De conseruanda bona valetudine, opusculum scholae Salernitanae, ad regem Angliae, cum Arnoldi Nouicensis ... enarrationibus vtilissimis

발행: 1587년

분량: 641페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

431쪽

oino maturitatem sentiat,ob id dicta ab Homero frugi perda: secutaq; aetas scelere suo interprctata est smam , qti semen salicis mulieri sterilitatis medicamen-

tu esse costat. Haec scrE Ianus Cornarius in c. I l. lib. q. Maici. Didymus antiquissimus Homeri interpres, it a ex Tlacopluasio de salice refert.U χαρτος τxς λε'ας ηπινομενος α' ταρίζει τόν των ανθρωπων

Id est,Fructus salicis potus genituras hominum demolitur .Plura de Salice.Gale. li 6. desim. me fa .c. ue s di Aui 2. Ca. c. 686. De croco . cap. LXXIIL

Consertare crocum dixerunt , exhilarando. Artus desectos reficitque, hepar re

paratque . . Hic agitur de proprietati K. quibusdaCroci. Ac pii mo quidem corpus roborare dicitur,eique laetabundam conciliare alacritatem iucunditatemve, praecipue si quis eo modice utatur. immoderatius enim sumptus, pondere nimirutrium drachmarum,letalis cst . . Dcinde vero membra defecta. I. debilia ac prostata 1 si ere , in que vigorem suum restitues c, t νοῦ ditur. Superat enim in eo cana ciens de qualitasti faciύtas , ut tota i ius cstemia secundi

432쪽

sit ordinis excalfacientiu S primi exiccatium . proinde concoquendi, maturandi

emolliendi aperiendi,& discutie di .uim quandam habet adiuuante, in paucula

quada adstrict: one. Cor no parum exhilarat, ipsumq; adeo,ac simul et hepar, atque alias corporis partes, ob insidentem nimirum adii rictio te, ita corroborat,vt. non facile di sibi ui queant, iobstruct :onesq; tollit. Quin etiam stomachum moderato calore suo firmat. eiusq; tum ς5 coquendi, tum distribuendi facultatem adiuuat. Im nodice in illo .utenduna noest quippe qui ita nausea facile moueat, di cibi in appetentia,Grsci anorςZian vocant, Gciat siquide aciditate in uentri culo extinguit,quae praesertim appetemtiam excitat.Siccado mediocliter dispositionibus pecto iis pthisicis auxiliatur,

putredines eorrigit,anthelitum facilem reddit,ci iisq; instrumenta corroborat.

Nam si usus issius mediocris fuerit, facilem rei ratione δε amabile coloris binnitate facit: sin vero citra modum, pallorem indu est,cerebru infestat.capitis dolorem commouet,sensus obtenebrat, vi oculos hebetat . Vino impositus veli menter inebriat adeoq; cxhilarat, ut insaniam maxime alacre laetabundave pariat.Si quis ueris ex passis biberit crapulam nostenciet. Additur in potion zs,que interaneoru cauis icu crantur. Pitui . to sa

433쪽

tos a vitia & icthargica senat. somnum conciliat.Veneremst intulat, menses de urinam cietis ulieribus dissiculter parietibus,rn potu duarum dracmarum pondere exhibitus, partum accelerat . illitus. cum humano lacte visum abstero it, de oculoria fluxiones cohibet. Aurnu reme diis utilissimus est. Vergentes ad ignem Dcrum inflammationes iunctus lenit. Uluae sedisq; cataplasmatibus utiliter induitur, Plura Dioscorides lib I .c. 21. Pli nius lib. 2 I. cap. zo. Galenus liba. de simplic. medica facul. cap. s . Simeon Sethi ' in Syntag. Serapion. ca. I73. simplici uini Oc Auac liba . n. c. iast. J

Ee porro. Cap. XIIII.

REddit scucundas mansum persaepe puellas,

Manentemque potes naris retin

re cruorem,

Ungas si nares intus medicamine tali,

Puae hoc in loco porri reseruntur,p-prietates' Ac priori quidem, P imprae, gnandi facilrtatem utentibus mulieribus pariat:atque ne abortiant grauidis prohibeat.Quod sane magni etiam Hippocratis a u toritate Plinius lib. 2 o. cap.6.

434쪽

DE CONSERVANDA

pocrates& sine alia mixtura dari iubet vulvasq; contractas aperiri putat. Fα- cunditate et Deminatu hoc cibo augeri. Idq; no in cibo tantum, siue potu, sed illitu quoq; dc foris admotum , praestat.

Coquitur. n. in aceto de marina aqua coma eius, decoctoq; illo insidentium f&minarum preclusi duratique loci utiliter foventur. Folia quoq; porri muliebres locos, qui nimio humore madescentes foetum haud continere valent, egregie Purgant.ItCm ex abortu profluuia sistit, polo succo cum laete mulierum. Α L T E R A, P sanguinem e naribus erumpentem sistat: di maxime quidem succus eius cum aceto,addito, thure, aut manna, vel galla,aut meiatha. Ide quoq; sanguine meteiicientibus cum gallae aut thuris farina, vel acacia, auxilio est. Quinetiam pors semnis drachmae duae cum paribus myrti baccis veteres fan- . guinis ex pectare reiectiones sanant. Acrimoniam enim quandam habet porrum,fc adstringendi aliquam vim, sed semen acrius est. Plura supra cap.

no est

e, Conco

435쪽

VALETUDINE.Leuco piper stomacho prodes tus- Sisque, dolorique Vtile, pr ueniet motum, fiebri

que rigorem . Agitur hoc in loco de triplici genere

piperis,logo. s. albo, & nigro. Et fructus quide, ut lib. 8. c. qa de simpl. mcd. fac. 'Galenus memoriae prodidit, nuper asmodum germinantis arboris, longa piis per est , quare et maturo humidius humiditatis eius indicium est, quod facilE. repositum p crforetur, ac non protinus mordicet, sed post paulo incipiat, v rii in plusculii duret. Fructus veluti acerbus immatiar usq; album est piper a nigro quidem acrius.Na illud ia quasi super astatu est, superexiccatum. Longum qui de piper, μακρον Grici, album

λευκ' nigrum αελαν πεπελι vocant . Sa ne prioribus duobus versibus tres nigri comprehenduntur proprietates.

PIO M A,si in disto luedo nostr pigia hoc est, crassos, glutinosos ac frigidosia umores, flatuososque spiritus egregie discutiat. Valeter. n. tu excalfaciat a tu deis siceat, ordine nimiru tertio completo. Secunda, plegmata expurget. viscindam .n. pituitam, quae in interiore corpore, nempe in thorace pulmone, da intestinis residet, concoquendo atque

in tenuando dissipat expellitque.

R a Tertia,

436쪽

BT CONSERVAND A

t A, quod plurimum adiumen ii concoctoriae adferat facul rati: Hoc ipsum Dios rides etiam ii. a c. I s. iis confirmat uerbis: Somnu. inquiens, 5c appetentiam cibi conciliat,concoctionem ad iuvat: utunturque ob id 'eoad inunctus.

Porro ad eum usum melius est longum quippe quod Galeno lib. 4. c. lo:de Sanitate inenda, teste, sa tuosi spiritus crassi tudinem soluit,& quae in praecordiis pigra cessant ad ventrem depcllit.& conco quendis quae sumpseris subuenit. Posterioribus duo b. versibus quinq; albi piperis referuntur utilitates. Prima,* stomacho conrat: ipsum. n. ut Galenus eodem quo ante loco testat, supra diis reliqua genera roborat.1 - canda si linctu potu is tussient ib. opituletur et praesertim si ex frigido dc crata humore tussis euenerit: eum naq;:

piper album calfacit, incidit,d distatuit. Pari modo die unctis aliis frigidis, pituita ortis pectistis uitiis sucurrit. - Tertia,* dolori subueniat: idq; intellligendum,vel de dolore pectests,iam dictum est,uel de dolore flMuoso; POtu. n.

cum melle do recentibus lauri foliis. Ha- tuosos spiritus S tormina discutit . . Quartatquod piaesunt plum febrium 'aedeisiones, siue exacerbationes,' . . a Graeci uocant , auertat: in hoc.

uidem in subtibus frigidis: Earu nanq;

437쪽

VALETUDINE. Is 'materiam excalfaciendo quodam mindo dissipat Sc expellit. Qii inta,qi febrium horroribus circuitu repetentibus, siue potu siue illi tu sub

ueniat: Neruos.n.& musculos caliditate sua vehementer roborat , di in. eis residelem materiam consumit. Hinc est quod lib. 3. p. i. Macer in hunc modum ceci

compescit, febris sis,mitur aure tremorem. Quod a. Cano. c. 6. iis uerbis Avicena innuere et uoluit,inquiens: Fricando' fit iniunctio ex ipso cum unguento. dc conseri rigori. Eiusq; rei exempla sunt

apud eunde. I. . tract. a. cap. I C. Et certE

facultates non alboetantum piperi', sed de reliquis quoque generibus coueniunt. Liberalior piperis usus , quemadmoda est apud Arisio telum Sect. I. problemate,4 .vrinas' prolicit, parcior aut alitum' deiecit. e contrario , erosam monia. Pi per caliginem', quae oculis obuersatur, absterget. Serpentiam morsibus auxilia tur. Anginae eo & melle couenienter γ' runguntur: Cu m uua passi mandiscatu pituitam a capite elicit Strumas cum pice discutit. Vitiligines ex nitro emaculat Plura Plinius lib i a. ca. 7. dc Scrapion; I,4 7. de sim p. med.facul.

438쪽

. CONSERVANDA

De grauitate auditur. Cap. LXX UI. i

E i mox post escam dormire,nimisque moueri , Ista grauare solent auditus,ebrietas

que. Hic tria recensentur, quibus auditus praegrauari solet. Primum, cibus quem inmitiis statim excipit, & maxime quidem si uentricu-

Ius eo distentus fuerit .Hic enim concOctionem impedit, dc cruditates gignit . Ε in concoctis uero ac rudis in uentriculo cibis viscosi,crassi, statuosi suscitantur fumi: qui in caput sublati, cum exitum non Inueniant, auditorios obstrirunt meatus,auditumq; grauant. De hoc nonnihil etiam supra c p. 3. Secuti du m, motus,siue labor uehemetior illico post ingcstum cibum susceptus. Cuius causam Galenus in commetario peri euxumi as,cai cacoxumia S c. s. hane esse tradi t.Nam sicuti,inquit,bone ualetudini an rete cibum exercitatio maximum adfer comodum , sic qualiscuq sumpto motus nyxius admodum est. Alimentum. n. ex uentre ante concoctionem in diuersas corporis partes distri buitur , proptereaq, crudi humoris copia per venas aggeritur. Unde cra sit etiaae statuosi spiritus sui sum elati, meatus . audito.

439쪽

auditorios obturat, Ide quoq; lib. 6 de

sanitate tu eda c. g. iis testat verbis. Non leue in comodum non ullis accidit, cum repleti cibo se exercitant. Nonnullis. n. di caput impici vapc,rib. dc in iocinore aut pederis sensus aut distentionis, aut utriusq; percipit. Et lib. I. c. 9. de alim. fac. Carnes inquit:inanitae rapiunt ex vel re succii no mo semicoctu, sed non uias et oino crudu atq; incoctum, cum cibo

sumpto operibdele reddiderint: ob eaq;

causa ij grauissimis morbis postea prethenduntur ante senectam intereunt. Stare in post comestionem, vel suauiter deabulare , quo cib. ad fundum descendat ventriculi, multum expedit Feconfert, ob bona ciboria concoctionem, Idq; vulgato et hoc coprobat versiculor, Post coenam stabis baut passus mille mea biso T E R Τ I v M ebrietas. Nam ex calidi vini teperatura multi orno vapores ac fu mi ad auditus οργανον propte defcruntur,qui,cu exitum no inueniant, spiritu eius insitu perturbant, di audiendi difficultate, Gisci Bovilκοιαν καλώιαν appella tam,pariunt. Neq; vero audi tui solum, sed vi sui quoque ac rcliquissensum iustrumentis omnibus ebrietas

nocet quemadmodum. . 3. c. 2. Avicenna iis testatuet verbis, Ex eis quidem, cinocent auri, dc reliquis sensita su iit naa

s seos a

440쪽

DE CONfERV AND ASaepe solet tritam si nectis desuper

tierbam, Saepe solet vomitum, venIremque tenere solutum.

Enumeratur hoc in Ioc res faculta

meri te appositu cancru curet. Est aut Cancertum ur durus melancholieus,inqqualis. rotundug,venosus,i. venas habens in circuitu turgidas,de exaltatas ili uescens, siue fuscus,& colore magis, 2 inflammatione,nigritans: caIidus, sed non adeb. ut inflamationes:subitoaccresceriaegros maxime fatigas, ipctuo fere dolore af-iligens , Graech: καρκω καρκιγωμα M. Hanc aute appellationem huic morbo indiderunt tam Graeci, si Latini, a cancro aquatico animal,qiti circa hunc implent & intendunt unet , cancroru pedibus,egIornete illo corporis descendentibus persimiles. Nonnulli vero inde sienuncuparunt, quod dissicillim E ab hi,

partib.quas obsederit, eleuatur, quead modum cancer aquaticus animans. Hie

enim loco, quem semel apprehenderit, pertinaciter haeret. Adde quod hic tuis..ior cancri animalis colorem repraesentat.nempe subnigrum.PIura de hoc Pau : rus lib. . cap. 16. dc t 'anes Taga ultius, lib. i.cap. in chirurg. iniim

SEARCH

MENU NAVIGATION