장음표시 사용
41쪽
Fui e &Ealiud Bullarum genus, quibus
nobilium ostia decorabantur. Verumba. Bulla nihil aliud insinuat , quam maius Imp. sigillum, majoris momenti conces sionibus ac diplomatibus, nec non Pragmatis Sanctionibus ad totum imperium & polieritatem pertinentibus, appendi solitum. Cum enim de gracissimis Imperii negotiis Caro Ius IV. praesenti constitutione cavisset, merito eam sigillo majori munivit. Synoedo σοιea itaque denogmnatione ipsa Sanctio Bulla, ab ejus appensione, appellatur, & quide cum apposito Aurea , tum ob appensi sigilli stateriam, quae aurum fuit; f Aurea enim est gentea Busta usi antiquitus Impp.in rebus maioris momenti, vel cum ad Reges scriberent;
ad matrem vero vel liberos scripturientes c νεί, quae inferioribus quoque communicata,
primo quidem Principibus & Magnatibus, postea etiam aliis. sic duo summa imperii Iudicia, Auli cum scit. & Camerale, Electores
item ili Principes Imperii hodie cera rubra, Comites autem & Civitates viridi utuntur,
exceptis iis, qui singulari privilegio Ius cera
rubra sigillandi acceperiit, quos inter Comites Mansfeldenses &c. Civitates,Constantia,Leybach in Carinthia, & Stetinum ac Coslinum in Pomerania,Scc. Plumbea denique sunt usi ad Despotas , Patriarchas & reliquos Magistratus honorarios scribentes. De au
42쪽
iverben soll. Cons. Feron. IV art. o. tum ob contentorum Sanctionis praestantiam.
a. Est igitur AUREA BULLA dussus. bene inita Sanctis Imperii ab Imperatore Caroalo IV. Ordinum Imperisconsensu,stro parte anteriore Norimberga, no reliqua Metis promu Iara, leges, euctionem cum r3mis atque corona rionem myreatoris, Electorum rura, aliaque Imperii acta gravissima concernenteου quarum quaedam consuetudinum receptarum confirmatoriae, aliae controversiarum definitivae, aliae novorum Iurium collativae,aliae jam latarum LL. re iterativae) eontinens.
3. ut Aurea haec Bulla a plurimis egrestis mactatur elogiis, quando ab ipsis dicitur
Lex Imperii Fundamentasis vid. Herg. I.
fectuum arguitur, & imperfectionis nota illi inuritur. Sed ab horum impetitione eam masculὸ defendit Limn. d. ι . Au-
43쪽
Isq. 'Author Aureae Bullae, ut ex descriptio ne patescit, fuit IMP. CAROLUS IV. Iohannis Regis Bohemiae & Comitis Lugel burgensis filius, ex altera uxore Elisabetha mencestat Senioris filia, in baptismate ab avomencestaus dictus, postea vero inter solennia Confirmationis sacra a Carolo Pulcro Franciae Rege, affine, apud quem pueritiae rudimenta exegit, Carolus appellatus, qui vivo adhuc Ludovico IV. Caesari, instinctu Clementis VI. ac conspiratione Balduini
Trevirensis oppositus, Verum nec tunc, nec
post brevi insecutam Ludovici mortem statim imperium quia se tenuit, varios nactus Corri vales, quos tamen tandem partim vi, partim donariis devicit, eoque plenam suc-eessionem impetravit, anno II 1 . Romae coronatus. Fuit caetera Carolus Princeps sermone affabilis, accessu facilis, literatus Ec literatorum Fautor maximus, Linguarum quoque, Gallicae, Italicae, Germanicae, Bo- hemicae ac Latinae, quin& Iuris peritissimus ac amantissimus, quod praeter generale Studium Pragae institutum, testatur fatis A. B.qμam ipsum mei Carolum IV. Imperatorem, non Bariolum,qui ejusdem fuit consiliarius, privilegio Comitivae ab ipso donatus, composuisse, plurimorum fert opinio. vid. Limn. ad A. B. prooem. Obs. 3o.
s. Causa promulgandi A. B. Impulsiva
44쪽
Electorum posissimum dissensio atque di
visio, partim ex ambitione, quae, dum primum quisque locum dc authoritatem in eligendo sedendoque Vindicarat, saepe simulis rates ili non semel caedes excitaverat s Exempla partimox discord, Heltione, quae,du simul& semel plures elegerant, vel minis Pontificum deterriti, quod uni promiserant, revocaverant, cruenta dc longos in annos durantia bella in Imperio generaverat, nata, fuit. Ad haec dissensionum genera, iisque annexa incommoda, tollenda, & concordiam ac unitatem inter Electores reducendam ac fovendam, unanimemque electionem inducendam, praese tem Carolus, probante senatu Imperii frequentissimo, promulgavit constitutionem. vid. Vsum A. cui consonat c. 3. g. a. c. . pr. Errant Lam adius f v. tr. de
vid. e. . f. 6.9 Carolum IV. ut filium suum mencestaum ad Imperii Solium eveheret, A. B. condidisse statuentes. Si enim haec Caroli fuisset intentio, haud oneras et EIectores juramento de non nisi apto atque idoneo eligendo. vid. A. B. c. a. f.2. Lippis n. tonseribusque notum, quis, qualis ac quantus fuerit vencestaus Caroli filius. Sed des to demum anno post ipse ei natus est, cum iam condita os et 1,B. Natus quippe ipse an- B no
45쪽
no 13ss. A. R. vero condita an . Christi 13
to Idus Ianuarii. 2Proem .subsin. 46. Conscripta est haec constitutio lingua Latina stylo tamen, pro more illius seculi, non admodum eleganti) eo quod Carolu, dpropensior in eam,quam Germanicam fueritk eadem non ipse modo frequenter uti, sed alios quoque illa utentes per benigne audire solitus. Quod vero eidem hoc licuerit, non modo Praxis antiqua, sed etiam usus ad hostra tempora continuatus, & capitulationibus Impp. a Caroli V. aevo in praesentem usque
mantea vel Latina I probant. Quamvis con- sultius Carolum fecisse putet Limna. ad A. praelim. Ob i. si linguam Germanicam prae tulisset, eo quod materia legis Germanos, German. Imperium, Nomis. Ne id, 'de ut scher Nationi concernat, persona Legislato ris ejusdem nationis, Linguam Germanicam pro vernacula habens, locus denique, ubi la Norim erga, ubi priores Constitutiones ad e . a . inque editae v. proem.
quasi in umbilico Germaniae sita, Metis ubi constitutiones, quae aca a4. sequuntur, prioribus adjectae. v. ea' a . r. itidem tunc η
46쪽
, temporis adhuc juris & idiomatis Germanici fuerit. Sed forsan etiam ideo Latina Lingua
eam edere Carolo ac Ρroceribus Imperii placuit, ut a Pontificibus Rom. quoque legeretur, quoniam illorum interesse credebatur haud ignorare, quae de omni Electionis negotio in .Germania placuerant. Successu temporis variae A. B. translationes factae sunt in Linguam Cerm. nulla tamen earum authoritate publica est approbata, unde ad quaestionum decisionem Latina potius quam Germ. alleganda, dissonat enim in non paucis a Latina, imo continet etiam quaedam, quae in textu Latino plane non teguntur, observante Limn. in prom. ad A. B. ω ad
7. Authographum hujus Bullae Francolaristi ad Moenum in Curia, quam appellant dii Homeri ceu in loco Elee ioni Caesarum dicato, sancte asservatur, literis monachalibus in pergameno scriptum, constans foliis 3. innumero auctores variant) estque sericis filis nigri & glauci collaris involutis transfixum, quibus rotundum Imp Sigillum, idque aureum, appensum. In Sigilli huius altero Iatere est Imperator sedens in Maiestate cum Coron a imperiali in capite, tenetqtae manu dextra Sceptrum Imperii, Sinistra pomum cum cruce desuper. A dextro Caesaris laterie
est clypeui cum Aquila , a sinistro clypeus v α cum
47쪽
Meum figura Leonis. In circumferentia legi tur : CAROLUS IV. DIVINA FAVENTE CLEMENTIA ROM. IMPERATOR SEMPER AUGUSTu S. In altera Sigilli
parte extat castrum magnum cum duabus
turribus, in medio inferius habens portam , eum literis: AUREA ROMA. In circumferentia leguntur haec verba : ROMA CA
ROTUNDI. Originale Palatinum Hei delbergae asservatum cum aliis documentis literariis,& Bibliotheca praeceIlentissima, tempore quo in anteriori bello Germ. Heide berga occupata fuit, alio perlatum. Exemplaria, quae typis exscripta, Varia sunt, ac pleraque mendosa, operae fuerit pretium Ie- fere, quae Limn. de variantibus his Ieisti otitius in obf. addit. adlib. I.I. P.
8. Quandoquidem verὁ Imperatores fide jurata in Capitulationibus ad A. B.conserva tionem strictam obstringuntur, facile patet, eam ipsorum arbitrio haud subes e, nec prolubitu ab iisdem vel abrogari, vel immutari posse. Consentientibus tamen Electoribus . ac ordinibus Imperii, pro statu de utilitate Reip. eandem tuto vel limitari vel renovaris posse, tanto facilius est largiendum, quanto est certius, post tempora Caroli non modo
tacito Llectorum & Ordinum Imperii consensus
48쪽
sensu, per eontrariam observantiam in mulistis, ute. gr. I. in ordine suffragandi. a. Iure coronationis. 3. Missae celebratione, cui Electores antequam ad Eleistionem Regis Roman. progrediantur, ex A.B ρrascripto un- teresse debent,Protes antes tame meorumque Legati, multoties secessierunt, aliisque I luri
ibique m addit. I ab expressa illius Sanctione recessum fuisse, sed & expresso Imperii co sensu, per octavi Electoratus institutionem,
ei in Electorum numero derogatum esse. Vid. Instr. Pac. ari. 4. quodad domum e. ibi: Imperator consentit eum Imperis in institutionem octavi Hectoratus. adda Straues. Disso.ιh. sequuntur Capitulationes Caesareae.
. Pauci in orbe Christiano Rhi Reges ac Principes, quorum potestatem noualiquo modo comprimat dccircumcidat inita cum ordinibus pactio, quae pro diversitate Rerum publ. vel Duciora vel plura continet capita, prout status cujusque Monarchicus purior est & liberior, vel magis aut minus temperatus, aut ex Aristocratia vel Democratia mixtus. De Imperatore quidem nostro id vulgo constat, Rei p. administratio nemineum, non , nisi certis conditionibus, quas omni studio se observaturum mediante sacramento promittat, ac in Scripturam re-
49쪽
α1 PARTIs CENERALIs id actas rei teratae obligationis causa subscribat, transferri. Vocatur earum Instrumentum usitato, sed barbaro, vocabulo CAPI-Tu LATIO,
si che obligation. Nomen autem .hoc Castipulatio hiabet a variis capitulis sive articulis , quibus constat. Capitulare enim est articu- Iatim pacisci, & Capitulatio pactio articulatim distincta ; Hinc Fransse. Irenio. in ColD- lgio fur. Publie. in Discur. Anis. Burgoia. DR. Infr. Pac. adpare. Disc. s. Capitulationes Caesareas, quae olim Leges Palatina die eban- Pur, docente Gouasio in dedicat. m.3 Constit. g. Imperatoria. 2m cii sirte verbrie iste Pacta ,
mnam in comm . ad Capit. Imm. prolet. ncit. ἔ-. pro etymologiae Latinae ratione Germantee
artiuess. Eruisti recte dici posse tradit, & alias Ad fersidi hs articui ober
Ceding appellari, in vulgus notum est. Io. Describit autem Capitulationem ina c. tren. ael. quod sit Lex Germano umr- secutus in hoc Carpetov. c. t. de L. R. G. section . Schuet.. v. r. D. . rhes. r. 9 qua perii administratio in Imperatorem designarum est Electum eertis eonditioni md ertur, hoe ν, ne tus Rem. Rom. Germanisae sub liber- 4ltate Ordinum ae venerabili. Ofaris authoritate forens ulti modo turritur ae convesiatur. Cae- lterum nostratis Capitulationia dc antiquae . Legis
50쪽
CAPIT II. . 23 Legis Regiae Romanorum, ad cujus eXem plum per Legem Regiam describitur,compa ratio parum habet simi Ie. Per Legem Re-glam enim absoluta.&infinita potestas Prin-cjiconferebatur, Capitulatio autem Imperatori non absolutum,sed certis limitibus definitum defert Imperium; L. Regia populus libertate se sua abdicabar, Capitulatio vero Civium Imperii libertatem firmat. Lex Resia semel lata duravit usque ad mutatum Imis perium , Capitulario, quoties electus Imperator, hactenus denuo praescripta, &tem po ibus Rei p. accommodata est ; Lex Regia ad potestatem, Capitulatio ad potestatis
normam sive exercitium pertinet. Si itaque Propter convenientiam in re o omen Capit tutationi nostrae convenire putat, valde vereor cum Straueh. Dis. Exot. Iuli Publ...th o. , ut hoc nomen rei sit conveniens, dc generis loco recte Lex Regia ponatur. II..Limnam a. c ait esse regulam ρotestatis Casareae ct administrationω Impori , esecto Regi Rom anorum ab Elesioribu3 ρraeseriptam ct ab eο-- dem me ante juramento receptam. Sed vereor etiam ut satis recte regula dicatur, antequam enim regula sit, pactum praecedat oportet, quod demum facit, ut, quam ante non habebat, naturam regulae, accipiat.
Ir. Alii Legem Imperii fundamentalem esio dicunt, qua Imperium timitat. Imperatori de