장음표시 사용
381쪽
Vbi diaphragma hepar complectitur. Atque haec cita mortu ratio , primum Iudaeis eo-gnita, stripta in sacris libris, cognitionem eam compara υit Homero. S realia innumeris locis in suo Homero annotavit harum literarum dictator Dau. Heio 3., equestris ct eruditi ordinis immortati δε-- Σ. Regum 1. cm. Sic enim legimus ' Abnerum Azaeli, de Joa-O 3. bum Abnero vitam continud ademisse, ferro ad viscus vitale immisso Si abdito : quod sapientes ini- , ... de jecore scriptum existimant. Caelilagini, , ' Supercilium Vulnere aliquo diductum non coa ossium vul- lescit, ut in paucis corporis humani membris. Cartilago rupta non solidescit. Nec praecisa ossa. recreLeunt. Neque nervi solidantur incisi: mirumque
vulneratis summus dolor, persectis nullus. Et quemadmodum partes spermatica non regene rantur, ita i caro facile restauratur. Quando igitur caro quaelibet circumciditur, ejusque radix perin net, dimidia quaeda est calamitatis potentia. Quando vero quod carnes ossibus alligat, aegrotat,& sanguis ex illis ac nervis defluens haud amplius nutrit Ossa, cprnemque revincit, sed ex pingui & glutinosis asper, salsus, siccus, & squalidus iniquitate victus est factus, tunc certe quod omnia ista perpetitur, abscissum ab ossibus sub carne nervisque riget. Caro etiam a radicibus decidens nudos relinquit nervos, & salso obductos humore, & in fluenta sanguiuis
permanans, morbos multos efficit.' Vulnerum sanitas facilis est, dum a sanguine realia sunt: tunc & uruntur, & in altum revocantur, & digitos scrutantium recipiunt. ubi corrupta in malum ulcus verterunt, dissicilius curantur. -
Vidi ego, quod fuer inprimo sanabile vulnus, Dilatum longa damna tulisse mora. Si tamen auxilii perierunt temporaprimi, Et vetus in capto pectore sedit amor,' Maim
382쪽
THERAPEVTICE. 379Maim optu superest: sed non, quiaserior aegra
Advocor, ille mihi desiluendus erit. ma iactu fuerat partem Pa tius heros Debuerat celerip secuisse manu. Poit tamen hic multos sanatin creditur annos. Supremam bellu imposuisse manum. Tandem enim ' Tarda Philocteta sanavit crura Machaon:
Sed potius' inprime, dum nova sunt, subiti mala semina
morbi. ' decet tunc ire recentes Detersum maculas. veteri poH obruta morbo Corpora, Paeonias nequiqua admovem herbas.' Leviore medicina est oriens adhuc restinguenda mali vis:vehementius contra inveterata pugnam dum est.
Visera possessis ait suffusa medullis,
Non leviore malo. ferro sanantur igni, Ne noceat frustra mox eruptura cicatrix: Ad vivum penetrant fama, quofunditus humor Defuat,invacuis corrupto sanguine venis. Ne igitur ' Vt corpus redimas, ferrum patiaris, ignes: nm flatim admovenda, ' ut erit vulnus, ita vel curandum protinus:vel si curatio differri rotest,
deligandum. Ita Autolyci filii, lam VI Pirreprehensibilis diυini
Tigaverunt scienter. Si autem pars teli, vel aliud quid inhareat, protinus extrahendum; ut fecit in v nerato Sarpedone Pelagon. οἱ μην
383쪽
Ex ipsius femore laceam fraxineam extraxit foras
Fortis Pelagon. Ei Machaon ad vulneratum Menelaum vocatus Irim Iliad. ' Α υῖ μ ν ὐι-ειλκεν oi ν.
i , Statim ex baltheo bene aptato traxit sagittam.' Plin. 2o.2o. Tradunt portulaca plagis imposita sagittas extrahi. Mem11.3. Dictamnum ostendere cervae vulneratae, pastu statim decidentibus telis. 'Grais i. de ' Auditum quoque est capras in Creta feras, cum nat. Deon essent confixae venenatis sagittis, herbam quaerere, quae Dictamnus vocaretur:quam cum gustavissent, sagittas excidere dicunt e corpore. Hinc AEnea vulnerato Virgil. 11. Dictamnum genitrix Creto carpit ab Ida,
Puberibus caulem foliis, ct fore comantem Purpureo ; non illa ferti incognita capris Gramina, cum ferro volucres hastresagitta. Non semper autem extrahi possunt, sed quandos exscindenda. Ita Patroclus Eurymis sagittam es more excidit cultro, quod par totum femur ictus p netrasset.
Ibi tuo extenso, e femore excidii cultro
Eustath. i, ' Curat autem hoc Eurypyli vulnusPatroclus ex- c. m. tendenI ipsum in pellibus bubulis substratis. Nunt enim veteres, ut teli extractio commodius peragatur, saucium in eadem corporis figura positum esse oportere, in qua erat,dum vulnus acciperet. I taque satur de medico quodam, quod renitente extractioni sagitta saucium interrogarit, in qua corporis, figura vulnus accepisset, ct intellecto inter equitan-
384쪽
TH E R A Ρ E V T ICE. 38rdum id accidisse, collocato illi ad equitantis figuram, telum eduxisse.
Vulnus quoque Medicus ' spongia deterget, vel et
Inspersit, qua patri ejus aliquando ben olus donaverat Chiron.' Exprimebant autem sanguinem, ne in vulnere 'Eusta iam
putrescens in pus abiret, & ne in cicatricem coiret, impedimento esset. Nostro etiam tempore multi, praesertim ex barbaris,si cui vulnus inflictum fuerit. ore exugunt inde sanguinem, tanquam & hoc ad
Plerumg verpsagitta excisionem sequi solet sanguinis xus, indeque oriri deliquium animi. Exem- plum habemus in Alexandro Magno o Rege in tabernaculum relato Medici lignum cori s. hastae corpori infixum, ita, ne spiculum moveretur, Hist. abscindunt. Corpore deinde nudato, animadve tunt hamos messe telo, nec aliter id sine pernicie corporis extrahi posse, quam ut secando vulnus augerent. Caeterum, ne secantes profluvium sangui- nis occuparet, vςrebantur: quippe ingens telum .adactum erat, & penetrasse in viscera videbatur. Igitur patefacto latius vulnere, & spiculo evulso,ingens vis sanguinis manare coepit, linquique animo rex, & caligine oculis offusa,veluti moribundus extendi. Cumque profluvium medicamentis inhiberent, tandem constitit sanguis, paullatimque ani
Protinus igitursanguis sisendus. Ita idem Alexander sagitta ictus supprimi sanguinem, & vulnus obli-
385쪽
obligari jussit, Sc. Tum suppressus paullo ante sanguis medicamento, quo retentus erat, manare latius coepit, & vulnus, quod recens adhuc dolorem non moverat, frigente sanguine intumuit. Auspi- b. eato. Nam, ' Si magnis & pravis existentibus vulneribus tumor non conspiciatur, ingens malum. Incantatione, ut ad alia, ita etiam adpro λ υium sanguinu inhibendum, olim usi. Sic murum VI sis Homeri ' Δῆίων επι αβρως, ἐπ' αοιδῆ δι- κελ υνον Involvunt pannis . mox ater carmine sanguli Comprimitur. Ad extrahendas item sagittari Sinins Herbarum hic succu, ferrumque e corpore cantu' Hom. d.
Exigere. Patroclus porro educta e vulnere sulti , ,
tin I λιαρύ, ab ipso sanguinem atrum Abluit aqua tepida. Optime. Nam licet ε calida dolores mitigat, sanguinem tamen prolicit: 'frigida quamvis nem sistit, 'horrorem excitat, & ulceribus mordax est. Deinde - επι θ βαλε πικρὴν, Σερα μὴ οἱ αταίοις εδν ἐλκ ἐπιρια, παυσαἶδ'οωμι. Contritam manibus radicem injecit amaram. Omnes hac pepulit de corpore quippe dolores, Substitit o sicco contenim vulnere sanguis.' Amaror siquidem vim exsiccandi humoremque consumendi habet. Etenim gustatu omnium saporum jucundissimus est: amarus, qui venulas linguae ut Plato ait molliores ac rariores contra naturam
386쪽
constringit. Sic&vulnera ut coeant, efficitur injectis amaris, quae siccitate sua humorem consumant. Eisupersuo humore consumpto, ' caro facilere- Dravo.
Quaresiccandi vim habent, qua vulnera conglutinant. Hinc Apollo vulneratum' - modo refovet,modo tristia mulnera siccat. Ei ita ν' Sava Machaonio coierunt vulnera suceo. y Stati- 1. ' Nulla autem remedia, quae vulneribus adhi- .et ἡ-bentur, tam faciunt dolorem, quam quae sent sa- lutaria. Et hae ' remedia non prosent, nisi immorentur. Se Di ' Non venit vulnus ad cicatricem, in quo crebra r*
' Gramen Parnassi succo, vel decocto ad vulnera Plin. et is cogi utinanda utile, quod & ipsa herba tuta praestat. Plura eiusmodi apud Plinium reperire in.
Novum non erit, vulnera curare incantarione.
abruptu etiamnum flebile vcn Statius 1. - Vulnus hiat, magnaquepatet via lubri plaga. Θω. CE iaegomet canturi ct verba medentia Codero. Verum 'ου-ἀφου ' Suhoelo medicus haud rectessit, Admulnerum vim sola qui adhibet carmina. Vana enim plerumque, ' neque eum iuvere in vulnera Cantus. Irrit. niam vero solent quidam Ossi,neid.' ' Vngere tela manu, ferrumque armare veneno, Idem 9. hine lethalia reddunt vulnera. Barbari veneno tinxerant gladios. Itaque sati- 'Curtis mesi subinde expirabant. Nec caussa tam strenuae mortis excogitari poterat a medicis, cum etiam le- η
ves plagae insanabiles essent. . .
387쪽
' Non secus ac vento per nubem impulsa sagitta, Armatam savi Parthus quam felle veneni Parthus sive Udon telum immeasi bile torsit. Aliis praterea nationibus hae sagittas inficiendi
Theophrastus scribit ' apud AEthiopes radicem.
letiferam eiie, qua sagittas ungunt. Idem facere Gerrheos, ' Barbaros, Scythas, ' Dacos, & Dalmatas, atque alios complures filii testantur. rMoris erat Hispanis, cum ante seloppetorviretusum , tanquam potioribus armis ballistis uterentur, sagittas inficere praeparato ad id veneno. Oro- speda & Dubeda Castellae montes id toxicum sem ministrant, in quibus helleborus niger frequens, qui coctus ac dissolutus , dein ad solem densatur, colore obscuro ac subrubido , odore acri & tamensiavi. Reperitur& in nivoso monte juxta Granaram, Reialgar Mauri vocant, herba ballistaria proprie dicta, quae quod lupos enecare creditur, lycoctonos Graecis dicitur, & aconitum esse putatur. color ei niger, & odor suavior ue utrique idem essectus; rigor & torpor, caligo oculorum, ventriculi subversio, labra spumantia, & virium prostratio, ita ut ea peste affecti omnino concidant. hoc venenum sanguineam assam praecipue corrumpit, delicet extracta sagitta, per venas cor pervadit 3 suctu plagam, si cito id fiat, curari, sicut Psyllos olim in AEgypto in serpentum morsibus adhibitos, vulgo persuasum est. nunc adversus pestiferum malum utuntur succo cotonei mali & genistae, cujus foliis masticatis tanta vis inest, ut venenum intus conceptum per plagam foras educant. Husinitima, qua venena rarum bestiarum morsu infiguntur, ' Poene decem totis aluit Pontius annis Pestiferum tumido vulnus ab angue datum ' Cum
388쪽
Cum vulnus sanatum, etiam cicatrix manet. Gnori, tiVnde senuitur. ' Quoniam cicatrix est, fuit vulnus. is.
a Vulnu; in antiquum rediit mas firmo cicatrix. , i rimod ad diata; Vinum vulneratu vix bibendum. ramia.' Fingit Homerus, Nestorem sapientissimum Machaoni medico , accepto Vulnere in humero Deip .f. dextro, cubanti vinum porrigere, inflammationibus adversissimum, & id quidem Pramnium, quod esse crassum, non ignoramus, ac multum alere, inon leniendae sitis gratia, sed ut corpus nutriret.
Ita 6 AEsculapii filii poculum Patrocli jussu a Piat. 3. 4.
muliere oblatum saucio Eurypylo non improba- Τ' runt, cum tamen in eo mixta esset Pramnio vino farina,&insuper attritus caseus, quae pituitam augent. Prosecto absurdum id poculum, minimeque ita affecto conveniens, &c. Ac Menelao Pandari manibus vulnerato cruorem vulneris absterserunt,& unguentis mitigantibus perunxere: legem vero certam circa cibos ac potus nihilo magis,quam Eurypylo praescripserunt, quasi pharmaca ad curandos sufficerent homines, qui ante accepta vulnera &firmi corporis habitu id victu moderati nissent, quamvis eo ipse temporis momento bibissent. mira vulneratu necessaris.' tunc ura reponit
Membra toro,nec ferre rudis medicamina quippe Callebat bellis nunc purgat vuln/ra lympha, Nunc mulcet succu, ligat inde. ac vellere molli Circumdat tactu, o torpente: mitigat artus.
389쪽
phthiriasiis caussa, ct curatio.
TN foeta impurisque ulceribus, quandoque piaiculi
1generantur. vocant id vitium: ' nasi cunturque in sanguine ipso hominis animalia exesura corpus.
Illorum autem generatio talis est. Pediculi gignuntur ex carne: quibus suturis, emergunt ceu pustulae quaedam sine pure exiguae: quas si pungas, pediculi exeunt. Accidit morbus hic nonnullis hominibus prae nimio corporis humore. Et quidem aliquos ea foeditate obiisse proditum est, ut Alcmanem poetam, Pherecydem Syrium, Acastum Peliae, & Olynthium Callisthenem, dum in vinculis suit, Mutium praeterea jurisconsultum, & ' Platonem Philosophum. Quod si istos quoque, qui nulla quidem virtute, nobilitati sunt tamen, commemorare oportet: fama est eum, qui bellum servile movit in Sicilia, fugitivum, Eunum nomine, pomquam attractus Romam captivus est, morbo pediaeulari absumptum. Quibusdam item morborum generibus nascitur copia pediculorum.' Scyllae putrefactum corpus, & in pediculos totum versum, ut quum multi interdiu & noctu tollerent eos, nulla parte potuerit tamen , quod rejicies atur, aequare illud, quod succedebat, verum omnes vestes, balneum, pollubrum, cibus, illo repleretur fluxu & tabe : adeo suppullulabat. Ideo pius die ingrediebatur balneum, abluens & abstergens corpus. Caeterum nihil proficiebatur. Vincebat enim celeritate conversio, superabatque copia omnem purgationem
' Contra phthiriasin bibitur cucumis sylvestris, semine
390쪽
semine & elaterio. Modus portione vitium ab A. mi dio obolo ad solidum.' Phthiriases & porrigines allium potum, tussim να
item cum aceto & nitro compescit. Rhaphan inu phthiriases longa valetudine contractas tollit , scabritiasque cutis in facie emendaci Phthiriasi prosunt sinapi, ' tamaricis decoctum, Id. χo.12. succus baccarum lauri, cedri, 'ligustri acini, 'elleborus,' hyopum in oleo tritum. Phthiriasi quoque resistitur uvae taminiae succo, aut veratri, cum oleo perunctis corporibus. Taminia quidem in aceto decocta, etiam vestes eo taedio 'ii. liberat. C A P. V.
Gangravia, ct sthaceli essentia, ca se,
ct curatio. Is, quos enarra imus asse tibim, non raro succedere solet Gangraena, incipiens partis conruptio : qua quum jam eo processit, ut pars corruptione extinisa'emortuasit, Sphacelus is Sideratio nuncupatur. Oritur autem, quum pars assiecta vitali
calore ac spiritu desiluitur: quod fit tam aliis de
caussis, tum sepenumero cum eam. penetrabilefrigus adurit. Ambusti multorum artus vi frigoris, & quidam inter excubias exanimati sunt. An notatusque
miles, qui fascem lignorum gestabat, ita praeriguisse manus, ut oneri adhaerentes, truncis brachiis deciderent.' ' Remedii caussa, quibusdam raduntur ossa, laeduntur & extrahuntur venae, & quaedam amputantur membra, quae sine totius pernicie corporis haerere non poterant.