Pomponii Melae De situ orbis libri tres, : accuratissime emendati

11쪽

L I B. I. S SUMMA ASIAE DESCRIPTIO. Caput ILTRibus banc epartibus tangit oceanus, ita nominibus ut locis disserens.Eous ab oriente,a meridie Indicus, a septentrione Sythicus. 12 ingenti ac perpetua fonte ad

oriente uers,tantum ibist in latitudinem, quatum Europa, σψica, quod inter ambas pelagus immissum est, undit.Inde cu aliquatenus solida processit, ex siti oceano quem Indicum diximus, Arabicu mare Perficiι, ex Sorthico Castium recipit: γ ideo qua recipit angustior. Rursus evaditur, oestia lata quam fuerat. Deinde cuiam insuum Memmatarumque terrarum confinia deuenit, media nostris aequoribus excipitur:reliqua,altero cornu pergit ad Nili ,altero ad Tanam. Ora eius cum alueo

Nili amnis ripis dessedit in pelagus, oe diu, sicut istud in

cedit,it ualittoraporrigit: deinde fit uenienti obviam primum se ingenti ambitu incurua esse ingent ore ad Helisonticum stetum extendit: ab eo iterum obliquat ad Bost horum, iterumque ad Ponticum latus curua, aditum Maeotidos transiuerso margine attingit. Inde eam gremio ad Tanain usique complexa sit ripa, qua Tanais est. In ea primos hominum accepimus ab oriente, In dos, Seres, m Sc das. Seres media ferme eoae partis in colunt e Indi Sythae, ultima ambo late patentes, ne

que in hoc tantum pelagus effusi. Spe lant enim etiam meridiem Indi, oramque Indici maris nisi ubi aestus inhabitabilem essiciunt diu continuis gentibus occupant. spediant tentrionem Sc ibae, ac littus Suedicum

12쪽

nisi unde floribus arcentur que ad Castium sinum

possident. Inde proxima est Ariane,deinde Aria, oe Gedrosis,m Persis adsinum Persicum. huncpopuli Persam iam biunt,illum altem Arabes. ab ijs,quod in Africam restat, Aethiopu estifc Castiani Sytbisproximi, num Cassiuringunt.ultra,Ama one ultraq; eas Hyperborei esse memorantur. lateriora terrarum multa uariaque getes habitant. Candari, Paricam, Baribi oe Susiani Pharmacotrophi,Bomarei,Coaman Rophanes, Dahae. Super SIUM SItharumque deserta , a Ver Castrumsinum, Comari, Massagetae, duri ,H rcam,Hibera. Super Amaronas m HVperboreos, Cimmeris, S tbae, Eniochiae, Georo,Moschi, Corsitae, Phori ,Riphaces atque ubi in nostra maria tractus excedit , Marin , Antibarani notiora iam nomina, Medi, Armenij,Comageni, Murrani,Vegeti, Cappadoces, Gallograeci, Lycaones, Phr 'ges, Pigydae, Isauri, Ddi, Syrocilices. Rursus ex ijs quae meridie*e Ala eaedem gentes interiora littora tenent, que ad sinum Persicum.

Super hun uni Parthi,m Aorij j er illam alterum, Babyloni):ci uper Aethiopas Ag is Ripis Nili amnis O mariproxim ijdem Ag ti,possidet deinde Arabia

angustafrontestequentia littora attingit. Ab ea inque ad flexu illum, quemflupra retulimus, Syria: Gr in ipso exu, Cilicia: extra aute, ria, oe Pamphilia, Caria, Ionia, Aeolis, Troas inque ad Hellestonium. Ab eo Bid ni flun tad Thracium Bosthorum. Circa pontum aliquot populi,

alio alioque fine: omnes uno nomine Pontici dicuntur: ad lacum,Maeotici ad Tanain, Sauromatae.

13쪽

1a terminos habet ab oriete Tanain m Maeotida, oe Pontum a meridie,reliqua nostri maris ab occide- Atlanticum: altetrione, Britannicum oceanum. Ora eius forma littorum,a Tanai ad Hellestonium, qua ripas dicti amnis, qua exupaludis ad Bostboru redigit qua

Ponto, Propontidi, oe Hellestoto latere adiace contrariis littoribus Asia non opposita modo, uerumetiamsimilis est. Inde ad fetum nunc uaste retractia, nunc prominens, tres maximossinus effici totidems in altum se magnis frotibus euebit.Extra fretum ad occidentem in aequalis admodum,praecipue media,qua procurrit adsieptentrionem,nisi ubistmel iterumq; grandi recesseu abducitur,pene ut dire Ao limite exteta est. Mare, quodprimosinu accipit, Aegaeudicitur quo quenti in ore Ionium: Adriaticum interi us equod ultimo,nos Tusicum, Grai, Urnenum perbibent. Getium prima est Scytbia,alia quam dicta es.a Tu nai media se e pontici lateris. Hinc in Aegaei partem co-tines,Thraciae ac Macedoniae adiungitur. Tu Graeciaprominet, Aegaeu , ab Ionio mari dirimit. Adriatici latus Ill)ris occupat. Inter ipsum Adriaticu γ Tusicum Italia procurrit. In Tu sto intimo Gallia est. ultra, Histania est. Haec in occidentem. Denique etiam ad septentrionem diuersis fotibus vergit: deinde rursus Gallia est longe, oe a nostris littoribus huc inque promist a. Ab ea Germani ad Sarma- ωSporriguntur, illi ad Asiam. Haec de Europa. Summa Africae destriptio. Cap. IIII. A Frica ab orientis parte Nilo terminatur,pelago a caeteris.breuior es quidem quam Europa: quia nec quam

14쪽

s POMP. MELAE DE SITU ORB.

Asiae,m no totius huius littoribus obtenditur.Longior tamen ipsa, quam latior, qua ad fluuiu attingit , latissima utque indeprocedit,ita media praecipue in iuga exu gestergit in curua ad occasium asti atqueste molliterim ideo ex Llatio paulatim addu hor. ubimitur, ibi maxime angusta est quantum incolitur, eximie fertilis.Verum quod pleraque eius inculta , m aut arenis sterilibus obduriti,aut obstim caeli terrarumque defertaseunt, aut infestantur multo ac malefico genere animalium, uasta est magis quam frequens are quo cingitur, a septentrione, Libycum a meridie, Aethiopicum ab occidente, Atlanticia dicimus ab ea parte qua Libyco adiace proxima est Nilo

prouincia, quam Cyrenaό uocant. Deinde cui totius regionis uocabulo cognomen inditu est, Africa caetera Numidae ct Mauri tenent sed Mauri in Atlanticum pelagus expositi. Vltra Nigri laesunt, oe amisi, que ad Aethiopas hi m reliqua huius m totum latus, quod meridiem spectat, usique in Asiae confiniae ident. At Aper ea quae Libyco mari abluuntur,Libyes Ag iij seunt, oe Leucoae thiopes: m natio frequens multiplexque, Getuli: deinde late uacat regio erpetuo tra tu inhabitabilis: tu primos ab oriente Garamantas,post AugilaS CT Troglodytas, σultimos ad occasium Atlantra audimus. Intra si credere

libet uix iam homines, magi ue semiferi Aegipanes σBlemm Moe Gambasanterim Sat risne tediispastima edibus vagi,habent potius terra quam habitent. Haec summa nostri orbi hae maximae parte haeformaegentesse

partium. Nunc exactius oras sit que di luro, inde est co- modissimum incipere,unde terras nostrumtelagus ingre-

15쪽

LIBER I ditur:ut m ab iispotissimu, quae insueti dextrasent. Deinde' ingere littora ordine quo iacet,leragratys omni

bus quae mare attingunt,legere etiam Assa quae cingit occanu donec cursus incepti operis intra extraque circumvectus orbem illuc unde coeperit redeat.

PARTICVLARIS AFRICAEdscriptio. Mauritania. CV. V. DIctum est Atlanticum esse oceanum, qui terra3 ob occidente cotingeret. Hinc in nostrum mare pergentibus, laeua Histania,Mauritania dextra es. Primae partes illae Europaesae Africae. Eius orae finis Mulucha. Caput atque exordium est promontorium, quod Graeci Ampelusian, Afri aliter sed idem significante uocabulo,appellant. In eo es pecus Herculiscerim ultrastecum Tingi oppidum per

uetus ab Anteo uiserunt conditum. Extat rei signular ma elephantino tergore execto, ingens, m ob magnitu dinem nulli nunc Uuro habilis: quam locorum accolae ab istogestatam pro uero habent traduntque, inde eximie colunt. Deinde est monspraealtus,ei quem ex aduerso Hispania attollit obiectus.hunc Abiam, illum Calpen uocat, columnas Herculis utrunque. Addit fama nominis fabula, Herculem ipsum iunctos olimperpetuo iugo diremisse collis,atque ita exclusium antea mole montium oceanum, ad

quae nunc inunda admissum.Hinc iam mare latius funditur,summotasque uastius terras magno impetu infectit. Caterum regio ignobilis, uix quicquam illustreserti- talaruis oppidis habitatur ,parua flumina emittit, solo quam uiris melior, oestgnitiegentis obscura. Ex ijs ta men tua commemorare non piget, montes sent alii, qui

16쪽

1O POMP. MELAE DE SITU ORB. qui cotinenterim quasi de industria in ordine expositi,ob

numerum septem, o militudinem,=atres uocantur. Tamuada uius, Rusicada, oe Sigaparuae urbes: mportus,cui Magno est cognomen obstatium. Muluna ille que diximuS,amnis est ingetium olim regnoru terminus Bo Ai, Iugurthaeque.

Numidia. Cap. VIAb eo Numidia ad ripas exposita fluminis Ampsagae,ssipatio quide quam Mauritania angustior est, veru m culta magis, m ditior. Vrbium,quas habe maximae sunt, Ciη

thaprocul mar nunc Sittianorum colonia, quodam regu

domus Iuba oe Siphacis, foret opulentissima. Iolad marcialiquando ignobilis,nuc quia Iubae regia fuit, quod Caesarea uocitatur,illustris. Citra hanc nam in medioerme ultoresita est Cartena m Asenari unt oppida, σAmpsa castella, Laturus sinus, oe Sardabale fluuius.

Vltra, monumetum commune regiae gentis. Deinde Icosiu

Vthisia urbes, est luentes inter eas Ancus m Nabar, aliasquae taceri nussum rerum famae ue distendium est. Interius, longe satis a littore Isdem res capit mirum admodum, pinapisicium muricum ostreorums staret saxa attrita ut olent fluctibus, non disserentia marint infixae cautibus anchorae . Alia oe butusemodi signa atque uestigia e fusi olim usique ad ea locapelagi,in campis

nihil agentibus 4se,inueniriPenarrantur. Astica minor. Cap. VII. Regio quaestequitur a promontorio Metagonio ad aras Philinorum reprie nomen Africae usurpat.In ea seunt op-lida,Η po regius, oe Ruficari, ' Tabraca deinde tria

17쪽

L I B. I. promontoria, Candidum, ossinis, Mercurii, vaste proie- Ela in altum, duos grandes mus eoiciunt: Hipponensem uocant proxima ab Hippone Diar Ito , quod lutori eius appositum est. In altero se ni castra Laelia,castra Cornelia, fume Bragada urbes, Vtica σ Carthago,ambae in chiae, ambae a Phoenicibus coditae alia fato Catonis insignis , haec foenu opuli Romani colonia: olim imperii eius pertinax

aemula iam quide iterum opulenta, etia nunc tam priorumcidio rem, quam opepraestentium clarior. Hadrumentu, Leptis, Clupea, Abrotonum,Taphra,Neapoli hinc ad Syrtim adiacent, ut inter ignobilia, celeberrimae. Syrti sinus est centum fere milliapassivum, qua mare accipi patens: recenta,qua cingitur. Veru importuosus atque atrox,

ob uadorumstequentiu breuia,mari s etiam ob alternos motus pelagi ast uentis oe refluentis infe s. Super hunc ingespalas,amne Tritona recipi ipsa Tritonis, unde σMineruae cognome inditu est,ut incolae arbitrantur,ibi genitaefaciuntq; et fabulae aliqua fidem, φ quem natale ei, puta ludicru uirginu interste decertantiu celebrat. Ultra est Oea oppidum, oe Cyniphsfluuius er uberrima arua decidens tum Leptis altera, Syrtis nomine atque inge nio par priori caetem altero ferestatio, qua debistit, qua que flexu agit, amplior. Eius promontorium est Borion, ab eos incipiens ora,quam Lotophati tenuisse dicuntur, usq; ad ph cunia oe id promontorium est, importuo se littore pertinax. Arae ipsae nome ex Philenioratribus traxere, qui contra Cyrenaicos mi i Carthagine,ad dirimendum conditione bellum diu iam de finibus, oe cum magnis amborum cladibn gestum ,postquam in eo quod conuenerat,

18쪽

non manebatur,ut ubi legati concurrerent, certo tempore

utrinque dimisit,ibi termini fila tuere tureacti de integro, ut quicquid citra esset popularibus cederet miru oe me moria dignissimum facinus,h;sse uiuos obrua pertuleriis. C renaica. Cap. VIII. In e ad Catabathmon C renaica prouincia est,in eά- quesiunt Ammonis oraculum dei ines tae: fons, quem Solis appellant: m rupes quaedam Austro sacra. Haec cum hominum manu attingitur, ille immodi S exurgit, areninque quasimaria agens csaeuit, ut aequor furilibus. Fos media nodis feruet, mox paulatim tepeficens sit luce figidus: tunc ut sol surgit,ita figidior subinde per meridiem maxime rigetsumit deinde tepores iterum, pri ma no se calidus,atque ut illa procedit,ita calidior rursus cum est mediatesseruet. In littore promontoria sunt Zeth rion, re Naustathmos portus Paraetonius:Vrbe Hesperia, Apollonia,Ptolemais, Arsinoe,atque unde terris no- me est j a Corene. Catabathmos vallis devexa in Ag ptum, sinit Asticam. O sic habitantur, ad nostrum maxime ritum moratis cultoribus,nisi quod quidam linguis differunt, oe cultu deorum,quospatriossema ac patrio

more uenerantur. Proximis nullae quidem urbes stant, i

me domicilia seunt, quae Mapalia appellatur. uidias seri munditiis carens. Primores sagis uelantur, vulgus besiarumpecudumspellibus:bumi quies, epulas capiutur. se ligno fiunt,aut cortice. Potus est lac ,seuccinque ba carum. Cibus es caro,plurimum ferina. na gregibus quia

id soli; optimu est quoadpotest parcitur. Interiores etiam inculti , styuuntur uagi pecora , utque apabulo dudia

19쪽

LIBER I. II sunt, itast, ac tuguri uapromouent atq; ubi dies deficit, ibi no Alem agunt. Quanquam in familias pastim sine lege distes,nihil in commune constultant, tamen quod n-gulis aliquot mulconiuges, mplures ob id liberi agna liquesunt, nusquampauci degunt.Ex iis qui ultra deserta

esse memorantur, Atlante lem execrantur,m dum oritur,m dum occidi ut ipsis agri ue pestiferum. Nomina singuli non habent. non uesicuntur animalibus , neque illis in quiete, qualia caeteris mortalibus,uisere datur. Troglodytae nullarum opum domini, Inridet magis quam loquu- turdecus subeunt,alunturqueserpentibus. Apud Garamantes etiam armenta sent, eaque obliqua ceruice passu tur. Nam pronis dire la in humum cornua o seciunt. Nulli certa uxor est.Ex his qui tam cos oparentum coitu passim incertisq; nastuntur,quos pro suis colant formae similitudine agno fiunt. Augila manes tantum deos putant per

eos deierant, eos ut oracula consulun precatique quae uomlunt,ubi tumulis incubuere , pro restonsis ferunt somnia Farminis eorum solemne est nodis qua nubunt,omniu pro patere,qui cum munere aduenerint, oe tum cum plurimis concubuisse maximum decus, in reliquum pudicitia insignis est Nudi sunt Gamphasiante armorumque omniuignari nec uitarestiunt tela,nec iacere,ideoque obuios fugiunt, neque aliorum quam quibus idem ingeni, est, aut congressu aut colloquia patiuntur. Blemmis capita ab sunt,uultus in pediore esu. Sat ris praeter effigiem, nihil humani. Aglanum quae celebratur,eaforma est.Haec de Africa.

20쪽

ι POMP. MELAE DE SITU ORB.

PARTICULARIS ASIAE DE- scriptio. Aegraptus. Cap. IX. A siae prima pars Ag tus inter Catabathmo G Arabas, ab hoc littorepenitus immissa, donec Aethiopiam

dorse continga ad meridie refugit. Terra expers imbriis, mire tamen fertilis,m hominum aliorumque animalium te cunda generatrix. Nilus essest,amnium in nostrum mare permeantium maximus. Hic ex desertis A ricae mis', nec statim nauigarifacilis ,necstatim Nilus est: cudi mple aeuusique descendici circa Meroen late paten tem instulam,in Aethiopiam diffunditur, alteras ex parte A ab ora altera Astapus diritas e bimos coit,ibi nomen hoc capit Inde partim aster artim nauigia patiens, in immane lacum deuenit: ex quo praecipiti impetu egres', m Tacbempse alteram instulam amplexus usis ad Elephantidem urbem Ag ptiam atrox adbuc semensis decurrit.Tum demum placidior, m iam pene nauigabilis, primum iuxta Cerca orum oppidum triplex esse incipit: deinde'mel iterumque diui AdDelia cir Metilin it per omnem Aegraptum uagus atque dister' eptemque in ora

festin dens gulis tamen grandis ruoluitur. Non perer rat autem tantum eam,fled aestiuol dere exundans etiam irriga adeo efficacibus aquis ad generandum alendumque,ut praeter id quod cate stibus,quod hippopotamos, crocodilosique uastas belluas gignit, glebis etiam infundat animas, exi que humo uitalia e finiat. Hoc eo manifestum si quod ubistedauit diluuia,acstesibi reddidit per

humentes campos quaedam nodumper Ala animalia, pedium primum accipientia spiritum, ex larte iam sor