장음표시 사용
131쪽
piaculo lumbari chylum roremve ad partium nutritionem, aut lactis, seminis, salivae, seri, urinae materiam ad mammas, testes, glandulas salivales, pulmones vel renes, per lymphatica aut rorifera vasa deferri, aut similia, credunt. Id quod latius deducere hic non est locus. Caetera etiam, quae huc pertinent, jam superius cap. 3. O 3. adducta sunt.
RELIQUAS IN CORPORE VALVULAS ADDlT.
Potiorum hactenus vasorum ac receptaculorum valvulas intuiti
sumus, reliquas nunc, utpote quae angustiorem considerationem exigunt, una in sectione sub examen vocabimus de singulis, sive genuinis sive illegitimis, breviter acturi.
II. Ex vasis ergo viaiversalibus raravi restant, in quibus ea in 3 parte, qua musculis inseruntur, valvulas tam lius collocat, quae spirituuna animalium in illos influxum, horumque deo motum moderentur, ita ut alterius nervosi tubuli valvula aperiatur a spiritibus influentibus, pro musculo inflato servando, alterius cla datur hie vero utraque, ubi uterque antagonistarum est accidus, prout latius apud eundem tr. de homine pag. 2. seqplegere licet. Sed, cum nemo natomicorum eas, studiose e iam quaesitas invenire potuerit cimo inim in nervis, qui filamentisin fibrillis tunica involutis, multoties tamen adhuc dirimendis constent, concipi plane nequeant, communicatio etiam , tubus quos inter musculos sepponit, haud observentur, atque, ut plura alia taceam, determinatio motus melius quamvis diversimode explicari possit, hoc Curisium ingenii commentum, quod alibi, ubi de eadem materia agit, ipse negligit, suo loco relinquimus. Id tantum addimus, nonnullos hodie de fibris musculuribus assirmare, quod Cartesim de nervis, uti videre est ex Steph. glauca di Lexis Med. sub tit. VALPTILAE. III. Quam porro in meatu isto a palato ad aures exporrecto sive aquaeducti membranaceo - cartilaginos Fallopii in homine quidem solo fere tali valvulam quidam ponunt, ipsa haud adest, cum iidem masticatoria iii aurium affectibus conducere, aut surdastros per os apertum obaudire post asserunt, sibimetipsis, uti aeri auri innato, contradicunt. IV.
132쪽
iao KCMpER DE VALVULARUM NATUR I dcc. IV. Ad divarisationem tracheae limbi, qui intus prostant perpendiculariter membranacei, falciformes siue cornuti, superiori parte acutiores, valvularum quidem nomen vices non sustinent; frustraneos tamen eos non este, sed aerem inspiratione appulsum ad illos cuneos dividi, ut in omnes lobos c vesicularum racemos aequaliter distribuatur, admodum verisimile est. V. In vocae urinariae vero capacitatem utriusque interis orificio valvulae planae sive platysmata apposita sunt, quae urinae millam ingressurae cedunt, in reteres vero eam regeri, vel flatum immissum extrorsum ferri prohibent. Illas male quidam negant,d omne negotium obliquae inter vesicae tunicas insertioni acceptum ferunt, cum manifesto conspici possint. Figura utplurimum semicirculari, rarius quadrata, oculis sistuntur. Originem tunica interiori nervea ducunt. Sub hisc interdum arenulas demissas a renibus intra vesicae tunicas sese insinuare sit spicor, quae conglobatae grandiores factae illarum partem Exam dilacerent, unde membranulae tales aliquando cum urina excΩrnuntur. Vid. Villis de Urmis p. et s. Jam olim Hippocrates sic prae to 38 . numbrano rani mistion- 9mmit, quae cum horrore factae convulsiones praedicanr. VI. Urethrae quo clust principio in viris membranula instar valvulae circumtenditur, quae seminis trinae, ad vesiculas diapri simis seminales, refluxum prohibet, per catheterem vero in vesicam immissum laceratur,aut intonorrhoea a semine acri saepe eroditur. VII. In ubi uteri denique plurium animalium valvulae quaedam itae sunt teste Grasto de organ. mulier. 3 GJ Baribumo tr. de diapbr. Qvar mulier. quorum hic in cuniculo in specie binas in utroque uteri cornu se invenisse, experimento per aeris laqua inle . O ionem facto tradit Harum usus is elle videtur, ut motum retrogradum ovuli ab utero ad ovarium prohibeant. Itaque nec apparet, quo-ranodo calvari possit sententia eorum, qui ab utero hac via auram semi- Iaalem ad ovarium ascendere volunt, quae est ipsius rasti, ornit epist. degenital Ker ringit Anthropogen Ichnogr. c. i. Sinainmerdamii de mira . natur. dc aliorum. VIII. Atque haec sunt, ut ede materii uilli noli minus, quam curiosa pro ingenii modulo in medium afferre lubuit, eum prae caeteris ninerit, ut summam divini Numinis sapicntiam in construenda machina tam nurifica, qualis est corpus nostruna, animaliu in eo magis agnoscamu es veneremur tuna ut humorum circulus ex valvulia paulo petiitius lustiatis certior reddatur S:cubi erravero, id hunianum N juvenili inpriniis aetati proprium . . reputet.
133쪽
DISSERTATIO PHYSIOLOGICA, Variorum in corpore hurnorum trantitus ac secretiones animaleS cum membranarum usu, pro supplenda Aναστομωσεως doctrina plenius tradens;
M. D. Pros. Reg. in Coll. Consistor Assessor, nec non A. N. C. Coll. RESPONDENTE
135쪽
Compliares inter, quae in Re Medica contingunt, dissicultates, tam ex loni: itudine Artis, quam Occasione praeci
pili, experimento tum periculoso ac fallaci liincque judicio non adeo facili, ex sapientistimo Coi effato, plurimae supersunt aliae adhuc, ut taceam illas quae spectant ad morborum investigationem atque curationem, quae rerum naim alium Observatiota es, ne dicam obscurasin cognitu difficiles, sed & valde re destiari in i perseetas, inter quas cumprimis historia partium, quidem fluidarum corporis humani merit habetur. Atque dolendum profecto est cum e gameno, veram ideo non facile inveniri rationem, quod sectarum ac opinionum multitudo in Arte ostendit Medicinali Neque enim si Veritas inventu esset facilis, tot ac tanti Viri, qui illam perquisiverunt, uillent unquam in tam contrarios dispertiti se istas ; nam, ut verum fatear, pergit deinceps, haec dissicilis est, fermeque inexplorata. Hinc fit interdum, ut sic intilla tantum aliqua appareat, mox vero Oculis iterum sese subducat, incuriosorum vel praejudiciis excoecatorum velut pertaesa, donec tandem post demum aliquot annos aut secula integra veritatis lux refulgeat, immo si tandem partis licujus innotescat historia, in usu tamen illius inveniendo, ad normam recte applicando, magna se prodat ingenii humani imbecillitas, dum circumstantias aut proprietates ad inveniendum usum digito quasi ducentes, mens laeva negligit, atque inanibus praejudiciis aliorsum rapta male cohaerentia ac absurda fingit, posteritate sacm errorem deducta, ac veritatis splendore multum abalienata. Evidenter satis hoc praesenti illustrare licebit exemplo, si quis ea, quae de DIAPEDEs I, s . Transudatione P forum, cui Latina significatione utar, ab Cmni retro memoria ad nostram usque aetatem n Medicis Physiologis, non tantum de ejus historia, sed ocu se tradita sunt, in animum revocet. Id quod ego jam curis
136쪽
Ia FRANCI DE FRANKE NAUBellonae ac Mortonae paulisper solutus facere decrevi, promistae, rnon fluxae, fidei memor, ut eam nunc liberem, quam tractatione Anastomosis retectae ili dederam, certo persuasus, nota curiosae tantum observationis de jucundae speculationis pleni Lsimam fore hanc meditationem atque commentationem, sed utilem valdeque necessariam ad illustrandum sanguinis per vasa: minima motum, cui omne secretionis animalis innititur fundamentum ac opus, immo e cujus Vera notitia rectique veteris vestigiis, multa, ut spero, in Artem nostram redundant commoda. Quae igitur lia de re, tam apud priscos, quam recentiores inveni, legi, collegi, aut ipsemet propria observatione eruere pO- tui, ea uagula ordine ac succincta' proponam. Faxit Supre--im Numen, Veritatis fons dic origo, ut omnia feliciter fiuvit, ,&ex voto lTM rem ab ovo quas ordiamur, cin prima Δια πηδη πως pinquiramus incunabula, quid Nominis significatio, appellandique ratio velit, ire' iter dispiciemus. Etsi in Hippocraticis striptis nulla vocis hujus fit mentio, neque ulla apparent Vestigia, rem tamen ipsam ei haud fuisse incognitam, monstrant satis haec
verba, quando alibi docet, totum corpus nostrum, ideoque omnes ejus partes, respectu videlicet Iororum esse εγωπ νοον , ἔισ πνοον χαι διατ νοον , hocque non uita ab illo tempore Medicorum e Physicorum experientia comprobari ac demonstrari potest Allegat quidem Tob. Bened Inibaldus Geneotbropoeiae Lib
Σ. r. I. c. s. Peripateticorum Irincipem; nimirum quod L severet Philosophas Lib. a. de Generat animati c. . per Diapede- sin seu resudationem erumpere florem menstruum. Verum eis
volvendo ipsum Aactorem rem potius vel opinionem circa siendi, modum, quam ipsum nomen invenire mihi licuit Sequentibus temporibus allectatores ejus, interques illos sulanus, si minus scriptorum Hippocraticorum enarrator, rem hanc clarius multo inspexerunt, propius ad scopum nostrum collimarunt, tribu-
137쪽
DIA PEDE SIS RESTITUTA. 2Sentes ei proprium nomen, quemadmodum e praedicti Auctoris comament.tr. . in Progn. p. 4s. I. clarissime patet, ut Lib. 3. de Omplom catis cap. a d Lb. I. Meth. med. cap. 2.
Est autem originis Graecae haec vox, in latinam civitatem dein recepta, notans proprie transitum qui saltu fit, secundum Henr. Stephanum thesaur Linguae Graec Tom. . seu b. Iit. r. hinc exsultum cum venia Grammaticorum solet vocare Casp. Ηomannus δε- siit Med. Lib. g. c. s. ut d Apolog pro Galeno Tom et Part. a. Lib. 3. Sect. s. quem alii percolationem saturant, ex διοι, per, πη Iccce, alio, composita, ita ut Pathologicis scriptoribus, quibus tunc temporis unice innotuit , nihil aliud significet, quam sanguinis aut potius seri ejusdem, it recte monet Galenus lib. de
symprom causs. per vasorum rarefactionem aut tenuitatem trans situm, eruptionem, aut sudationem quandam; adeoque da se-lutae unitatis aut continuitatis species vulgo habeatur Scholasticis, ut ait Cari usitanus Chirurg theor. Vast Tom. z. c. 33. Tectius Gale laicis , per quam sanguis valde tenuatus aut serosus per vasorum tunicam rarefactam veluti colatus, roris seu sudoris modo transmissius emuit, aut ubi per vasdrum laxitatem subsidit vel resudat; confer ad h. l. Ain. Fosii Oeconom. Hippocr. sit. Δ. p. I sq. Ioh Gorraei desinit med sub ad lir. p. io 7 Aruno in Lex med. Castelli p. m. 16. Stub Blancard in Lex med. r. Lat. per Ost-lium Exfurti edit. p. 49 Iob. Ionstonus deae sintv med. Prant L. I. it. 3. art. 2. Iob Ant. Clotauus diu de haemo . Gessae G .habit. v. q. c. Expressionem seu sudationem vocat Coelius Aurelianus cap. o. Lib. . tardar passon quando nimirum sanguinis serum ob tunicarum raritatem lubtilitatem per poros earundem
transit siti specie sudoris, non aliter ac hydrargyrum minutissimas guttulas seu globulos expressione per corium densum spargere solet, teste eod. C. Musitan l. d. Iob. Bapt. D Humet
Reg. scient Acad. Hist. i. s. scit. 6. cap. 2 , raritate enim Viarum'
fieri talia recte notant Commentatores Doctissimi ad h. l. Coe Aurel Ammannus ct meloveen, has rationes subnectentes: quia r ritas vasis ad tunicarum vasis laxitatem pertinet, expressio autem
138쪽
x26 FRANCI DE FRANKENA Uad sanguinis liquidiorisin nimis filixilis tenuitatem in eo autem Diapede si proprie ab anastomosi differre rati sunt veteres, quod
in hac majorum vasorum aperianta ora, sanguis sic cum impetu ac copia prosiliat, quemadmodum ii qui brascunque hae morrhagiis, deject ionibus ac mictionibus cruenti videre est, in Di pedesi autem, quod vasa omnino sint exigua, sanguis nimis tenuis aut seroses, alio contingit modo, dum scit illius serum sub sudoris aut roris forma tantum transmittitur, vel a recentioribus
etiam inventa subit vasa lymphatica vel diversis in partibus cola. g. III. Multi fortassis erunt, qui sub primum pagellarum harum obtutum opinabuntur, me veteri Anastomoseos ac Dis pedeseos cantilena mirifice oblectari, proin merito ridendum cum CLmo 7 Iob C p. chlero disp. de Haemoptusi L Ulae 7O8. habita g. 4, existimabunt, qui nimio partium studio abreptus in verba urans Magistri calculum suum Anastomos hodie receptae a Medic is Philosophis addere detrectat, nec facile admittere vult argumentum illud a nobis Anastomos retetit pari. . f. et . propositum,
quod ipsius Hyperaspistes Illustris ac Magnis Iob. Boisius Cirta
Anat una cum aliis suppeditat, verbis tamen magis quam Te nostram hypothesin oppugnans , idem enim experimentum a diversis tentatum viris, diverse se habuit modo, mox enim cum, mox sine ullo musculorum tumore aqua arteriam immissa per Venam rediit, sive insigniter jam intumescant partes, sive notabiliter turgeant, ut bnant Auchoris verba res eodem recidit. Praeterea
citando famigeratissimi Ruschii verba in epist problem praesertima. 4 fidem nostram non modo suspectam, sed & dubiam reddere conatur verum si fig. appositas earundemque explanationes penitius inspiceret, aut si daretur, apud laudat. Auctorem eaS-dem cum Archetypo conferre, plures una vocula syllabas offenderet, ac mitius lorige sentiret Sed e diverticulo nunc in viam.
Ex antecedentibus satis liquet Diapedeseos vocabulum sensu pathol0gico, tanquam certum Artis terminum fuisse adhibitum superio-
139쪽
DIA PEDE SIS RESTITUTA. IV superioribus temporibus, quod deinceps agnito sanguinis circulo,& in scholas cum applausu ubique recepto, spretum, exosum, tanquam inane Galenicorum commentum, pariter ac AnastOmosis prorsus exulare debuit sed nescio quid obstet, cur hodie non aeque ac olim in scholis docentium tolerari possit, aenuino sensu Physiologico adaptari, ceu disertor Anastom retecta susticienter olim demonstravimus; non etenim novi semper excogitandi sunt termini ac in Artem introducendi, quae alias molestia laborat, ac discentium obruit animos, ne scilicet, dum no 8 a minusque adaequata substituimus vocabula, sensum penitus perdamus, δε obscuriores multo fiamus.
tilem illam, raram, atque porosam tunicarum in summis vasis sanguiferis dispositionem se texturam, cujus ope fluidissima seri Pars roris vel sudoris modo transit, exprimitur aut expellitur vesin dumis lymphaticos, vel excretorios summos, proximos, iisdemque conjunctos, id quod ex inferius allatis experimentis clarius patebit, postquam prius sanguinis globuli purpurei ex summis arteriis in venas continuo impulsi fuerunt delatis reliqua
autem tenuior seri pars ad latera tunicarum rarefactarum allidens , earumque poros permeans, in dictis modo vasculis excipitur, ac communi deinceps alveo infertur. Ut B. . res clarior evadat, atque quodammodo mechanice demonstrari queat, ex apposito Schemare concipiamus a. a. v. Fig. . . N B idem repraesentat fig. i. quod fg a prior tamen multo distinctius, ideoque etiam solito majus ; est productionem arteriae alicujus terminatae extrema membrana d. d. quae est quasi perculum tam arteriae a. a quam venael. b., quando igitur sanguinis globuli g. g. vi densiores paullo sero interhiente lymphatico, in pelluntur vel allidunt in membranam d. d. tunc reflectuntur si rim in continuam venam b. b. quae in summitate hiat in arteriam a. a. sic Anas omo supra a nobis descripta copulatur, dum autem serum tenuius admixtum lymphaticum interstitia globorum sanguineorum replens alluit communem membranam d. d. subtilam
140쪽
l28 F LA CI PRA N ac IN Ulem ac porosam, aptam proin excipiendi illud, de ad receptacula sua ulterius devehendi, cui communis illa insuper membranas integumenti vice insternitur exterior adjuncta his limul cernitur ex Ant. an Leuwenimc arcan. Nat detect epist. s. g. s. O . circulationem sanguinis in tenuissimis vasis pisciculi 4
nae exhibens, . l. id ubi a notat arteriam, . venam c.
caudae pinnam d. globulos sanguinis atque tali modo tum an sguinis circulationem fieri in vasis minimis, tum quoque secretio nem layli, lymphae, succi pancreatici, salivae bilis, seminis, urinae, liquoris amnii, peri cardii immo spirituum animalium,
ceterorum in corpore existentium humorum omnino concipiamus, nec ullam facile dari viam aut modum, quo commodius per fici possit, ratione se lq. experimentorum a nobis Ordine rece sendorum credere jubemur.
Si a primis viis, ut loquuntur in scholis, 3 ubi chylificatio sua semit primordia ac incunabula, Ventrisula scilicet, ordiri lubet, ut, quid Diapedesis hei curiosi alat, in conspeetum jam
prodeat non mirari satis possumus, cum curiosissina nervorum corporis explanatore, Um Pie sem re novo Istem vasor cor .hum. Amstelo . in Iet edit astent Acta eruditor Lipsiens. m. Oct . 7os. qui fiat, ut per tubulos ventriculi lymphatico merveos, aeque ac intestinorum, aliquid liquidi
ad venas trans coletur vel transudet, argumento essentiae roci, ventriculo post internam superficiem aqua frigida detersamin- fasiae, atque intra biliorium non modo stomachi parietes, sed vasa sanguifera tam ventriculi, quam omenti cum ductibus hujus adi posis, flavo colore inficientis, id quod simul aliis quibusdam observationibus ibidem confici at, alioque insuper exemplo ma- .nifestiori adhuc comprobatur exercitatissimi apud Parisienses A- natomico chirurgi Dia Mer in histor Acad. Reg. scient Paris.
utin in ob si eod. anno instit circa quaest.. 'sic an verum sit aerem ope respirationis in vasa sanguinea ingress , exire rursus cum vapore of sudore per poros cutis invisibiles, ubi de tydrope lacteo haec habet,