장음표시 사용
11쪽
runt, cum primu non ante annunt 2 quintus non post XVII octobr. a. 96 editus sit. Hoc constituto ad singula earinina examinanda transeo. Atque qua equus maxinius Domitiani celebratur ecloga omnium primi libri n0uissima esse mihi uidetur Ueri enim est simile Statium tanto honore suod ipse imperator armen tradi sibi iusserat incitatum esse, ut et illud et alia luaedam antea scripta publici iuris saceret. Neque quicquam obStat, quominus hanc eclogam anno i exeunte aut initio a. 92 scriptam esse putemuS, Sed affirmare hoc tantum licet, statuam dedicatam esse post pacem cum Dacis factant et ante bellum Sarmaticum. Compositum enim fuisse bellu in cum Dacis gestum apparet e uersu Tqui nec in externos lacilis saeuire surore8das Cattis D a 44' u e sileni
bellum Sarmaticum nondum incepisse emersibus 79 sq. quibus poeta omnia enumerat bella. suae Domitianus usque ad id temporis gesserat: tu bella Iovis, tu pro olia Rheni tu ciuile esas tu tardum in laedera montem longo Marte domas. Friedlaender contra ibi persuasit, in extre in parte a. 9040-
nendum esse hoc carmen, atque liis quidem ex causis: catere
laudibus uictoria Dacicae adeo ut de tempore, quo Scriptum sit, dubitari nequeat, statim post triumphum Dacicum hanc statuam erectam esse deinde poetam . 9 sq. Iuliam T. snon praeteriturum suisse, si tunc iam mortua et inter diuos relata suisset quod a. 90 laetum esse e nummo apud Echhelium V 366 constet. Quod extremo loco dicit, certum non SSepatet, potuit sane poeta etiam Juliam a Domitiano ualde amatam e coelo descendentem et statuae imperatoris oscula fgentem fingere, non debuit nominauit patrem fratrem lium, qui omnes artissimo cognationis minculo cum Domitiano con
iuncti erant. Neque si reuera uiua Iulia hoc carmen scripserit, necesse est, ut ante suem anni 90 Scriptum sit, quo errore ea quoque quae de tempore sexti libri Martialis dicit Friedlaende laborant. Nummi enim ad quos prouocat hanc habent inscriptionem:
Carent mentione tribuniciae potestatis, certo igitur ex anui 90
et i quibus imperat0 COS . XV erat, adfigi ne sueunt Sed
cum in aliis nummis, sui ceterum plane eandem in Scriptionem
habent, Domitianus COS . XVI dicatur, ueriSimile St, 'Dua. 90 sed i Iuliani i0rtuunt esse. Quod deinde dicit Scatere carmen laudibus lictoriae Dacicae ita ut Statim post
triumphum Scriptum esse pateat, minime comprobare poSSum.
Apparet in carmine, quo Domitianus celebratur, tu de rebus ab eo gestis dicendum esse quam in epithalamio quodam auti consolatione, sed ne illiud luide in dici pote St, in hoc ar' mine praeualere Dacica uict0riae laudes, semper coniunctam inuenies Dacici belli me molium et Germanici:
Rhenus et attoniti uidit domus ardua Daciu 28 das Cattis Dacisque fidem et v. s. immo u bl solius Germanici belli mentio si Rhenus enim eSt, non Hister quem pedibus calcat Domitiani equus.' Denique uiri credibile est, statim post triumphum ommo eiuS' Hinc posset aliquis suspicari, ad Germanicas Domitiani uictorias celebrandas senatum populumque Romanum hanc statuam faciendam curaSSe, eamque post finem demum acie belli persectam esse, sed OnStat, Semper Domitianum Germanica maxime expeditione gloriatum esse, ut praecipue demonstrant nummi de quibus loquitur chhelius VI 380. Nihil igitur certi hine colligas.
12쪽
Solemnium partem secisse cludi tutionem e litestris statuae Stob-biti putat Itali uin h0 carmen ScripSiSSe, tu quo ne uerbo quidem triuml,liu conamemoratur. Permirum e St, Martialem neque inlicationem huius Statuae CelebraSSe, neque ullii in ius extare carmen, in quo ipSame0mmemorari pro certo adfirmari possit. Fried laeniter quidem duo cari uiua ab uterpretibus nou intellecta iuuenisse sibi
VII l4, roisue trili sic Spari,u ante illi OS OmneSaedum sue Martis et colossou Augusti et VII 60 summu Puhitini ioteras aestuare 'OlOSSi, si fieres breuior 'hitidia, Se silui pedem. Priore loco ieri posse concedo ut de D0m iii aut liuo cogitemuS, alier nego. Nam is uod Frie diuende dicit Palatiuum non ideo dictum esse colossum. luod proli a P abiti p0SituSeSSet, Sed eo Sensu luci Domitianum ahit iiiiiii ton autem inpellet IVol . l. 86, 7, non intellego. 'ahitiuum tonantem imperatorem Martialis dicit is uia dii Ioues esse fugit, alterum coelum obtinentem alterii in Palatium. uiare si e seu Si dictum Stia hi tinus colossus. suo Palatiuus Onan S. suo nemo
negabit, coloSSus quidani signiscatur qui in Palatino monte erat. Iam c0mparandusia est carmen i 0 librici, ubi de equo Domitiani propter temporum et locorum diuerSitate111 0gitare non licet, et pliarebit, reuera prope Palatium iugentem Statuam imperatoris suisse: u. I. inde sacro euerauda petes Palatia clivo plurima qua summi fulget imago ducis nec te distineat miri radiata col0ssi quae Rhodium mole uincere gaudet puS. Sed ad secundum carmen transeo. Ea quae poeta u.
17.1 - 18 de Dacis exuuiis laurisque recentibus dicit adinem belli aciei reserenda esses docemur Martialis epigrammate
, XX libri I, liuo ille Stellae et Violentillae nuptum celebrat. Hunc uim librum p0st triuia l)hum de Dacis actum publicatum
esse constat Triumphauit autem Domitianus de Dacis secundum Eusebium unicum teste in a. l06 i. e. et ib. 90-91 . Iam cum Stella nondum magistratum illum in qu viet 0riam celebraturus erat, ni isset eum Viole ut illam tu matrimonium
duceret, ne cos Se St, ut hoc carnien anno 90 Xeunte Serip tum, tritin lilius a. t et iis sit ut recte Stobbius obseruauit. 'i
uit, Saepius Otiuueniora iitur hi di sae ut ires, quos Domitianti Ssub sue anni 8 celet rauit, ei lue mulio lios Scriptum 8Seiudicare mihi uidentur uersu li Sil. nec autum induerint sitis noua aec ut crimen, aut in Staurati peccauerit ara Tarenti nec non uerS. 6. neque enim tu Stra mihi nuper honora carmina liatricio liueri sonuistis in Ostro.
Quare quae . 90 Sis leguntur de rubus a ballico in Daeia ipso imperatore duce gestis non ad Secunda in Domitiani c0utra Dac0s X peditione ut a. 89 'Vl, sed ad eam, suam Opi io Sabiu interfecto suscepit, referenda Sunt ad eandem de qua
cum prima truces amentia Dacos
impulit et magii gens est damnata triumpho. De reliquis primi libri elogis nihil constat, nam quod iubalneum Claudii Etrusci a tuti carmine quint de Serit tum Martialis est elpigramma XLV libri I 0 tantum stendit, circa idem tempus scriptum esse, quo epithalamium Stellae et Violentillae, non eni in ueri est simile, alterum poetam l0ngo interuallo p0st alterum h0 cominianis amici aedis elum uidisse
et laudasse. Sed iude d0cemur, ne tum quidem a. 90l9l
' l. l. p. 56. iis Hengen retarione p. 49. bulletino archeol. 166 p. II 2.
13쪽
poetam Thebaidem sitam prorsus de manu emisisse dicit enim
uersura: paulum arma nocentia Tliebae.
ponite dilecto uolo lasciuire sodali. AHerius ti bra armina nullas continent temporum n0taS, nam quam in se fundo inuenisse sibi uisus est uiliosus ualde dubiam esse existimo lim hoc Irmen ante I suuii conflagrationem compositum esse probari ex eo liuod Pollii illa Surrentina dicta sit cultu se iuulis Tiryntlii a se aulae . . ereulaneo in collimi etiamtum nec te ultu Tiryntilia uineat aula Dicarchei pu siniis nec saepius istisbhinda Therapnaei phleeant vineta Cialest. Mihi haec uerba liaud ita ,hina uidentur Mi O modo enim Tirynthia auli urbem aliqutun aut re ione in significareth dicen
gunto) aut similia Tirynili tu uero Iulia nisi de teniplo quodam Ilerculis diei non posse puto; quare hoc loco. ulli amoenae regiones enumerautur de colebserrimo Herculis Tiburtini templo si cogitare uuis hirtasse in leuitati crimen non incideremus Sed Statili de regione aut de illa, non de templo loqui debuit. nec Tibur Tirynthia aula dici potuit sed p0tius
Tirynthii colles ut dixit Martialis Herculeos colles V 7 VH
l. Praeterea ne ibur signis eari existimemus impedire uidetur. quod tam arte coniunguntur Tirynthia aula et Dicarchei sinus Mihi persuasum est Statium scripsisse Tirynthia arua Dieareheique sinus, pro pia coniectura quodam modo saei Rhedigeranus in quo legitur uineant. Sed quaenam poeta dicat Tirynthia arua, incertum relinquam, optime cogitemus de Baiis qua iacet Herculeis semita
a' es. Stat situ. III 1. 182 Tiburna domus I a. 79 templa Tirynthia.
litoribus Prop. Il, 2. Eodem modo Puteoli et Baiae coniunctae sunt a Statio situ. V 3. 69 quosque Dicarchei portus Baianaque mittunt litora. Aliam deinde causam quiliosus adlert, qua hoc carmen aut patris Statii 0rtem e0mpositam Sse demon Stret, uerSuS Sexti uerba aetum post patrii luinquennia lustri' significare Statium uictorem tu ludis eo anno Neapoli celebratis suisse.
Et iidetur sane semel tantum idque patre uiu in his ludis uict0riam ueportas Se '' sed ieques hoc certum JSt, neque cillitii adium' necessario te uietorii intellegendum ist Contra si 'ria carmina luae tutius in Pollii eius sue gelieri honorem fecit II 2, III l, lyra perlegimus, adparet, ea non multum th nq)ore distare Nam in prim iam Pollius a rebus publicis tractandis 4u otium Secessit II 2,
133 sq.). Polla uxor uoia floren aetate, Sed quamquam auuS
iuuenili praedita gratia depingitur il , 0 147 - in altero caetera similia uiat, dira, . ii 87, 5 sq. accedit mentio
duorum nepotum ii GDSis. Tertium denique carmen Scriptum
est in tertii lepotis diem natalem me lues dubitari poteSt, quin eiusdem Iulii Menecratis liberi sint, sui III l commemorantur. Si conserimus IV , 5 sq. et Ill , 76 'am cum alterum carmen ill l non ita multum ante quam ederetur ortum esse praelatione tertii libri praecipue v. 8-li comprobetur, plane a ueri Similitudine abhorret primum H 2
quindecim sere annis aute ante a. con Seriptum S Se.
Fried laeniter de tenq,0re septimi huius libri carminis aliquid colligi posse putauit inde quod hoc carmen respondet Martialis epigr. 21 - 23 libri II. Mirum autem in modum in iis quae exposuit sibi ipse contradicit. Nam ubi de septimo Martiali libro loquitur p. 0 l. l. , omnia carmina hieme uni
14쪽
93 scripta esse uideri contendit, et inde euaei Lucani quoque die ni nata leui qui carininibus 2l-2 , celebratur in litemem incidisse. Deinde p. 4 ubi eo deui ordine Martialis et Statii
carni in I, illae aderat arguntenta tractent, se excipere demonstrare studet, etiam linuc utriuSque poetae carinina adsert,
lite ui igitur anni . , Statii e I T seri pluui esse putauit. Et tanton p. 6 secundu in Statii libria in paulo post lanuari uni
men seni ali nil l diluin esse Statuit. Tota liae argumen
tatio uitiosa est. Priniuiu a in ille in o utius in nota XI ad Doluitiani ita in uidit non in annunt 3 sed in a. 92 Domitiani tu urinatus expeditione ui incidisse. Tacitus uiui in
Agricolae uita e 42. docui. inperatore ni in ense Augusto a.
93 0n in Sarinati a sed prope urbem fuisse. Et Stobbius recte alia quo pie arguntenta protulit quibus Fried laenderi l. e. Clintonis teniporis livius belli coinputatio restitatur. Ceterum X O piod nulliani amiten inuenitur, luod litem scriptum esse non possit, nullo inod efficitur ut necessario omnia hieme Scripta sint ii id pii doni cortuni St, ad unum eundeIiusue dieria natale in celebranduin triani pie poetam P0llae haec carni tua dedicasse, etsi mihi qu0ipi h ic probabile uidetur. Et de singulis arminibus ita etia in de editione secundi libri nilii constat, nani luod Friod laeniter adsert p. 6 Secundus liber primuin breuissimo interuallo secutus esse debet, quonia in Statius Parnasen d mortu Glauciae quod Martialis iii, inseruit, huic libro reseruare potuit' ualet illii dein ad tempus indagaudum quo Glaucias mortuus et Statius erunt eius consolatus sit' ), non uero suo hunc libruin ediderit praesertim eum sciamus iam primuin libruria non ante a. 92 esse editum.
33 ante annum i qui sextus Martialis liber editiis est.
Libri tertii carnae tertiuin post expeditionem a Domitiano contra Marcomanno et Sarmata Su Scepta in aut ut accuratius die alia, post nen Sem Ianuariunt, quo Oinitianus
in urbem reuertit et lauream Iibui Capitolino retulit, anni 94, debuit ut supra uidimus, scriptum esse riuillae udor statuit, huc enim Spectare ei Sus 6 sq.hnec est, quae uictis parce uti foedera Cattis, quaeque suum Dacis donat elementia montem, quae modo Marcomannos poS liorrida bella uagosisve Sauromatas Latio non est dignata triumptio. Stobbius autem ualde contra hanc Sententiam pugnat. Dicit, cum haec ecloga eodem tempore Sit Seripta, quo Martialis
opigram uia Vl 29, Martialis lili. VI auteni editus sit antequam bellum Sarmati eum anni 2 93 suitum esset, non de hoc bello sed de anteriore quodam cum Marc0 mannis et Sarmati gesto cogitandum esse lain cum X iphilinus 67, 7 narret, Domiti num a Marcomannis uictuin et sugatum Dacorum regi Decebat pacem aequis condicionibus concessisse, hoc bellum Statii uersibus significari putat. Eodem modo inhosus, qui nullum bellum Sarmaticum post a. l agnoscit, haec interpretari debet. Disscultatem aliquam subesse recte perspexit Stobbius, sed minus bene hanc dis scultatem ipsum soluisse existimo. Statii enim uerba, quae Supra adscrip Si, aperte docent, non de illa Domitiani c0ntra Marcomann0s expeditione cogitari p0SSe, quae in annum 90, intra Iuliani uietorias et pacem cum Dacis lactam incidit, priore enim l0 eo Statius hanc pacem commemorat quaeque suum Dacis donat clementia montem et deinde pergit, quae modo Marcomannos' sq. Id quod est modo satis indicat, de tempore recentiore Statium loqui. Neque quod dicit hos populos Domitianum Latio n0 esse dignatum triumpho sine ui quadam dictum est. Constat enim, post bellum Sarmaticum D0mitianum triumphum recusasSe et
15쪽
satis habuisse iit Ioui Capitolino lavi ea in referret, et hanc simulatam ii odestiam poetas ualde laudare δ' Retinendum i itur est. Statium liis uersibus significare bellum Sarmaticum anno 24eStum, praeserti in cum cladem illam Domitiano a Marcomannis inlataui De Martialis quid enimn suam tamquam uictoriam celebrauerit. lana Stobbius contendit, hoc eam ob causam fieri non posse, ii uod Claudius Etruscus mortuus esset ante oluam hoc belliun conficeretur Quod uereor ut Me- monstrare possit, quando niui ille mortuus Sit, plane neScimus, hoc tantum constat, Septimum Martialis librum in quo eius epitaphium legitur editum esse men Se Decembri anni 2, cum Domitiani reditus cotidie expectaretur, certe igitur bellum finitum esset Sed illiti dissicultatem alii suam parare posset, quod Martialis in libro septimo nescire uidetur, imperatorem non triumphaturum osse ') Sumendum igitur Si Claudium' truso uni diem supremum litisse uno 2 Xeunte, et Statium consollitionem ad filium non statim p0St patri mortem, ut Martialis epitaplitum ill 40, sed paullo post scripSisse,
cum Domitianii iani urbem intrasset ut triumphum recusaSSet. Neque sane credibile est pSo ulteri tempore, quo carmen
scripsisse se fingit. Statium lugenti Etrusco dedisse. Sed si quisita rem explicari p0sse neget unum illud relis iuum Sit, ut dicat,
poetain cum carmeri in publicum ederet hoc loco duo uersus
Utrum sit uerum ei luidem diiudicare non ausim. In reliquis huius libri carminibus certa temporis iudicia nouinueni, nisi quod unum carinen ei in Sertum SSe patet, quod Scriptum erat iam ante quum siluarum editionem poeta insti-
i' s. Suet Do si maritat. VIII 15 5 secretos triumphos Stat IV i. 39
tueret, secundum dico, tu quo de Thebaide nondum uita loquitur u 35 si uestras amor est mihi pandere Thebas nec cano degeneri Phoebeum Amphiona plectr0 et . 42 ubi redeunti amico se narraturum esse p0llicetur,
quid egerit annis, quibus ille in Syria militauerit: ast ego deuictis dederim quae busta Pelasgis quaeque laboratas claudat mihi pagina Thebas.
In prooemio autem primi libri Siluarum iam haec Scripserat: adhuc pro Thebaide mea quamuis me reliquerit timeo. Tamen ipsi quos adscripsi uersus probant, non multo ante absolutum opus Statium hoc propempti cum cecinis Se. Mirum in modum serrauit Frie diaeta de in iis quae de quarto carmine dixit, quod quidem quantum ad Statium nihil n0cuit, sed causa fuit ut nonum Martialis librum perperam anno b tribueret. Cum enim hoc carmen Earino dedicatum
respondere dixisset Martialis ep. L 13 16 - 18 36 lib. VIII debuit X , inde concludit, ante annum 5 et Statii
libros tres priores et Martialis octo primos editos esse. Et ita cum p. 2 tum in conspectu p. IC octauum librum Martialis anno 94, nouum anno b tribuit. Sed nonum librum post XVII consulatum Domitiani, oui nunquam tu e commemoratur publicatum esse plane incredibile est, apparet igitur, eum anno 4 adsignandum esse, anno ii autem priorem
decimi libri editionem prodiisse, continentem illam haud dubie
carmina in huius consulatus laudem, quae mi SSa Sunt eum Nerva imperante denuo liber ederetur. Illud autem recte perspexisse Friedlaenderum existimo, di- tum esse tertium Siluarum librum ante annum b. uiliosus quidem aliter sentire uidetur, cum eclogam ad uXorem anno
95 compositam esse dicat δ' Sed mihi nunquam persuadebit
16쪽
poetam primam quarti libri eclogam, qua septimum decimum eoia sulatum imperat 0ris celebrat, non tertio libro inserturum fuisse, si hunc postea edidisset, quam carmen scripSerat. Nam in tali carni in sane niuior erat gratia celeritatis, quam in aliis. Mihi tertii libri nouissima uidetur ea ecloga, quae ultimo loco posita est ad uxorem scripta. Eten in uix dubitari potest, quin
poeta eam composuerit cum librum ederet ininus ut uxori persuaderet, quam ut cum Polli amico consilium in patriam secedendi communicaret ). Ne suo eam ob causam am0eni
tatem illius Cani paniae regionis tam adcurate eum descripsisse puto, ut XOri quippe quae eam nun piam uidisset sita Ιmhosus l. l. p. li, amorem eius iniceret, sed ut patriam suam laudibus extolleret. Qi arti libri armen prirnum ortum esse mense Ianuario anni 5 per se patet minus de altero constat, quod DodWellus eidem anno adsignat Grossius et Inaliosus tempori multo priori, quia poeta di ere non potuisset v. 62 Saepe coronatis iteres quinquennia lustris si ante quam ioc carmen scriberet, iam in his quinquenniis uictus esset. Quod nil illi est. Nam quod Florus poeta, ad quem nos reuocat Inaliosius, Romani reliquit aegre serens, quod magni Iouis corona sibi non obtigisset, prorsus nihil sacit ad Statium. Sane hic quoque se uictum esse non dolere non potuit, nullum tamen extat uestigium, eum clade sua tantopere offensum fuisse, ut quae illo uersu optantur blande optare non potuisset praesertim cum quanti Douiitianus hos agones aestimauerit constet. quidem ut Dod Kelli potius partes sequari praecipue facit, plod talia carmina non scribebantur, ut in scriniis absconderentur, sed imperatori dedita quam primum
ii es epistulam ad Pollium in fine . 18 Suet. DO. 4.
in publicum proderentur. Et Si reuora poeta animi suiss0t tam pusilli, ut post clade iii suam illum uersum saepe coronatis iteres quinquennia histris non scripturus suisset ego profecto
putarem, eum ne editurum quidem fuisse post cladem lio carmen antea conserit tulit aut certe missurum fuisse iunc
Viam Do initianam Sinuessa Puteolos dueentem, in cuius honorem tertium huius libri carmen latius composuit anno 95 dedi a tam osse sestatur Dio LXVII l ι. Qu0d quarto loco legitur carnien omnium huius libri recentissimum esse haec prae sationis uerba probant, quibus Statius amicum Victorium adloquitur: cuius uiae Domitianae benes ei tu suoque multari iis opistulam meam aecipi e S, quam tibi in hoc libro a seu poli litto. Scripta est haec epistula aestate es. u. 2-20, ἰθ - anni 5 cum uia Domitiana modo finita esset, aliter enim ineptum erat de benescio loqui quod haec uia etiam Marcello adserat. Ultimum carmen iis ut uidetur Saturnaliis Scriptum est, quae editionem libri suarii praeeedebant anni igitur 94), nam quo de prioribus minus cogitemus impediunt praelationis uerba 'interim hendecasyllabos, quos Saturnalibus una risimus, huic uolumini inserui. 'Quae praeterea in hoc libro leguntur carmina quo anno scripta sint non indicant, illud tantum manifestum est quintum uere esse scriptum ii 5-l2 septimum non multo ante editionem libri cs praes. u. 9 Sed nunc quoque eum reuerti maturius e Dalmatia r0g0 . Ad desiniendum tempus quo Statius iudicis Herculem epitrapegium celebrauerit, non multum ualere puto quod Martialis de eadem statua sunt epigrammat 43. 4 libri lX, seri enim potuit, ut alter complures menSes ante alterum hoc opus adspiceret et uersibus lau
17쪽
liunt libra carmina priuatim et secundum Domitiano etiamtum imperante seripta esse adparet, neque est cur dubitemus, quin post piarii liliri editionem ea orta Sint certe , 160-l6ri de reditationibus Achilleidis loquitur poeta, cuius primam secerat montionem IV T, idem de quinto adfr-
mare licet cum in ioo suo sue nouus Aeneides' u. 36 commemoretur De tertio carmine minus constat. Ipse enim Statius u. 2: Sit satis , tendit aut certe lingit, se hoc epice-dium comp0suisse tribus mensibus li0S patris mortem, iuu0- eat enim patre, ut sibi in canendo dolore adsit dicit: nam me ter ut egens coelo teris de Ora reteXens luna uidet residem nulliusve Helidonide tristis Nolantem curas tuus ut mihi vultibus ignis inrubuit uix haec in munera S0luo primum animum. Sed uersus 225 33 multo post patris mortem scripti sint op0riet. Ibi senim poeta de ui toriis lolluitur quas ipse in musicis certaminibus reportauerat alitu cum summo gaudio a trem adfectum suisse dixisset eo qu0d ilium Neap0li uincentem SpectaSSet, dolet. luod non p0steriorum quoque uictoriarum testis ille suisset: hei mihi quod tantum patrias ego uertice frondes, solaque Chalcidicae Cerealia dona coronae te sub teste tuli, qualem te Dardanus Ubae uix cepisSet ager. Si per me serta tulisses Caesarea donata manu; quod Subdere robur illa dies, quantum potuit dempsisse senectaei Patrias frondes eas dicit coronas quae in ludis quinquennalibus eapoli celebratis praemia dabantur, serta Caesarea donaui manu nulla alia SSe OSSunt, quam quae tu quinqua'
truis Mineruae a Domitiano in Albano institutis reportabantur cf. II 5, 3 l. Iani uer p0etae uerba aperte demonStrant,
patrem, cum ipse in Albano uinceret non iam inter uiuos suisse. Deinde Statius in agone 'apitolin se uictum esse deplorat: heu quod me mixta quere iis non pressit oliua 'iIam cum hi ludi anno di, ab imperatore instituti sint,'' non ante hunc anuum hos uersus scribi potuisse manifestum est Statius pater autem mortuus est non multo poS a. 79 quod pro certo c0lligitur e vers. 20 sq. huius eclogae iamque et flere pio Vesuuiua incendia cantumen erat et gemit una patriis impendere damnis hoc enim propositum Sine dubio peregisset, si uita suppeditaS-set. ih iuplici igitur modo de hac re iudieari potest aut Statuendum St, p0etam hanc ecl0gam40 Steriore tempore Serip-SiSSe, multis poSt patris mortem antiis, ut cum patre Se pSuna celebraret et laudaret, aut reuera tribu p0S patris obituminen Sibus hoc epicedium ortum, postea his uersibus auctum
neque enim mihi flere parentem ignotum, Similis gentia proiectus ad ignis; ille mihi tua damna dies compeScere cantu Suadet, et ipse tuli suos nunc tibi c0nsero queStuS. Atque hanc sere Imhosii quoque sententiam esse uideo*χὶ quamquam huic uiro doet illud non concesserim, Statium hoc carmeu 90Stea retractasse, tum enim prosecto ualde mirandum esset, quod ueStigia non deleuisset, quibus unus qui Sque Sta-
λ' haec enim sufficiunt neque ad rem fac iuut uersus corrupti tui Sequutur, ut Grossius putauit t. l. P. T. 20 Censorinus d. d. n. e. 8.
i es. Imbosium l. l. p. 16. 2 l. l. p. 17.
18쪽
tim leprehelidat oportet, non uno tenore carnien ut nunc legitur Scriptum Sse lilii e contrario haec carminis condicio firmita argumentum accedere uidetur ad alia ea, quibus Marklandus suintum librum non ab ipso poeta edit uni SSe comprobare Studii it ua uuluam duo suae ille protulit in editione Veneti incipientis pii uti libri mentionem omissam esse, et carnien ultimum imperiectum esse, nihil vale ut Nam iucodice Rhedigerano cuius minior est auctoritas, cum tu ne quarti libri legitur explici liber piartus Siluarum incipit quiutus, tum iu sue plinti P. I 'apinii Statii filii a rum liber quintus et ultimus feliciter explicit Truncatum autem esse ultinium carmen temporis uiuria neque a Statio ita ut habemus relictum, ipse nisi ullo Martilandus postea agnouit, cum extrem eius uersu adscriberet desunt cetera'. maiorem uim tertio Mar laudi argumento tribuo, epistulam ad Abascantum unius tantum eclogae praesulionem esse non totius libri Ipse quidem Mar laudus hoc ars: umentum eo debilitauit olu0d iusti huius epistulae addidit uerba reliqua desunt suod nullo modo facere debebat Nam cuni corrupta esse ultima uerba recte demon Strasset, aut dicendum erat, deesse uideri nonnulla, quae Si extarent uitium tollerent, in ut coniectura tentanda ei aut ista uerba et hoc fecit Martilandus et tum nulla erat causa cur excidisse ali si id crederetur manc epistulam enim cum uno autum carmine eo quod statim sequitur ad Abascantum esse missam ipsa satis docet. Iam uero cum tutius, ut postea demonstrabo, in praesationibus praecipue id ageret ut ad quem et de qua re quodque carmen esset Scriptum indicaret, apparet eum hoc non praetermissurum fuisse si quintum librum ipse in publicum prodidisset Sed qui Stati m0rtuo editori munere lauctus est,
sacile potuit satis se secisse existimare si, ut in tertio carmine uerSuS, quos in Sehedi adscripto inueniebat, carmini inseruit, ita hanc epistulam cum cariniue ad suod pertinebat, priore loco conlocaret. Haec de siluarum temp0ribus, iam nou difficile est reliquorum Statii operum tempora constituere. Sed priusquam ad haec transeam placet ea quae inuenimus tu uno conspectu
Siluar. I scriptum m 9 exeunte aut init. 92
Thebais paullo ante publicata erat, quam primus Siluarum liber prodiit 3 i. e. ut uidimus ante a. 92. Quod congruit cum iis quae ex initio Thebaidis discimus Versus enim I, 17 sq.
19쪽
quando Itala nondum Signa nec Arctoos ausim spirare triumpho Sbisque iugo Illienum, bis aduetum legibus Histrum et coniurato deiectos uertice Dacos Scriptos esse apparet ante bellum Sarmaticum anni 2 93,p0Stea Sane n0n iis, Sed ter adactum esse legibus Histrum gl0riatus est Domitianus es. Martialis X c. 0l licornua Sarmatici ter perfida contudit Histri. Iam uero cum poeta liuic operi duodecim annorum laborem impenderit Xll l l , anu sereri coeptum est patre Statio etiamtum uiuo et filii eo natus adiuvim te Silii V 3 23 ;). Achillei dis autem primu a mentio sit Silii. IV , .,
haeret Achilles deinde tu epistula ad Marcellum V 4, 1 anno 95 scripta. Alius Statii carminis memoriam seruauit Juvenalis H82-87 sed cum legit subsellia uersu Thebaidis recitationibus esurit . intactam iuridi nisi uendit Agauen'. Ianc
Agauen sabulum mimi eam suisse eo docemur quod Paridi histrioni erat Scripta, unde simul efficitur, uter initia principatus Domitiani eam ortam esse, illis enim temporibus Paris propter consuetudinem cum Domitia imperatoris uxore necatus est δ).Pauca adm0dum sunt. quae de uita Statii se imus, et ea pleraque iam ab imboso ' recte perspecta. Oriundus erat ex samilia equestri quidem, sed ad paupertatem redacta, ita ut Statii poetae pater, cum censum equestrem iam non OSSiderent parentes, coactus esset, ita signia equestria deponere j. De nominibus p0etae iis quae Haudius in praelat p. XVI sq.
4 cf. Suet. Do. . . Diis 67, 3. 26y l. l. p. 15-I7. y situ. V 3, 15 sq. quae uerba interpretes non satis intellexisse mihi
exposuit nihil addere possum nisi sorte etiam in codice Rhedigerano legi P. Papinii Statii Siluar etc. - De aetate sua ipse in Siluis saepius loquitur et ita quidem ut Senescentem se describat: III 5, 2 anne qu0d Euboicos sessu remeare penateSaugur0 et patria ae iii uis ci sim ei e terra u. 22 quam mihi sorte Venus iunciam florentibus annis seruet et in seni una IV 4, 70 0s saeta aliena canendo uergimur in Senium V 2 l 59 nos sortior aetas iam fugit. Iam eum his accedat qu0d pater eius circa a. 80 quinque sere et sexaginta annos natu V ; 25 o mortuus St, contendere licet intra annos 40 et 50 p. Chr. n. Statium natum S Se.
Patria eius sui Neapolis illi, 06 alibi in quam urbem
pater Velia ortu udus sedem transtulerat V .H26 . Patre etiamtum tu laude l0rebat poeti ea cum Neapoli tum R0mae. Atque in patria quidem semel ut uidetur coronatus est in agone musico, V 3, 226 in quinquenniis, quae anno . Chr. Diu honorem Augii Sti iustituta erant; '' nam ludos Augustales poetam significare cum dicat Capitolinis quinquennia proxima lustris II 5, 2 certum esse puto, cum propterea quod haec AuguStalia uocabantur ισ0λ' 'πυα ob parem cum Olympiis h0norein et de nobilissimis ludis eum loqui manifestum est, tum qu0d reuera iisdem annis hi ludi celebrabantur atque Actiaci qu0s Octavianus a. a. u. c. 723 Nie0poli in Stituit, quod
indicat Statius II 2 8 9 huc me post patrii laetum quinquennia lustricum stadio iam pigra quies canusque ederet puluis, ad Ambracias conuersa gymnade frondes Sq.
8 cf. c. I. G. 580 5805 cum tangi commentario. γ' c. I. G. 805 Strabo V 246.
20쪽
Ceterum quando haec uictoria sit reportata neScimus, id
tantum conr,ture uidetur, aut anno id aut ante eam reportatum SSE, nam anno 32 i. e. ea quae e suitur Italide patrem
Statium iani mortuum suisse uidimus. Ter deinde uicit in qui uiluatruis Mineruae is uotannis iuΛlbatio Domitiani celebratis canens 'ni Od Germana acieS
quo de Cuttis trium liliatum est partitu OS a. quo Daci- cum bellum incepit liae uictoriae adeptae eSS POSSunt atque unam certe iam de ptu erat, cum in agone Capitoliu frustra de corona certaret, num piod queritur heu quod me mixta quercus Ou preSsit oliuano Poterat, nisi Oliva iam antea coronatus erat' vj. Sed tu quonam trium qui Domitiano Diperante celebrati sunt agonum Capitolin0rum uicerit, plane guo ramus Fried laeniter sibi elegit annuu 90, inliolius annum 4, ego, Si tu id Sentiam dicere licet, Duo 86 eum uici SSe existimo, Deque meam cauSam horum uirorum doctorum inferiorem liabeo. Friedlaeuderi
argumentum lio est p. 6 Statii situ. lib. Il editus est a. 94 exeunte, iam iural 5 de clade Sua 0quitur 90eta igitura. 90 uictus est Sed primum non demonStrauit, reuera ineunte anu 94 ita iii aut huius anui ag0uem librum tertium esSe editum neque demon Strare poteSt, tum tota argu- meutatio uitiosa est. I in hos sententia nititur iis quae de car-
miuo IV 2 et illi dixit ' quae salsa esse existimo. Mihi cum
reputarem, quantam famam Statili auuo 86, cum primus ag0u
' Perperam haec uerba interpretantur odwellus et Friedlaender iuMarquardii enchirid. IV 483. de temp. lib. Mart. p. 12 qui putant coronam in agone Capitolino datani ex foliis querneis et oleagineis mixtam fuisse; Martialis ep. IX 23 In IV b nullum dubium relin iuuut quin ex sola quercu constiterint serta aetherii patris et oliua aurea praemium fuerit in agone Albano..i cf. supra p. 17. 18.
Capitolinus celebraretur sibi iam parauerit et recitationibus Thebaidis quandoquidem 'fregit subsellia uersu et uictoriis Neapoli et in Albano reportatis, ueri admodum simile uidebatur, tum Statim eum de palma certas Se et uictum OSte non iam ad illam au tem aspirasse, Sed DrtasSe an sum culpandu Squ0d in re tam lucerta non aeui. Diem supreinum statium obiisse sub inem imperii Domitiani mihi persuasum est. In nullo enim carmine posterioris tempori ueStigia occurrunt, et iis a qui uti libri 0udicio dem OuStrat, poetam non iam itum post quarti editionem mortuum esse. Imhosius quidem pollicetur, Se probaturum e SSe Oetam diutius uixiSSe, quam uulgo credatur, sed uereor ut dem exsolvere OSSit.
spexit, omnes qui extent c0dice Stati siluarum ex uno eodemque libro originem traxisSe iam cum plurimi inter se conlati Sint omnesque et tu grauioribus corruptelis et in hiatibus conSpirare con Stet, nemo opinor erit quin concedat. Quare quo magi dolendum est, archetypum illud exemplar a Poggio inuentum temporis iniuria nobis ereptum esse, eo magis id amplectamur portet, quo illa iactura aliquatenus certe compensatur, conlationem dico illius codicis cum editione principe Politiano consectam. De qua cum audiuius in catalogo codd. Latin bibl. Mediceae Laurent Ii p. 98 expoSutSSet eorum qui in Statii siluis emaculandis operam conlocant, animo ad eam conuertit Handius in praelatione ed. Siluar. p. XXI. Atque prosecto magni eam esse aeStimandam neminem fugere
potuit, qui quantopere Politianus inter philologos eius aetatis emineat perpenderit. Ille enim primus sere libros manuscriptos