Quellen und Untersuchungen zur Geschichte der Böhmischen Brüder

57쪽

Salus Christi fidelibus, ad quos pervenerint ista Scripta. Quia inter discretos viros, Nicolaum parte ex una et en parte ex altera, Sacerd0te predicantes ori sunt ii edam materie litium inaudit0ri populo provocative, tandem predicti sagerdote parte ex utraque coram multitudine populi super dictarum materiarum disgeptacione sese ad 0stram videlicet magistri Cristunt de Pra huties et magistri Jacobi de Misa informacionem evocarunt et quicquid salubriter in materii8, in quibus habent controversias eos docuerimus, accipere promiSeruiat. Nos igitur c0nsili plurium magistrorum adv0cat quatuor articu-l0rum Summari sentenciam dis queientes ad tollendas contrarietates odiosas de medio et ad caritatem inserendam in Christi populo per hec Scripta taliter respondemuS Ad primum articulum, cuius sentencia est, an domini seculares

tenentur gladio materiali defendere estis feritatem, dicimus, qu0 Sic,

quoniam dicit apostolus non sine causa gladium scilicet dominus secularis p 0rtat, sed ad laudem bonorum vindictam vero malorum. Ideo enim et tributa aecipiunt, ut inquietos corripiant, b0n0s exaltand0 Sem per tamen caritate servata quoad deum et proximum, prout decet. Ad Secundiωι, cuius senteneia est est si domini seculares ad

tantum sint desides, quod nolunt veritatem stladio accepto defendere, an communitates fideles subiecte possint et debeant eam gladio defendere materiali adversantes idelicet orsoraliter ferimendo taliter

respondemus: Quia cum simus christiani, Christus autem nobis tamquam prece 8Sor et legifer n0ster dicit: eg sum via, securius est nobi per pa-cienciam veritatem christianam protegure quam per accionem repercuciendo, quoniam dicit Christus in paelencia vestra p0ssidebitis animas e StraS.Imo ad talem paeleneiam nobis verbo et opere exemptavit, eciam in causa dei vel propria, quod discipulis volentibus, ut ignis de celo descendat et Samaritan0s nolentes hospitari dominum consumat, comminatorie ait nescitis, cuius spiritus estis filius hominis non venit animas perdere Sed salvare. Et eir volunt evangelii 0nditorem gladio materiali defendere digebat converte gladium tuum in vaginam. Quomodo autem noster legifer Christus coram itat volu agnus an Suetus Stabat, O te Statem, quam desuper Pilato esse datam dicebat, pacienter usque ad mortem erucis sustinendo, est Christi fidelibus indubie manifestum. Hanc viam eguriSSimam, tutissimam apostoli sequebantur. Nam e trus, qui Sequebatur VeStigia eius usque in patibulum crueis, tu suis epistolis Christi fideles amm0net dicens: Christus passus est pro n0bis, n0biS relinquen exemplum, ut sequamur vestigia eius. Sic alii apostoli et marti- res in hoc mundo pressuras adiebantur sine repercus Sion et remurmu- racione et h0 idem verbi et faet communitates fideles edocebaut secundum illud dictum ecclesie catholicum ceduntur gladiis more bidencium,

non murmur resonat, non querimonia, sed c0rde tacito mens bene conscia

58쪽

52 conservat acienciam. Grave autem et perieul0sum videtur conSulere

communitatibus ad pugnandum corporaliter et inter omnes arte ars ista pugnandi cum hoc, quod servetur caritas est diffidillima, quod oportet quemlibet hominem habere de nee essitate salutis iuxta illud apost0li: si lingui h0 milium loquar et angelorum te Eeiam quia belli auct0ritas atque consilium videtur esse penes principes et potestate Segulare Secundum illud 0m. 13. omnis anima p0testatibus sublimi 0ribus subdita sit. Et ad idem videtur esse Augustinus libro contra Faustum. Ex qua Seu-tencia patet, quod non cuilibet de p0pulo licet bella suscitare. monulli, cuius adest facultas habendi altitude deundum legem divinam vel humanam iusti ei complementum. Ad belli namque re etifigacionem videntur tria esse neces Saria, videliget iusta vendicasti0, licita auct0risaei et recta intenci 0. Ex primo patet, quod oportet bellantem esse in gracia et habere iusticiam, quia aliter non esset vendidaei iusta. Ex Secundo patet, qu0d deficiente iuris suffragi0, si videlicet quod aliunde Π0u posset haberi iustici complementum, tune ex auctoritate principis consuli domino esset bellandum. Ex tercio claret, quod portet intencionem uiu Scunque

bellantis purgari a putredine vane fame a libidine d0minaudi et elopi 0priam iniuriam vindicandi tamqn ignaris quibusdam videamur nimis disgredi a pr0p0sit0, 0ncedimus quod domini Seculares possent

tantum deo resistere et eius leui, quod per ipsun deum potestate eorum ablata liceret commet nituitibus a deo ad hoc opus admissis realiter et non fantastice defendere evansselicam veritatem, Servato tamen

semper rdine debito et c0nsono legi Christi, divino iusti uetu vel gerta revelacione sive videndi non fallente ad hoc m0110nte. Cavendum autem est, ne quis fronto se et nimis precipitanter p0 testatem domin0rum eis ablatam asserat, quia nolunt condes eundere cuicunque indifferenter vento nimis levi. Possunt autem communitates veritatem defendere et debent Suo domino adiuvando. Securum autem 110u est neque tu Stum Videtur,

qu0d 40mmunis p0pulus aeceptet opus sibi impertinens, presertim ubitalis p0pulus habet dominos, in quibus non si defectus tam evidens et notabilis aut ine0rrigibilis quod aliunde seri 0 possit iusti ei complementum, niSi ipse populus opus aggrederetur Sati arduum, periculis et laqueis involutum. Et erg0, sicut supra dictum est, securior via in hac causa pugnandi Christi et suorum auetorum est amplectenda Via ambigua dimissa hec est via paelenete, quam Christus docuit et implevit. Hac enim via sancti induti virtute ex alto quondam ecclesiam edificaverunt, que facit diligere inimic0s et non 80lum non edidere, sed nec irasci, ut patet Mat. 5. Sic enim ad hane viam apostolus h0rtatur communitates deles distens imitatores m0 estote fratres, sicut et ego Christi Qui prov0eans ad alia arma 2 Cor. 10 dicit arma, inquit, O Stremitici non sunt carnalia. Ex lege igitur Christi patet, quod nemo pronuS sit exh0rtari ad pugnam ambiguam et perplexam, sed luctus est crebrius

prohibere cuilibet sacerdoti evangelico, quantum in eo est, tam periculosum modum pugnandi. Sie enim quodamm0do esset cum Petro gladium in vaginam convertere. Quod securitatis est, teneant magis fideles,

quod ambiguum et difficile, pretermittant et declinent.

59쪽

Ad tercium, cuius sentencia est, an deles debeant et possint congregari tempore serSecucionis, dicimus qu0 mistide et spiritualiter

congregari tenentur fidele in domino Jesu, Sic videlicet quod eorum sit anima una et cor unum. 0ngregari vero c0rporaliter Christi fideles ad certas civitates materialiter intellectas, Sub quinque nari numero, ut dicitur contentas u0 videtur nobi cadere Sub precept generaliter pro communitatibus tamquam necessarium ad salutem, eum lex non reddit ad Se 0mines perplexos Hoe autem faceret, si expresse obligaret ad quinque civitates materiales, et tamen non exprimeret neque determinaret eas, que S Seut ille distincte tune enim fideles valde essent perplexi et ambigui ne seientes, ad qua deberent confugere, ad quam perplexitatem p 0pulum inducere sacerd0 te debent ibi summe precavere, sicut debent cavere, ne res emptu080 Spiritu p0put predisse ut, quod iam infra breve tempus ventura est plaga 0rribilissima Super p0pulo, private tempus assignando et p0pulum culpabiliter tenentes in Suspen So, nulla super hoc habita certa revelacione divina. Fugam tamen inire christianis temp0re persequet 0uis licet prudenter exemplo ChriSti, quando scilicet ex fuga ips0rum, ut est verisimile, non sequetur fidei irrisi et iustici depressio, Sed pr0babiliter c0niecturatur, qu0d alibi ex tali fuga maior it utilitas celeste quam ex remansione, e qua Sequeretur ediSio ministr0rum ecclesie sine fructu salutifer animarum.

Ad quartum, cuius sentetigia hec est, an mulier delis propter Christum et eius evangelium potest relinquere irium in delem, si ei defenderet verbum dei audire et sacram suscipere communionem, taliter resp0ndemus: quod mulieri non te et consentire vir Su in malo contra salutem anime Sue, et tali modo et forma ipsum relinquere Scilicet virum ieet sibi videlidet in illicitis n0 consendiend0. Et ad tau- tum poSSet vir uxori sue iras ei, quod liceret sibi v0lenti iram sedare mariti ab e l0ealiter discedere ad tempus, circum Scripta tamen omni Simulaci0 ne in hae parte, que si affuerit, illum recessum infigi et undi-

quaque, e quo tamen regeSSi nullus Sane menti pre Sumat S Serere,

quod vivente marito priori licet ipsi mulieri alteri vir matrimonialiter copulari aut qu0d non teneatur curam habere filiorum, qu0 peperit viro SUO. 0 enim asserere pertinastiter esset heresis contradicens sentencie Christi et sui ap0st0li s. Pauli.

M s. Cap. O. 3. Bellandi materiam concernit infra scriptum.

Primo n0tanda sunt, que bellum rectificant iustum. Prima enim con- diei reetificans bellum iustum est iusta vendicacio, iuxta quam condicionem portet bellantem esse in gracia et habere iustidiam ad damnum vel iniuriam vindicandum se eundum iura divina vel humana in ipso fundata . . . Secunda est licita auct0rigaeio, propter quam condicionem patet, qu0d nulli pers0ne licet bellum suscitare, qui aliunde adest facultas

60쪽

54 habendi iustici complementum. Sed quando defiet iuris suffragium, tune ex auctoritate principis consulto domino est bellandum . . . Tereia c0ndici est intencio recta . . . Sine istis ondidionibus non ieet cuiquam proximum debellare, et per consequens p0rtet eau Sam, pro qua qui Spugnat aut saltem pugnare debeat, esse dei misteria et n0 bona temporalia. Nemo namque debet e bello exponere, qu0d est periculum m0rti8, nisi in causa, qua mortuus foret martir. Necesse est ergo intenci0nem bellantis purgari a putredine an fame, a libidine dominandi et gelo propriam iniuriam vindicandi et ira culpabili, postposita autem cupiditate temporalia perquirendi ... X qua Sentencia patet, ipsos insipientes esse et non habentes fidem vivacem caritate formatam, qui se mortis periculo exp0nunt in cauSa, quam ignorant esse dei iu8ticiam propter stipendia magua, ducti magis cupiditate in faciabili quam et iusti die, quorum merce temp0ralis, cum affuerit damnasti perpetua pro perpetrat facinore, eis u0 proficiet sed n0cebit. Que enim maior stulticia, quam Boemum gentem suam debellare propriam causa racionabili non habitu propter temporale comU0dum, quo quesito et obtento et occiso suo fro-rimo sibi dominabitur aliena nacio que, si posset, ipsam non Solum

bonis privaret fortune, Sed ut verisimile est, evisceraret miseric0rdia p0Stposita qualicunque. Adverte ergo, 0 gens o emica, tempestiVe, ne cecitate ducta tuam conculges culpabiliter et iniuste propriam nacionem lSi enim vix te et christianum in iudici bona sua repetere, quomod0 plus distat a lege Christi pugnare, ubi ausa n0 subest racionabilis, sed stipeudium solum, qu0d facile perpenditur, temporale . . . Nulli . . . christiano licet dubitare quin debeat sub pena peccati mortalis servare mandata domini nunquam persequend fratrem per se vel per alium, ni Si propter caritatem fraternam, diligendo ipsum plus quam omne b0uum fortune, pro quo prosequitur Seribitur namque Mat. 5 audistis, quod dictum est utiquis, non egides etc. Ubi gommuniter intextu ira illicita erga fratrem est prohibita, siqui verbum derisorium, irracionabile, obprobriosum, contumeliosum aut aliter irritativum non sub quacunque pena, Sed Sub pena dampnacionis perpetue Caritatem autem Servare frateruam pre Servando se ab ira lege dei pr0hibita sub pena que premittitur, valde diffidit Boemis invadere saltem v0lentibus h0mines proprie nacionis, quia inter omne artes videtur quod cum arte bellandi stat de diffidit limo obseruaueia earitatis, quam tamen portet omnem hominem habere de necessitatu salutis. Et si neminem ieet suum fratrem invadere nisi propter amorem et c0mm0dum si invasi eum aliter ibi deesset intendi garitatis . . . Si Boemi, quibus 110 desunt inimiciete, quηdam, ut apparet, cecitate moti, aliis inimicis ex hoc gaudentibus et finem expectantibus eis valde prosperum, propri08, ut videtur, culpabiliter et saltem imprudenter velud talpe subterrane lueem odientes volunt invadere indigerete. Ad cuius nutum, consilium vel mandatum laciunt hec deus novit Sed hoe ex scriptura cogn0seo, qu0d Joab facin0ra perpetrans Salomoni preeepto ad altare occissus est. Et indubitanterestim0 qu0d idem eveniet ipsis, qui se legis evangelice retendunt zelatores et tamen simplices proprie acionis invadunt pretermissis con-