De Philippi Melanchthonis ortu, totivs vitae curriculo et morte : implicata rerum memorabilium temporis illius hominumque mentione atque indicio, cum expositionis serie cohaerentium

381쪽

MELANCHTHONIS. 3s 7

tracta damna intelliguntur, e dissensiones

inde tum manifestae tum occultae existunt. Est autem pro Deto non leuissima caussa iis

seriae istius, faeculi nostri effrenata exultatio, 8 infinita licentia, Θ summa dictorum fa,cctorumc impunitas, non modo declamitaniadio concionandi pro eo ut cuic libet, ecfert impetus animi commoti, sed proferendi quo rac edendi mandata literis ea, quae Vonusquisic somniasset aut vigilans fingere comminiscic potuisi et Sed inprimis liberare crebrae tunc erant disputationum dimica itiones c criminationes confutatione SP Ui tuae, o iurgiorum contumeliae. Quic alteorum insediando vehementissime eNagitaret, ct in eum inueheretur acerrimc Zc pro suis

qualibuscunc audacissime propugnaret, Ssortissimus habebatur ec laudabatur inprio mis. Omnes itac librorum officinas, accuo sationibus, defensionibus, purgationibu S, insimulationibus , o pugnacibus saeuisit

scriptis refertas cerneres. Hoc Ioco mihi venit in mentem, quod Legibus antiquis constitutum fuisse traditur, ut alterum in iudicionis ac temere accusantes eam poenam sustianerent, quam luere oportuisset reum si conis Uinceretur. Erat enim aequum valere idem in eos, qui contradicendo inscite e nugato orie ct perperam refellere aliquem conareno tur.

382쪽

V P H I I I r Z Itur Qtua vero actio datur illa quidem inura diciis iniuriarum licta autem alc falsa criis mina alicui inter altercandum inferri,id obis trectando macula aspergi, modo praetendauetur ardor asserendae 8 defendendae veritaritis, non modo animaduersione caret sed lauisdem etiam passim inuenit, ita scilicet fit, ut optimo sic grauissimos viros euissimi deis terrimit insedientur R exagitent. Quanta

autem Unc copia quodUis argumentum, sed

praecipue aliquod fanctae Religionis caput explicantium S de hac dimicantium libro . rum uolat In Aegypto olim, quemadumodum fertur, quod quis p in aliqua arte

excogitasset, id in conuentu peritorum conrusideratum ct diiudicatum sic demum , si approbatum esset, curabatur tanquam VerUm,

in columnis perscribendum, quae in sacris quibusdam locis seruabantur. Tale conrauentu nunc quo Pagi erat optandum 8 exis pediret, ut de iis scriptis, quae proferenda alia

quis in lucemi edenda existimasset, docti Scsapientes consulerentur, des eorum sentenotia utilia ac bona publice reponerentUr ma*la atque perniciosa obliterarentur delendo In quo melius esset, ne nomen quidem scrioptoris conseruari, id quod in Aegypto quondam factum fuisse accepimus. Hoc sane paci obuiam iretur cupiditati immodice ambitio.

383쪽

tate. At nunc quoniam 8 scribendi faculistas concedi rur cunctis ec iudicandi potestas datur cuilibet, qui sunt audacis bimi, ii vulgo in precio honorec habentur, inania hilperniciosis e turbulentis contentionibus

Personant . Verum apponantur occista admiseriarum nostri tempori aceruum, Sc ais talium poenarum grauitatem. Inter haec dis

sidia Mistas secessiones, qui adhuc supereorant pauci illi sane ex vetere sodalitate requasi grege eorum, qui initio ad veritatis coelestis Moptimarum disciplinarum do 'trinam colendam sese coniunxerant, cum maiaximo dolore recordabantur praeteritorum temporum, & tantam mutationem Vitae at morum deplorabant meminerant sua aeta.

te inimicitias etiam inter aliquos manifestas non fuisse expertes humanitatis Z moderaistionis, contendentibus illis non hostiliter sed ciuiliter: In suscipiendis autem gerendis rebus quibuscunc communicata consilia Sccollatas sententias ratione si magno studio ct opinione mutuae beneuolentiae singularia Quae tradere docendo aliis, quae composita scribendo edere aliquis Volebat, quae nego, ita conficere agendo ea tunc non temere sed

delibe.

384쪽

36 VITA PHIL ΙΡΡΙdeliberatarac recognita cum amici ita agis gredi,si videretur, Θ proferrre, aut, si non viis deretur, relinquere e premere. Hanc igitur suauitatem illi superioris temipolis particiopes adhuc reliqtri in tantam acerbitatem, Zc vitam ex congregabili atq3 mansucta , tam feram ac solivagam euasiste, doleban traciniferabantur prolapsionem aetatis suae ct nihil laeti defuturis poterant Ominari, acce.

dente etiam senectutis diffidentia atq; diffiis

cultate. Sed his temporibus in quibus vero satur ista pars narrationis nostrae, Sc dum ea, quae exposuimus ad hunc modum geruntur, multi interea ex Boiemia fucre edictorum

saeuitia ciet ii, qui aliquid dicere aut facere ausi fuissent prioribus 5 antiquis obseruationibus Gritibus contrarium. Exulaabant; complures coniuges praesertim facero

dotes perquam miserabili specie. Et misit PhilippusMelanchthon amicum praecipuum Iustum Ionam. Hic celeber duriscon .Henis ningo Goedae praeposito rei Ecclesiasticae Vult tetabergae successerat hoc anno Chriis

sti Iesum. migrauit ex hac vita, Vir

dignitate excellens e praestans o ctrina, cum uittenbergam prorsus reliquisset, insuperiorum annorum bellicis tumultibus, Θ mutatione gubernationis. Etsi illinc abesse ceperate conciones habere antea quo P in

Salinis

385쪽

MELANCHTHONI S. et 6 ISalinis Saxonicis. Sed tunc his regionibus excessiit, ct aliquanti siperis aula Ducum ais xoniae D. Iohannis Friderichis F. commota ratus, praefeeius deinde Ecclesiae in oppido Eysi feldo , ibi mortem obiit habens annos LXIII Ad Danubium autem conuentuSagebatur anno Iesu Christi M. D. LVI. Et de Religionis negotio iam conuenerat: Vt deis lecti aliquot utrius partis congregarentur in Vangionibus Berbeto magi, decip controis uer ijs ortis inter se placide colloquerentur Nominabantur autem iam alteri non magis

protestantes, ut olim, sed addicti confessio, ni Augustanae, Alteri catholicorum ec antiis quae R eligionis nomen obtinebant. Accessi earunt illuc cum alii tum Philippus Melanchisthon serius hic quidem , quod eo anno proofeeius in Cimbricam Chersonesum ad Reagem Daniae amnem suum Dux Augustius, iussistet operiri illum mandata sua. Tandem

vero aestate Anni M. D. LVII .est tamen iter

52 ipse ingressius deducente eum, qui ab Auo gusto Principe legabat tur, generoso nobili Comite Ludovico Neogardiensi cibidem assueruntd a Saxonia Ducibus D. Iohanonis Friderichi F F. missi Theologi oc earum

rerum de quibus differendum esset periti,ac spe stati homines cum bonarum artium tUm caeterarum doctrinarum, ex viri non vulgari

386쪽

361 VITA PHILI Ρ' Iautoritate praeditis Sed a FIaciana, quae tunc apud illos Principes in existimatione praecla, ra erataec regnabat, factione, eas leges habeo hant latas praescriptasti constitutas conis ditiones, ut alienae sententiae actores non auo rores suae aduenirent. De quibus rebus hoc primum optarim, famam omnem perpctui flentii latebris occultari re aeterna obliuione potuisse obrui. Sed quoniam illae multorum sermonibus 8 quorundam scriptis quoque celebratae sunt, pauca hoc loco a medici, ad

instituti operis rationem meam diligenti am fidem p pertinere duxi. Erant ad deo cretum colloquium de controuersis in do ctrina Ecclesiastica capitibus, designati praeosides, primum Spirensis Praesul, sed hic obire munus istud morbo impeditus non potuit. Sut i tus igitur fuit in locum eius Iulius Prae

ful ao purgensis At Mersep urgensis, princeps erat sui gregis Hunc Sidonium

nominabant, quod in eorum numero, qui suffraganei vocantur, Moguntiae aliquando

titulum tabulisset Episcopi Sidonis. Ita

enim ludere in maximi rebus non est Uerita, posteaquam os perfricuit 8 omnem pudo rem abiecit, superstitio, Ut praeesse iubereis tu aliquis prouinciae, quae vel nulla extaret omnino, vel nullo pacto certe obtineri ge

ric posset Adolescens ipse humili loco

natus

387쪽

MELANCHTHONis. 3 6 natus ex vicinis alpibus Tubingam studiois

rum causa Venerar, ibi In contubernio auo

perum Martinianum Vocant ab autore inostitutionis educatus dum honarum artium Magister renunciaretur, literas deinde do iscere coepit, e Moguntiae ludum aperuit, Scpostea etiam ad Ecclesiasticas conciones ais hendas animum appulit. Ad qua maxima frequentia cum concurreretur, ita est ei ista curatio lata, Ut sententia alc voluntas arcti,

VS deuinciretur,ac ipse statum illum fulciret studiosius, Zί nagis enixe sustentaret. At hinc est ad illud honorum fastigium eue 'US, rebus bello conturbatis, Θ discrepantibus

iudiciis diuersisci studiis collegii, producente eum Imperatoria Maiestate , cui ita comis mendatus fuerat, ut illius opera nihil non esis fici posse crederetur. Erae eadem ferme eoadem modo supra a me commemorata cum, his perscripti S, recordarer, non volui tamen

delere, nes iterum hoc loco legi, alienum duxi. Sane erat ingenium in homine acuis tum industria haud vulgaris, facundia tis iam 8 copia orationis egregia. Is igitur tunc quasi primum ordinem duxit eorum, cum quibus congredi deberent defensores eius dodirinae, quae nomine confessionis Atia gustanae significabatur, eratu veluti caput

horum Philippus Melanchthon. Cognitioni

autem

388쪽

364 VITA PHILIPPI autem praeesse loco D Augusti Prin. Eleel.

legatus ipsius debebat, magnitudine animi, consi antia, Virtute, sapientia, humanitate etiam excellens, quod in adolescentia opt. Iiteris praeclare esse ins itutus, is quem suis pra nominauimus, Ludovicus Comes eo,

gardiensis. Habuerat hic aliquando Praeisceptorem Friderichum Staphylum , Qtiem iamdudum vel ambitionis impetus, et neo scio que cupiditatum quasi procella ablatum

inter aduersarios consi ituerat, cuius ante

quo faeta mentio est , hominis, ut nihil diis cana amplius, despicati & leuis, cum non es set ab eruditionis oetrina prorsus imparastus. Omnino ex ipsis iam illis, qui antiquae relligionis patroni perhibebantur, non plane dementes, fateri cogebantur, suas partesecdoc trinae 8crituum o vitae vitiis aliquibus laborare, 8 non immerito notatos est irroores quosdam. At hi initio sciatim petieis runt, ut disputationes non colloquendo sed scribendo haberentur. Id quod facile impeo trarunt, quod non minus scribendo quam loquendo se valere confiderent defensores confessionis Augus anae. Qui cum praeclavi res arent, inter ipsos optatissimum ad uero fariis dissidium extitit. Nam ab iis qui ac ices erant cum laciano consulio , de illius sententia ante omnia postulare ut damnati

389쪽

MELANCHTHONIS. 36 pronunciarentur quidam, qui illis, quorum paulo ante meminimUS nominibus mirificise fietis infamabantur. Nisi enim hoc fieret,

non fore inter ipsos firmam consensionem Nihil fere erat inter hos a tin caetero istarum partium , controuersiae aut litis de dogmate. Petebatur it ac ab ipsis amanter, ne sine causis autores me vellent perniciosi dissidij.

Qi rin etiam damnatione promittebantur,

sed suo locora rebus explicatis. Dicebais

tu ideo esse conuentum, Ut caussa non conistro uersa ageretur, eam par est ut ipsi coniscorditer tueantur Alia quos commemorais

hantur, quibus post eo a proposito illo abis duci spes esset. Sed nihil horum ipsi admitte, re, B urgere postulata damnationes secunis dum praescriptam formulam. Ibi tandem eis dictum fuit, licere initio aec esse melius, dis incedere, quam impedire actiones bonas 8 Lais Iutares. Tum demum illie assensi sunt, ocpromisere sese uno oreec animo defensuros doctrinam confessionis Augustanae. Sane Philippus Melanchthon cupidus congressus, quic nihil impedimenti aut morae inferri

vellet susceptis actionibu S, non repugnauerarat contra postulata damnationum, alci has adeo coeperat agitare. Sed sociis ali colla igi magnopere reclamantibus, ab hoc confiis

Ito destitit. Iam vero procedentibus dispuis lationi

390쪽

365 VITA PHILIPΡ1tationibus, cum res ageretur scriptis mutuis, rursum nescio qua noua caussa aut cogitatiαone impellente, requiri flagitarii damnatio ines , Vociferationesi Xistere, ierhiberi illis neglectis non posse coniunctionem esse stabilem ait certam, idc apud OmneS, etiam aduersarios, restantum clamores audiri, ocita turbari inchoatae disputationes. De quo ali tum aliter. Aic ita mirabiliter omnia miscebantur, ut nulli non suspicioni locus esset. Plaeric tamen ad impotentiam animi 8 vetera partium odia illum discessum reseis rebant, quem placuerat testatum esse forensi etiam quadam cautione. Erat autem ad diolus Theologis istis quidam ex scriba Ludiis magister, ex Ludimagistro factus Iuriscon L.

tanquam vel custos vel emisi arius, quem an iis

maduersum est, oc loquendo scribendo quasi flabello seditionis Flacianas conspirationes Ventilare ait insuper conflare, Mi oris instar volitantem ubi odia atque dis, cordia MeXcitare:

cui tristia bella

irae insidiaes se crimina noxia cor sit nocendi artes et secundum poetam Ataque rumusculi de tota re sparsi fuerunt ararii, non etiam nulli inanes e falsi. Verumia o cum aliis dissidentibus detestationi fuit, O doctrinae, quae Euangelica perhiberetur, obtrectau