De conseruanda bona valetudine, opusculum scholae Salernitanae, ad regem Angliae, cum Arnoldi Nouicensis ... enarrationibus vtilissimis

541쪽

oino a sangui nis missione abstinendumem.m Gale.lib. I Dc. I . metho. med. iis verbis cofirmat. Et oino qui dehon mittes in tre aestatis , & regione aestuosa, α coeli statu calido ac sicco.Proinde eadem est temporis,quae regionis conditio. Tertium,dolor ingens: sub quo dc ni mia corporis itissam matio comprehendit In his.n.scaavena multa seditione, oc agitatione in humorib.excitat:phlebotomia nimi tu attrahente ac vacuante humores, dolore verb atque inflammatione contra nitentibus,atq; rapientib. si quia de dolor Ois dc calor attrahut, influxuque humoru efficiunt,quo fit, ut inflamatio augeatur,dc natura magis debilitέt Et hoc quidem ubi temperatior ει artificia sis fuerit phlebotomia . Si ero aceruatim vel ad animi deliquiu usq; fiat, i pdictis calfib. plurimum adfer emolumenti.

Quippe hoc psidio feruentas sanguinis

copia in maximis inflammationib. edueitur.& labo as phi mone pars refrigeraξ. In v chenienti inmus asit doloribus ideo sanguinis missio confert, qa sanguinis confluxu, dolorem rescindendo, inhibet. Aceedit, quod excretoria iacultas causam dόloiem cxcitantem si creproperans, phlegmonem interdum excitet . Quum . mprimis suis conatib. nihil profecit, vehementius aggrcssa quod infe

542쪽

mit , ut copiose lib. 33. metho. med .c. I.

Gai: ondit. Quopropter ne id accidam sanguine mittere expedit. Et haec fuitifitetio Gal co m. 23 lib. i. aphor. ubi fiescriptum reliquit: in a id enti Q in is bribus si usq; ad animi defectione in fanguis mittatur, statim totius corporis habitus refrigeratur ,& febris extinguit. In maximis vero dolorib. ntillii maius noui remediu , Cusq; ad animi defectionem euacuare. Lege plura apud eundε lib. s. meth. med. c. q. dx in lib. de curan. tat. per sang. missionem. cap. ε i.& Le nhartum Fuchsium capit. 28. methodi

perueniendi ad medicinam. A R T v M.balneum : & maximὸ quide διαφορηγκis,i .re lutivum. Hoeenim, cum Galeno inclib. de utilitate respirationes c 7 teste, pi ritus ex toto corpore evacuer, adeoque vires dubilitet.

phlebotomiam impedit. Nam plurimuec repente euacuare periculosum est. inquit Hippocrates lib. a. aph. I.

Qui nium , coitus post que prohibet incisi' venae.ql is corpus ia dudum plus

equo excalfecerit, viles deiecerit, ac d Dilitarit. Porio quo ita modo Venera vires dissoluantur,diserte ad modii Gal. lib. r. de semine. c. is. sis demolliat verbis: Cirea ips, inquit: concubitus, testes

ex venia seminarium humore, quant*eius

543쪽

DE CONSERVANDA

eius in ipsis corinetur, trahunt. Est a sit modicus hie, & roris similitudine sam mini ammixtus,linio i aut ille opus habeat. Violanter igitur eo , per testiculos

utpote putentiori facultate praeditos ivens sunt, detracto , venae ipsae rursuso suprapositis revellunt iis vero rursus ab his que dcincreps sitae sunt, deinde rursus a vicinis, atq; hoc fieri non cessat,

donec ad oem corporis particula tral-suniptio perueniat , adeo ut oes totius animalis partes proprio alimento eua euentur. Reucllit n. mperi&qS perfocte est evacuetum , ab eo quod plus habet, veluti violenter eripies . Hoc igitur quum semi fidi,&.qia veluti in choro inter se mutuo participent, in t m anhohi vasa ac partes totius animalis euacuari necesse est, donee sortissima exoibus pars expleatur . Neq; vero solam seminariam humiditate ab olb.animalis partibus auferri continget hoc tSe, sed et spiritu vitalem. Na&hic ex arteriis una cum seminali humiditate eua cuatur. Quare nihil mirum est, immo derato coj tu utentes imbecilliorςs reddi, a toto corpore utroq; syncertisimo ablato,accedente insuper voluptates qipsa per re sum ciens est vitalem firmitatem disso uere , adeo ut iam quosda ex

nimia voluptate ac iucuditate mortuos

544쪽

liba.de sanitate tuenda. αγ iis et confirmat verbis. nereus,inquit, coitus vel paululum vires excesserit subito exhaurit : ipiritus pr sertim subtilio reccerebrumq; debilitat: labefactat stoma chuatq; praecordia , quo malo nihil ingenio ad tersius esse pol . Cur ni in Hir Docrates coitum comitiali morbolemiudicaui Unisi quia mentem,quae talcra est, percelsit, tantumque ob est, ut Avicena in libro dς animalibus dix tit. Si quid spermatis sit pra quam natura toleret, itu profluat, obesse magis, Z si quadragies tan tundo sanguini emanarit,ut no iniuria tristi Musas atq; Mineruam virgines esse volserint, Plura de hoc loge apud Gailenum cap. 86. artis medi cinalis. Pausim Aeginet .libu1. cap.3s.& Aetiarnarii b. a.ca. Sextum, stas vel maior vel minore phlebotomia requirit : qualis est infantiae,&senii. Horum olum meminit

Avicena. .i .c. 2D. in eum ferme moda

scribens . Cauere debes a venae sectione in complexione vehementis frigiditatis A in regionibus irtis frigiditatis,de in hora sortis doloris , di post balneum resolutivum δε post coitum ac maetate. est minor. t annis quanto plus poteris, & in late senum quanto magia poteris : nisi in figura confisus fueris, α insoliditate mutautolii , di venaria am

plita

545쪽

plitudine, dc earum repletione,'& col rum rubedine: hos naq; ex adolescentibus de sesibus phlebotomare audebiti Adolescentes ii secudum ordinem ad phlebotomandum paulatim prouehere

debes cum pauca minutionci Septimum , morbus protinus: virtus enim teporis tractu exoluta non tolerat venae sectione , utque a morbo plus

satis iam debilitata phlebotomia facile

exhauriretur. Galenus de curan. rat. per sang. missi. c. 2o.Idem Avicen .et loco citato co firmat. ln corporib. inquies,quae

prolixas perpessa sunt aegritudines, abstinendum a venae fcctione, nisi sanguis nis assuerit corruptio , quae ad hoc te perducat, quoniam tunc sanguinis subtractione uteris.

Octauum,nimia potus repletio. Nonii. largior cibi ingestio. sub qua

in concoctio liue crudas etiam compre henditur: causa horum olum est, ut ex Α uicena. r. I. doct. 6.c.3. colligitur , qStria sint materiam attrahetia, loca ,si inanita, membroru calidi as, ac totius corporis habitus. Sanguis igitur si sic affectis mittetur, vene proprio dc comodo destitui nutrimonio, qε nondu in ,entriculo ac hepate concoctum cst, attra' herent. Hoc itaq; in niebra rap u non cofirigeretur. Si qui de tertia concoctio, ut Galemis autor est, noemedat erratu secun

546쪽

secunde,nec secunda primae. Atq; inter in excrem est totu copiam in corpore ;ae inde tandem aegritudines prouenire necesse est. Tanto igit tempore differenda est phlebotomia, quatu satisfacere tum

ad eorum concoctionem ,tum ut ex cre . menta descendunt,videbitur.

- Pr stiterit th in intemperantib. vino isq; , acuetri gulaeq; dedi sis, vi c. 6. lib

du curata .rat .i sang. rhii Gale.visum est. avene sectione in totum abstinere, ut quos neque purgatione, neque sanguinis missione magnoperE adi uu eris, Na I vite Intemperantia crudoru humor u copia ocissime colligut: verum his ne manum quide admouere tentandum est. Quorsuix I. attinet,apud vulgum infamare prssidia η multis fuci e saluti. Gi

Decimum , fragilitas id est debilitas virtutis, quippe languine misso virtus semper ijs cxtremὸ concidit , nec posea reuocari, colligique potest. Galen.

pit. 6. de curan. rat. per sang. misi. dclib. 2I .capit. I meth. meden. Vndecimum', os ventriculi supra

modum sensile,sbb quo imbecillium et comprchenditur, ει quod amata bili redundat. ob haec enim multi in venae seqione ante iustam vacuationcm per initia statim animo destituuntur. Porro os vetriculi magno sensu prae

x ditum

547쪽

DE CONSERVANDR

iiitu esse, ex eo maxim h coniicit inquit Avicenna aeria mordaciaq; citra OG sensione non facile uan lutias. Imbe-ςissitate arguit deiecta cibi potusq; a 'petentia: Amarae uero bilis redundatia, oris amaritudo, naristaeq; perseuerateradi bilis frequentiores vomitus D stendui. Hae itaq; indicationes a sanguinis subtractione dehortant. Siquide humores venae sectione exagitat,sic affectis ad os ventriculi haud raro,ceu ad consuetu locu cofluunt: sed cuid membru debilius iasit,d vitali humo tu influxui resistat.

inulta oino sanguinis mi isione contra hut mala .ri haec xna causa est,cur multi

ex ipsis animo linquant. Bilis namq; in

stomachu refusa morsu suo Fronunquam accerebrum συμπήθειαν . i. cosensum,etrahit syncopenq; Parit, quadoqite vero subitam etiam adfert mortem. Galenus libro. 9 cap. ancilio. den.& Avicenna loco citato. DUODECIM v Minauseaa in hac. usi sanguis mitte rex venae ex haustae pra- ua illa ac nauseosam ad se facile attraherent mat etiam .. Neque ob dictas solum causas sed ob alias etiam non paucas a phlebotomia litterdum abstinemus. Ac primo quidem ob M 'ensium fluxum . Quod certe fiat x. i lib.9.c s. merito. medemiis innuere

548쪽

itus menses moueti c5tigerit, siuenaemortuora iit reclusa, si inspecto fluentis impetu,ipse satis fore videbit, sol iis, id requiris,vacuetinaturae rem Oem

permittes: sin minus, ni ipse detrahes. quo est contii nistis ambobus perficiatur , qd postulas.Non nune in rcuulsionis causa immodici sanguinis Enarib .utero sede,aut thorace erup tionibus, venae se cito ne citissime conspicuam adfert utilitatem. Deinde ob corporeae constituti nis raritatem.hoc est, humidam calidaq; tem perat ura m eius. ii substa n tia celer riin ambiente dissipatur, alias in halitu sensibit em ,alias in perspirationes qui visu infugiant, sed ratione deprehendantur.ltaq; et huius causa aut prorsus ve nam non cabimus, aut parum detrahemus. Gal.li SA II. meth. meden. Tertio ob lentorem, ac cruditate humoru Haecin .venae sectione augent. Unin diplinis morbis sanguinrs millio te utendum non est: ne cruditas. s. augeat, virtus debilitetur, di morbus eo usque producatur, Vt nequaqua postea curari queas.Hinc praecipi Avicenna,vt in morbis chronicas pharmacia venae sectioni praemittatur,& non contra,licet utraque opus habeant aegrotantes.' Cruditas porro humor ii duabs potin limum de causis accidere solet. Primum idem ob aggravantem humorum co

549쪽

pia: quae in natu calore velut sutacando in issi debilitat, ut ipsos euincere postea nequeat. Et in hac phlebotomia uti lacet, quemadmodu idipsum Alexander Trallianus lib.s.cap. 2.in curatione Anasariae iis cosirmat uerbis. Oium curatio a. Vacuatione incipienda est,sed Ascitis quidem dicti,aut Tympaniae a sola purga

tione. Cui aut Ana sarca nomen est a Cavenae sectione interdum requirit ut Rex sanguine frigido nascatur. Ac frigidita- is quide rone illa no indiget, sed qm copiae detractio natui a leuat, ut h*c minorem illa effecta facile superet,non alienu. sed ioniconsentaneum est hic quoq; -- ais sectione uti.Videmus. n quod et ignis ςxternuε,cum a lignis viridibus ,ppemo extingure, refocillat rursus si illa,que ipsum suffocabant,auferant. Deinde ve- ro ob caloris innati debilitate , ut in hominibus frigidae naturae, quales a diutino morbo conualescentes cum primis sunt di senes: bis phlebotomia ex usu no est.Subtracto.m sanguine si fomes nati

ui caloris ac uitae thesaurus i. st . neci ueest,ut corpus uehementius refrigeretur,

humorumque cruditas augeat. Sanguinis igitur rpsis,ut humores cocoquat de cui-cat,relinquedus est. Quinetiam post choleran diutinos uomitus, diarroian m diam,vi gilias, labores vehementa ores,dcvno vel o , post oia quae corpus impen-

550쪽

VALETUDINE . . sus calfaciunt, exiccaniq;, ac vires dissoluunt,a uenae sectione abstinendu, ut copiose admodum docet B.hazes ad Alman L

HAec facierula tibi, quando trisphlebotoenaari, 'Vel quando minus, fueris uel quan

Vnchio,siue lauactum, & potus se .

scia, motu

Debent non stagili tibi singula me-

te teneri. Quinque in sanguinis missione obtic ruanda esse hoe loco traditur, &bex ipsis alia quide prius qua uena tundatur queda interea dum fanguis emittitur, non'. nulla uero eo iam subtracto . -l Primum,unctio alias n. membrum incidendae uenae oleo irrigatu fri amus,uetem pore eius sanguis ria datur fluxilis e Interdum ipsi etiam flebotomo,siue scabpello olei nonnihil allinimus, ut infli ctum dolorem mitiget. Quandoq; verodi uulneri olei cuiuspia parv illinimus o quo nimirum cicatrice tardius obducatur,humoresque in venis relim liberius expirent,dc mali fumi discutiatur in . . . X 3 secundum,