De plantarum, praesertim cryptogamicarum, transitu et analogia, commentatio, quam ad facultatem legendi rite adipiscendam ordini illustri philosophorum academiae Ruperto-Carolinae Heidelbergensis

41쪽

a semineis sparata, cum iithiis nonnunquam conjungiuatur umque florem hermaphroditum praefigurant. Haec organa sexualia Vero adhuc in perianthio proprio

non inclusa cie laliis per Onialibus magis confertis

tantum circumdata atque obtecta ). Ipsa constant ex utricillis celluIosis, clavatis, plerumque incurvatis, hastin podicellum brevem attenuatis '), et continent mas sam gelatinos, granulosam, pollini analogam, quae, utriculis apic in foramen satis amplum, rotundum aper tia, egressa taeniae vaporeae instar offunditur ). Immixta sunt his utriculis antheraeformibus sila conservoidea Paraphyses), quae vel vere silliformia sunt et, sicuti ea inter Fucorum sporas, articulata, Vel globulis serie conjunctis constant, qui intus granula sparsa simulant. sti utriculi praefigurationes tantum sunt organorum masculorum; nam nimis Ionge absunt a s

minois ac nimis arcis soliis perigonialibus circumdati, quam ut massa mucilaginosa eorum stigma pistilli attin gere possit. Ceteroquin ea ipsa pistilla abortiva deci dere videmus, ubi in blachno an ullaceo masculis

intermixta sunt, dum in aliis haec organa insuctus ecros cunt, ubi ab illis parantheris omnino secreta sunt. Pro pagulorum acervulos supra citatos si organis masculis adnumeremus, iam liberae pollinis vesiculas habendi sunt, ita ut cum pollinis permate plantarum perfectiorum con serendi atque organis masciuis multarum Orchidearum Et Asclepiadearum analogi sint.

42쪽

' l. 39. Vix ullam reperias familiam regni vegetabilis, quae

cyclum tam persectum atque concinnum Ostendit Et cujus formas habitu adeo inter se congruunt, ut Muscorum; attamen hic quoque eorum evolutionis orbem a centro quodam diversis in Viis perquirentes, conspicuos inve nimus transitus cum ad inferiores tum ad superiores regni vegetabilis series, et Musci praefigurationes sunt plantis vascularibus altioribus evidentissime respondesnies, qua sola re constat eos, si amilias sectitidum analogias et transitus conscripturi simus, supra epati

cas esse locandos.

l. 40. Inde a sporarnm germinatione ordientss, Ormatio nem primordio inter Conservas et Muscos ambiguam esse cognoscimus. Perpetuo prima oriuntur 1 articu lata, quae in quibusdam Muscis Veras in Conservas trans ire videntur, et quamdiu muscus egetat, radiculis o haerent D. Paulo post nonnulla ex his filis viridibus in plantulam coeunt, quae diligenter observata videtur gemmula tenera, prima plurium foliolorum rudimenta offerens Mox in circuitu singuli filorum fasciculi ut solioIa angusta imperfecta egrediuntur, quae tant Per soctiores sunt, quanto magis trunculus extenditiir. acus causa surculi et soli Muscorum, quamvis primo adspectu iis perfectiorum plantarum analoga esse vide antur, tamen nil nisi auctus massae cellulosae nisus formativus habendi sunt, cum e sola coitiones Iorum cellularium longitudine conjunctorum veris conservoi

deis sorinationibus evolvantur Folia iiiiii solis sibi is

43쪽

collutosis ab iis cantis latoraliter divergentibus et lamianis tenuibus iuxta positis Producuntur. In Muscorum soliis nec venae nec nervi cognoscuntur, et quem Vulgo nervum eorum nominant, nil nisi iliorum dorum stra tum est, quod e cellulis constat angustioribus et arctius conjuncta in quare Muscorum soli semper sessilia appa rent, atque cum nervo, quem dicunt, et utrinque margine surculo decurrunt Attamen et hic analogia offertur cum nervis foliorum plantarum persectiorum; nam si folium a nervi Iatere dissolvitur, quod ut plurimum in Muscis aquaticis obvium, nervi spinarum instar in caule remanent, et hoc in soliis quarundam persectiorum quoque plantarum animadvertitur. Muscorum structura igitur mere cellulosa ideoquo cum formationibus inferioribus consentit Attamen contextus cellulosus diversissimae est structurae, igitur V. c. in genere phagni has cellulas utriculi ritis siori videmus atqus bris spiralibus trajectas, qua re jam vasum spiralium plantarum persectiorum indigitatio ob lata. Muscorum soli verum etiam so ab illorum per sectiore structura recedunt, quod is pidermis porosa non est et ipsius caulis stratum epidemidi analogum solis fibris cellulosis angustioribus et compressis con stat. Sed inter cellulorum strata utriculi inanes ac lacunae oriuntur, in quas, etsi Musci diu exsiccati sint,omno liquidum invadit. Hac de causa Musci, sicuti Conserva aliaequs Igae, licet exsiccando emortui, tarnen, si nutatque immittuntur aquas, redivivi videntur, cum in ea sormam recentem redintegrent. f. 41. Quod ad generalem xternam soliorum somnatio nem attinet, nonnulla Muscorum genera et species V. c.

44쪽

Fissidens L Idea, Necher etc. evidentem cum iis Jungermanniarum praebent analogiam, et in iisdem g neribus, praesertim vero in Schistosted formatio

frondis simpliciter pinnati fidae ilicum iam apparet;

multa autem alia formarum vulgarium et cum Lyco podiacet vehementer congruunt. Etiam caulis soliosε divisus jam turiones laterales, gemmis persectiorum pia tarum analogos, proseri, non autem compositos soliolis varis convolutis vel plicatis sed consertius tantum dis positis. Caulis quoque muscorum, quamvis conspicuam cum caule plantarum persectiorum analogiam, viden tissimam stesndit ab eo diversitatem, cum non solum

superne non attenuatus, sed potius incrassatus sit et

hac re de forma stipitis ungorum podetiorumque L

chenum ommonefaciat.

l. 2. Muscorum radices tandem ex iisdsm lis articulatis cellulosis constant, e quibus caulis et solia haec fila saepius secunda sunt disposita, qua re radicula omnino Conferreae castaneae Dil . prae s seri habitum, in ramulos se dirimunt et fasciculum formant fibra rum subfuscarum e rutilarum B, quarum rami Priamarii paci, ultimae autem ramiscationes translucent ssunt et regulares offerunt articulationes Radico Musco rum igitur generaliter plantarum perfectiorum radix praefigurata, Attamen singulis ejus partibus Conservarum

iterata sormatio.

tions os the ritis planis etc. Tab. 72 et latrod. p. 61.l 'edinig l. c. ecl. II. Tab. XIII. Bartram gigant. Fig. 1. b. LXVII. F. I et . ab LXXII. Boum pallens. s. 1 et 2. Dissilias by Ooste

45쪽

41 ORDO VII. FILICES.

ad externam et internam structuram attinet, supra AcΟ-

ledonearum ordines adhuc comparatos ascendit et gradatim persectioribus appropinquat plantis attamen aliis rationibus ad priores recedit et vol organis quibus dam caret, quae ejusdem hujus classis infimas plantas analoga osserunt iis plantarum superiorum classium. Indo a formis, quae habitu, Dondo translucente, recer taculis thecaesormibus capsularum et eo, quod oris sunt destitutae, ad Muscos accedunt V. . Trichomines et 'menophyllum deinceps praefigurationes latiorum partitorum ac pinnatorum, quae in plantis persectioriabus reperiuntur, ostendunt, usque intra circulos tropicos arborum altitudinem consequuntur Palmisque -- logae fiunt, ut plures Cyatheae species et Polypodium

armatum. - Contra omnino Vestigiis carent sexus Edisjungentis, quae jam in Muscis reperiuntur, qua re cum infimis plantarum sorinis cohaerent, ita ut in iis transitum animadvertamus inseriorum ad persectioris structurae plantas Multae earum tiam parasiticas in aliis arboribus provenire solent, qua ipsa re, sicuti Musci parasitici, series praecedentes, quod ad hoc attianet, cum insequentium parasiticis conjungere videntur.

l. 4. Praecipuus ilicum character in s inest, quod in dorso Dondis seu propriis in spicis capsulas gerunt,

qua aut transversaliis dehiscunt, aut apice foraminibus sese aperiunt ).

' Brevem hanc definitionem susscientem puto, ut omnium Filicum character eluceat, si verbo Titieum non porro sensu illo lato Dissilias by Ooste

46쪽

Plantas hujus seriei jam prima evolutione inter Aco tyledoneas et Monocotyledoneas suctuant. Primum e

spoxis propriis perica iis Capsulis inclusis soliolum

rotundum, Viride, succulentum primordit ungermanniae seu Marchantiae instar oritur, quod terrae adpressum se expandit et infra ex uno puncto proximo margini, hic plerumque sinuatae, umbilicato- impressae, aliquiahus radicibus terras astigitur. Quo ex loco postea superne frons sensu proprio se evolvens provenit. Prima igitur Filicum formatio adgreditur ad soliolum cotyic doneum, quod tamon directione terrae adpressa a Coty Iedonibus erectis Vel supra terram ascendentibus planta

usuri simus, quo antehac v. e. innaeus, ilidenowitia et alii, qui hoc nomine diversissimas complexi sunt plantas, quae, ut notio verae Filicis perspicua sit, eidem ordini prorsus adnumerari non possunt. mill nowitia in libro, qui inscribitur Grunaria de ArduterIunde, Filicibus adscripsit Lycopodiaceas, Rhizospermas et quisetaceas, quae cuncta primarii characteribus ab illis disserunt. Eam potius dividendi rationem sequi mallem, quam clar Drengelius in libro, quem inscripsit Antei uvisur Kenninis de Gewιιehse. te uisi ter rabp. 89 107, exposuit Equidem vero opinione ducor, ilices, cum earum formae manifeste inter se conveniant tales habendas esse quae unum tantum ordinem, in quatuor familias distributum, constituanti inde haec sequeretur divisior

ORDO VII. FILICES.

Hac ratione eae, quae capsulas gyratas gerunt, tantummodo ordinis subdivisionem efficerent, ac deinceps ut familia cohaererent eum ceteris, quas prengelius simul in familia feroideartim complexus est et nomen Filicum optime toti ordini retineri posset. Dissiligo by Ooste

47쪽

rum persectiorum disseri, et hac sisrinde atque sorma et substantia ad frondem depressam Hepaticarum inferiorum accedit.

I. M.

In ilicibus comparandis partium evolutionem Sequentibus prima radix est obvia, quae rhizoma non raro firmum quin etiam tuberosum, structura cellulosae praebet proprie caulem enodem caudicem intermedium praefigurantem '), e quo radiculae capillares seu an quam funiculi fasciculatim egrediuntur. Cuius hiZoma iis plerumque obliqua us horigontalis est directio, a rissime perpendicularis, qua re sicuti figura saepius coralloideo dentata radicibus quarundam plantarum Supe riorem locum tenentium v. c. athraca, Dentariae ,

Cymbidi Corallorhizae analogum, et radicularum extremitates calyptra spongiosa instructae, quod in Lemnis, Gramineis, Palmis etc. conspicitur. Nonnullis in Filia cibus v. c. in Polypodio optanto Sin etiam e stipite, ramis, imo etiam v. c. in spleni rhizophyli Lin. et Aspidi rhizophyllo w. ex soliorum apice radiculaὐecrescunt, quod de persectiorum plantarum caule radicante commonefacit aliae v. c. Asplenium bulbi erum orsi. propria tubera agunt, quibus se multiplicant ac propa gant et ea re quoque plantis phanerogamis tuberisoris

analogae sunt.b s. In Filicum stipite primus contextus cellulosus pluribus vasum fasciculis suasibus spiralibus in vasa scalaria

transeuntihus utriculis adducentibus intermixtis reperi tur. Quae vasa sicuti in Patini Strata concontrica adhuc non Ormant, licet certo quodam ordino disposita sint,

48쪽

ita ut v. c. in stipitis paris inferiore Pieridis aquilinae crucem seu rudem aquilae figuram simulent. Maximam stipos Filicum cum Palmis analogiam tum praebet, cum arboreus sit, ubi eodem modo squamis et cicatricibus, quas frondibus dejectis relinquuntur, Obtectus est.

f. M. Eo quod vasa e stipit in rondis folia ingrediuntur, quorum substantiam ut nervi et venae pertexunt,

iam major figurarum Varietas essicitur, quamobrem prae sertim foliorum formae quam plurimas ostendunt cum formationibus perfectioribus analogias, quanquam articu

latio frondis in has petioli seu nervi intermedii adhuc in ilicibus non reperitur. Natura in iis sormandis praecipuam curam in frondis Ormationem impendisss vide tur, cum nullus ordo folia osserat adso varis et eleganter sormata. A figura simplici et indivisa, qua non raro soliis Graminearum, Orchidearum etc. similia, ad partitam ac Iobatam, et in plurimis ilicibus ad in natifidam atque pinnatam procedunt, et sic per a

nam seriem analogiarum cui soliorum formis Phanero gamarum, Praesertim Dicotyledonearum, transeunt. Iam

magis ad foliorum substantiam persectiorum plantarum accedunt epidemide, qua, sicuti stipes, vestita sunt et quae in dorso frondis plerumque poris est instructa ). Trichomanes autem et 'mmophyllum, ut uPra monui et hac re ad Muscos appropinquant, cum frondes eorum translucentesioris destitutas sint. Folia crebro in dorso

paleis seu pilis obsessa sunt, quod saepissime etiam in stipite obvium, et his paleis modo monstratur ad Lycopo diacearum soli approximatio, modo soli Muscorum in

nemoriam, Cantur.' Syrengia l. c. d. 1 Tah. I. Fig. 1 et 15. Dissilias by Ooste

49쪽

f. 49. Fructus earum e nervis ac venis soliorum sub spidor inide in rondis dorso' vel v. c. in Stachyopter idibus viet quibusdam Achismatopteridibus '' ex summis sit pilis ramulis, qui illi sunt nisi nervi soliorum divisi paxenclimate non circumdati, egrediuntur. In Gyrose reridibus fructus isti primordio ut corpuscula opaca sub-glohos parantheris luscorum similia apparent, et inter has quibusdam in generibus V. c. teride Blechno. mo ardia fila sunt perlucida articulata , quae non Muscorum parantheris sed paraphysibus similia, vel ad

summum indigitationes nectariorum plantarum persectio rum ducenda sunt. Consormatione fructuum progrediente annulus articulatus disjungitur a tunica ext rna celluloso

istorum globulorum l); solii epidermis dissolvitur stcapsulae igitur nudae apparent. Interdum epi dormis

dissoluta ut involucrum in soris remanet est tum Indusium format ri cujus secundum formas Filices distribuuntur. Capsulae in statu maturo elasticitat annuli articulati

dehiscunt et spora asporas, liberae excidunt. Id, quod Capsulae in soliorum dorso insident, de Tamioniae inter

Henaticas fructificatione commonefacit. Schismatoset rides annulo articulato carent, et earum capsulae tantum

in rima dehiscunt Poro teridos capsula gerunt multi loculares, quae regulariter apice foraminibus seu rimulis' Katii a l. c. ab. I. Fig. 2, 4, 12 et 13 --eber et Mohol. c. ab. II. Fig. 2 et . ab IlI. Fig. 3 et . '' Mulsus, . . Fig. l. - eber et Moh l. c. ab IV. Fig.

50쪽

se aperiunt ). Stachyopterides propriis inspicis capsulas

laeves, transversaliter dehiscentes gerunt ' , qua re Filices cum insequente ordine conjungunt. Nusquam formationis iteratio seriorum inseriorum et prassi ratio superiorum adeo conspicua, ut in Filicibus, quae igitur inter primam et secundam planta rum classem medium sunt.

f. 50. Huic ordini plantae adscribuntur, quae quodammodo caulem Muscorum et capsulas Filicum habon et hoc modo

utramqu hanc seriem cum altera conjungunt.

Lycopodiacearum caulis, qui et stipes bonitis, a Ieaceus, cujus paleae Persectiorem adeptas sint sormatio nem haberi possit ), tamen habitu maximam prae se sori similitudinem cum Muscorum caule, solitarias tantum radiculas cirrhisorinos emittente sed non e silis articu lati s evolvit, vasibusque spiralibus est instructus, ac folia, forma et eo, quod poris caroni, Muscorum soliis quidem persi initia, sed veris nervis praedita, in spiraregulariter circa caulem disposita sunt nec Sparsa, quare magis persectioribus plantarum Ormis analogus. In soliorum axillis capsulas bi-tri vel quadrivalvas gerit, quarum alias spora pulveri tenuissimo similes, alias ad tria vel quatuor granula majora angulos co