장음표시 사용
241쪽
zo CAROLI ON SAGAEAddiderat pingens Erato,genialia doctis
Carmina tentantem fidibus salit aurea turma
Ad numerum te mollis hymen, hymenaee, salutans In medio formosi Venus: non illa pudorem Qua sugat, iuriis insanum pascit amorem Tunc didicit, cum divinos sectaret amantes, Esse pudica Venus; vultusque imitata maritas, Casta verecundis indixit basia verbis. Inde ubi promisit partus Lucina secundos, Pronubaque arrisit Iuno,ilaalamisque ligales Colluxere facesci hinc Ethus, cinde Pyrautes. Ambo praestantes telis, atque arcubus ambo, Rurata volucrem pharetra prompsere sagittam Nectare persusam multes petit ille maritum, Hic nuptam petit, alma Venus determinat ictus Tela volant, paribusque urunt praecordia flammis. Haec dum selliciti legimus mirabile textum Ipsa canit narrans Erato, vocique maritat Ingeniosa fides. Non sic cum saxa trahebat Ismaria, immitesque umbras Acheronte movebat
Aurata lusit cythara Rhodopeius Orpheus: Non tali pandos mulsit delphinas Arion
Carmines nec tantum gaudet Parnassia rupes Dum canit, Et victum Pythona renarrat Apollo. Obstupui. Hinc blandis raptae concentibus aures
Hinc tabulis inhiant oculici mens fluctuat anceps Quo se deinde serat,quae se ad miracula verset. Inde ubi visa satis thalamos cecinisse pudicos Finiit, tenues Erato diffugit in auras. Parte se opposita brumales respicit Euros
Porticus, multo contexta adamante refulget Scrupeaque in rupis morem, variataque conchis
Ostentat latera Hic dextra silerte Thalia Egregiam Carti sebolem, tres ordine natos Sculpserat, totidem praestanti corpore natas.
242쪽
OTHEOSIS. et os Hinc genitrix, illinc genitor Lodoicus honestos Gratantur thalamos, claraque propagine gaudent. Stant magnae circumefligies in pulchra coronat Turba locum. Qualis sedet omnipotentis Olympi Vertice sacra cohors stiperum , si serte vocavit Concilium pater, Mellata per atria coetus Irradiat talis coelatis gloria signis, Primus ibi aurata Franciscus imagine fulget, Praecoce quem fato mors abstulit. Unica deinde Lux generis, patri par vultu nomine Catius
Dextrum sponsa latus, laevum tenet aurea proles
Ausoniete spes magna domus. Prope Maynius astat ἔFernandum dixeres sedet regalis honesto Vertice majestas , si qua fata tulissent, Non impar magno potuit regnare parenti Omnes Carolidae, fatis immitibus omnes Erepti populis, Jam stipera alta tenentes, Divum interque epulas & Divi basia patris. Tu quoque formosas inter Maria brores Pulchrior assurgisci tristi ceu noctis in umbra
Sidereos inter Phoebi seror emicat ignes. Inde colorato vestem circundata limbo
Caeruleam , nivibusque genas suffusa rubentes Anna seror : vultuque nitens Benedieta pudico
Illa magnanimi crudelia fata parentis Unanimes, etiam frigenti in marmore lugent. Itur in adversum limen, quo moenia docta Sculpta manu Parioque arces e marmore surgunt; Terpsichore celarat opus. Tum candida Manto: En Carli monumenta vides in condita dudum Moenia , quamque suo voluit de nomine dici Carlopolin. Videt ut domibus decorata superbiSEminet Auseniar sedes etiam aemula Roma, Instant ardentes operae mucemicat ingens
In mediis, pontesque propugnacula ui Sit
243쪽
Artifici vallata mani modo moenia circum Dat sosias, aptat portarum ingentia claustra Cardinibus , multoque educit robore postes. Marmoreos etiam sudor 'uis credat λ in artus It iidor, frontemque lavit dum servida muros Molitur manus, tinnis atque aggere cingit. Hic etiam , hic magnis delubra ingentia Divis Erigit hic doctos tibi enim, tibi maxime sacrat Phoebe lares ubi te Musis operata juventus Et colere, xsecras adolescere discat in artes. Illic Aonides si tangit gratia Musas, Carli vivet honos in dum coelo aemula serget Mantua, stelliseros dum Sol reget igneus orbes Stabit sideribus silidoque perennior aere Carlopolis, Carlique feret seper aethera nomen. Inde alias trahit atque alias Manto per aulas omnes ferali velatas ante cupresibFunereisque notis id enim hoc consistere luctu
Diva vetat, Carlique jubet meminisse triumphos. Parte domus media, gradibus qua surgit in altum
Marmoreis altos conclave incumbit in hortos
Fornicibus geminis, illic Polyhymnia plano
Pariete, tendentem Romana ad moenia gressus Scripserat heroem Stant omnibus obvia portis Oppidaci constargit senior dominumque salutat Eridanus, qualem mendax finxisse vetustas Dicitur , hirsuto credas extantia vultu Cornua, & auratis voluentia fluctibus undas. Inde ubi Romuleis propior succedere muris
Visus in Auseniam sparsus venisse per urbem Rumor iitri rapidum nullo discrimine vulgus Τendit in occursim longo denseta recessis
Apparent capita, luctus imitata tumentes,
Aut refluunt retro, aut iterum pulsata recurrunt.
Ast ubi quaesitae apparent spectacula pompae,
244쪽
APOTHEOSIS. tos Aspicis ut studiis inquit Dea' dulcibus ardet
Circumsias manus micat in tot millibus heros Arduus incedens,in toto vertice sepracst Astusos proceres gemmis instratus lauro It senipes, terramque aurata calce fatigat.
Necnon nitidi stipant longo ordine centum, Argento queis strata rigent, argentea fraena Pro chalybe, argento nitet ungula ue ductilis auro Lamina laxa senat, vixque uno pendula morsu Neetitu hinc passim vicos excussa per omnes Excidit Atridet blandum rapientibus heros, Ipse acuens, iuriique auctor Quin divite dextra Sparsa metalla cadunt vomit aurea Carolus unus Flumina meu quondam Rhodiis nascente Minerva
Prodigus auratos indulsit Iuppiter imbres. Haec ubi prospexi Superest , ait aurea Manto , Ultima pars operis legit quippe ultima Clio,
Ultima, sed primis nil decedentia textis Pieridum Modico patet ingens aula recessis, Aurea, Cardinibus bisores vertuntur in aureis. Ruro stat paries, auro laquearia fulgent. Hic vero , hic trepidi caligant lumine visiis. Namque triumphatas acies victriciaque arma Pinxerat ut populos traxit stab jura volentes Magnanimus Lodoiciades, dominumque salutat
Mantuari contextis radiant opera aurea gemmis. Hinc sugit attonito cum Teutone mistus Iberus;
Perque juga Alpinasque nives , abruptaque saxa Praecipitant fugit ipse amens Collattius heros Cum gemitu; cassasque Aquilas, stacta agmina luget.
Parte alia micat auratis Lodoicus in armis Borbonides, Henriciades, Alpina fatigans Saxa serox Lillum paribus Victoria circum
Nixa volat pennis , laurosque quia stadit. Illo per opulos per mille instantia tela
245쪽
Ruspice tendis iter, domitoque ex hoste triumphas Carole. Proh squalis siperi quantusque rebelles Victor agis turmasci quibus occurrentia passim Oppida gratantur studiis' ut laeta superbit
Heroi meritas astundens Mantua lauros, Aureaque intextis onerans diademata gemmm.
Hoc opus, haec dederat victori insignia Clio. Et jam defunctum media plus parte laborisCcdere Diva jubet, quaeque hic miracula vidi, Heroisque decus venientibus edere clis. Cum subit,in lacrymis oculos sumisa nitentes
Approperat molles Elegeia sparsa capillos. Illa hoc neque enim potis est ingrata videri)Tristis Apellata descripserat arte dolores,
Ingentemque pyram, geminasque sacraverat aras Funereis moestas vittis. Iam triste videri Poscit opus, mollesque elegos pede tardior uno Tristis obit. Tales indignans aurea Manto Manibus insertas , dictis ita fatui amarisci I porro, neque te blitos incendere luctus Fas, ait. I, mollis claudo pede naenia ploret Degeneres animas quas magnae laudis egentes Atra tulit sine honore dies, mersitque sepulchro. Illum aeternae quies cassum mortalibus auris Coelesti vel ambrosia. nec fletibus ullis Indiget, aut alios reddi sibi postit honores. Vix ea cima blandum ibridens advolat Hebe Hebe Divarum pinherrima Ridet eburnis Majestas accensa genis, lumenque juventae Purpureum: radiat fulgenti nexilis astro Caesaries . fluit ambrosiis palla aurea siuccis Immo age . sed nostris, inquit, penetralibus hospes, Successive juvet dabitur spectare triumphos, Quos planetiis turpavit iners. Sic fati, reducto
Exiliitpede , quaque amplo patet aula recessu,
246쪽
Illic aetthereas curru siubvectus in arces Carolus , edomita victor de morte triumphat: Lactea sidereo qua panditur orbita tractu. Hac iter egregiis animis , quos aurea terris Sors tulit. Ut multa distinctus iaspide currus
Irradiat, Volucresque rotas adamantinus axis Continet' ut gemmis radiorum argentcus orbis Innumeris micat ut clavorum vertitur ordo Gemmeus ut blandos temo vomit aureus ignes lCernis, ut arrecta rutilam cervice curulem
Felices aquilae, magnae sacra pignora gentis, Dulce jugum subeant apicem queis penna colorat Versicolor . flavoque caput diademate fulget. Assistunt, manibusque ardentem lampada quassans Relligio, justamque gerens Astraea bilancem, Hinc atque hinc altoque sedent tetraone Volentes. Pone, caput viridi cingens Constantia lauro Assidet aurataque fluens Victoria palla Exin turba minor festo chorus omnis ovantem Prosequitur pompa Quin, victoris honorcs Certatim gratata nitent radiisque coruseant Astra novis Triplici gaudent procedere versu Gonzaga indigetes, palmaque ostroque decori Laetitia plausitque fremunt, Carlumque coronant Unanimes Sonat omnis io Enat omnis amico Nomine magna domus : Divumque per atria nectar Estusis fluitat rivis. Viden aethere summo Ut Carli petit amplexu , ut dulcia libat Osicula,Rex hominum & crines diademate cingeus Dat Phoebi superare vias, radiataque silpra Limina sublimem blio lucescere ab alto. Sic mihi pandebat Manto sudata Deabus
Munera Castaliis cum sensim invectus Obmpo
247쪽
Vesper adest, rebiaeque aufert nox atra colorem Cedimus inviti, retegat dum proximus orbem Lucifer humente xae fuget Sol aureus umbraS. Interea, dum plura novo tuus ordine vates Molitur , seseque opera ad majora reservat, Pater Lo Divum sator sate sanguine Divum: Si selix &dextra tuis se si lora coelo, Qua te cumque tenent medio seu regia coeli Orbe capit seu Parrhasia sublimis ab arcto, Aspicis orbatae Soles lucestere genti. Quanquam ades o,mediaque tui plus parte superstes Viris io vivit magni genitoris imago Maxima progenie , majusque in nomen itura es Sic nam sata monent populos MARI Volentes aeternum reget M placida ditione tenebit.
ANNO II IDC. XLIII. V Ier τ Lono Ica, manuinque experta tonantem
Gens inimica jacet celsas Hispania turres Invictae prius urbis, instiperabile culmen Submisit victori, ac flexis prona salutat Verticibus centum. Multum tua dextera vicit: Plus vincit tua fames, virumque per ora triumphans, Vel tibi conciliat populos, vel terret , & omnes
248쪽
FAMA LAUREATA. eto' Subjicit Enguineo victrix innoxia terras. Visa loquor quae nec sectis abolere vetustas
Omnibus ulla ciueat, nec vatum adscribere nugis.
Ut dedit illustres tanto victore ruinas Ardua Thiopolis teque intra moenia, vetiis Moenibus admisit, portas consessa minores Aerio pompam speculata cacumine fama Protinus insenuit lituo, quo Martia regum Facta canit terris populos nus inclytus omnes Excii , arrectisque inhians stetit auribus orbis. Illa ubi mota virum conspexit pectori, tollens Clamorem immensum , quem non mugitibus altis Fulmina, non blandis philomela canoribus arquet: Victor o dixit, victor Lodoicus δε omnis, Victor io, victor Lodoicus , terra remittit. Haec ubi prima dedit rumoris semina tanti Vulgus in incertum terras juvat ire per innes Praepetibus pennis, celebris decora omnia facti Narrantem in popullas,at' ordine cuncta docentem.
Vidi egomet, quum fulguribus vestita serenis
AEthere ferretur medio, tenuesque secaret Prona vias. Olli non plumis omnibus aures, Non vigiles, ut quondam oculi membra omnia linguae,
omnia vox. Ergo nimbis volat acta secundis Diva loquax in me, sesti qui carminis ala Borboni herois tollam decus , inque nepotes Visa canam seros, medias jubet ipsa per auras Pone sequi, Zephyros equitantem urgere Oo
Pone sequor, rapidisque per invia currimus alis. Enguineum, Enguineum Dea vox per regna, per
omissius ingeminat linguis. Mox ordine pandens
249쪽
ero FAMA LAUREATA. Singula marrat uti superis arx amaula stirgens Arcibus , illa serox, Ibero docta tot annos Stare supercilio , dextra concussa potenti Occubuit tandem Gentenoque aggere frustra, Murorumque minis ingentum, turribus altis Fisa, triumphantem portis Heroa recepit. Hinc animos Lodoici, non imitabile rob Exsequitur memorans fossis ut durat in altis
Pervigil, infestas sub iniquo sidere noctes Ipse suis felix alta in caligine sidus.
Ut novus humenti quoties succedit Olympo Lucifer , ante aras acclinis voluitur heros Dum se bolos aeterna, aeterno victima patri
Mactatur sine caedes palam quae jugiter aris Deinde sedet, castrisque vigil statione perenni Insistit mediis hostes satis unus in omnes
Excubitor , clypeus satis unus omnia contra
Tela satis. Quo se princeps dum robore cinxit τTum, quo poscit honos claudum pulchra cupido Gloriaque innumeris civeum stans susa periclis;
It volitans anima magnae contemptor, amatque
Irritare neces, plumbi qua missilis imber Densior, alitibusque pluit cava machina fatis. Sed fugiens quoque est armatus numine pulsa, Mors tetigiste timet quoque hic audacius urget ;Hoc fugit illa magis, seseque hostilibus abdens ymmiscet cuneis, tragem horrentibus insertia Nec minus, frustrata canit ductoris Iberi Subsidiari ut ducens vexilla sub Austria Mello Relliquias gentis samosa ex clade receptas Auxilio subit at longe victricia signa Aggere prospectans immo, sua credit amicae Terga fugae rursim, nisi vanescit inani. Nec feriisse miser potuit, cui nuper ademptus Scipio, cum Mavors Ardenna viit altae
250쪽
Gallicus in fixit' regali rupe trophaeum. Haec adeo in populos vario sermone serebat Nuntia non mendax. Nam primi fulmina Martis Regalem ad scopulum , primae decora inclyta palmae Haud cecinisse vacat linguas una occupat omnes Thiopolis. Nec abire tamen sinit invida tantuin Fama decus , Divae sed versicoloribus alis, Tempore jam ex illo vivis expressa coruscant Omnia pigmentis. Illic tibi victima ferro Multa cadit, dux magne tonas fatalibus armis, Plus oculis visuque tonas nulloque manipli Semineces seriente cadunt it jugibus illic Exundans late rivis cruor ater is alta Carde natans ruit omnis,humumque Hispania mo
Talia siuspense stant ad miracula gentes: Haec oculis, haec aure bibunt amor omnibus unus Magnanimi herois sed non mens omnibus una, Clade super tristi pudor hos agit, anxius illos Corde timor pavido , hic luctus parat, ille triuna phOS. omnibus ingentis facti stupor in tibi quales, Gallia, quali blandi generose in pectore motus lCum facunda parens laudum , tua lilia quassans, Cincta tui Alcidae palmis caput, usque renarrans Te tibi victricem caneret pugnasque, triumphosqε Ederet, motum concussi diceret orbis Lene fremens. At te,caput alta Lutetia mundi, Regnatrix populorum Majestatis alumna, Ut tetigit pennis erratica Nympha , aperque Templa volat Divae, qua secrae molibus altis Assurgunt turres , cognataque sidera lambunt