장음표시 사용
241쪽
m Nacco equi inbigne Concillum
lii honorem promeruit , datis enim litteris Eugenius Papa ecclesiae Coloniensis Metropoliticam dignitatem cum pallii usu , aliisque privilegiis concessit . 3. Ubi post plurima de Coloniensis ecclesiae dignitate,
& privilegiis , subdit . Pallii quoque Uum . oe vivificae Crucis Vexillum . atque Naceum . insigne videlicet fesivi equi . quae praedecessoribus tuis a no Iris praedecessoribus concessa sunt
suo tempore suoque loco ferenda nos tam tibi, quam tuis fuc. cessoribus confirmiamus oec. ut nulli etiam , nisi Rom. Pontifici subesset . ut propterea primum Iocum in synodis lene. Tet , ut Regis Germaniae consecrationem perageret , sui juris esse addidit , & ut septem suae ecclesiae Presbyteri Car. dinales crearentur , qui dat maricis induti , & mitris ornati in solemni oribus diebus cum totidem Diaconibus , R Subdia coni hus sandaliis calceati , eidem assisterent . permisit , ac data dicuntur Signiat sexto Idus Januarii indict. is . anno In- eam. II SI. Eugenii Papae septimo , id est hoc vel sequenti anno quae Arnaldo Coloniensi inscripta legitur . sed e unde in successori restituenda est , nam Arnaldus ab ossicio suo suspensus . nullum ab Eugenio Papa privilegium promeruerat . Nacco autem , seu Nacto equi festivi , cujus ibidem mentio . purpureus pannus seu stragulum est , quo equus orna hatur designatur ; Hinc ut a Pagio adnotatum est . Jacobus Stephanescus Cardinalis de coronatione Boiai facti octavi cap. 9. ait . Post ipsum quadratus equus detextus ut ante, velat que rubro scarlati tergora nacto , Craneus ad dextram peisitur ; id est equus albus , sed de Nacco , vel Nacto vide Ducangium in glossario . 4. Anno decimo sexto Stephani Regis Angliae . aii Hunt inde niensis lib. 8. Neobaldus Cantuariensis Archiepiscopus . - VIoIicae sedis legatus tenuis Concilium generale apud Londoniam in media Euadragesima . ubi Rex Stephanus, Ilitui suus EWiachius , o Angliae Proceres interruerunt, Io Iumque illud concitium novis appellationibus iurenduit . In
Anglia namque appellationes in usu non erant . donec eas Henricus Vintoniensis . dum Legatus esset, malo tuo crudeliter intrusit . In eodem namque Concilio ad Romani Pontilicis audientiam Ier appellatus es ornamentum . s. Hoc etiam anno Eugenius Papa Joannem Paparonem Cardinalem legatum is Hiberniam misit , ut in eam in
242쪽
sulam pallia deserret . quatuor Archiepiscopis tunc primum ibidem creatis , apud Armach scilicet . apud Casset . apud Divaliue . & Connath . De ea legatione , gestisque haec narrat Joannes Haguli an densis ad annum II s 2. seu Iisi. Hudiebus appulit od Tanainatha in Drtumbras Ioannes Pre1Ο- ter Cardinalis directus Apostolice Sedis Legatus cum PaIDis
Hiberniensibus directis . Paulo post : Scripsit autem Duoid Regi Scottae signi aηι de δε ct de causa adventuι tui . expci
ni Cordinalis , excellenter susceptur es , o cum eo quidam Epi opus Hiberatae : VenienIem itaque ad se Cardinaleis cis .co festum Sancti Michaelis , Rex o Iutur ejuι Henricus O. mei ob iue I ceperunt , ejusque favorem exstesis , o equiis devotis emeruerunt. Prosectus inde is uberπia in quatuor milia certis sedibus distribuit , geutemque in ea legi nuptia- ruis non osuetam purimum eorrexit . Venerat autem idem Cordiη alis Presbyter in praecedenti σηπo ad Regem Angliae .etii non acquievit Rex eo da uis praepare . nisi sideis daret e in hac profectiose Reguo Aulorum πώuum damnum fuerere c. de eadem inlli tutione quatuor Archiepiscoporum in Hibernia agunt Chron ologus Mailoro sensis as hunc annum , Hove denus aliique ; Hujus Ioannis Paperonis legati , summa cum laude meminit S. Bernardus in epistola ad Cardinalem Ostiensem . atque is ex nobili Paperona familia erat , quae die hus nostris . ait Baronius, in Francisco Paperone , in urbe defecit . 6. Epistola eadem qua Ioannem Paperonem ob legationem peractam laudat Bernardus . alterius legali seu Jordanis ad Corradum Romanorum Regem mitti . ut testatur Otto Frisingensis , male gesta Cardinali Ostiensi Beria ardus exponit; ut ea ad Eugenium reserat : Pertransiit legatur Pener de gente in gentem . de Regno ad populum alterum, farda , o horrendia vestigia apud nos ubique relinquens . a radice Alpium , ct regno Teutonicorum per omner pese Ecclesias Francic s. Northmanniae in circumquaque circumienι . usque Rothyma
chum tis Aposoluar repletit non Evangelio . Ied Iacrilegio. Turpia fertur ubique commisisse . spolia Ecclesiarum a portasse . formoseulos pueror in Ecclesiosicis bonoribus . ubi potuis . proin movisse . ubi ποπ potuiι, voluisse . Multi se redemerans, ne
AN. D l. tuor in Hi. bernia cumstituti . Bernard. ia
243쪽
pag. 487. epist. 266. De scriptis Sugerii AN
torsis per nuntios . In scholis . in Curiis . is triniis DbaIam se ipsum fecit : secularer, religiosi . omnes male loquuntur de eo . Pauperer . in monacbi . ct clerici conquerunIur de eo .mininei quoque suae professionis ipsi sunt , qui meth exbοrrent oe famam ejus oe vitam . me testimonium habet . a ab his qui inras , ct ab bis qui foris sunt . Non fle dominus Ioannes Paparonus . non se . cujus laus es ix Ecclesia. quippe honorificantis ubique minisserium suum . Legite literarhas d minst meo , ipse pirarie, quid de tali homine faciendum su. Ego liberavi animam meam . Dico tamen praecipitatione.
qaa soleo r Bonum es ei si purget ipse Curiam suam . Ο- β
ιibereI conscentiam suam ctc. Hactenus Beria ardus de duplici legatione . . Ob Sugerii Abbatis obitum , toti Galliae. & Benedictino ordini infaustum hunc annum fuisse adnotat Mabillonius. qui dum Hierosolymitanum iter meditaretur, ut afflictis ibi. dem rebus, si qua ratione potuisset , s.ccurreret , lento morobo correptus in octava Epiphaniae piis intentus operihus , Se precibus obiit . Sugerium infirmum , atque ad exitum properantem S. Bernardus , ut mortem laetus exciperet , litteris sitis excitavit . ec quanti eum faceret . 3c sincera charitate diligeret , indicavit , cui breviorem idem S. vir reddidit . eique gratias egit , eodemque tempore pene morti jam proximus ad Francorum Regem Ludovicum scribens , ecclesiam S. Dionysii commend vit , hanc , cum altera longiori epistola de ejusdem sancti viri obitu a Gulielmo monacho fratrihus sui ordinis scripta . recitat Mabillonius loco citato pag. 49o. Scriptis quoque Sugerius claruit , a Duchesinio tomo quar. to rerum Francicarum insertis r in Praeseictura Abhaliae S. Dionisii , quam per annos fere triginta tenuerat . Odio de Dio. gilo successor fuit , cujus initia turbulenta suerunt , ut Barorat auctor itineris in Orientem a Ludovico septimo suscepti,uam ejusdem electioni fratrum Nonnulli adversati sunt , graviorum etiam criminum insimulantes . ejus tamen innocentiam litteris apud Eugenium Papam S. Bernardus p rnpugna vit , auctori laicque sita esse cit . ut in Ahatiae S. Dionysii regimine confirmaretur : at de monachorum dissidiis jam satis ;plura dabit Mabillonius, qui hoc anno. ubi plures alios pietate . R doctrina praestantes obiisse adnotat; Ex his S. Remigii Abbas Odo , cui Hugo successit , ad quam per honoriis
244쪽
ECCLESIASTICA. 23stis eam Eugenius Papa scripsit epistolam hactenus inedi I. in h, u Gi, a Mabillonio relatam; Carlusianis etiam Anthelmo ad Bel' iij, Ii censem Episcopatum promoto successi Basilius, cujus laudes
prosequitur Petrus Clunia censis Abbas . eique gratias agens M.ABasilius respondet ; hoc tamen tempore , cum nonnulli e o. i. magna Carthusia monachi ejecti . ad Eugenium Pontificem prosecti L ssent . sine dilatione . aut Laris fictione ad Carthusiam remissi sunt ; at id aegre serens S. Bernardus , cum eo dem Pontifice conquestus est , S ut cautius ageret, hortatur, eademque epistola obitum Ra inaldi Cistercien fis Abbatis Pon- τω. arci.tifici narrat, eique GoZonem seu Gosuinum Bonaevallis Abbatem substitutum fuisse addit , quem ab Eugenio confirmari postulat, his subdit vir sanctus Valentinum Episcopum convalescere, quem utpote virum honum ex Casa Dei assumptum Obertum nomine eidem commendat . in fine autem epistolae se jamdiu infirmari viribusque deficere Bernardus scribit . Puer vester.
inquit plus solito is matur , guttatim defluit . forte mini.
me dignur , ut occidatur semia . O cito ingrediatur ad virum oe. Epistola sequenti Theobaldo Campaniae Duci inscri- p.rnari tapta , se pro ejus filio impubero ecciusiasticas dignitates no beneficia puequaquam impetrare posse aperte testatur ; Nam honores . ro impetrarercelesiasticas dignitates non ignoro debere his , qui eas rigue rem -x fecundum Deum administrare velint , ct postuI ; Porro eur i aequiri parvulo filio vesir' precibus meis . vel deseras , nec vobis justum . nec mihi tutum esse noveritiι e. at alia ibi. dem de beneficiorum plurali tale obtinenda addit , tanti l ne viri digna .
8. Non minimum quoque moeroris hoc eodem tempore Nicolainoi S. Bernardo attulit Nicol .ij Clarae vallensis monachi. & Beris rit S. Be
nardi Abbatis notarii lapsus , seu desectio . qui Bernardi in- di δῖ dul/enlia & henignitate abusus , non tantum epistolas ejus nomine , eo inconsulto , ad diversos scripsit ; sed ei iam ejuss illum in malos usus adulteravit : quod Bernardus. tacito Nicolai nomine . Eugenio primum significavit his verbis .
Periclitoti fumus in fulsis fratribur , O multa littera falsata Iub fassato sigillo nuiro in manus multorum Deflerunt , O ,
quod magis vereor etiaM nisue ad vos dicitur falsitas perpo- aste . Sed tandem , cum res in publicum vulgata esset tu. nestum ejus calum , non jam dissimulato nomine , in alia ad
245쪽
Martyrium S. He ricia 6 HIs TOR A
ad eumdem Eugenium epistola sic deplorat . Neο συι ille exiit a nobis , quia non erat ex nobis : exiit autem foeda pos se relinquens pestigia . Et ego longe ante hominem noderam et Ied expectabam . ut aut Deus eum conperteret . aut inllar Ju
dae ipse se proderet ; ρτο ct factum ess . Praeter libros , de .
narios , in aureol multor . in ipso exitu inventa sunt super eum sigilla tria : unum ejus proprium , alterum prioris . Ier- Iium nostrum : De turpitudinibus ejur , quibus Ierra sordet ,
fuctae sunt omnibus in parabolam . Dpersedeo polluere la.
bia mea . Deseras aures . Addit ger nardus, quod si ad Eugenium . ut jactitabat , se contulisset , dignum esse . si quis alius perpetua inclusione , seu carcere . Hanc Nicolai monachi proditionem ad annum It 46. narrat Baronius . tardius tamen id contigisse . aut fraudem ejus detectam se i se ad notant Mabillonius , & Papius , hic autem impostor ut sit pra- citati auctores adnotant post varios vitae suae casus post varia rerum discrimina . tandem in Attrebat ensi monasterio , ubi olim sedem habuerat . rediit . ut constat tum ex epistola s9. Arnulphi Lenoviensis Episcopi ad eum data , tum ex ipsius Nicolaj epistola. ad Villelmum Remorum Archie. piscopum scripta non ante annum it 76. quod Villelmus ad hanc dignitatem promotus est . In hac epistola Nicolaus Uilis Ielmo se gratum exhibet , quod ipsum receperit intra sacrarium suae familiaritatis , & quod detractori suo aures non prae huisset . Deinde se excusat , quod ab ejus conspectu tam diu abstinuerit , haec scribens : Extusabo me de dis nullate i ineris , de longinquitate regionis, quae es inter Remensem Mybem , Arremorensem ecclesiam 3, ubi proinde tunc degebat Nicolaus e Sed iIer brepe , via plana . oe plena in circuitu amicorum meorum . In eo etiam vel maxime Nicolaus vani. latem suam prodit , quod de mu Ititudine amicorum , ut olim etiam tunc gloriabatur . Sic in quadam ad Henricum Campaniae comitem epistola , eodem sere tempore scripta glori tur se ab ineunte aetate placuisse magnis , & summis principibus hujus mundi: Sed tibi singulariter ex dominio naturae debeo qui quis sum . ut pote in Campania natus e ct ex obsi. cio amicitiae quidquid postum . Sed de hoc Nicolao satis Iu
9. Hoc anno S. Henricus Finiandiae Episcopus , postquam eorum plurimos ad fidem Christi convertisset ecclesiamque
246쪽
inter barbaras gentes sundasset , impiorum factione martyrii coronam adeptus est . ut Joannes Magnus Olaus dictus in Gothorum , Sue o numque historia lib. l9. cap. 3. refert . atque hoc anno contigisse in Metropoli Uysalensi testatur ; cujus gloriosa gesta . ac praetiosam mortem auctor vitae ejus pluri-hus prosequitur a Bollando die l8. Januarii recitata .
Io. Hoc etiam anno Gratianum monachum decretorum summam . seu concordantiam discordantium canonum vulgasse passim eruditi tradunt , quem etsi Clusii in Etruria natum . ac Benedicti num monachum . fratremque Petri Lom. bardi fuisse nonnulli lcripserint, incertam tamen adhuc ejus. dem originem , patriam , annum , locumque obitus esse adnotat continuator historiae ecclesiasticae Card. Orsi . Hoc unum constat ipsum in monasterio S. Felicis Bononiae docuisse, ibique collectionem canonum vulgasse , cumque Benedietini monachi S. Felicis monasterium Bononiense possideant. hinc ejusdem ordinis Gratianum fuisse scripserunt , at seculo un. decimo Camaldulenus monachi ibi aderant . ejusdem institu. ti fuisse Graiianum verosi milius est , quem ideo Classensem monachum fuisse nonnulli dixerunt . eo quod Classense monasterium Camaldulensium erat ἔ Ejusdem quidem adhuc extat epitaphium in monasterio S. . Felicis scriptum , seu po. lius ut ibidem legitur ab Aldrovando Bononiensis Reipublicae dictatore aere publico renovatum anno i 488. , ubi Clusinus patria dicitur . at tunc primum eidem inscriptum , aut immutatum fuisse verosimile cst . de his vero plura dabit accuratissimus Academiae Bononiensis historicus Sartius Camalduiniensis .
I i. Nunc pauca de Gratiani collectione addimus : quam is plurimas canonum collectiones praecessisse canonum studiosi non ignorant ; omnium prima canonum Apostolorum fuit , Romana etiam ecclesia a seculo quarto ineunte suum canonum Codicem habebat . cujus pars prima Rom. Pontificum decretales epistolas ab Siricio incipiens continebant . allera conciliorum canones , Nicenos scilicet . S alios : hanc Romanam collectionem adjunctis Apostolicis canonibus aliisque, auxit seculo sexto Dionysius exiguus , ac Rom. Pontificum ad Anastasium secundum addidit , eodemque sere tempore Ferrandus diaconus in Africa eanonum breviarium vulgavit ;In Hispania autem seculo sexto ineunte Martinus Bracarensis
diae a Gratianus monachus Iubms decreta lium vulgata Recthelti isti
247쪽
233 HIIT EI JLsu Cust, canonum Codicem . leu collectione in vulgavit , & in ea piis . iis a. tuta octoginta quatuor distribuit . ubi Graecos canones ab id in latinum re iuditos , alque latinos inseruit , explicavitque , nonnulla addens , vel demens: lirculo non, o incunte amplior collectio prodiit sub nomine Marii Alcrcatoris , in qua tamquam Sagenae missae in mari , quae bonos ac malos pisces colligit . Isidorus genuinis Rom. Pontificum decretalibus, Ianoaeorum Patrum auctoritatibus , adulterinas inseruit , ac insbam transtulit collectionem . quae ut genuina monumenta temporis decursu & ob defectu in artis critices receptae sunt . Eam denique provinciam ingressi seculo undecimo . R duod scimo Regino Pruniensis Abbas . Burchardus Vormatiae Epi. scopus , & Ivo Carnotensis , alias canonum collectiones ediderunt , iis praesertim auctae auctoritatibus . quas Isidorus in suam colle ilionem transtulerat ; Iisdemque vestigiis inlicerens Gratianus, quin immo novis etiam tum sinceris , quam spuriis
canonibus , & Ss. Patrum auctoritatibus augens , effecit . ut quo celeris copiosior erat, eo acceptior fuerit , ac ubique tamquam praecipuus canonum magister haheretur , cumque
hoc ineunte seculo Bononiam studiorum causa, & praecipue juris civilis, de Canonici , quod tunc maxime florebat . ex variis nationibus adolescentes confluerent . eorum opera factum est , ut toto fere orbe Gratiani decretum reciperetur ; Id etiam ejusdem collectioni auctoritatem conciliavit . quod ad Scholasticorum , & Forensium usum eadem collectio prae in ceteris utilis erat , dum de qualibet cauta in utramque par. tem disputat , ac pro utraque canones reserens , & pro viri. bus explicans , & in concordiam redigere conatus est To. tum opus tribus partibus constat . Prima distinctiones com .plonitur lol. ac de ecclesiasticis ordinibus . & ministeriis agit . Secunda Caulas . quarum quaelibet varias quaestiones, salis agitat . eique amplum de poenitentia tractatum inseruit De Sacra. Pars ierita de consecratione dicta . & in quinque distin mentis , Sa ctiones divisa . Gratiani opus Eugenium probasse . ac ut incri que ordi' i eadem iis legeretur jussitIe fctabit Cayeus ; At sicuti ad n
' ' iat Becchettius , triennio antequam Eugenitis Ponti sex crea caveus tom. retur , Gratianus Opus tuum vulgavit , ut in historia Bono. a. pag. ras. niensis academiae Sartius probavit , Hinc ei iam Bartolus Pa. edit. Oxon. tavinar Academiae sacrorum canonum prosessor . deinde Fel,
trensis Epit copus in suis canonicis inllitutio uibus advertit .
248쪽
Nemo eonile at Gratiani collectionem eam acictoritatem habere ut authenticum sit , ct qaidquid in eo exhibetur pim legis ecclesiasticae Babere . Neque enim Gratianus aut publico jussu id opus effecit , neque quisquain ex Rom. Pontificibus illud probavit . & innumeris scatere mendis extra duhium est , in eoque expurgando , illustrandoque qii ampliarimi canonum studiosi ad laborarunt. quorum primus Antonius Augustinus Episcopus Terraconensis recensetur, novissimus vero hac nostra aetate Berardus in Regio Taurinensi Atheneo sacrorum canonum professor . quare ad euindem Augustinum Terraconensem Antistitem a Balugio editum . & illustra. tum , vel Berardum . de Gratiani decreto ejusque mendis lectores delegamus , aut ad supra citatum Bartolum . qui de veteribus canonum collectionibus usque ad Gregorianam , qua jamdiu ecclesia utitur . breviter, enucleateque agit; Interea cum inventis addere facillimum sit , hoc eodem desinente seculo Beria ardus Papiensis Praepositus, Faventinus pollea Episcopus alteram collectionem vulgavit . quam Breviarium existravagantium , appellavit . eo quod plurima , quae Gratiani diligentiam ellugerant , vel post Graiiani collectionem ab Summis Pontificibus usque ad Clementem tertium vulgata fuerant . in hac sua collectione retulisset ; Nec multo post alii Bernardum imitati , decreta Pontificum post ipsum edi. ta vel ab eo praetermissa vulgarunt ; Cumque supradictae canonum coluctiones privata auctoritate vulgat e suissent , Ii- herumque cuilibet esset , Romanorum Pontificum decreta , vel conciliorum canones iis in collectionibus relatas in dubium revocare . nisi certo constaret , eas cum authenticis convenire ; hinc Innocentius Papa tertius . Petri Bene veniani opera usus , decretalium suarum collectionem anno millesimo ducentesimo duodecimo , auctoritate sua conficiendam curavit. ac ad Bononiensem universi talem misit . suis mu.
nitam litteris . qua haec habet . Iunocentius Episeopus cte. Universis magistris . Icholaribus Bononiae commorantibus me. Devotioni perire insinua Itore praesentium innotescat Decretaler*VIOIas a dilecto filio magistro Subdiacono , tario no-sro compilatus fideliter sub competentibus titulis couoca. tar in nostris usque ad duodecimum annum contineri regi tris quas ad cautelam vobis sub baua nosera duximus Iransmitteη-
das , ut ei em absque dubitationis strupulo uti popiis eum rim. XXIV. H h opus
249쪽
Jasu Cna. opus fuerit, tam in iudiciis. quam in scbolis oee. atque hee
AH. II si . Prima juris canonici collectio est , quae publicam obtinuit
auctoritatem , post annum vero Ia II. quo L teranen se cov.
cilium generale idem Innocentius Iertius celebravit . al. teram colle monem edidit , qua & suas decretales post pri. mam collectionem vulgatas , & Lateranensis concilii canones addidit . eamdemque auctoritatem , ac alteram , huic quoque haberi jussit . Innocentii terili exemplum secutus est Honorius tertius ejusdem successor , ac constitutiones suas in unum colle dias Bononiam ad Tancredum misit . haec inter plurima
rescribens . Honorius Episcopus servui cte. Dilecti silio mu-giyro Taneredo Bononiensi Arabidiacono salutem c. ac novis quaestionibus semper emergentibus , quasdam se decretales epistolas vulgasse narrat ; Gai compilari tetimur . tibi iub bulla nostra duximus desinandar , quocirca discretioni tuae haec per Apostolica Icripta mandamus, quatenus eis solemniIer publicatis . absque ullo servula dubitationis usaris , O ais aliis recipis;ias . Iain in judiciis , quam in Ichoris , novam tan.
dem decretalium , canonumque conciliorum collectionem Gregorius nonus Honorii successor anno i Σ34 , opera ,& industria S. Rai mundi de Pennasori vulgavit ; eaque tantum tam in
judiciis , quam in scholis, quoslibet imposterum uti jussit .
quae sane ad nostra utque tempora , multis quidem a uiua perseverat ; ita ut quam plurimae praecedentium Pontificum decretales epistolae . quae ibidem insertae nequaquam fuerunt, legis vim , & auctoritatem non habeanI , nonnullae e conis Ira quae hactenus in canonum collectionibus insertae non fuerant , in Gregorianam translatae , vim , & auctoritatem promeruerunt . antiquis vero decretalibus suas Gregorius addidit , plurimasque etiam ex jure civili Romano. ad lites componendas aptas inseruit , ac quinque libris distinxit , superiorum collectionum titulos praefigens , auctoresque earum ex veteribus collectionibus Raj mundus referens , unde venia ei danda est, si veteres collectores secutus, & ipse aliquando erraverit , ita ut si quaedam non eum , quem praeserunt auctorem habeant . vel privati etiam auctoris sententiae occurrant , vim nihilhominis legis inserta ibidem habent, cum Gregorius , Justiniani vestigia secutus . omnia merito nosirascimur . quia nobis . omnis eis imparIitur auctoritat . Gregorianam autem collemonem auxit Bonifacius octavus
250쪽
anno I 98. , ac sex lum decrct alium librum vulgavit . quo Pontificum post Gregorium decretalcs , suasque plurimas inseruita, eamdemque auctoritatem huic sexto libro adtribuit . ac illustrioribus per orbem Academiis misit , Bononiensi scilicet . Parisiensi, Aurelianensi, S Patavinae. Huic altera seculi decimi tertii initio seu anno i 3I7. addita est . cui Clementinae nomen in dirum est , eo quod eam Clemens quintus digesserat . sed morte praeventus vulgare nequiverat , quam ideo sub ejus nomine Joannes az. Clementis successor , laluce in prodidit , eique ex suis conititutionibus viginti addidit , extra vagantes clictae . eo qood extra decretalium libros adjunctae fuerant ; Has sequuntur extravagantes commvn saliorum Rom. Pontificum usque ad Six luna quartum an no I II. in Romanum Pontificem ordinatum in quinque libros distributae ; Libro landem septimo decretalium totum juris Canonici corpus concluditur , cui digerendo Gregorius II. , & Sixtus quintus operam dederant . Clemens vero octavus cruditorum virorum opera , in lucem edidit, atque his de juris canonici ecclesiae Occidentalis origine &progrcssu, adnotatis, de Orientalis ecclesiae jure canonico, vel collectioni-hus canonum mulla quidem dicenda forent, quae in compendi timcliam redacta, longiorem tractatum exigerent ; quare ad eruditum Assem anum , qui quinque voluminibus haec illustravit, lectorem ablegamus: nunc tandem in viam,&ad historiam redimus.
S. Quem in jure canonico principatum ex decretalium libro sibi Gratianus promeruerat , eumdem in theologicis disciplinis codcm sere tempore Petrus Lombardus adeptus cst ob libros sententiarum vulgaios , qui utpote in Novariensi urbe , vel agro genitus, Lombardi nomen obtinuit , sententiarum etiam magister dictus ; qui cum in sacris litteris a primaeva aetate eruditus esset , in Gallias hoc tempore transiit . ab Lucensi Episcopo S. Bernardo Clarae vallenti Abbati commendatus , cujus opera , Rhemis primum, deinde Pari. si is theologiam docuit, eo successu . hominumque plausu , ut Parisiensis deinde Episcopus, eis alienigena , a Ludovico Francorum Rege electus fuerit , cum Frater ejus Philippus Parisiensis Archidiaconus, cui primum is locus oblatus fuerat, cum. que is eam dignitatem recusasset vel etiam Lom hardo, utpote diis gniori cessisset , Parisiensem eclesiam usque ad annum II 6o.' quo obiit , administravit ; Sententiarum autem liber ideo H h a diis