Statuta capitularia Ecclesiae Cathedralis Cracov - iensis: Mandato et ...

231쪽

valotudinarii et senio confecti tantum ad Hospitale sancti nam tini recipiantur, exclusis quibusvis 'resbyterim ex mente Fumdatorum. Anno Tal sabbatho di l octobris latum.

Hospitale ad Ecclesiam Sancti Martini regularium Virginum diacalceatarum, unde et nomen sumpsit, cum pro resbyteris senio fractis aut valetudinariis, integrae nihilominii famae, sit erectiim ei demque fundationis proventus pro illis expendi debeat, tantum per abusum vero ad idem Hospitale mente capti, vel insolentes accusatiotiminis ex Deoretis deputantur et immittuntur, qui uti a tali fundatione exclusi contra mentem et ordinationem piam Fundatorum panes egentium consumunt indebite ideo volentes tollere abnaum fundationi praeiudiciosum, abhinc seu a data praesentis Decreti, Ρerillustres et Reverendissimi Domini Capitulum, mente capto Semper ad lapideam mente captoriam suae fundationis, exclusi etiam oriminosi decretatis, concluserunt sae dimittendos, Decreto praesentis sui generalis Capituli.

De elebratione consiliorum capitularium tempore quadragesimali, diebus sabbathi, non obstante antiquo Statuto Lunae di s Februarii Anno 722.

Statutorum sive Statuti, quantum ad rocessiones sacra uadragesim faciendas reassumitur immutaturque modus de necesaitate; et quia de more antiquo eodem quadragesimali tempore Consilia capitularia absolvantur serii sextis, inde etiam conciones per medicatorcs ordinarios huius Cathedralis Ecclesiae fieri solitae inter mittantur; latuerunt erillustres et Reverendissimi Capitulum immutationem non inutilem ut abhinc et a praesenti Decreto diebus Sabbathi elebrentur capitularia Consilia.

232쪽

De modo repetendarum pensionum pro Reverendissimis Dominis Deputatis ludicibus Tribunalis Regni a Reverendissimis Abbatibus et Abbatissis Anno T22 die Sabbath l nati.

Cum agore Constitutionum rovincialium Reverendissimi Domini bbates et Abbatissae Monasteriorem seu bbatiarum dioecesnnarum teneantur pensiones ibidem Apecificatas pro Reverendis- dimis Dominis Deputatis Iudicibus ad Tribunalia Regni a Celsissimo rincipe Illustrissinio et Reverendissimo Domino Loo Ordinario nominatis et a Reverendissimo Capitulo celesiae Cathedralis Cra-ooviensis de numero atominatorum electis, in tempore sine dilationibus exsolvere ac retardatione, idque praefati Reverendissimi Domini Abbates difficulter praestant, aliqui etiam talem exsolutionem denegant ideo ad effectum elerioris solutionis erillustre et Reverendissimi Domini Capitulum Cathedrale racoviens decreverunt, mediante super hoc assensu CelsiAsimi Principis Illustrissimi et Reverendissimi Domini Loo Ordinarii sui racoviensis ut erillustris et Reverendissimus Dominus Commissarius ad Contributiones hibernale percipiendas e medio Capituli deputatus, dum et quoties pensiones tales repetet, ipsa Summis Hiberna appellatis, etiam pro anno Millesimo Septingentisimo vigesimo primo adiunget pro facilitate exsolutionis quibus non exsoluti simul cum Summa Hibernae, Xe-outiones seu delatas, ad Curias abbatiales, seu quo ex consuetudimitti solent, ordinare necesse habebit, et ibidem locato oonsistere debere ad exsolutionem utriusque et hibemalis et pensionis

Summae.

de conservatione lapidearum. Anno l723 dierat Fabruarii latum.

Obviando desolationibus quibusvis et incommodis lapidearum residentialium, erillustres et Reverendissimi Domini Capitulum aperialiter commiserunt erillustri et Reverendissimo Domino mour 27

233쪽

tori capiti ilari ut tales lapideas in absentia suorum Reverendissimorum Dontinorum rincipalium et possessorum remotius residentium, rariusque Cracoviae c0mparentium, Raepius Visitet in sua curaliabeat, patro8familias ipsarum diacolo expediri mandet, ne quoscunque hospites pro reaidentia in eis sive modie sive diuturniori immitant, serio inhibeat, etiam sub poena eiectioni ipsorum e lapidea seu ex lapideis hypocausta residentialia et porta maiore8 ingressus ipsarum, tum et stabulorum, seri sive fixis seu pendulis occludi et in colligo teneri, et claves omnium diotarum forium iu loco sibi melius viso reponi et conservari diAponat, ut te et conservatio et securitas lapidearum ab incendio habeatur.

Dseretum super non dismembratione lapideae eodem aereto speeisseatae. Die 3 Februarii A. 723.

Lapidea possessionis modernae Perillustris et Revorendissimi Domini Dominio Loelim an an inici athedralis et Arehipresbyteri Infulati racoviensis, in cornu plateae Cavonicalis dextro ex Arcedescendendo, acie laterali ex opposito Collegi Juridico posita et

con8istens, ne pro residentia duorum, sive Reverendissimorum Dominorum raelatorum, sive Canonicorum Cathedralium Cracoviensium dismembretur, e perpetua sit maneatque pro residentia unius duntaxat, sive raelati, sive Canonici, non obatantibus quibusvis Decretis anterioribus Capitul0rum generali inu, e motivis iustis et rationabilibus con 'lusurim et laeitaverunt Perillustre et Reverendissimi Praelati et Canonio Cathedralis raeoviensis Ecclesiae Decreto praesenti generalis sui Capituli, vimque ac robur Statuti ni habeat, V0tis concordibus statuerunt.

234쪽

Auetio fundationis pro celebrandis Saeris nissis in capella honori Sanet Manista nartyris et pontisseis fraeoviensis, intra lapideam ordine quartam, parte sinistra descendando ex re positam, Decreto capitulari, Anno Z24, veneris dis a Februarii

lato, admissa. In Capella honori Sanos Sinnistat ontificis racoriensis et

Μartyris, ab antiquo intra lapideam canonicalem superioris contignationis, a parte sinistra descendendo ex Arce in ordine quartam, muro decentissini conAtructa et intro exornata, ut non cessent, in οΡurpetuo ad gloriani Maiestatis Infinita et venerationem gloriorissimi Martyris Sacrosancta Missae Sacrificia celebrentur, qui cultus iam desiit ob defectum Consuum non provenientium, ad eum effe-otum fundatorum, innovationem, verius novam fundationem fecit Ρer- illustris et Reverendissimus Dominus Andreas Olsgowski CanonicusCnthedralia raeovicusis, ministeriumque id specialiter commisit Collegio Reverendorum Vicariorum pro tempore et in perpetuum futurorum existentium, etiam conAens Perillustrium et Reverendis-Ηimorum Dominorum Capituli Cathedralis Crauoviensis accedente; non praeiudicando priori fundationi, ipsiuaque ordinationi, ut pro Capellano provisionis imitati summa convertatur, seorsivo fundationis scripto per dictos Reverendos Viearios Cathedrale Craoovienses acceptatum, tenori sequentis.

Auno Domini illesimo Septingeritesimo vigesimo quarto die Lunae, quae fuit dies trigeΗima prima Ianuarii. Intentionem piisaimam erillustris et Reverendissimi Domini Andreae Francisci isgo Hic Canonio CraooviensiA, benefactoris nostri amplissimi, per Admodum Reverendum Vicedecanum in proxime praecedenti minori Capitulo die Vigesima nona mensis Ianuarii celebrato, ad effectum infragoriptae fundationi acceptandae plene

congregato, Verbo propositam, per quoddam instrumentum manu propria eiusdem et illustri et Reverendissimi Domini subscriptum, suis oonditionibus et punctis certis roboratum, in hodierno item Capitulo idem Admodum Reverendus Viecdecanus intulit, produxit et prae-

235쪽

sentavit hocce Instrumentum, per Admodum Reverendii Notarium clara voce praelegi fecit, illudquo insuper accedente omnium et singulorum consensu Actis minoris sui Capituli insoribi postulavit et obtinuit. Cuius Instrumenii de verbo ad verbum tenor sequitur talis: Pro maiori videntia intentionis meae, tum et informatione pleniori Communitati minori Capituli Reverendorum Vicariorum colesiae Cathedralis racoviensis, antequam summam ille Quingentorum florenorum polonicalium pro obligatione inferius specificata a me receperint, has illis porrigere visum est mihi conditione et puncta tradita ad manus lustris Vioedecant, uti ordine primo Woariorum Communitatis. 1 Quatenus circa receptionem summae Mille Quingentorum florenorum polonicalium ex manibus in eis, in plenissima forma per Decretum Capituli sui, et postea approbatione Loo Ordinarii Illustrissimi firmandum, inscribant se et obligent, pedipetuis temporibus celebraturos Missam lectam unam qualibet septimana in quacunque die per annum, in Capella Sancti Stanista consecrata, quae est in lapidea quondam residentiali eiusdem Saneti

Pontificis artyris, quam ad praesen inhabito. Haemissae debent celebrari iuxta intentionem pie defunes Remigii Susgyoki Archidiaconi quondam Cracoviensis, de festo Sancti Stanista Episcopi, cum

Memento et Collecta pro anima praenominati Fundatoris, tum et Andreae post fata mea, uno autem pro peccati meis ultimam Collectam, uti portionem certam de proprio ad eandem fundationem consignatis. πι x proventu eiusdem gummae, sive in cen8um per Communitatem locandae, sive in auctionem proventus in bonis suis

convertendae, quod etiam noctis illorum ad posteritatem specificari volo, Apparatus, si usu diuturno hi qui relinquuntur, attriti

fuerint, comparare sibi tenebuntur, tum et candelaa; vinum autem ex Sacristia eclesiae Cathedralis nostrae ad hocce celebrandum erum, quatenus non sit denegabile, si opus fuerit, procurabo apud Reverendissimum Capitulum. 3 Supellectilem sacram, utpote calicem cum patena deauratum, per me comparata cum requisitis, tum casulas, obalia, alba etc. quorum omnium dabitur Iuventarium

subscriptum conservabit Communitas in eiusdem Capellae loco, sub Altari seorsive coludendo. 4 Dedieatio huius Capellae, quae inoidit die Nona Octobris, Altaris autem die Vigesima Novembris,

quoties celebranda venerit, ad minimum duae lagae eadem dio ab-

236쪽

Solvantur cum emento et Collecta addita pro Fundatoribus. )Gavis a foribus eiusdem Capellae pene Canonicum Regentem eiusdem lapideae actu residentem manere debui, propter aditum promptiorem et commoditatem sub tempus devotionis suae; quoties autem Cragovia discesserit, per Decretum Venerabilis Capituli nostri obstrictus erit reddere clavem Capellae ad manu Vicedoeani. Et quatenus semper pateat aditus Communitati, semel in septimana e gremio sui pro celebratione issae sacrae unu deputabitur Andreas Franciscus lAgoWshi Canonicus racoriensis. Quibus omnibus et singulis praelectis et mature consideratis, Capitulum minus ad praesens plene congregatum, factia demississimis gratiarum actionibus PerilluAtri et Reverendissimo Domino undatori, suprascriptam fundationem speciali gratia factam, cum omnibus singulisque conditionibus atque obligationibus, V0tis concordibus, gratissimo acceptat animo, intutque se cum sui suo cedaneis Vicariis Cathedralibus racoviensibus, perpetuis futuri temporibus ad legendam issam singulis septiuianis, et alias in dedicatione Capellae et Altaris supra expressas, tum quod Apparatum novum comparandum, i 8 diuturno praesens qui relinquitur, deterioratus fuerit nimium c ad candelas quovis tempore sibi procurandas, iuxta mentem erillustris et Reverendissimi Domini Fundatoris, praesenti Decreto suo capitulari obligat et assecurat. Ut autem certum ad perpetuum posteritati, suisque successoribus fiat emolumentum ex eadem percepta summa ille Quingentorum florenorum, intuitu cuius praedictae Sacraemissae lectae perpetu sint celebrandae, aliaque onera Ruperius specificata sustineantur, eandem in auctionem perpetui proventus in bonis suis illac urd anou, post summam et extremam eiu desolationem, ad praesens fundamentaliter in stagnis, piscinis, molendino, vindicatis a vicinis granitiebus, hortis, pomariis, pecoribus, pecudibus, aedificiis tam praedialibus, quam agis subditorum, illorumque a prima radio locatione, omnibusque aliis ad hae bona pertinentibus totaliter restauratis pro cuius restauratione moderna, summa plus quam Octo illium florenorum erogata ex regestas elicitur praesens Capitulum applicari, converti et locari censuit tum quoque ut ab ipsa Census quasi reemptionalis quotannis e proventibus praedictorum bonorum noviter sic restauratorum et meliο-ratorum proveniat, mediante impetrata facultate super hoc, et ap-

237쪽

unanimi votorum consensu decrerit et ordinavit, Decreti praesentia vigore ad praemissa mediante.

L. S. minoris Capituli). Ioannes SustoWio Can inicus Sancti Georgii, Vicede nus Cathedralis Craeo utensia nomine Capituli p.

De observantia exaeta adveniendi ad vigilias seu Anniversaria, et in suis omparendi stallis, determinatio facta lovis dierata setobris Anno T24, in generali capitulo.

Observantiam exactam adveniendi ad Vigilias seu Anniver-ria et tu stallis suis comparendi, determitiare cupientes Perillustre et Reverendissimi Domini raelati et Canonici delesiae Cathedralia Cracoviensis, insiAtendo Statuto capitulari sub titulo De prae Hentia in Anniversariis, A. 1554 Lunae 3 otobris lato in Codice Statutorum contento, concluserunt sensu concordi in praesenti generali Capitulo hodierna die congregati: tio quicunque X er- illustribus et Reverendissimi Dominis, etiam ex cantantibus Missam ipsam, ad Vigilias seu Anniversarium tempore intonatae Antiphonae: In loco pascuae Nocturni secundi in Atallo praesens non steterit nisi qui Missam privatam in eadem sua Cathedrali coleaia ceIebraverit, qua tamen finita, mox ad stallum venire teneatur inmissa vero Votiva quicunque initio Introitus issae, vel Κyrie eleison se non praesentaverit et usque ad conclusi0nem Anniversarii se non reservaverit, portione Anniversarii, sive olivae, sive de Requiem Μissae, sive alterius, gaudere non debebit, exceptis soli negotiis capitularibus, expresso sensu Reverendissimi Capituli impeditis et vere infimiA tale enim portionibus aequalibu ac praesentes, Rudebunt, easque participabunt.

238쪽

CCLXVI.

Lapidearum conservatio ut statu debito retineatur, Anno 726, dis freuriira mensis nati, ordinatio determinata.

Status lapidearitin omnium residentialium Reverendissimorum Dominorum Praelatorum et Canonicorum Cathedralium racoviensium utrum non sit factu deterior, neglectu satisfactionis conditionibus appositis circa collationem cuiusvis lapideae, sed melior redditus, constituerunt Perillustre et Reverendissimi Domini in praesenti generali Capitulo ut singuli Reverendissimi Domini lapidearum Regentes in ascensu ad lapideas sibi commissas, initio apprehensae possessioni talium lapidearum, habeant debita ordinatione per Notarium capitularem consecta, subscripta et sigillo capitulari signata Inventaria cum Decreto et conditionibus obligantibus salva om- pensatione labori acienda), ut eo modo lapidearunt habeatur et noscatur debita conservatio, et Inventaria talia sint duo, unum in manibus Reverendissimi Domini Regentis, alteriim ad Acta capitularia; quod omnino servandum voluerunt, voluntque Au inhabilitate irrevocabili ascensu et optioni ad alias lapideas Vacaturas.

Statutum de ense Amicorum antiquius quatuor hebdomadarum tempus tontinente, in capitulo generali sabbathi die M ait Anno l726 reassumptum et ordinaria Authoritate approbatum.

Mensis Amicorum cum suo etymo denotet dies unius integri mensis quatuor hebdomadas contulentia, taleque tempus ex antiquo concordi consensu Capituli fuerit constitutum et ab Illustrissimis ac Reverendissimis Dominis piscopi Crauoviensibus gratioso approbatum. Quia tamen Statutum eiusmodi antiquiua, et tale tempus integri mensis, recentior Illustrissimi et Reverendissimi olim Domini Joannis Machowski Anno illesimo excentesimo octuagesimo nono die vige ima sexta Februarii, in odico Statutorum capitularium contento, sit contractum ad tempus duarum hebdomadarum

239쪽

tantum, erillustres et Reverendissimi Domini raelati et Canonici celesiae Cathedralis racoriensis in praesenti generali Capitul congregati, facto inter se mutuo animorum consensu et ces- latione negotiis suis in Praestimoniis et domi commodiu ordinandis, Statutum antiqui usus reassumendum esse constituerunt et concluserunt modo trifariam servando quod quilibet raelatus et Canonicus, postquam in Capitulo per tres menses sive continuos, sive discontinuos, incipiendo a mense Ianuario, et successive aiatio tres menses, sive etiam se integros mense sive continuos, sive discontinuos, probaverit se penes celesiam mansisse, singulis diotis trimestribus expletis, duabus hebdomadi Albi correspondentibus, acetiam integro semestri deducto, quatuor hebdomadis simili-liter poterit ac ab Ecclesia absentare, et nihilominus particeps fieri omnium obventionum, attento tamen necessari puncto, sive punctis insinuati supra recentioris Statuti, ne pluribus simul, quam duobus, ad summum tribus, eiusmodi abaetitiae acultas concedatur, a --ceptis solemnioribus festis Nativitatis, Resurrectionis, entecostea et Sacratissimi Corporis Christi cum Octava, Capitulis generalibus, atque sub vigore et authoritate consensus Illustrissimi et Reverendissimi Domini sui Loo ordinarii prout constituunt, concludunt, ac extuno et exnunc valere debere t vim roburque perpetitum Statuti habere, declarant et definiunt placito praesentis sui generalis Capituli. Ρraesens Statutum Venerabilis Capituli confirmamus salva approbatione vel moderatione eius circa generalem Visitationem Cra- coviae die raunii 1726. ConstantinuaraganiaWski Episcopus racoriensis.

CCLXVIII.

e praεtendantur defateations ex casibus fortuitis per Perillustres et fleverendissimos Dominos sapitulares tenentes bona sive apstularia sive fundationum, Decretum Anno l727 Luna l Februarii.

Concluserunt Perillustre et Reverendissimi Domini Capitulum Cathedrale racoviense, conclusionemque eiusmodi pro Statuto ἡ-

240쪽

Servari decreverunt ut omne et singuli Perillustre et Reverendis-nim Domini Capitulares, tenuia arendatorias, bona capitularia quaevis, etiam fundationum actu possidentes, sive in futurum possessuri, Si pro tempore suarum tenuiarum ex caAibus quibusvis fortuitis de- falcationem praetenderint sibi faciendana, ad alculationem praestandam indispensabiliter teneantur, non obstantibus quibusvis oppositis allegationibus.

Deelaratio a primis et de seeundis vesperis Festorum celebrium, Anno 727 dis 2 Maii, in generali capitulo laeta.

Decreta de primis et de Aecundis Vesperis in estis ad populum celebribus, nu 1590 die 3 octobris, et aliud Anno 1609 die 5 ebriiarii, prioris restrictivum, in hodierno generali Capitulo Natalis Sancti Stanista Martyris gloriosissimi, ontificis racovien-

Sis, Volentes erillustrea et Reverendissimi Domini Capitulum Cathedrale racoviens conciliare, moderati sunt et conchiserunt: quod tam in primis, quam in ecundis eaperia estorum celebrium, videlicet in estis atalis Christi um tribus alii Festi sequentibus Sanctorum Stephani, Ioannis Evangelistae et Sanctorum Innocentum, Circumcisionis Domini, piphaniae, aschatis cum quatuor praee- dentibus in hebdomada sancta et duobus subsequentibus, Ascensio- iis Christi Domini, entecostes eum duobus diebus subsequentibus, Sanctissimae Trinitatis, Corporis Christi cum sua Octava, urificationis, Annuntiationis, Visitationis, Nativitatis, Conceptionis et Assumptionis Beatissima Virginis Mariae Dedicationis colesiae, Sanctorum atronorum Voncestat, Stanista mensibus Maio et Septembri incidentium, Sanctorum Apostolorum etri et auli, Sanctorum omnium, teneantur tam erillustre et Reverendissimi Domini Praelati, quam etiam Canonici Ecclesiae Cathedralis racoviensis, personaliter interesse Au mulcta privationis refectionum et panum illius diei Casu autem abgentiae in ostis: Natalis Sancti Ioanni Baptistae, Mathiae, Philippi et Iacobi, Iacobi maioris, Bartholomaei, athaei, Simonis et Iudae, Andreae, Thomae, Martini Nicolai, Mariae Magdalenae, argarethae, Laurentii, Calliarinae, iidem antelati er-