Statuta Concilii Florentini

41쪽

M et econstitutiombiij.

Iuit ab ordinariis tonsilio senioris alicuius re eanonicis lesiae cathedralis . Quem ordinarius deputauerit, utine 2plia deuinta nomines lit Lidelis dispentationIs tellis.

De constitutionibus Rubrica. Tiuod omnes clerici habeant praesentes constitutiones. Cap. primum.

C Item ut pratium ordinationum notitia ad omnes subditos transeat precaepit oibus praelatis & rectoribus ecclesiarum totius prouinciae, ut presentes constitutiones apud se habeant,& illis studeant, east populis suis legant & deci rent in partibus & capitulis necessariis & rectores ecclenarum qui penes se hasce constitutiones non habuerint uno ducato condemnari uoluit.

Constitutiones esse intelligendas ad

C Et ut malignantiu cauillatiore euitene esstitutiones istas ut iacet,& ad tham itelligi uoluit, exclusa oi interptati extensiua,uel etiam intensiva qui uerba non desanenti

nuando constitutiones ligare ilici

plant. cap. ul.

C Presentes quom tollitutiones quatenus nouae sint aut dialaonedo,aut duposita nouis peis coprobando a scat menus sine ima die rmulgationis ligat uoluitalias aut statim

sit concilii prouincialis auctoriotas uastatuendo. Cap. mi.

C Et cu in sinodo quaereretur de adunatop patrum iis rituendo potestate conclusum est eos posse canonum dispo- insitiones poenis. mulctist suis iuuare. Item & quq dubia sunt de in doctorum opinionibus collocata ad alteri parte ut ruinciae moribus c6uenire uideretur interpretari α decurate.ita tamen ut scirent inherpretationes

42쪽

Decorari tutionibus. rr

usones declarariones' sitas sit istos tia alligare:hosa

nisi per sedem apostolica aliter declarassi aut interpritatusuerit. Sanctae R. nat 3 apostolicae sedis iudicium in omnibus sicut decet praeponi semper uoluit, & aperte pietata est tota sinodus oes decisiones, declarationes ordinationeis suas Sanctae matris Ecclesae, de S. D. N. iudicio auctoritati δἰ correctioni subiicere de subiectas esse uelle. C Quo circa ordinauit omnium sinρdalium costitutionum confirmationem petensem esse a sede aeollatica . ita ut orclinariorum manus in dispensando necenitate aut honestate exigentibus in casibus alias communi iure per missis nullatenus ligatae esse intellisereatur.

Ploces anam simodum sinautis annis vrouincialem tertio quod sanno celibrat octiesque clericos οῦ platos

ad illam accedere oppriere 'Cap is

madio antiqua patrum decreta prouiderint concilia linculo quom anno in Duinciis & dio sibus cele Stati debete pro ultiorum B resumi, extirpitione,prol morum reformatione qdctlantissimus dominus noster Leo Papa xi in lateranensi concilio nuper institutu reri uauit mandauiti tertio quot anno talis obseruari. uidetis enim qualem in moribus iacturam fecerit chistiana religio postquaab huius laudabilis instituti obseruatione cessatum est. C Item & qua necessaria sit oruelatorii in uis do diligentia uestrum credo latere nemine.Diuino mi oraculo praelatis dictu est. Intende ad uisitandas oes gentes. Γ.igitur uestrarum partes esse iudico pro uniuersali omnium totius prouinciae animarum salute canonica haec instituta renouare, & quia quasi desiletudine inubrata sunt omni b. ad memoriam reducere:ac inuiolabiliter obseruari mandare. Assensere omnes de tota deinde sinodus ordinauit puinose concilia tertio quot anno tempore S die a Reuere

43쪽

dissimo Archiepiscopo Floretino pretfiniendis congregari debere triduo tantum nisi aliud eorum quae tractanda erunt qualitas suaserit) duratusae Sinodum autem diocesanam sinnulis annis in tuis cathedralib. eccletus seria ciuinta, u erit polΙ Dominicam in albis, ueI alio ciuoci ordinatus placuerit comoaiori tri conuocari mandauit. Suffraganeos aut Abbates & alios praelatos non exemptos, qui inuitati ad prouinciale concilium, itima non subsistente lcausa per se uel per allu qn necessitas suaderet uentre n glexerint per sex menses ab ossicii sui executione suspei sis esse declarauit, quo ad exemptos aut seruari uoluit costitutione Lateranensis si di in sessione decima. Pleb nos uero: priores, rectores,aut alios quomodocuml antia marum curam habentes qui ad diocelanana sinodum non uenerint eo ipsa unius florent mulctam ipsus sinodi eris rensis adiiciendam incurrere uotiuit.

CA Sinodo diocelina nullum nisi licentiatum & soluto prius cathedratico recedere posse uoluit, aliter recedentem

in solidis quadragio in condemnauit.

rardo qui in sinodis obseruandus est. Cap. iij.

SIn conciliis ae Sinodis habendis hune mandauit obseruari ordinem, ut ante diem concilio uel si nodo dictam omnibus cathedralium & collegiatarum ecclesiarum capitulis , necnon & religiosorum ustorum & monialium coli .giis, singulis. Prioribus, Plebanis, Rectoribus, & aliis quibuscuml deuotis de religiosis uiris iniungatur, ut publica de priuata deum omnipotentem oratione pulsent et . ut spiritum suum de coelis emittere dignetur,qui mentes de corda patrum in sinodis adunatorii illumineti te vitae quasi nodus inchoati debet prius rogationes a claro h heantur circum ecclesiam De inde incipiae misis Spiritui lancti de inter missarum solemnia per prelatum uel alium cui ipse demandauerit ad clerum habe ur oro.Finita aut

missa n o Ῥs licuerit lemne alta uoce costones . in lactuen. tibus postea diebus tractene inae,puniantq

44쪽

Desinodo uinciali ediscite. U

llanes: α alia qua secundu Deum expedite uidebuntur.

Coiura luscitantes rixas in linodo.

L Excitantes In conciliis rixas aut tumultus eo ipse in duc tis tribus condemnatos esse uoluit.

empora visitam i et quando quis invisitando dicatur negli s. Cap. v.

C De praelatis aute inuisitando negiligentibus4tassatuit: ut tertio quot anno salte parrochias suas uisitare teneantur praelati: alias praelatus qui triennio diocesis sus uisitationem oti serit negligente reputari & eius statim negligeritia per eu ad que de iure spectat abis alia monitione suppleri poste incurreret ola negligentis piudicia dissiniuit.

Nisitator effringat hostia quando mclesiaue ingredi prohibetur. Cap. vi.

e ordinarios uistates eccIesiarum: monasterioR:hospitali- dum ostia ualuata effrigere posse declarauit udosii ec- Ηclesiarum aut hospitios aditus indebite clauderentur.

nil iociales praelatu invisitatena haberi P prescrib. et iterelictibus. Cap. vib

c Ite & u uit ordinarios uisitates unu aut duos ex cathedralis ecclesis canonicis ducere P ciuitate & diocesim cora cui . hus ola uisitationis acta & gesta scribante & fiat. Archie m 'aut ii P te uisiitauerit tres aut quattuor si uidebit':si priu unu aut duos ex 'nonicis ecclesiae Floretinae. Capellanos aut quot uoluerit dumo no excedat niteae a canonib. taxat ii ducere posse statuit. Et ne ossiciu sua cuiu dinosii sit oes canonicos:capellam:Arhi m . ni aut Uicarios inuisitando comitantes haberi y praesentibus & interessenti dminis in ecclesiis suis cu plena omnlii quottidianaae distributionii strennast :& quorum cum extraordinarioruricrorum Percetptione uoluit. U

45쪽

ranera exp arid inter visitatos partienda esse. Cap. viil

σItem ne subditi uisitatione nimis grauentur, uti partitu

onus leuius feratur ,uoluit omnes ecclesias uisitatas apud duas non hospitabitur uisitator conserte in sumptus ab ecesia in hospitando uisitatorem factos pro modo facultatum ipsius ecclesiae conserentis, quas expensas uisitantis arbitrio laxati placuit .

Probibet a visitatis quicquam ultra

expensas accipi. Cap. ix.

maeroraim quom canonum uestigiis inhaerendo sub poena maledictionis aeternae praecoepit omnibus uisitatoribus ne ultra legitimam procurationem.i .uictualia Picquam a uisitatis exigant,& iis quom non sint morosi ed ea quae lihi apponentur cu gratiarum actione suscipiant, nec plus apud uisitatos quam necesse sit immorentur omnia quam celerrime possunt expediant ,&si casus altiorem I aginem requirens emerserit notarius illud adnotet,porea in ciuitate terminetur.cauendum quom m*nuit ne uilitator uenationibus aut aucupiis intenderet. . CPome tamen uisitatorῆ reos punire mulctas iustas indicereod ex illis notario-equom uestionib. ratisfacere uoluit ...

Pn latus in visitando ducat notarius

qui omnia conscribat. Cap.

inlatorem ordinauit Iecum ducere notarisi qui ea que uilitando geruntur scribat, ecclasiarum qualitates neces- sitaret, adnotet,cui ut praemistium est ex infligendis nivictis sal tum uisitator exhibebit. Librum autem quo uilitationis acta conscribuntur in archiuio publico ad perpetuam rei memoria Permanere uoluit.

De deo glorioso eiusque sanctis verbo et opere bonorandis. Rubrica.Ωcoepta

46쪽

ncceptatur constinitio laterancisis si nodi contra blaspbernatores eiusta

tenor inseritur. Cap. primum.

primis decet homines gsoriosu deum eluis

sanctos prccipua religione uenerari:eunal laudado quottidie magnificare lorificare sancta haec florentina si nodus in spiritu sancto congregata animaduertens, scelerata quorundam ora,in ipsum coeli & terrae creatorem, necnounigenitum eius filium Dominum nostrum Iesum Christum , almam eius genitricem sanctost alios ita passim aperiri, ut plerio uolentes sibi fortis ato animosi nomen in populo uendicare non prius id se assequi posse arbitreatur quam si nutrita barba ad omne uerbum deo: Christo, eius. matri ,aut sanctis maledicere, ini eos uerba contumeliis plena effundere didicerint.Vt eorundem sceleratorum ora occluderet,diuinamo a tanta maiestatem iniuria liberaret accoeptauit,& in tota ruincia publicari,publicatami obseruari madauit constitutione in Lateranensi c6cilio nuper editam e Sanctissimu in Xpo patre. D. N. Leone X. Pont. Max. Cuius quidem constitutionis tenor est. Ad abolendam execrabilem blasphemiam, quae in maximum diuini non inis & sanctorum contemptu supra modum inualuit statuimus & ordinamus, ut quicumin deo palam seu publice maledixerit, contumelios sis ac obscoenis uerbis Dominum nostrum Iesum Christum, uel gloriosam uirginem Mariam eius genitrico exprestae blasphemaverit. Si munus publicum iurisdictionem ue gesserit, per i emolumenta trium mensu P prima & secuda uice dicti ossicii, si tertio deliqrit illo eo ipso priuatus existat. Si clericus uel sacerdos fuerit eo ipso quod de delicto huiusmodi fuerit conuictus, etiam beneficiorum quaeculam habuerit fructibus applicandis, ut infra unius anni mulctetur, & hoc sit pro prima uice qua blasphemus ita deliquerit . Pro secunda uero si ita deliquerit & conuictus ut praefertur fuerit, si unicum habuerit beneficium eo priuetur. Si aut plura quod ordinarius maluerit, id amittere cogatur. Quod si tertio eius sceleris arguatur & c6uincatur et

dignitatibus ac beneficiis omnibus quicum 3 habuerit ein

47쪽

ipso priuatus existit: ad eam ulte Ius retinenda stabilis tadatur eal libere impetrari & conserti possint. Laycus uero blasphemas:si nobilis fuerit poena.xxv.ducatos' mulctetur:&pro secunda uice . L. Fabricie Basilicet principis appostolos' de urbe applicido':& aliis: ut infra deducitur. Pro tertia uero nobilitate perdat. Si uero ignobilis ac plebeus fuerit in carcerem detrudatur.quod si ultra duas uices publice blasphemans deprehesus fuerit mitra infami per integrum diem ante fores ecclesiae principaesis mitratus stare cogatur.

Si uero pluries in hoc ipsum peccatu lapsiis fuerit ad perpetuos carceres:uel ad triremes danetur ad iudicis deputati arbitrium: in foro aute consciae nemo blasphemiae reus abs v grauissima penitentia seueri cofessoris arbitrio iniuncta possit absolui. Qui uero scos reliquos blasphemaverit rarbitrio iudicis rationem personas habituri mitius si-uanto puniri uolumus. tatuimus et ut seculares iudices qui contra tales blasphemiae conuictos non animaduerterint,eost iustis poenis minime affecerint quantum in eis fuerit quasi eidem sceleri obnoxiit eisdem quot poenis subiiciantur. Qui uero in illis inquirendis puniendiso diligentes & seueri fuerint, pqualibet uice decem annorum indulgentiam consequantur de tertiam partem mulctre pecuniariae habeant. Quicum uero blasphemantem audierint eum uerbis acriter obiurgare teneantur si citra periculum suum id fieri posse continget: eundem 3 deserte uel notificare apud iudicem. ecclesiasticum seu saecularem intra triduum debeant.

Quod si plures dictum blasphemantem simul audiuerint,

singuli eum accusare teneantur, nisi forte omnes conueneint ut unus pro cunctis tali fungatur officio.

bos omnes in uirtute sanctae obedientiae hortamur de monemus in domino ut pro diuini nominis honore ac reuerentia, in sitis dominiis ac terris praemissa omnia seruari,& exactissime exequi mandent ac faciant uberrimam ab ipso deo tam boni ac pii operis mercedem habituri similem p annoru decem indulgentiam ab apostolica sede consecuturi cum tertia parte mulctae qua dictus blasphemus plectetur: quotiens tale scelus puniendu curauerint. Qua quidem inauigentiam, de reliquam tertia mulctae partem

accusatori blasphemi nomen deserenti similiter cocedi do assignari

48쪽

assignari uolumus. Aliis poenis contra huiusmodi blasphemos per sacros cauu s e cessantholominus in sua roboας ueatibus.

Reseruat ordinariis blasph uiatori absolutionc mandatq3 praceden rem constitutione in pari hils pii λblicari. Cap. .

CVto magis aetitiae constiti sonis tenothbsemetiar reseuauit ordinariis absolutioneni eorum sui deus aut sanctos publice blasphemaverinti madauiti ininib. priori-hus,plebanis, rectoribus,*uicerinorib. ecclesia' ut terin anno infra missarii solemnia festiuis diebus quando PQ . puluς est frequentior in ecclesia legant & declarent hanc a Draefatam salubrem constitutione rub unius ducati poena. tem ut eisdem ordinariis omnes publice bla*hema res den clare teneantur sub eadem poeua .

Ite cruces aut sanctoruue signa in loci

immundis ponantur. Cap. ni.

Citem quia Dira que ac uerbis diuinam Iedimus malasta tem, &quae in imaginem fiunt in eu quem imago resere facta esse dicuntur.Ordinauit nequisquam cruces aut ali cuius sancti signat in locis immundis uel in silicibus aue pauimentis quae hominum aut animalium pedibus terariatur poena ducato'.x. auri Diliis octo pauperibus, chii straequaliter applicando' si layclesias in pauperivri utis si clerici sint,pingere aut sculper udeat M.

Donitur poena eoru tui cunaris si dei: aut sancisa: imagines percuti ritu. Cap. iiis

ratem & omnes qui 'diabolico furore accensi crucifixi aut almae uirginis imaginem percusserint alia ue iniuria affecerint in du tis centum,quarta Dominis octo:quarta a , .

49쪽

culatori,quarta udis exeques,quartii pauperibus Chrῖλα parte applicandis condemnauit si larci sint &nob tes,si ignobiles triennio mitra dehonestatos uinculis co-i herceri mandauit. . ii cle ici sint beneficiis, si qua habent priuati ab ordinuri ei sione suspendi & si beneficia careat ad ordinAxii arbittium mulctari suspendi & in uin talis detrudi uoluit im modii sanctissimum haristiae sieramentum simili aia fecerint iniuria illos e comunicatos iisdeuus & maioribus si iudici uidebitur obnoxios poenis uoluit.

Excoicat, bcncficiis et bonis priuat e aliisq3 grauioribus poenis assicit apostatares a fide. Cap- v

Eos aut qui diaboli aut alterius humanae creatur : ut pro I rix t eritatis impulsu ut de nonnullis maleficis & muteribus & uiris auditum est crucifixum aut hostiam pedibus a Xpi fideapostatando calcauerint, conspuerint, auti liter ip sum Xpm abnegaro iniuria affecerint excoicatos tabuis officiis & beneficiis ecclesiasticis ac secularibus nec non bonis iuribus & actionibus quomodociique competentibus eo ipso priuatos , infames , intestabiles emea nunclaui nhabilest ad ossicia ac beneficia ecclesiastica usi ad quartam generationem ita tamen ut si Iayci sint tum bona iaculari fisco adiiciantur eosdem quoi nisi cito resipuerintaeculari tradendos curiae iudicauit.

Contra sortilegos mal sicos nialiam das et diuinatores contraque cis auis consilium,aut faucum danis

res meritis isurgit poctism

C Ad haee uenerabilis quidam reurgens dixit, situm studii

ac diligentiae impenderint primi illi pies in couentibus si nodiso suis in eliminando poenituli extirpando a Mireligione Magos,Ariolos,Incantatores,Augures,Aruspices, Sortilegos,maleficos ,elementorum adoratores,observiatores, caeterast a zabulo inuentas lapstitiones, artesiis

in das

50쪽

rensis conciliorit,aliorum p sanct una inuituta de ordinationes patrum legerit facile inuenter. At nunc ista nullo prohibente ita passim exercentur. ita diabolicu hoc ad

Apianet religioniς pernitiem inuentum uirus serpsit, ut o . furtis rePeriendis: pro' sanitate habenda*rius sortit os incantatores quatit iudices aut in edicos consulantipt puellarii amore conciliando r umers vindicta ita maleticis artib.alligaritve,ut Xphi sanctammeius fidem abnegare expressis aut tacitis salte foederib. det

mones adorare fas pilam p existimet. . circa operepcium facturas esse arbitxqs P. V.si stitutis oldinationibu suis ab omnib. Muinciae Populis ψlinquam c*ntengerin .. - Vniuersis placuit sermo.

Sanctorii patrii sentetia a Florentinae prouinciae limitib. auertere desiderans iste lacer couuentus,monuit oes sortilegos, incan latores, Magos, maleficos res, Aribto quodcunoe illicitum diuinationis genus exercentes:s Is rum Ut elemςntorum quoruncum hydpra xes .& ab eris

auxilium ,c sistum quolibet requirsi testasi'sta quos peremptorie assignivit illaudabile hoc hefatiusta exercitii genus dereliquisse debeant. Allias siquis postes hilota hac Florentina prouincia conuictus fuerit sorti legam Iut magica artem P reperiedis furtis,aut ῆ quavis re exer cuisse uel maleficia seu malias ist incantationibus u cu daemonii inuocatione fiunt operam dedisse,aut luniam ,stellas,elamenta, daemone j aut aliam creatura contra sanctorum decreta patrum adorasse aut limodi magis

sertilegis,hialeficis incantatoribus p cosilio auxilio 'abendo participasse si raro&non antea conuictus siquide clericus est beneficiis si qua habet priuari , alias in ducatis L .rmulctari,aut triennio ui culis arceri si laycus & nobilis in ducatis L DAis octor tertia, accusatori R tertia ,r reliquo Xpi pauperibus applicadis condemnari , si linobilis mitra aehonestatu e .puincia expelli statuit & ordinauit Et si semel de praedictis cum e prem daemonu.tione c'nuictum iterum rςlabi contigerit Rehut incorri N. apostatani lacntari tradendum curiae ut debitis supplicii) afficiatur iudicauit. I

Item οὐ ii fas imaleficas queri aleficus suis alicui in ua B iiii