Opera. Ad optima exemplaria recognovit et in usum scholarum edidit Georg Ænotheus Koch

발행: 1851년

분량: 264페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

171쪽

SATIRARUM LIB. II. 2. 151

Sol didus a tenui victu distabit, sello

Iudice: nam frustra vitium vitaveris illud, Si te alio pravum detorseris. Avidienus 55 Cui canis ex vero ductum cognomen adhaeret, Quinquennes oleas est et Silvestria corna, Ac nisi mutatum parcit desundere vinum, et Cuius odorem olei nequeas perferre, licebit ille repotia, natales aliosve dierum 60 FeSto albatus celebret, cornu ipse bilibri Caulibus instillat, veteri non parcu aceti. Quali igitur victu sapiens utetur, et horum Utrum imitabitur mac urget lupus, hac caniS, iunt. Mundus erit, qui non ossendat sordidus, atque 5 In neutram partem cultus miser. Sic neque Servis, Albuti senis exemplo, dum munia didit, Saevus erit; nec sic ut simplex Naevius unctam Convivis praebebit aquam vitium hoc qu0que magnum. Accipe nunc, victu tenuis quae quantaque Secum 70Adserat. In primis valeas bene nam variae reSUt noceant homini, credas, memor illiu eScae, Quae simplex olim tibi sederit at simul assis Miscueris elixa, simul conchylia turdis, Dulcia se in bilem vertent st0machoque tumultum 75 Lenta seret pituita Vides, ut pallidus omnis Coena desurgat dubia Quin corpus onustum Hesternis vitiis animum quoque praegravat una, Atque adfigit humo divinae particulam aurae. Alter, ubi dicto citius curata sopor 80 Membra dedit, vegetus praescripta ad munia Surgit. Hic tamen ad melius poterit transcurrere quondam; Sive diem festum rediens advexerit annus,

Seu recreare volet tenuatum corpus, ubique

Accedent anni et tractari mollius aetas 5 Imbecilla volet tibi quidnam accedet ad istam, Quam puer et validus praesumis, mollitiem, Seu Dura valetudo inciderit seu tarda senectus Rancidum aprum antiqui laudabant, n0n quia 3SUS Illis nullus erat, sed credo hac mente, quod hospes 90Τardius adveniens vitiatum commodius quam Integrum edax dominus consumeret H0s utinam inter

172쪽

Heroas natum tellus me prima tulisseti Das aliquid famae, quae carmine gratior aurem 950ccupat humanam grandes rhombi patinaeque Grande serunt una cum damno dedecus adde Iratum patruum, vicinos, te tibi iniquum, Et rustra mortis cupidum, quum deerit egentilis, laquei pretium. dure, inquis, Trausius istis 100Ιurgatur verbis, ego vectigalia magna Divitiasque habeo tribus amplas regibus. Ergo Quod superat, non est melius quo insumere p0Ssis' Cur eget indignus quisquam te divite quare Τempla ruunt antiqua deum cur improbe, carae 105 Non aliquid patriae tanto emetiris acervo Uni nimirum tibi recte semper eunt reS, O magnus posthac inimicis risus Uterne

Ad casus dubios det sibi certius hic, qui

Pluribus adsuerit mentem c0rpuSque Superbum,H0 An qui contentia parvo metuensque suturi In pace ut Sapiens aptarit idonea bello Quo magis his credas, puer hunc ego parvus Ofellum Integris opibus novi non latius usum Quam nunc accisis Videas metato in agello

115 Cum pecore et gnati fortem mercede colonum, N0n ego, narrantem, temere edi luce profesta Quidquam praeter olus sumo Sae cum pede pernite. Ac mihi seu longum post tempus venerat ho SpeSSive perum vacuo gratus conviva per imbrem

I 20 Vicinus, bene erat n0n piscibus urbe petiti S, Sed pullo atque haedo tum pensilis uva SecundaSEt nux ornabat mensas cum duplice sicu. Post hoc ludus erat culpa potare magiStra; Ac venerata Ceres, ita culmo urgeret alto, I 25Εxplicuit vino contractae seria frontiS. Saeviat atque novos moveat Fortuna tumultus: Quantum hinc imminuet quanto aut ego parcius ut 0S, pueri, nituistis ut huc novus incola Venit Nam propriae telluris herum natura neque illum 130 Nec me nec quenquam statuit nos expulit ille; Illum aut nequities aut vafri inscitia iuris; Ρ0stremum expellet certe vivacior hereS.

173쪽

SATIRARUM LIB. II. 3. 153Nunc ager Umbreni sub nomine nuper selli Dictus, erit nulli proprius, Sed cedet in usum Nunc mihi nunc aliis. Quocirca vivite sortes 35 Fortiaque adversis opponite pectora rebuS.

III.

Si raro scribes, ut toto non quater anno Membranam poscas, Scriptorum quaeque retexenS,

Iratus tibi, quod vini somnique benignus Nil dignum sermone canas, quid siet At ipsis Saturnalibus huc sugisti sobrius ergo Dic aliquid dignum promissis Incipe. Nil est.

Culpantur frustra calami, immeritusque laborat Iratis natus paries dis atque poetis. Atqui vultus erat multa et praeclara minantiS, Si vacuum tepido cepisset villula tecto. 100u0rsum pertinuit stipare Platona Menandro Eupolin, Archilochum, comites educere tantos Invidiam placare paras virtute relicta C0ntemnere, miser vitanda est improba Siren Desidia, aut quidquid vita meliore parasti 5 Ponendum aequo animo. Di te, Damasippe, deaeque Verum ob consilium donent tonsore. Sed unde I am bene me nosti Postquam omnis re mea Ianum Ad medium fracta est, aliena negotia curo, Excussus propriis. lim nam quaerere amabam. 200uo vase ille pedes lavisset Sisyphus aere, Quid scalptum inlabre, quid susum duriti esset: Callidus huic signo ponebam millia centum;

Η0rtos egregiasque domos mercarier unuSCum lucro noram; inde frequentia Mercuriale 25 Imposuere mihi cognomen compita N0vi,

Et morbi miror purgatum te illius. atqui

Εmovit veterem mire novus, ut solet, in cor

Traiecto lateris miseri capitisve dolore; Ut lethargicus hic quum sit pugil et medicum urget. 30 Dum ne quid simile huic, esto ut libet bone, ne te Frustrere insanis et tu stultique prope omnes.

174쪽

Si quid Stertinius veri crepat, unde ego mira Descripsi docilis praecepta haec, tempore quo me 35 Solatus iussit sapientem a Scere barbam, Atque a Fabricio non triStem ponte reverti. Nam male re gesta quum vellem mittere operto Me capite in flumen, dexter stetit et Cave saxis Te quidquam indignum pudor, inquit, te malu angit, 40Ιnsanos qui inter vereare insanus haberi. Primum nam inquiram, quid sit furere: hoc si erit in tu S0l0, nil verbi, pereas quin sortiter, addam. Quem mala stultitia et quemcunque inscitia veri Caecum agit, insanum Chrysippi porticus et grex 45 Autumat Haec populos, haec magnos sormula regeSExcepto sapiente tenet. Nunc accipe, quare DeSipiant omnes aeque ac tu, qui tibi nomen Insano posuere. Velut silvis, ubi passim Palantes error certo de tramite pellit, 50 me sinistrorsum hic dextrorsum abit, unus utrique Err0 sed variis illudit partibus hoc te Crede modo insanum, nihilo ut sapientior ille, Qui te deridet, caudam trahat. Is genus unum Stultitiae nihilum metuenda timentis, ut igneS,55 Ut rupes fluvi0sque in campo obstare queratur; Alterum et huic varum et nihil sapientius ignes

Ρer medios fluviosque ruentis clamet amica, Mater, honesta soror cum cognatiS, pater UX0r: Hic lassa est ingens, hic rupe maxima: SerV3.

60 Non magis audierit quam Fusius ebrius olim, Quum Ilionam edormit, Catienis mille ducentis, Mater te appello, clamantibus Huic ego vulgus

Errori similem cunctum insanire docebo. Insanit veteres statuas Damasippus emendo;

65 Integer est mentis Damasippi creditor sto: Accipe quod nunquam reddas mihi, si tibi dicam;

Τune insanus eris, si acceperis an magis exc0rS, Reiecta praeda, quam praesens Mercurius seri Scribe decem a Nerio non est satis adde Cicutae 70 Nodosi tabulas centum, mille adde catena S: Effugiet tamen haec sceleratus Vincula Protei S. Quum rapies in ius malis ridentem alienis,

175쪽

Fiet aper, modo ViS, modo Saxum et, quum volet, arb0r.

Si male rem gerere inSani est, contra bene sani; Putidius multo cerebrum est, mihi crede, Perilli, 75 Dictantis, qu0 tu nunquam reScribere posSiS. Audire atque togam iubeo componere, quisquis Ambitione mala aut argenti pallet amore, Quisquis luxuria tristive superstitione Aut alio mentis morbo calet huc propius me, Si Dum doceo insanire omnes, vos ordine adite. Danda est ellebori multo pars maxima avaris; Nescio an Anticyram rati illis destinet omnem. Heredes Staberi summam incidere Sepulcro,

Ni sic secissent, gladiatorum dare centum 85 Damnati populo paria atque epulum arbitrio Arri, Frumenti quantum metitos rica Sive ego prave Seu recte h0 v0lui, ne sis patruus mihi. Credo Hoc Staberi prudenrem animum vidisse. Quid ergo Sensit, quum Summam patrim0ni insculpere saxo 90 Heredes voluit Quoad vixit, credidit ingens

Pauperiem vitium et cavit nihil acrius, ut, si Forte minus locuples uno quadrante periSSet, Ipse videretur sibi nequior omni enim reS,

Virtus, fama, decus, divina humanaque pulchri 95 Divitiis parent quas qui contraxerit, ille Clarus erit, lariis, iustus Sapiensne Etiam et rex Et quidquid volet. Hoc veluti virtute paratum Speravit magnae laudi lare Quid simile isti Graecus riStippus, qui servos proiicere aurum I 00Ιn media iussit Libya, quia tardius irent Propter onus Segnes Uter est insanior horum Nil agit exemplum, litem quod lite resolvit. Si quis emat citharas, emptas comportet in unum, Nec studio citharae nec Musae deditus ulli, l05

Si scalpra et sormas non utor, nautica Vela Aversus mercaturis delirus et amens

Undique dicatur merito. Qui discrepat istis,

Qui nummos aurumque recondit, nescius uti Compositis metuensque velut contingere sacrum 110Si quis ad ingentem frumenti semper acerVUm P0rrectus vigilet cum longo suste, neque illinc

176쪽

Audeat esuriens dominus contingere granum, Ac potius solii parcus veScatur amaris;

115 Si positis intus Cliti veterisque Falerni

Mille cadis, nihil est, tercentum millibus, crepotet acetum age, si et Stramentis incubet, unde Octoginta anno natus, cui Stragula vestis, Blattarum ac tinearum epulae, putrescat in arca: 20 Nimirum insanus paucis videatur, eo quod Maxima pars hominum morbo iactatur eodem. Filius aut etiam haec libertus ut ebibat heres, Dis inimice senex, custodis ne tibi desit Quantulum enim Summae curtabit quisque dierum,125 Ungere si caules oleo meliore caputque Coeperis impexa laedum porrigine Quare, Si quidvis satis est, periuras, SurripiS, auserSUndique tun sanus Populum si caedere saxiSIncipias SerV0Sque, tu quo aere parariS, 130 Insanum te omnes pueri clamentque puellae: Quum laqueo uxorem interimis matremque Veneno, Incolumi capite es Quid enim Neque tu h0 facis Argis. Nec erro ut demens genetricem occidis OresteS. An tu reris eum occi Sa insaniSSe par te, 135ac non ante malis dementem actum Furiis, quam In matris iugulo serrum tepefecit acutum Quin, ex quo est habitus male tutae menti Orestes, Nil sane secit, quod tu reprehendere p0SSiS; Non Pyladen ferro violare aususve sororem Stri , Electram, tantum maledicit utrique vocando Hanc Furiam, hunc aliud, iussit quod splendida bilis. Pauper Opimius argenti positi intus et auri, Qui Veientanum estis potare diebus Campana solitus trulla vappamque proseStis, 145 Quondam lethargo grandi est oppressus, ut hereSIam circum loculos et claves laetus ovanSque Curreret Hunc medicus multum celer atque fidelis Excitat hoc pacto mensam poni iubet atque Etandi saccos nummorum, accedere plureS150ad numerandum hominem sic erigit addit et ili tui: Ni tua custodis, avidus iam haec auferet hereS.

Men' vivo Ut vivas igitur, vigila. Η0c age. Quid vis Τ

177쪽

Desicient inopem Venae te, ni cibus atque Ingens accedat stomacho fultura ruenti. Tu ceSSaS agedum, Sume h0 ptisanarium orygae. 550uanti emptae' arvo. Quanti ergo ictussibus. Iheu, Quid refert, morbo an furtis pereamve rapinis Quisnam igitur sanus Qui non stultus Quid avarus Stultus et insanus. Quid, Si quis non Sit avarus, Continuo sanus Minime. Cur, Stoice Dicam. 60

Non est cardiacus, Craterum dixisse putato Hic aeger recte est igitur Surgetque Negabit, Quod latus aut renes morbo tentantur acuto. Non est periurus neque sordidus immolet aequis Hic porcum Laribus verum ambitiosus et audax: 165

Naviget Anticyram Quid enirn dissert, barathrone Dones quidquid habes an nunquam utare paratis Servius Oppidius Canusi duo praedia, dives

Antiquo censu, natis divisse duobus Fertur et haec moriens pueris dixisse vocatis 170 Ad lectum Postquam te talos, Aule, nuceSque erre sinu laxo, donare et ludere vidi, e Tiberi, numerare, cavi abScondere tristem Extimui, ne vos ageret VeSania discors, Tu 0mentanum, tu ne Sequerere Cicutam. 75 Quare per divos oratu uterque penateS, Tu cave ne minuas, tu, ne maius facias id, Quod satis esse putat pater et natura coercet.

Praeterea ne vos titillet gloria, iure Iurando obstringam ambo uter aedilis fueritve 80Vestrum praet0r, is intestabilis et sacer Sto. In cicere atque faba bona tu perdasque lupinis,

Latus ut in circo spatiere, aut aeneus Ut Stes, Nudus agris, nudus nummiS, insane, paternis

Scilicet ut plausus, quos seri Agrippa seras tu, Ι 85

Astuta ingenuum vulpes imitata leonem Ne quis humasse velit Aiacem, Atrida, veta cur Rex sum. Nil ultra quaero plebeius. Et aequam Rem imperito ac si cui videor non iustus, inulis Dicere quod sentit permitto. Maxime regum, 190 Di tibi dent capta classem reducere Troi3. Ergo c0nsulere, et mox respondere licebit '

178쪽

Consule. Cur Aiax heros ab Achille secundus Putescit, toties servatis clarus Achivis, I95Gaudeat ut populus Priami Priamusque inhumato, Per quem tot iuvenes patrio caruere sepulcro Mille ovium insanus morti dedit, inclitum Ulixem

Et Menelaum una mecum se occidere clamanS.

Tu quum pro vitula statuis dulcem Aulide natam 200 Ante aras spargisque mola caput, improbe, SalS3, Rectum animi servas Quorsum Insanus quid enim Aiax Fecit, quum Stravit erro pecus obstinuit vim Uxore et gnato mala multa precatus Atridis, Non ille aut eucrum aut ipsum violavit Ulixem. 205Verum ego ut haerentes adverso litore naves Eriperem, prudens placavi sanguine divo S. Nempe tuo, furiose meo, sed non suriOSuS. Qui species alias veri scelerisque tumultu Permixta capiet, c0mmotus habebitur, atque 2 10Stultitiane erret nihilum distabit an ira. Aiax quum immeritos occidit, desipit, agnos Quum prudens scelus ob titulos admittis inanes, Sta animo, et purum est vitio tibi quum tumidum est e0. Si quis lectica nitidam gestare amet gnam, 215 Huic vestem, ut gnatae, paret ancillas, paret aurum, Rusam et Rusillam appellet sortique marito Destinet uxorem interdici huic omne adimat ius Praetor, et ad sanos abeat tutela propinquo S. Quid si quis gnatam pro muta devovet gna,

220 Integer est animi Ne dixeris. Ergo ubi prava

Stultitia, hic summa est insania qui celeratuS, Et suriosus erit; quem cepit vitrea fama, Hunc circumtonuit gaudens Bellona cruenti S. Hunc age luxuriam et Nomentanum arripe mecum: 225 Vincet enim stultos ratio insanire nepoteS. Hic simul accepit patrimoni mille talenta, Edicit, piscator uti, pomarius, auceps, Unguentarius ac Tusci turba impia vici, Cum Scurris sartor, cum Velabro omne macellum 230Mane domum veniant. Qui quum venere requentes,

Verba facit leno Quidquid mihi, quidquid et 0rum

cuique d0m est, id crede tuum et vel nunc pete vel cras

179쪽

SATIRARUM LIB. II. 3. 159

Accipe, quid c0ntra iuvenis responderit aequus: In nive Lucana dormis ocreatus, ut prum Coenem ego; tu pisces hiberno ex aequore verris; 235 Segnis ego indignus qui tantum possideam aufert

Sume tibi decies tibi tantundem tibi triplex,

Unde uxor media currit de nocte V0 Cata.

Filius Aesopi detractam ex aure Metellae, Scilicet ut decies solidum exsorberet, acet 240 Diluit insignem baccam qui Sanior, ac Si Illud idem in rapidum flumen iaceretve cl0acam Quinti pr0genies Arri, par nobile fratrum,

Nequitia et nugis pravorum et amore gemelltim, Luscinias soliti impenso prandere coemptas, 245 Quorsum abeant sanin creta an carb0ne notandi Aedificare casas, plostello adiungere mureS, Ludere par impar, equitare in arundine longa Si quem delectet barbatum amentia VerSet. Si puerilius his ratio esse evincet amare, 250Nec quidquam disserre, utrumne in pulvere, trimuSQuale prius, ludas opus, an meretrici amore Sollicitus plores quaero, faciasne quod olim Mutatus Polemo ponas insignia morbi, FaSciolas, cubital, focalia, potus ut illo 255 Dicitur ex c0llo furtim carpSiSSe corona S, Postquam est impransi correptus oce magiStri Porrigis irato puero quum p0ma, recuSat; Sume, Catelle negat si non des, optat amator Exclusus qui distat, agit ubi secum, eat an ii , 2600uo rediturus erat non arcessitus, et haeret Invisis soribus Ne nunc, quum me Vocat ultro,

Accedam an potius mediter finire dolores Exclusit revocat: redeam Non, si obsecret Ecce Servus n0n paullo sapientior here, quae res 26 Nec modum habet neque consilium, rati0ne m0d0que Tractari non vult. In amore haec sunt mala, bellum, Pax rursum haec si quis tempestatis prope ritu Mobilia et caeca sultantia sorte lab0ret Reddere certa sibi, nihilo plus explicet ac si 270

Insanire paret certa ratione modoque.

Quid quum Picenis excerpens semina pomiS

180쪽

Gaudes, si cameram percusti sorte, penes te es Quid quum balba seris annoso verba palato, 275aedificante casas qui sanior Adde cruorem Stultitiae atque ignem gladio scrutare. M0d0, inquam, Hellade percussa Marius quum praecipitat se,

Cerritus uti an commotae crimine mentis Absolves hominem et sceleris damnabis eundem, 280 Ex more imponens cognata vocabula rebus Libertinus erat, qui circum compita siccus Lautis mane senex manibu currebat et, num, Quid tam magnum addens unum me surpite m0rti Dis etenim facile est, orabat sanus utrisque

285 Auribus atque oculis mentem nisi litigiosus Exciperet dominus, quum venderet. moc quoque vulgusChrysippus ponit oecunda in gente Meneni. Iuppiter, ingentes qui das adimisque dolores, Mater ait pueri menses iam quinque cubantis, 290Frigida si puerum quartana reliquerit, illo Mane die, quo tu indicis ieiunia, nudus Inoiberi stabit Casus medicusve levarit Aegrum ex praecipiti, mater delira necabit In gelida fixum ripa febrimque reducet.

295 Quo ne malo mentem concussa 'imore deorum. Haec mihi Stertinius, sapientum octaVUS, amico Arma dedit, posthac ne compellarer inultus. Dixerit insanum qui me, totidem audiet atque Respicere ignoto discet pendentia tergo. 300 Stoice, post damnum sic vendas omnia pluriS, Quam me stultitiam, quoniam non est genu Unum, Insanire putas ego nam videor mihi anus. Quid caput abscissum demens quum portat gaVeGnati infelicis, sibi tum suriosa videtur 305 Stultum me lateor, liceat concedere VeriS, Atque etiam insanum tantum hoc edissere, quo me

Aegrotare putes animi vitio ' Accipe primum Aedificas, hoc est longos imitaris, ab imo Ad summum totus moduli bipedalis; et idem 3l0 Corpore maiorem rides ut bonis in armis Spiritum et incessum qui ridiculus minus illo'

An quodcunque facit Maecenas, te quoque Verum St,

SEARCH

MENU NAVIGATION