheri im- quibus non satis coercentur, evo-ptimantur An excitabitur in reti- lantes, ita & cunctis partibu , calo. na igniculus , cum presto exterius rem communicat; non omnibus taoculo lucis scintillae vidcntur obver- men aequaliter, sed aliis plus, aliis
sui 3 quis calor in noctilucis est minus; ctenim ubi copiosior est quis in piscibus 3 quis in Luna- sanguis, ubi magis agitatur , ubiti lumine quod licet magnis laetior est sulphurearum particula-Dehimhausii Doctissimi Colleὴς rum proventus , ibi etiam pluvientibus recollectum, nullum in calorA parti impertitur. Hac deseco lentis . sive radiorum unione, causa sit , ut circa pulmones , &caloris au endum exhibuit, quam- cor , quo totus coofluit ab univis aptissimo thermometro experi- verio corpore Sanguis , ubi volamentum, non ita pridem tentatum tiles chyli particulς primo se se
truriς. Si igitur frequenter nullus acris particulis agitatur, ubi cele- lumini calor comes est, qui adeo riore , a corde reccpto motu urge igni essenti .ilis est, ut idem sit di- tur, ibi etiam, quam alibi, calicere ignem non calciatem . ac D dior sit sansula, calidiores & par- quam siccam, patet cvidentcra lu- tes , & viscera rcmotiores verbmen sine igne excitari posse , ide, contraria rarione, regulariter cal que a prςlentia lucis non satis ar- rem remissiorem participent. Sic mi ignis, aut flamine existentiam. γς partes majoribus irrigant ut Quare non praeter rationem est . si vasti , calidiores sunt illis, qui mi- eodem modo, quo omne calidum noribus potiuntur ; atque hinc f innatum, sic quamcumque stammu- istum est, ut membranae, olla , dclam vitalem , aut in corde , aut eartilagines. censeantur partes cor-
in sanguine agnoscere recusamus. poris fiigidissimς, non quia sangui-Quod si quis lugem, de praepetem ne defraudentur , sed quia adeo sulphurearum particularum a crassa- exilibus ditantur venis, & arteriis, mento sanguinis eruptionem , qua ut neque in iis multum possit agi- nihil milius inchoamento flammae, tui sanguis , neque colorari, si velit flammam dicere vitalem, per quin etiam paucissimus , Ex his me liceat, sed flammam asseret, ne- apparet nullum esse partibus insique lucentem, neque urentem, id tum temperamentum , sed illud, quod, quam bene sonet, esto Phil quod habent . a languine , de dilogorum judicium. jus distributionis modo , potio s. Poreb sicuti sanguis sulphu- smum sortiri. Non est ergo , reas qubcumque secum trahit par- quod miremur , cor viscus esse calidissimum, id quod sesellit vitalis flammae Propugnatores , qui
57쪽
ab excedenti caliditate in corde , necet statem ardentis in eo tamitis deduxere , cum non alius sit in corde fomes, priter sanguinem tr.m
6. Fluiditas sanguinis partim ab aqua est, quae sicuti liquidit tem a Natura participat , ita etiam particulis , quas sibi immiseet,
eandem quodammodo communicat; partim a motu cujuscumque generis , cujus beneficio graviores, &leviores partes, ne iubsidant , vel evolent, impediuntur ; partim a tenuitate particularum , a qua est, ut graviores aqua plurimam ostendant ad descende um resistentiam, aucta in ratione ad molem superficie ; leviores vero poris occurrant,
quibus irretiantur , unde facilior mixtio, & ab hac promptior ad fluendum proclivitas. 77. Tenuitas vero auguinis, que omnem captum superat sperluit
enim vasa adeo exilia , ut omnem
renuant comparationem in in ejus substantiae subtiliatione, & exacta rectificatione, de qua saepius ante hac egimus, radicata cit. Tandem gravitas specifica , aliquant γ maior gravitate aquae , evidenter oritur a mixtura materierum
aqua graviorum , quales ingredi sensu inis compositionem, suo loco Irobavimus. Sicuti enim aqux B-e aliquo imbuta, gravior redditur , quia unum corpus cssicit cum sale aqua graviore, ira quoniam in unam substantiam cum aqua rediguntur , diverta partes ea graviores , ita compollius ex omnibus
sanguis, oportet , ut maiorem nancis eatur, quam aqua gravitatem.
8. Iam ad pii nomena sangui ni succedentia accedendum est , inter quae illa tantum teligemus, quae
ad secretiones artinent, alias enim cogeremur integram oeconomiam animalem hoc loci retexere. Ostendemus igitur allattain a nobis Sanguinis naturam , optimc convcnire naturae fermentorum, Sc ali
rum humorum , qui a languinea mula ope glandularum sejunguntur. Antea vero animalis separationis idea prae oculis ponenda est, quae quia glandularum ope celebr tut , ided ab harum structura exordiendum est. Ad glandulam quamlibet arteriosus canalis sanguinemvchcna transducitur , cujus ramuli
in plurimis divisi propagines, sibi
invicem in rctis modum occurre
tes , ipsum glandulae corpus ii rigant, Advectus sanguis , a venis simili ratione disseminatis, allor tur , Sc quod reliquum cst , ad dextrum cordis thalamum reducitur. Vasorum ductum sequitur nervus
surculus, ctui ct ipse per totam glandulae substantiam leargitur. Licet communia haec vala toti glandulae prospiciant, non idia tamen ubique cod munere funguntur. Quae ad nostrum finem pertinent vasa limi , quς per mem branam quandam, modo in veluculae, modo in formam tubuli e fictam , disteminantur, ab his enim peculiare ossicium praestatur ; nam cum adveniens sanguis in lacunas essundatur, quae inter arteriam , ct venam mediant , partem sui
aliquam Inibi relinquit, quae in
vesiculam, vel tubulum praedictum transeolata, novi liquoris denomi-
58쪽
nationcm nanciscitur; cumque u
scule cuilibet vas quoddam appendatur , quod excretorium dicitatur , idemque succedat in fine tubuli , quoties non in vesiculam, sed tubulum secretus humor deponitur, fit ut hic a pr.edictis excretoriis vasis alio deferatur ad constitutos Nature fines. Atque
ut novo succo impetus communi cetur , quo viam suam possit emetiri . & facilior reddatur ejusdem a malia sanguinea separatio, Natura carneas luperaddidit fibras, vel glandulosum solliculum ci cumuemcntes , vel alia ratione sibi ipsis implIcitas. a quarum diverso positu , tum de solliculorum agglomeratione exicrior glandulosorum corporum configuratio
resultat. Ex hac generali glandularum descriptione oritur quidem generalis glandulς idea; sed disterentiς a variis accidentibus desumuntur ; Vesiculares quippe sunt stan- duis; quariun sollicullas in vesicam
parvam conformatur; vasitς verb, quae in tubulum, seu vas par um, sulun primo humorem elutriant; Si
vesicularium glandularum plurus in
unum veluti glomerulum uniantur , fit glandula conglomerata ;si paucae . & pluribus carneis fibris intersepis , ita ut composi-rum, olivarem quasi figuram habeat , conglobata. Si praedicti; vesiculares glandule seiunctis sim,
vel miliares , vel lenticulares , desumpto ab externa figura nomiane , ira digitantur. Sic 'aliae oriuntur partim ' ab externa , partim ab interna confirmatione glandu-lai lim illisci tiς, in quibus mul-
tum quidem . sed lerib, ludit No
79. Ratio, qua pars Sanguinis ab erus massa in solliculum transit , senilium Omnium subterfugit testimonia; quo circa plures ab Auctoribus venundantur hypotheses, inter quas illa temper caeteris prςitare mihi visa est, quq lupponit dctorminatς magnitudinis, &figurς porulos mcmbranis lacreticibus insiculptos reperiri , supra quos cisusus , S agitatus , malo ri , vel minori impetu, sanguis, ut in cribro fit, determinatas 1 inat secederc particulas, retentis iis, quq vel incommensurabilem habent cum foraminulis figuram , vel crassioressent, vel quibus Sors favet, ne sororum aperturae applicentur. Cum itaquc non cjuliacm generis sint separati a Sansuine liquores, e
rumque divorsitas, vcl a varictam te componentium, vcl ab eorumdem diversa proportione , dePendeat ; oportet , ut in memor na secretice alicujus glandulς, pori non modo diversum schema lia beant, ut diversarum figurarum particulς , quantum opus cst, per eos
aditum habere possint; sed qui uni figurς sunt , ad eos, qui altera potiuntur, statam habeant proportio nem ; quo posto, evidens est, a p Iulorum numero detei minari s cernendi liquoris . copiam ; ab c rum figura seligi detcrminatas substantias , & a diversae figu-rς porulorum ad inviccm proin, tione . scri , ut diversae. lubria tiae eam inter se rationcm h beant , quam pollii Iat separati lia quoris natura. blis omnibus idciri
59쪽
in glandulosum solliculum decidentibus, factaque eorundem confusi isne, aut mixtura quae a carnearum fibrarum constrictione, Se succo dente motu promovetur in novi liquoris apparentiam manifestari necesse est, conjuncta praecipue aque portione, cui aliquando sui potulide Itinantur , cum ejus magna vis esse debet ; aliquando non , satis patente exitu per eos , qui aliis substantiis dicantur , quos omnes prae sui tenuitate , sere aequaliter perluit. 8O. Separati hoc modo liquores , modo simpliciter exerementitii sunt , ut urina, & sudor, qui propterea extra corpus emittuntur
modo inutiles quidem respectu Sanguinis , dc hac ratione excrementa sunt i utiles vero alteri cuidam
rum etsi Natura excretionem mo-
Ilatur, non absque usu tamen id estidit; alii vero neque ex emen titii sunt, neque ulla ratione inuisules , sed actionibus inservientes , ut liquidum nervorum, & lympha. Conuievere nonnulli praedictos omnes liquores , nomine serment rem insignire, meo saltem iudicio, perperam , cum multi ex illis, nutin , aut sermentationi, aut mixtio ui , aut exaltationi, aut mixtioni, aut praecipitationi famulentur, ut patet in excrementitiis, qui irrevocabili exilio damnantur; alii ve- di meehanicis actionibus tantum
modo manus ferant adiutrices. Pluribus tamen fermenti nomenclatuca denosii da non est , S sunt illiaeci pae, qui primae coctioni quo- dethidui destinantur , quique san-
guini denuo a tanduntur ad novas laxitates &c. inducendas. Absit autem, ut ulla sermenta in partibus solidis . aut visceribus, praeter
secretos liquores , constante natura agnoscamus , a quorum actione
haec, vel illa dependeant, quorum non satis causa se prodit. Contra haec enim jure optimo irascuntulnonnulli , eo quod sint ignorantiae asyla , & in locum facultatum, de spirituum , quorum nominibus ad . huc reboant mirum , quanto literatorum scandalo antiquitati ata dictoruin scholae , suffecta. Sed quorsum haec ' nobis praecipue , quibus onus incumbit examinandi
secretorum liquorum naturam , ut pateat , Corum materiem nullam
aliam esse, nisi eam quae in singiline observatur. 8 i. Itaque ne per omnes separatos a Sanguine humores excurrore cogamur , prael tantiores tantum
assumemus; scilicet nervorum liquidum , lympham , bilem , pan- creaticum succum , salivam , stomachica set menta , urinam, semer & sudorem , a quibus omnibus breviter nos expediemus. Nervorum
liquidum duplici constat parte , volatilillima una , crassiuscula altera I illa ex salibus volatilibus rectificatissimis ad ultimum omnino vola tilitatis gradum evectis , constat squibus idcircb summa mobilitas , promptusque quidam elater comperit , a quo tens nervi sensus participes fiunt; ne vero nimia mobilitate agitati spiritus hi, animales
dicti, vasorum texturam evaderent,
eos fluido quodam coercuit glutia noliote, una cum iisdem sic icto .
60쪽
quod colliqua mento illi, quod inescat sicula ovi observatur , mea saltem sententia , analogum , nisi homologum est. Hoc per nervorum tubulos excurrens, efflatis in apicibus filamentorum nervosorum
spiritibus, subsidet, praebetque augmentum canali, per quod eb delatum est, quodque a supervenienti liquore apertum detinetur, sicque augmentatio partium contingit, quae
idcirco in duobus primatib consistit , canali videlicet fluidum primo dirigente , ct fluido canalem
producente , sbique novas vias , va r.e dilectiones parante. Quid simile contingit in fluminibus , quae per paludes excurrentia , suos alveos protrahunt, elevatis hinc inde ripis a subsidente limo , ab eiusdem staminis aqua delato. Utrumque autem hoc liquidi nervorum principium , non est, quod dubi . temus ἀ sanguine hauriri polIe; sa les enim volaciles , ut diximus , in eo Iuxuriant ; glutinosus vero liquor Slutinosum voco ab essectu non in se ab adusto sulphure fusis tenuissimis salibus coacto , &aquae immixto, trahit natalia; quae omnia non Osunt in sanguine. 82. Pancreaticus succiis at halico
urget, & nonnihil volatili sale, cujus partium porositas a combinatione est , pauco sulphure , eoque subtili, & multa aqua ι hinc acidus frequenter evadit, nam volatiles sales . quoniam comminuti , si exaltato sulphure ,.quo ad volatilitatem evecti sunt, spolientur , destiunt in fusionem, & si talim figuram habeant, quae ad aciditatem conserat, acidi, si alia, aut salsi, aut austeri &c. fiunt. Saliva gluti noso liquore, inultis salibus solii
iis, praecipue laitareis, impregnato , multoque azre , componituro
Semen spirituosiores, & activiores sanguinis particulas , animalibus spiritibus analogas , d copiosiore
glutine coercitas nancis itur. Sudor tenuis quaedam urina est . a qua non differt, nisi contentorum pro
eortione , di partium tenuitate: initidote enim subtiliore sunt partes, partim necessitate naturae a sanguinis massa liberatae, partim studio eliminatae, & paucum Phlesina, ex quo fit, ut per modum iniensibilis effluvii abeat, cum aqua sitfliciens deest; in sudorem vero densetur ,
cum ejus maior est proventus. De urina , stomachicis fermentis , bile, & lympha, quae supra diximus,
hie locum habent; unde ea repe tere operae pretium non est. Cirin igitur piaedictorum succorum cCnt tinta omnia jam in sanguine prae- extiterint, non admodum disti cile
est judicatu, nihil inisse set mentis, ct liquoribus ab eo secretis, quod ab eodem non potuerit subministrari s idedque adductam in hac
exercitatione Sanguinis naturam iis etiam , quae sanguinem consequuntur, abunde sati, acere. Si. Pio hujus dilscitationis coronide , remanet solvendum Pto-blema, quod sena mam involvit difficultatem , stilicet undὸ fit, quod licὸt, consumpto in functionum
usu satagnini, novus succedat ex thylo g neratus ; adhuc tamen plocedonte aetate, sanguinea re alia ita,
lan uescat, ut aliquando usui nuptarctaatur, ob idse necessitii ini/