Papiers d'état du cardinal de Granvelle : d'après les manuscrits de la bibliothèque de Besançon

321쪽

accoplationem, bona fide stant et sacta sint pro necessitato electionis et custodiae urbis ot totius ecclesiastici status. Item oporari cum sanctitate sua, ut Omnia ordinata per sacrum collogium pro administratione justitiae et rotae set auditor sin causarum cxercitio, rati sicare et approbare dignetur . et statim hoc per proprios nuncios significare per breVia Suae Sanctitatis. Romanis lus et cardinalibus scribere, et adventum suum quanto colerius fieri poterit pollicori, quod erit ad magnam consolationem amictae urbis propior ejus absentiam Doindo hortari sanctitatem suam, ut abstinoat a creatione legatorum in urbe usque ad ejus adVentum, ex quo per collegium datus est bonus ordo per tres cardinales mense quolibet deputatos, quos protompore absentium y legatos deputare poterit. vel illorum plectionsem collogio committat ; et Super omnia abStineat a Creatione perSonarum . quae urbis et senatus quietem turbare poSSent, et romanae urbi ac patribus grati non essent; quia Si hoc seret, pOSSet esse causa gravis scandali ot majoris laboris suae sanctitati. Et statim post acceptationem et Consensum praestitum, provideat de auctoritate danda dopulatis nomino sanctitatis suae per collegium et ali OS, quorum gesta ali

ter non valerent.

Praeterea sint momores reVerendissimi domini nec omittant quod

his peractis et obedientia exhibita sanctitati novi pontisicis. duobus sex

ipsis cum sua sanctitate remanentibus, et eum Comitantibus usque ad

uisum ex ipsis duobus ultimis legatis, prout inter eos Convenerint . si eis videbitur expedire ut per aliquem probum Virum Vel praelatum.

cum omni celeritate remittant ad urbem Cum instrumentis rerum gestarum , et approbatione, et ratificatione, et informatione Omnium gestorum usque ad diem recesSus sui, quia erit hoc ad magnum gaudium et consolationem sacri sonatus curiae romanae et ossicialium set populi romani, et cum auctoritate gerendorum per breVia suae sanctitatis, videlicet constituenda eosdem cardinales qui sunt a collegio deputati legatos, vel prout eis melius videbitur. Auditorum in ' Absentiae in

322쪽

Expoditis lamon prius aliquibus nunciis qui celerius veniant porpostas ot cum diligentia, cum breVibii S Superius narratis; ut celerior notitia prsemissorum habeatur. Alii voro duo rovorondissimi domini legati remanentes, Vel tres, si quis ox ipsis non Veniat, Sanctitati Suae Continuam Societatem teneant noc olim dimittant donec ad urbem sanctitatem suam adduxerint, quod nunquam operari desinant donec voti Compotes nos secerint, eos tuovidoro; simul videamus in urbe. Sint post romo reverendissimi domini memores, pro eorum modostia set int0gritate . nihil potero pro se vel aliis attinontibus, vel servitoribus aut amicis a sanctissimo Domino nostro, vel gratias impetraro, nisi prius expeditis omnibus supradictis publicis negotiis, et

togatione eis commissa; et tunc modeste et temperantur pro se ipsislantum, Ot prout eorum modestiae Videbitur, ut appareat eorum reve- rondissimis dominationibus hoc togationis munus suscepisse magiS ex publica causa, oi ut veros cardinales et probos decet, non ex privata

utilitato ; ut ne vi loantur haec quae pro aliis ipsi sacri collogii nominoporhibituri sunt ne concodantur, per se ipsos obtinuisse et petiisse vel pro suis.

Ultimo non omittant rogare sanctitatem suam, et eam inducere ad miltondam aliquam summam pecuniarum, reducendam ex donatiotio clori liispaniarum, vol fructibus ecclesiarum vacantium, vel

spoliis illarum quod sudis apostolicae sunt, ad viginti quinque ad minus pro nocessitatibus Ecclesiae, et stipondio militum Ecclesiae, statumque ecclesiasticum defendendum, quibus pro extrema paupertate Ecclesiae his temporibus ex urbe subveniri non potest, prout VeStris r vero dissimis dominationibus sest notissimum quae una cum Caeteris laborant ad reperiendum pocuniam pro eorum itinere necesSariam. Reliqua prudentiae, sapientiae . sidui et bonitati vostrarum reverendissimarum dominationum, quae in facio oriant, relinquentUr, proutrovorondissimi domini cardinatos firmiter sporant facturos, et in OO-rum opinione et sussicientia ac Virtute quieScunt. Ultimo non omittant commendaro reverendissimi domini Sanctis

323쪽

simo Domino nostro custodiam Palatii Elvetiorum antiquam, per romanos pontifices tenere Solitam, et quae ad presens semit, ob ipsorum sidulitatem, virtutem et sortitudinem, inconcussam sidem et conso do rationem cum romana curia, et sidelitatis experimenta invocationibus apostolicae Sedis ostensa saepius, quod sanctitas sua dignetur illam refirmare in eorum stipendiis, Una cum reliquis equorum quinquaginta custodiae Veteris. Νec omittendum censetur praemonere sanctitatem suam, ut diligenter animadverti mandet et revideri computa et rationes domini Viannessi, nuncii apostolici in partibus Hispaniae, propter varias intelligentias quas habet cum aliquibus curialibus et amicis suis, qui etiam dicuntur sibi scripsisse ex urbe, statim post Leonis obitum, per nuncium proprium, et monuisse et instruxisse eum quid sit sacturus de illis redditibus et spoliis, quae dicuntur osso in magna et notabiliquantitato, et ex illis poterit exigi notabilis summa pecuniarum pro

necessitatibus suae sanctitatis et prosectionis suae et apostolicae sedis quae reperitur ad presens in magna paupertate et indigentia. Ultorius non tradatur oblivioni, quod fiat mandatum in forma valida, nomine collegii, in persona reverendissimorum dominorum lo-gatorum , ad praesentandum electionem et operandum accessum ad

urbem, cum Omnibus dependentibus, manu Blosii socrotarii collogii cum sigillis collogii insolemni sorma, ut supra dictum fuit, ut illud so- Cum portare possint ; quod mandatum habeat clausulam, quod quando tres non possint simul hoc sacero proptor infirmitatem vel alia impo dimenta, alii hoc possint oxpediro, vol alias prout est de moro in his actis periculosis, et moram, id est dilationem, non expectantibus. Forma praestandi consensus et professionis per ipsum electum solidae haec est :Εgο Adrianus, electus in papatu, omnipotenti Deo, cujus Eccle Siam Suo praesidio regendam suscipio, et beato Petro, apostolorum principi, corde et oro confiteor, quod in hac fragili vita suero, me sir-

324쪽

miter tenere ot credero fidem catholicam, SeCundum traditionem sacrorum Evangeliorum, et aliorum Sanctorum Patrum ab Ecclesia pro batorum , maxime autem sanctorum octo Conciliorum universalium

vi dolicot primi Niconi, secundi Constantinopolitani, tertii Ephesini quarti Calcedonensis, quinti et sexti item Constantinopolitani, septimi

ilum Νiconi, octavi Constantinopolitani, necnon Lateranensis novissimi gloriosorum conciliorum, et illam fidem usque ad unum apicem iiii mutilatam inviolatamque servare, et usque ad Vitam et Sanguinem confirmare , ritumque pariter Sacramentorum ecclesiasticorum Ecclesiae traditum commode prosequi et observare. Polliceor etiam sidolitor laboraro pro tuitione sidei catholicae et extirpatione haeresum et errorum, praeSertim novissime exortorum in Germanis partibus, resor-malione horum, pace in populo christiano et inter christianos princi pes Componenda et efficaciter procuranda pro mei pastoralis ossicii debito, ut teneor, et pro expeditione contra insideles ineunda. Juro otiam atque profiteor saluberrimam J sacri concilii continuare juxta sanctorum patrum inStituta , et prout Ecclesiae, et christianae religioni ot reverendissimis dominis cardinalibus visum suerit, expedire, et

romanam curiam non transferre a loco ubi nunc est, Sine expreSSO cardinalium consensu. Hanc autem professionem mea manu Subscripsi

et ea omnipotenti Deo, cui redditurus sum; in diu tromendi judicii de hoc et cunctis mois Oporibus rationem, pura mente et Sincero corde, et in fide veri et boni pontissicis ossero, et, si opus fuerit in primo publico consistorio repetere, repetam. Ego AdrianuS, uniVerSalis ecclesiae Episcopus, electionis de persona mea sactae, de divina miseratione consistis, in Dei timore cum debita humilitate consentio. eamque licet immeritus, omni meliori modo accepto, praecedente prosessione et promissione praehabitis.

326쪽

DE I 'EMPER EUR CHARLES V . usimoires de Graiavelle. I, 65. in

Bruges, 22 mai 1522.

ssis io roi Philippe ΙΙ. le b novembre 153 9

327쪽

queis Dieu absolve. Et mulons que noZ Obso quos et sunsiraillos solent

328쪽

h l 'ordonnance desilicis exsicutours de nostre testament; quo ait lieu de nostro dicto fhpulture Soysent seurement et foussisammoni sondhos donos plus clairs et apparens biens meubles et immeubles, potir te salutdo nostro amo et des ames de nos prhilhcesseurs, uno messe a noteot uno basso messe de requiem perpsitvellement par chascula j our; que apros nostro trespas solent donneg et distribuo g. pour Diuu et on aul-mosne , quaranto mille ducats illor ou la valeur. 1 sqavoir, los dix milloci divorsos paliures cloistros rhsormeZ, aut tres dix mille avx paliures

ordoniasio en nostro hostet a Bruxelles, et en totis ses aultres pol iacts et articles, sans exceptation Ou rhServation, Solt entiorement sournyet accomply sitost que possibi e sera, et que l'Ordonnance par noUS a ce saicto sans controvention soli inviolabi ement observbe et surnie.

329쪽

portor deburoni; et ait des aut de dsilaisser ensant ou ensans procri orde nostro corps en that mariage comme dici est, en ce Cas nous ilhcla rotis et instituons nostre universet libritier et SucceSseur en totis noZ-