장음표시 사용
291쪽
faciant, et capitulum non prassis eonssnsum , alias utrumque sit irritum et invalidum parochialium tamen seclesiarum scissitas Toipitur. Lio et antiquorum rara deesssorum nostrorum. Stat. XXXIV . Item, piscopus in oppidis et villis piseopalibus antiquis advoeatras et seolistias non erigat, nec ad eum svolutas vel per aliarum providentiam et liboralitatem, nulli conferat vel sndat capitulum nullum praestet consensum; quodsi prasstiterit, decernitur non valere. Antiqua et ommendatione digna Stat. XXXV).ltεm, quilibe in Episcopum eradovienssm lsetus aut promotus teneMur specialiter iurare, ut castra Eoolesias non ommittat, nisi rastatis ot canonicis cmeoVisnsibus, qui ea non tensantur alteri, mandant Episeopo, nisi raelato aut canonio eraeoviens dimittere. Et subneetitur forma iuramenti. Vsteri ab usu et consuetudine. 8tat. XXXVI).Αboietur vetus consuetudo et abusus, et prohibetur, ns raelati et eanο-niet, caeterique ministri, indumenta sacerdotalia passionem Christi spraesentantia, dum rem aeram peragant, velare almuciis pr0Sumant.
Grandi deos dentium ecclesiasticarum. Stat. XXXVI lin quilibet Praelatus, canonicus, altarista, plebanus, vioarius si quocunque titulo beneficiatus, curatus et non curatus, in universa Diosoesi craooviensi, si moritur in primis tribus mensibus anni, incipisndo annum a cireumcisione Domini, abstquartam partem omnium introituum, iuxta virum valorem suorum beneficiorum, sed successori frumenta aestivalia ad ssminandunt praedium relinquat. Si in secundis tribus mensibus, habet medietatem. Si in tertiis tribus mensibus, habet tres partes omnium introituum, iuxta verum valorem, frumentis hyemalibus ad quantitatem praedii non seminati suecessori relictis. Si in residuis tribus mensibus, habet totum.
Salutaris doctrina. Stat. XXXVIII). capitulisasnsralibus finitis, Vigilias novomasotionum do vespere, et Missa
defunctorum mane, quibus omnes praesontes rastati et canonio interesse tensantur, pro animabus omnium defunctorum raelatorum et canonidorum debent cantari, detractantes venire in duodsoim grossis latis Pragensibus puniri, pro quibus solvendis debent consurari, et si rastitarint, arere debent omni promotione Vitae suae. Tunc etiam Missa pro sodalis sbst peragi Et pro luminaribus quilibet Praslatus et canonidus, in quolibs capitulo generali praessns, tres grossos ohemioales teneatur contribuere, de quibus procuratores tenentur facere alionem. Interessentes praemiantur sex grossis. Proeurator potest dare
292쪽
Praeterea quotiescunquo fiat. XXXIX, . Item, obeunte rastato vel canonico, omnes Praelati et canonici, qui praesentes eraeoriae susint, una cum vicariis teneantur sinceritor adssse tuneri, et in domo siuncti, aut oesesia Vigilias novem Lactionum, in erasum Moin Ecclesia issam defunctorum teneantur seantare, si quilibs non minus medium grossum offerre, et corpus spulturae mandare. Et quilibet infra snsem tres issas tensatur pro animarasiuncti explere, quibus tempus eurrita die scientiae, sub poena excommunicationis ipso saeto. Item, pro solemnitalasspulturae debet miras ommuni, si s privato saeuitas desit, solemnis pannus seriesus et sex luminaria. Item, quod ordinatio flaneti in omnibus impleatur, si testatus decossit. Quodsi intastatus, procuratores capituli facient de rebus suis inventarium, et iuxta capituli generalis instructionem, de rebus suis disponent. Raptores bonorum siuncti, usque ad satissaotionem plenariam, excommuniosntur. Item, in singulis aetibus fraternitatum capitularium vicarii canonicias teneantur esse praesentes, sub poena excommunicationis ipso factu. Et primo, quia alias statutum est. Stat. XL). Expeditis servitoribus et creditoribus fratris mortui intestati, et aliis, quae capitularis ordinatio ensuerit expedisnda, residuitates omnes et remanentia ex raodio villas praestimonialis, anno gratiae, taxa domus, et aliarum rerum et bonorum derelictorum per fratrem defunctum in anniversarium suum fideliter per procuratorem capituli convertantnr. Et si potfrint fieri aliquot mareae, sin
minus saltem una, pro pecuniis derelictis comparetur, nonminus sedeciae marcis comparandam. In exigendis pecuniis procuratores diligentiam suam perosam sacere tenebuntur, anniversarium fratris in calondario annotare, et die praecedenti capitularis prassentes de flebratione annivorsarii visare. Iuxta
autem quantitatem anniversarii tot marea dividfatur inter an onteos Vigiliis et Missae intoressentes infirmis computatis, quot in alendario annotabuntur. Et unusquisque per s Vigilias novom sotionum, et tot issas per se, Vel per alium, infra quindecim dies explere sub posna mortalis peccati tenebitur, quo maroas in annivsrsario dividi contingat illo dis; fgligentes tamen primum Nooturnum in Vigiliis, st yris 161son in Missa, non participabunt stanniversario, et restituere tensantur male peroepta. Nullus pro eurator sc ipsum capitulum Stat. XLI). Ρεcunias anniversariorum non debent, nequo possunt ex quaeunquρ θ' cessitate, etiam si interponant pignora, in alium usum exponi. Et si erfuerint, debet census perpetuus, in anniversarium fratrum onvertendus, pro illis eoru parari; pseuniae ipsae sub tribus elavibus donservabuntur. Unam tenebit sonior Praelatus vel canonieus, biduas procuratores capituli.
Faeta distributione. Sint XLIl).
D pecuniis anniversarii dabuntur Oolaribus Vigilias si issam ansnt bus, oto grossi, antori hori unus, sotoribus in Vigiliis st in uissa vim-
293쪽
riis duo grossi, eraserariis cuilibet tres denarii candelae et funeralia dedentia quantum expedisrit et capitulum onsuluerit, omparabuntur. Praeis r sa pras missa omnia si singula. Mati XLIV . Statuta super anniversariis possunt in moliorem conditionem reduci, anno gratias ot villis rasstimonialibus proventibus si aliis necessariis manensibus inastis.
Ut maior diligsntia stras votio. Mat. XL .Quilibet canoniens Mnisns ad anaiversarium, si in stallis infra vigilias non steterit, puniatur in uno grosso. Similiter si infra uissam anniversarii astanis non stat, puniatur in altero grosso, nisi propriam Missam tune lagat. celebratione eo urrent anniversarii. Mat. XL . Missam annivsrsarii tatistur antars canonidus hebdomadarius, Missa vero Summa elsbrabitur per vicarium. Quoniam novis morbis. Stat. XLVI). obtinandis villas straseimas capitulares in provisionem vel arendam non possunt illas, in toto vel in parte, psrsonis occlesiasticis vel saeoularibus obligare alienare, inlaudare vel arendare. Secus facientes eo ipso eadunt a provisione et inhabitos sunt ps deosnnium ad habitam et habendam. Si tamen causa rationabilis exposcit, poterit quis ad breve tempus, eonsensu capituli aut procuratorum eius, et non aliter, obtento, provisionem suam fratri duntaxat de capitulo arsndare. Aliter faciens puniatur provisione, obligatur insuper quilibet suas provisionis videntem dioer reformationem, nec prius ad pinguiorem optandam admittondus, donee primam manifeste constiterit in singulis ab soreformatam. Ut raelati et canonici racovienses ad reformationem villarum praestimonialium uberius intendant, do oonsu duntaxat laneorum, sive pomossorum, sine desortorum, capitulo integro respondeant, praedia et census molendinorum, tabernarum et hortorum, si quarumlibet utilitatum sibi raunsant. Ex illis vero, quas arent praediis, medistatam oensus in ommune inferant, modistatem sibi servent. Si quis fro in reformanda villa fgnis fuerit si remissus ex declarations visitatorum reportus, si infra lampus sibi designandum reformationem, per capitulum districtius iniungendam, non implevsrit, pos fassio villas debet sibi auferri et aliori tradi. Iuri si antiquae oonsuetudini. XLVII . Duobus si pluribus litigantibus super prastatura vel praebenda Eoolesiae eraeoVisnsis, nullus eorum ad reformationes et capitulum sbet admitti Meprocessus per piscopum aut capitularas alioui in suffragium, stiam si tena tur pro possessors debent dari nisi orto in beneficio fors per annum integrum pacificus. Tali enim non debant nagari processus, nisi super spolio ab
294쪽
ndvinario par appellationsi impetetur. Qui posspasior sui omnimo dod artum aut maioris pariis, prastaturas si prasbsndas Ooeptatas inter litigauisa habnarii, tanebitur pro possessore in eoelesta, et molati Missas. Si suum duo renoquo Mimas in ossassione si rint, primo sospius isnebitur ut posMs or. Praeterea quia experientia doeente eompertum est. Stat. XLVIIIJ. Movens iram capitulo aut alleui apitulari aliquis rastatus si canoni-
oua craeoviensis pro eo, quod processus exfleutoriales ontra ipsum Tecuntur.
aut legitum appellationi contra sum adhaeretur, in posnam suas temoriistis perpetuo inhabilis os ad provisionsm in domibus et villis praestimonialibus a capitulo obtinendam. Si quis Dominorum. 8tat. XLIX .
Regens vallam praestimonialem susum integre ex illa solver lanetur quin cim disbus post festum Sancti artini Secus facisns, praeter alias poenas, si praesens est, arebit essetionibus omnibus doneo solvorit. Si absens, monebitur et excommunieabitur in faeie Aceldsiae. Et si excommunications mps tremostro tempus sustinuerit, privari sbet vilis et aiteri conferri. Indemnitati villarum vacantium. Stat L . Vacatione cuiuslibo villae praestimonialis Oeeurrenis, procuratores capituli s illa s intromittant, si conscripto omnium rerum derelictarum aventario, sxpeditis creditoribus et servitoribus, si aliunde commode expediri non poterint, omne quod rostabit, in anniversarium desudou eonvertent. Revolventes cum sbita diligontia. Stat. h. Ad quamlibat villas et domus capitularis, quomodolibet vacantis, distributionem, itatio gensralis in choro affigenda infra mensem debs praemitti, et in die capitulari, mons lapso, villa vel domus optari vel distribui, nisi va-eatio sub tempore capituli gsneralis, aut infra cursum dicti snsis celobratiosius oecurreret. Nulli etiam fratrum licebit duas vel plures villas praestimoniales, simul vel suocessive, optare vel obtinere, sed suore obtenta, prior omaotur Eoa , alteri ex ordine conferenda. Quotion de eas toro. 8tat. ld. Si potiorem villam optans aliam habuit, non obet sibi in die distributionis, nisi prius per visitatores diligentes inspiolatur, si prioris conditionem fecit meliorsin, in subsequonti dia apitulari conserri. Alias si conditionsmroperius fuerit villas prioria non scisse meliorem, poterit altari capaci distribui e deteriorans puniri, nisi brevitas temporum, quo priorem tenuit, eum, quod iudicio apitulari relinquitur, sxcusaret. Negligens ventro ad dism distributionis in ditations onuntam, in dis dilationis non poterit villam optare.
cum d. vii I praestimoniali e de fructibus, LIB). Si possessorem villa prasstimonialis nis passin, Mininaus agris saliva
295쪽
libus, aut sub tempora messis, aut post, colleolis ruetibus, mori naturaliter vel iriliter eontigarit, omnes motus pro defuncto cedunt, excepta quantitati tritio si siliginis, qua pro seminandis agris hyemalibus posset sufficero sueesssori. Hortuus vero, seminatis agris hyemalibus, in hysm habeat omnes metus si scietatem pro hyeme seminatorum, nihil paroepturus de salivalibus si illos non seminavsrit. Sed ne successori ad dandum semina aestivalia tensantur. In omni tamen casu tramina debent successori relinqui integro, quorum usum habebit praedoesssor aut sui executores, et suorum frumentorum emptores, quotlans in villam doseandunt foenum tamen eoolloetum, aut executores defvnoti, aut praedecessor immediatus, quo laeuerit, reduoent, si in usus suos convortent questiones et quor stas frequontes. Stat Lim. Transiens de una villa apitulari in aliam libore granum do palea e cussum in alteram, similiter si stramina dudum exoussa onducet. Ubi vero alteri venderet, licitum erit successori, dato pretio, omnia sibi retinere; reeusante autem ars prelium, de quo venditor et emptor convenerant, emptor quidam disponet pro libitora frumentis et rebus emptis, sed nihilominus medistaωm traminum tenebitur relinquere suecessori. Frequenti absentia si disesssu. 8tat. VI . obtinens villam praestimonialem, si xtra Diosessimaeraeoviensem si reeedit, flagit domicilium, alicui fratri concanonico illius superioritatem committat, ut in emsrgens possit habere ad sum recursum. Destructionem silvarum, gayorum si virgultorum. 8is LVII . Nullus ex villa prasstimoniali audeat ad preoem, necessitatem vel pretium, ligna, robora vel virgulta, abique consensu speciali capituli, donare, praeterquam pro necessitato concanonici aut vicini aedifidiorum vel spium, adhibito tamen modsramino, et ad facultatem quantitatemque relato.
Νs domos capitulares negligi. Stat. VIII). oans domus in primis debet laxari, deinde optanti onferri sub laxa, de qua infra annum solusnda dabit ex capitulo fideiussores, nullam excusationem de solvendo opposituros, et pecunia omnis ex domibus in anniversariae non alibi debet converti. Νullus ras latorum vel Canonicorum Stat LIM. Inhabilis si ad pelandum alteram domum, qui prioris laxam solvere Φ-glexit. Domorum capitularium conditionem melior sm. Stat LXJ. Habens domum apitularsm locabit am disesdsns alicui bono homini, si reeommendabit alicui ex fratribus aut leariis, ut tensatur ab iniuriis, si purgetur platea, et efferantur purgamenta domum contingentia.
296쪽
Lios a nobis et nostris irasdscessoribus. 8tat. LXI). Prima dis euiuslibet Capituli generalis, nisi mora sors in periculo, non dabet aliud nisi series Statutorum capitularium aut eorum summatio audiri, auditores grossis quatuor praemiari, rocuratores Capituli, si illa legi negis-xerint, omnibus distributionibus, sub tempore Capituli generalis provenientibus, priVari. Ne capitulares is cunias et introitus Stat LXΙh. In duplici capitulo snorali vidflicet in fost Purifieationis Sanctas Mariae et Sancti Stanista in Maio capitulum exigere a rocuratoribus et rocuratores tenentur suae dispensationis tacere rationsm. Suspendsndi ab ingressu ecclesiae, si neglexfrint; si remansorint in aliquo obnoxii, dabunt integram satisfactionem infra sex mensos. Nec aliquis interpellans pro deficionis obstaudiri. odostam expensam rocuratores, quotiens in ossicio transeunt, possunt dedueere, attenta conditione et status qualitats. Ne lenodia et res delesias. Stat LXIID. Moepta atrocurator capituli rations alteram rationem auditores primae rationis a Vi custodibus, de omnibus rebus Eoolosias, sub praesentia destituti si instituti Proeuratorum exigere debenti. Iustum et tam rationi quam aequitati. Stat LXIV).
Item, raelati et canonici craeovienses missi in negotiis delesiae, habebunt omnes distributiones pecuniarias interim, quo ipsa fgotia agunt. Non participabunt tamen de panibus, o quia sumptibus capitularibus interim vivunt, nisi foris ad loca propinqua, non provisi sumptibus, descendant. In oeas pecunias ac panes, iuxta ad praesentes, percepturi. A publicorumst communium. Stat LXV). Ad eapitularia negotia tractanda vocatus, si craeoviae agit, per Procuratorem, venire negligens, omnibus refectionibus per integram septimanam privatur. Si vero recusat ire in negotiis Ecclesiae in quaecunque loca, et onus suscipere detractat, per mensem integrum omnibus refectionibus debs privari. Quoniam saepe eontingit. Stat LXVI). Utens aliquis ex raelatis, eanonicis, altatistis, vicariis, mansionariis, psalteristis ut aliis snefietatis Ecclesias radoviensis ad obtinendum beneficium, domum, villam vel aliquam rem, ex arbitrio capituli pondontem, interessalone Regum, ontificium, Principum e quarumcunque personarum ecclesiasticarum vel saecularium, etiam si intercessio colorem motus proprii habeat, inhabilis enastur ad sm ipsam pro so tempore obtinendam.
Sanctuarii pro pulsu ampanarum in obitu Prastati, canonioi, altaristas,
297쪽
vicarii, psalteristas, aut alterius beneficiati eracoriensis, contenti erunt serione,
Foedum reputantes membrum. Stat LXVIII).Ιntsrdicto sedissiastico, ab Ecclesia maiori eradoviens inchoato, casteras omnes ecclesiae in civitate racoviens et eius suburbiis tenentur illud observare, alias sententiam excommunicationis et poenam irregularitatis incidunt, nonnisi per Ssdem Apostolicam cum disponsatione liberandi. Ρossessor me distatis villae Borhou. Stat LXIXὶ Ρrocurabit lampadem, in medio chori consistsnum, oleo possesor medietatis villae BorhoK, sub poena unius sexagenas por rocuratores exig6ndae. Ut negotiis tam ecclesiasticis quam saecularibus Stat LXX . Singulis disbus Veneris, nisi dis Astivitas impodiat, privatim per capitularis teneatur Capitulum pro singulis negotiis occurrontibus expodiendis. Et dabuntur prassentibus, qui tempestius circa secundum Introitum Missas maioris venerint, ultra quotidianas distributiones duo grossi Absentes vero vel post Κyris eleyson intrantes, tam quotidianis, quam superorogatis, illo die obent mulctari. Supererogatae non debent ad infirmos exisndi. Si vero festum die Veneris celebrare occurrerit, extunc feria quinta praecedent Capitulum ipsum teneatur, et occurentia negotia expodiantur. Amplior sm circa Ecclesiam erae ovi ensem. Stat LXXI). Quotidianas distributions singulis diebus in Praelatos et canonicos, Missas maiori interessentes, fiant, et censu villarum nonnisi in ipsas distributiones quotidianas convertatur.
D sformitatem, quae frequentius. Stat LXXII). Si aliquis in capitulo votum alterius temeraris interrumper praesumpserit, poenam mediae ollas vini ipso facto incurrit, per Procuratorem capituli irremissibiliter exigendam. cum saepis per tardum. 8tat. XXIII). Sub tempor capituli generalis pulsari debet statim post Evangelium Missae mansionariorum campana pro capitulo, et immediate post levationsae Missas vicariorum Ρraelati et canonici ad Capitulum ingredi. Si quis, priusquam maior issa incipiatur, ingredi negl0xerit, omnibus distributionibus illo dis
provenientibus privatur. In quo oneratur Procuratorum consolentia.
Ne foetor ex frequenti tumulations. Stat LXXIVi.
Praelatis et canonicis racoviensibus exceptis, nemo res terorum, seu
298쪽
vicariorum, aut quarumcunque ecclesiasticarum vel saecularium personarum, absque speciali consons Episcopi, aut ius Vicarii, ac totius capituli, in Eocissi sepeliatur racoriensi.
do suscipiandis at xoquendis litaris at procassibus quorumcunque ludicum. Ex Statutis synodalibus Thomas Sugepinski p. rac. 14593.
Et quoniam interdum processus Iudicum de curia Romana et aliunda veniunt de salsitat suspecti, vigore quorum innocentes ut frequenter vexantur, his itaque providendo statuimus, quod nullus clericus, Riuscunque ordinis aut status, seu stiam tabellio, audeat etfre vel per se exequi aliquem pro-eessum, ab aliquo Iudice extra nostram Dioscesim missum, vel instrumenta publica exinde conficere, nisi prius Nobis, aut Vioario et Capitulo nostris era- coviensibus fuerit huiusmodi processus exhibitus, quo vis et relicto, copiaque ipsius auscultata Nobis, aut leario et Capitulo nostris data, ac ipso processu per notarium Capituli do et super eiusdem admissione signato si subscripto. Secus facientes executores, praeter sententiam excommunicationis, quam eos incurrere volumus ipso facto, notariusque, soluta poena trium marcarum amodo privetur tabellionatus ossidio.
299쪽
seeast huius combinationis faetendas.
Quoniam Statutum LXI, nec non Decreta Visitationum ps Illustrissimos Lodi ordinarios stridis obligent os, ut sub initium cuiusvis capituli, ante alios negotiorum tractatus legantii semper omnia Statuta, super quibus servandis circa installationes iuramus, idque eo fine, ut hac ratione refricet quis-qus sibi memoriam vocationis, qua ad hoc Sacrum collegium vocati sumus; talis autem lectura Statutorum, quae in volumen excreverunt, sine temporis aliquot dierum perfici non possit placuit praesenti generali capitulo rom hanc tali compendio agers, nimirum facta distinctions Statutorum in tres cathegorias, quarum prima contineat Statuta per se clara et observata, altera disusue posterioribus Statutis abrogata et harum ambae cathegoriae legantur syn0ptio cum expressione, quo folio sit unumquodque talium Statutorum, si quid contineat. Tertia demum cathegoria enumeret ea Statuta, quas pro varietate temporum et rerum mutatione diversimode posterioribus Statutis sunt explieat correcta et modificata et hae leguntur integre pro illuminatione uniuscuiusque in perplexitatibus occurrentibus.
Aera primis ad sanisgoriam primam partinentia statuta in viridi obsorvatione existentia, haec sequuntur. De Vigiliis et is sis maturis, per Vicarios singulis diebus cantandis pro bens factoribus huius Ecelesias Statui. Id ps se
300쪽
De gradibus stratallis formarum Statui I . Hoc Statutum habstauam xecutionem extant enim nune talla canonicorum duobus gradibus altioraratallis meariorum. D non faetendis canonidis gratialibus Statui. IX). o Statutum a constitutions eius hucusque stricto obsereatur. De testamentis psr ras latos et canonicos faciendis, et de derelictis post intestatos per capitulum disponendis Statui. XIV).
Hae dispositio etiam nunc punctualiter servatur. De et sotion Episcoporum, obligans eos statim post lectionem iurare in capitulo de s rvandis eius Statutis, riviis giis, libortatibus Statui. XV): quod Statutum tua valuit, cum de medio capituli eligebantur Episcopi nunc nominatione eorum translata ad Serenissimos Reges, praefatum iuramentum, quod olim post electionem praestabant, praestant in actu gressus sui ad Cathedram. De gratiis per Antecess'ores piscopos collatis, per Successorem non revocandis Statui. t X) videtur intelligendum, nisi forte pras satas gratiae non sint per Capitulum approbatae. D fabrica Ecclesiae, pro qua Episcopus duas partes, tertiam capitulum contribuero tenetur Statu XX). Hoc Statutum obligat Illustrissimos Lodi Ordinarios et Capitulum in fabricis notabilibus pro ordinariis enim et minoribus debent expensas provideri s Canonibus, quos Donatarii annuatim solvere tenentur. De me distate solutionis imponsarum pro litibus Ecclesias per Illustrissimum Loci Ordinarium facisnda, et altera medietate per capitulum et totum lorum Diosce sis Statui. XXII). D hac solutione quoties occasio venerit, conserendum videtur cum Illustrissimo Domino odi Ordinario. De non impositione collectarum in elerum, si si sotione collectorum sine consensu capituli Statui. XXIIIJ. Hod Statutum etiamnunc observatur, quando Commissarii Hibernorum et Contributionum personalium constituuntur personae capitulares.
D dimission Vidarias et Altaris in ocissi a cathedrali, post promotionem ad Beneficium curatum Statui. XXIV) moratatutum ad praesens observatur, et ut in posterum observetur, praesens generale capitulum deoernit observandum.