Vrbis Romae renouatio Hieronymi Borgii

21쪽

D. Maxima praeda lupos opuletlas ampla voeauli

diq; praedones,pastorum ignauia mollis Reddidit audaces,uacuum quid ,ouile molossis Nonne patet quavis uiolentis furibus hora Incustoditum uocitat pecus undit furem. ι DHeu non ausonias euertit barbarus amplas Hostis opes grauibus ustiis sed numina nostris Laesa diu,ultrices miserunt aethere poenas an Carnificesi iubent scelus omne abolere crueto ubi Vera Iovi enarras,eadem Melisgus ad unguem Fatidiem cecinit,cum luxuriantis alumni Fortunae si uerent uitiosa per ocia reges, Peri uoluptatum uariarum stagna natarent Mollia:parthenopen ad foeda exempla trahentem Et nune sola silet miserando regia casu, Quaere loeum, nulla inuenies uestigia Regum.1 Sanguineum spectans sic inquit In axe Cometen, Nunci arsit sine uasta animantum clade Cometes. Quot celerare seras nostra ad uiuaria cerno Barbarisas,terrami sexis immitibus omnem lImpleri hesperiam,mistol rube scere tabo. Pastores,quibus ipsa greges eoncessit alendos Magna pales,melius post bac defendite caulas

Ecce sers inuadunt,date tela,arcete Leonem Finibus externis in ovilia nostra ruentem, 'Informemm ursum uastantem pascua rictu,

Et clam pestiferis uirus graue faucibus anguem Eoudentem uitate domi,uitate per herbam a

22쪽

ine per dIuersos tria monstra minantia eaIlijil. Nemo sine auxilio diuum superabit,opimam Mactemus uitulam,tum numiua lassia precando Placemus, scelerum pigeat,sic denis diuum

Certa ope confisi uitabimus ora ferarum, O Sin secus insani faelemus,ab ore Leonis

Haud Deile elapsi diro occursabimus Vrso, I Aut Vrsi rabiem fugientes,non satis arcem IPr demus tutam,nec mons,nec celsa crepido Nos tuto accipient,eoluber latitabit in herba Letiferoq; imos mordebit uulnere talos. O Laeta o felix uentura nepotibus aetas. l Cum scelerum moles In culmen creue in altum IAel cohors dederit umorum subdola poenas. Tum pater aerumnas hominum miseratus ab alto Diuinam demittet opem pius aethere terris, Vir genitus ueniet Romano sanguine,priseqVirtutis specimen qui callens palladis artes Peri gradus omneis summum sortitus honorem Instauret mersum bellorum fluctibus orbem, PQui pacem reddat populis munera pacis,

Qui bene componat sua per uestigia mores Barbara corrupit quos longo iniuria bello, IQui lapsum renouet meliori cardine templum, Qui graue naufragium tempestatemq; nefandam Perpessam navim perducat in oeia portus. Tu quoi si pietate deos ac pectore saneto lRite coles poteris tam felix cernere seclum.

23쪽

At ferro seelus omne pitius resecetur oportet,

Et grex caluus iners luat atro sanguine labes, , Pan o magne pus quem plorauere peremptum Vocibus in coelo uolucres,dc in aequore nymphae. Quem trunco in sacro nimium crudelia palsum Supplicia,ante alios lacrymis sol seuit abortis Cum caput obscuro nitidum praetexit amima , IIndignums nefas simul auersatus,anhelos liti Retroflexit equos,tenebrisq; eXterruit orbem, Vnde sibi aeternam timuit gens impia noctem, Quantum uis alii bene uiuere longius optent,

Ast ego sat bene posse mori,da lumina claudam, Ne uideam terris quod cunctis imminet Ingens Diluuium agrestum; casas Regumq; supexbas

Mersurum passim turres,ac templa deorum, 'Haec ait, dc lucum senior repetituto cum. t 1i AD. O selix hospes sui tantum audire canentem Contigerit uaterninunc o felicior,almam i Cui matrem hanc liceat mala nulla reuisere passo :Te tua seruauit rebus fortuna secundis, . sta 2 At nos diluuia eg tyberinos omnia fluetus OVastantes penitus cum tempore Roma sereno

Nabilis ipsa fore tormentat barbara passi IVix animam eripimus cumulatis cladibus aegr-Sed nunquam pietas Romam diuina reliquit. OCum suprema Deo sors Paulum aequauit. honores Diuinos largita,decusq; evexit in altum, u 'Extulit os solito formosius Iris Eoo u ori E tractu

24쪽

E trama iuculiam,& mille eoloribus ardens, Mox tempestates de nubes dispulit atras, in Ae faustum laeti dedit huius temporis omen. Insignis fulsit radiis felicibus annus, T ITerra ferax passim,laeti elementia eceis AAurea pax populis gratissima dona tulere; La titiam domitis auxit uictoria poenis. Hic est quem toties spondent oracula uatum. Qui reparet uastis euersum cladibus orbem Prineipe in hoc uno posuerunt omnia diuial Hic est qui exitio trifido a turbine sacram Pene ratem eripuit. sanctisq; fauentibus auris Vt recte coepit nos ec benefacta probamus Aut hic aut nemo nisi uatum oracula fallunt Paulatim in portus speratos ducet ovantem, Inuidus ille magis qui non hunc laudat, habedus: Quam qui perpetuis fert laudibus,assentator, Quis Pauli benefacta queat compredere paucis: Omnia quae uario cecinit tua carmine Clios iVt cum difficiles sumpsit labentis habenas Imperit,extremas extenderit acer in oras v I Ingenii lumen ut senserit Africa uires Perdomita ausonias , nostrui ut barbara martem Gens iteru horruerit,cum maximus auspice Paulo Caesar regnum Ingensi Libyae sub sole recepit Ardenti, dc uicto praedonum principe saeuo lEgit honoratum Capitolia ad alta triumphum. Vt summa pietate flagrres curauerit omni

25쪽

Cum nihili est veritus caput obiectare periclis imIpse sacru n.& montes ausas superare niuales LRegum pestifcris medium sese intulit armis Ab Gallis Italos ubi Varus diuidit amnis. D LPacis alumnus,eam dum caecis mentibus insert, I n neutrum vergens pacavit molliter ambos. i Nec prius abscessit Nicaeae a moenibus altae Oaam propriis humeris Italas portarie in oras . Optatam populis pacem plaudentibus,ultro i Cum vaga magnanimu resonaret flumina Paulum. Et cum crescentes siluae super aethera Paulum Velle viderentur validis attollere truncis. Iam tum rura Deum praesentem laeta canebant, LPaulum urbes pacem reserentem optataq; terr Scaudia desertis hilares saluere iubebant.rut Quid memore nunc maius opus super ola magno Carmine ferre decet quanto melioris egentem Remi ii nauem studio suppleuerit, atros Aduersus nimbos cum lustrans lumsne terras,

Lunceo heroas magnos ad transtra Vocauit, .

Vitanteis semper scopulos stellaset notanteis. LProrsus ut ereptam gelidis aquilonibus illam In tutos portus S gaudia summa referret. OIras Neptuni tumidas euasit Iason Palladio vectus ventosa per aequora curru, VOuod secum heroas terram mare sidera mentos Ducebat comites,laus inde salusq; secuta est,

26쪽

Aurea Iam virtus,non vis maga prosuit auri Palladiae cessit species plutonia formae, Nue stat cardinibus solidis uenerabile templum, Nunc di virtutes digni comitantur honores.

Pontifices alii si talia saepe creassent Conspicienda focis & primis lumina templis,

Non foret heu furiis pastorum dirutus orbis. Romula nec data praeda lupis raptori bus aula. Nunc autem tales socios cum Paulus & arma Legerit,eme sit e fauste en naufraga puppis, Quam bene sulcat aquas tali nunc recta magistro, Despicit hine Borean, hinc Euri murmura, tali Freta gubernaclo,tam forti re remige pollens. Huic fera germanis tot monstra paludibus orta

Ac centum capitum contundere funditus hydram Sorte datum re late diffusum abolere venenum,

Huic quoq; sorte datu est, augustu absoluere tem Quod ligur euertit cofidelissimus olim, plum, Id quod sollicito exequitur certamine Paulus. Commoda militiae referam quid plurima sanctata Hic plura oppressis peioraq; monstra sedendo

Vrbibus heiperie domuit quam fortis in orbe J 'Alcides toto, belli pacisq; potentem Magnanimum colit merito pars optima Paulum. Vt celeri fregit Perusinum Marte furorem, Vel sacrosancta ditione immaniter ausos ZSaepe Ioui insidias moliri urbii rapinas ta si Contudit,ati actos patria impietate gigantes

27쪽

Expulit,arma mouens semper sustis sma paulus Quanta quies rerum quae copia soxit in urbems' Inod duce pulsa fideI sum relligione pudori Antiquas rςdiere domos .iustissima uirgo Ius dat cuiq; suum iusto sub pr side poenis ISubiacet omne nefas,nue uulgo armenta uagatur Prata per dc saltus incustodita,nec ullus i . a Amplius auditur Cacus regnare sub antris, io iVirtutesq; diu profugas reuocauit,& aeui

Ingenia ipse sui clarissima sumpsit alenda , I

Ae donis decoranda suis & honoribus amplis 3 Mos erat in latio, genus omne ubi fulsit honorum Ut prius intraret praecelsam candida pubes lAedem uirtutis, mox digna subiret honoris, et INos hic nuc colitur Paulo duce N aα iee Paulo. Pro se quisl patris sequitur uestigia sanctis csaueas stagna Charon per liuida traiicit umbra Nulla lues urbes populat fora cuncta refersit 'Frugifero cornu uariarum copia rerum, ... lDeposuit eristas gladiosq; in lana iuuentus . to DV suitur hie coeli bonitate sed arte regentum 'HViuitur hie melius sine cςde dc uulnere noctem 'Ducentes. sine caede diem sine tristibus armis Iucundo fruimur secura per ocia secto. Hst. Quis post excid uministrabile crederet urbis' Solem oriturum illinc radiis tr potentibus aegra, In stauraturum spes laps landitus orbis Nos o non inopes :di fidat nunc sibi nemo : I

28쪽

Spes erat un demtior, fortuna Inopinarisciari Quam tenui filo res itala fracta pependiae i tiFlucti bus in tantis & tempestatibus atris ua Si nobis alium rectorem fata dedissent s.Naufragium maius feci siet romula puppis. Omnia sub pedibus pressissent turpiter hostes, Post raptos caesost boves iuga dura subactIs

Hoc meditatur onus9 dominis urgere parassent: Barbarus dc nostris potiretur messor aristis. V ab

Et premeret mites externus uinator uvas,' ini a IVictor N iratus cetral superbus di hasta IDiceret, ut nostris quondam maioribus heu heu

Durius, haec mea sunt,ueteres migrate coloni.

Iam dii non omnes fanis adytisq; relictis lExcessere,quibus stetit olim cenotria felix. mu Nec gentem auersi prorsus fugere latinam. Non omnis periit maiestas pristina, Paulo j I lti 'Sospite sospes erit uirtus Farnes a nomen . Sustinet en Italum,maius Q ad sidera tollet, γArtibus Instructus patriis Romanus honorem Venit hie ad summum per publica uota uocatus Sanctaqi bissenis meditatis munia lustris. Dii patrii precor hunc patriae seruate parentem, Tamq; diu parcae producite fila merenti, Dum successores per sanetas excolit artes, acri Instruit & summis ulmitibus unde relinquata a Ipse sibi similes re tanto munere dignos,

Quiqi gubernaclum clauumq; in puppe tenentes

29쪽

Nocte dIem notos eaueant,quit sidera toto Explorent coelo,tenebrisq; horrentibus arcton , Suspieiant vigiles infida per aequora nautis Monstrantem cursus qui tantς pondera molis Sustineat humeris,quale huc bene ferre vid nus. δ' Tu quom tedis eo quo mes patriS optima lanet1. Optima saepe serunt meliorem semina fruge

Non solum praesens curat ter maXimus aeuum At vi eonsuluit seclis potiore futuris. I . . H. qui successores claris uirtutibus auctos o ari

Imperio linquat sacro 'ignosi nepotes, LNomen aui reserens oc magni regis,auitas bibc ι. Virtutes animvmi refert in corpore pulchro IF in . Indolis extollens Romanae ad sidera lumen, iCum non dum firmo tam magnam robore molem Cumin tot a primis &tanta negocia lustris . Sustineat Iuvenis,quis non fateatur In illo iNuminis esse aliquid quis non diuinitus Oreum . Censeat esse illum populis sine labe regendis , O ui strepitus circa comitum & sublimia cor atras Munia miratur concessa heroibus unis Supra homines inseat deos moderantibus urbes Maiestas hilaris iuuenili ea regnat in ore. LTristis ut tanto discedat principe nemo, Naturq hue Iuuenem commendat epistola terris, Ut cita commendat patrio sapientia coelo. Iuppiter huic aequus nascenti fulsit,& astro ICrescentem sensim puerum lustrauit amico,

30쪽

Huie venus 8c Charites formam finxere vliilem. Mox duee Mercurio Pallas tritonia montes Aonas inuectum musis mandauit alendum Propter aquam arcans salientem fontis, in umbris Pierii, ubi nectar Avus Iuuenilibus hausit OEloquiumq; annis,orbis i inuenta regendi. Hine Iuuenem evexit prudentia maior in altum Ante annos apicem Vsolioq; accingit avito.

Hine fauet ingeniis pstantibus,haud minus artes Euehit ingenuas,u quondam Augustus di ingens Thuscus eques,veniat ut prςmia ad squa marones, I pse ciet celebres posita mercede poetas. Vt pristis similes modulentur, di inclyta quaerant

PraemIa,carmen amat merito Farnesius heros Ingenuasq; artes hoc nam facit unicus aeuo

CarminΙ digna,fuit qui carminis auctor, Homeri Hi sunt quos si unq naturam est nacta potentem Ars operosa deis similes super aethera tollit ii Talem Sespiaden perhibent diuinitus ortum Instructum sacris studiis di numen Olympo' i Accessisse nouum,& famam meruisse perennem. SI nunc Romanas annis pubentibus artes Noust.& ingenii cultos in publica fores Comoda ab aurora sub prima crepuscula conserti

Quantus erit, matura uirum cum fecerit aetas Tune tibi materiam tunc ille in carmina miras Culta dabst uires,nec tu maioribus orsus

Auspieiis benefacta canes Farnesia surdo.