장음표시 사용
201쪽
multaqtie insuper apud ipsu in manu scripta, quae tandem maturius digesta, i recocta, pro litura speramus. Uiuit etiam hac aetate a milianus Iubarus Asculanas , ex arctiori Discalceatorum familia, Beata: Μariae de monte Carmelo, probitate conspicta a,& doctrima religiosus . Audio circuit, ferri orationem, siue manu scriptam , sine excusam, nobile sane, & illiustrem, ab eodem ad R. E. Cardinales, & ad alios clarissimos patres in Templo Sanctae Mariae de Scala , hoc anno Romae habitam, de laudibus Sancte Teresiae Uirginis, die eiusdem Sanctae honori dicato; ac a nonnullis praeterea audio, qui Emiliano usii sunt familiariter, digestum ab eodenrangens in Theologia volumen, breui edendum . Noui illum fere puerum , rarae indolis, Asculani seminarii alum-lium. Hieronymus quoque Hilarius LC. auunculus meus,labore stipra fidem, ac diligentia, in ille Iuris Certamina, duobus Tomis complexus est; quod opus necdum fortasse anno .exacto proditurum est in lucem . Spinus Taluccius L C. Comoedia edidit,quae sympathia, inscribitur. Marcellus insuper Iouanetius, aetate omnibus inferior, at ingenio , Sc naturae dotibus nulli secundus ; adolescens equidem mollissima sua. uitate carminum,commendatione dignus, atque Iuriscon saltus, dimidium animae meae, multa iam Typis commissit; spe tamen meliorum, & quidem breui tempore, mu sis annuentibus. Non desunt alii satis docti, & eruditi; sed mei officii fuerit eos solummodo proponere , quorum aliqua eX-tant ingeniorum monumenta ; quamobrem caeteros mitas faciam. Hinc video mihi stilii insidias, hinc conflari inuidiam,& odii notam non vulgarem nuri, quod amica siluerim,cuius nomine, historiolae,mensibus praeteritiS excuta adhuc seruantur penes eundem . Verum excusatione potius dignus videar, si iustam hanc causam habuero, ne opus objjcerem quorundam detrectationi.
CIudaeilius Asculanus, Italici exercitus in bello Sociali, unus ex clatissimis Imperatoribus, cui in Iapygia agenti Canusium,
202쪽
nusium, Venusiumque,& pleraeque aliae ciuitates adhaesere; quasdam etiam sibi aduersantes obsedit,&,qui illustriores in iis erant Romahoru, interemit;populares i em, seruosq;militibus suis immiscuit. Inde circa Falernum montem, idem,&Afranius, ac P.Vedalidius,cum Cneo Pompeio inuicem congressi, in fugam vertere, &ad Vrbem usqRe Firmum persecuti sunt, ac inde postea abduxere copias, ti lucule ter apud Appianum Bellorum Cluilium Lib. I. habetur. Ex quibus amice lector9 belluli nostri historici stropham considera,&admirare vafritiem. ille enim, ut maioris fortasse gloriae dignos redderet, C Iudacilium , ac T. Afranium, clara eos Romans Reip. lumina nuncupauit;cum tamen uti videmus, no Romanae Reip.lumina;sed potius Romani nominis faces extiterint, cum non pro Romanis, 1ed cotra Romanos bella gesserint. Asculanum insuper idem facit Afranium; reclamantibus tamen omnibus. Audiamus hac in re Florum . huc clade-ρ uJid calamitosius e inquit, cum omne Latium, atqu/IPicenum, Etruria omnis, atquὰ Campania, postremδnalia, contra Matrem, ac pa' entem fuam Vrbem consurgerenti, cum omne robur fortissmum, fideli simumque fociorum sub fuis quisque signis haberent municipalia illa prodigia. Popedius Marsos , Latinos Afranius , Vmbros totus Senatus , ct Consules; Samnium , Lucaniamque Telesinus; cum Regum o Gentium arbiterpopulus, i umse regere non pinet, ut victrix Europsque a Corfinio Roma peteretur, & alia. Ex quibus patet, Afranium non Asculanum, sed Vmbrorum extitisse Imperatorem . DG Afranio igitur agant Vmbri ; nos pergamus de Iuda cilio .
Cum autem Pompeius Strabo Asculum obsideret, hic timore ductus ne in hostium potestatem patria deueniret cum cohortibus VIII. con feriim accessit, praemissis ad Asculanos nunc ijs, iubet ut eum long8 venientem viderint, subito occurrant , honiumque circunstantium eatira aggrediantur, Ni pr lium ex viraque parte in eos gereretur , quod ab Asculanis neglectum est. Hinc Iudaeilius per medios hostes , eum quibus potvit,νi delatus, eorum infidelitatem, timiditatemque redarguit, quasi , terius Vrbem tueri cesperarent; ac multos ero , qui eum eo prius diffluebani o tunc quidem multiturinem a mandatis suis deterruerant, interemit omnes , deindὰ in templo raram erigens
203쪽
gens, super eam mensam statuit , ct in f mo cum amicis epulatus est: perseuerante adhuc conuiuio, venenum introducitur, quo fumpto, suprapyram fefe collocans, ut ignem illi immitterent oravit. Sic Iu .dacilius egregiὰ pro Patria contedens,extinctus es. Hςc Appianus; quibus haec addit Paulus Orosius . Dux Iudacilius, conuocatis Trincipibus fuis,post magnificas epulas, largaqi e pocula, cunctos ad exemplum fui prouocans, bauno veneno consumptus est, cunctis factum eius laudantibus, sed nemine subsequente. Agunt de hoc str nuo militum Imperatore, Ex priscis, Appianus, & Orosius ;& ex Recentioribus, Baptista sulgosius, de Fortitudine Lib. 3. Cap a. Andreas Eborensis, Ioannes Tarcagno ita, atquGalij; Marcellus quoque Ioanneltus , erudivisimus I. C ac perelegantis ingenij poeta, soluto carmine Italico Edyllium, quod Iudacilius inscribitur, scripsit. Hoc loco nec praetermittam Asculanorum insigne fortitudinis exemplum aliud; de
quibus ita Pontanus ad verbum . Duo Asculani Dyenes , iussu
Ioannis Vortia, qui vrbipraeerat an carcerem coniecti, cum a custo
de carceris accepissent, mand se ad capitis fisplicium duce ndos , Dij boni quod exemplum posteris reliquere , lyram sibi a Verri rogauere,ct caruam quammaximὰ opiparam; quibus impetratis, vbifumma cum voluptate coenassent, in cantu, Dboreis, ac lusibus reliquam noctem exegere.Macti ea virtute, qui non ex squalore, lacrymis ; fed
P conuiuio ad mortem profecti estis. Haec Pontanus. Pergamus ad aliOS.
Minatius Magius, C. Velleii Paterculi, Romanae Historiae latinissimi S'criptoris atauus, Asculanus , in bello Sociali , Hirpinorum militum legionem conscripsit, multaque praeclara gessit i de quibus idem Patercultis, his verbis Lib. II.
NSque ego νerecundia domestici sanguinis, gloria quicquam, dum PAE ' verum refero subtrabam: quippὰ multum utinati' Magis, ataui mei culanenses tribuendum est memoris ; quι nepos D. Magi, , Campa norum Principis, celeberrimi , ct fidelissimi viri, tantam hoc bello, Elymanis fidem praesitit, H cum legione , quann i e in Hirpiuis eo scripserat, Herculaneum simul cum Tito Didio caperet , Pompeios cum L. Stilla oppugn. ret, Cosa que occuparet ; cuius de Nirtutibus , ciram ali , tum maximὰ, dilucidὰque u Hortensus in Annalibus fuis
204쪽
tate donando , du's filios elui creanuo P toνes , tam seni advivet crearentur . Hactenus Paterculus. Ex quibias colligitur,tium Magium, soluna, & seorsim ciuem Helana.,.non Vii cum aliis promiscue ; .quod certe honorem eius auget, amorem simul indicat Romanorum. Renatus, &Lipsius , ex verborum coniectura, maiores C. Velleii Campanos assirinant; caeterum pac dicam Clarorum virorum, alucinam tur; atauum enim suum ipsemet Paterculus Assulanensem
.apsellat; Magiamque familiam clarissimam sitisse apud As,
culiana,Marci Tullis testimonio cohite itur,qui Ora tione prisA. Cluentio, obsidem Magii fratrem Aurium , nobilem uuenem, in bello Sociali captum apud Asculum , & m ergastulo positum testatur;atque id perspicuum xx Appiano, qui Bellora Cluilium Lib. I. id etiam innuit, cum inquit . Ex his
Im quidam, adolescentem ex Asculi Prbe obsedem datum , ac ad aliam delatum urbem intueretur , statim Seruilio Proconsuli circ ea loca praesidenti , notum fecit uequem adolescentem Aurium , Magi,
fratrem suusses fidem Ciceroni habemus, opus es virmare.
P. Venitidisi Bassi, Asculani gesta nemo fere est , qui non
memoriae prodiderit;iquod insigne ad famam esse duxerunt, eum, qui ante in triumpho captiuns ductus fuerat, primum de bellicosissima Parthorum gente triumphasse. Huius patrem P Uentidium fuisse reor, qui una cum C. Iuda cilio, ac T. Afranio, intra Firmum, Cn. Pompeium Strabonem, Citi Pompeii Magni patrem compulit imgatum; ut supra ex A p-piani verbis deduximus. Quapropter arguendi, qui P Vcntidium Bassum, humili loco natum asseuerarunt: si enim ad patriam id referatur, ex Plinio, & aliis nobili ilima totius Piceni Colonia praedicatur & si a a familiam, nec humili loco
natus, qui copiarum ductorem habuit parentem. Caeterum hac de re alibi fusius; cum non ad natales, nec ad patrias , ssed ad ei similem P.Venti, ij conditionem, eius deducamus nobilitatem . De illo non est cur multas agamuecum breuitati Consulens, tanti imperatoris ge ita ada initim exscribere ne-s.s queam. Hic Aniolui Bonfinis ex Lib. i. de Pudicitia tantumnius. Verba de Ventidio adponain, haec icit. inquit deniqud eutidium Badam, ciuem Asculanum trium Wώte Strabon x
205쪽
pκerum quoque, art d Imperatoris currim , sima matris vectum; qViduce virtute, comitequefortuna,F 'mae gulos rite magistratus obiit , ct consulatstm, P uesicatumstigioriosissimδge it 3, ac de Par. .
rhis,tribus praeli stis e os primus om irem manorum triumpbriium; ab obita deniqkr morte, publico funere bone status en . Haec
Citiis de alio citae lis alterius Ciuis addam epigramma, in basi eiusdem P. Ventidit marmoreae statuae, ab Antonio Meliorro inessum, hoc scit.
P.VENTIDIO P VENTIDII. F BASSO. PIUM A.SUB.C. SULIO CAESARE.INI.GALLIIS. STIPENDIA. MERITO. PONT. MAX PRAETORI. SIMUL. ET EODEM ANNO. IΝ.OCTAVIANI. AUG. LOC H. COS SUFFECTO M. ANTONII.III. Vl RI LEGATO. Μ.LIC II CRASSI. NECIS. VINDICI. PACORI. ORO DIS REGIS. F. INTERFECTORI. PRIMO. DE. PAR THIS.GLORIOSISSIMO. TRIVΜPHATORI. ANTONIUS. MELIORIUS. ASCULANUS. AD. TANTI. ΙΜ-IT RATORIS MEMORIAM. RENOVANDAM CIvΙ-VMQVE. ANi MOS. ADL AEMULATIONEM. EXCI, TANDOS. STATUAM .HANC. MARMOREAM. EREXIT.ANNO.DOMINI MDCXU. Ventidii simulachru Asclis in lapide vidi,apud D. Hilarii de
qωγ hilariusVcum de L.Thio Rufo agam. Visun itur etiam Consulum emgies Iapidear apud Mauririum Nouuimittitis filium necnon apud Gai parem Ferru alia in pariete, quatri' priis Ventidit. Vincentius Milanus, Vir doctus, taxti , ac erudi , incredibili,tuni felicitate,tum carminum facilitate
Venaeidii gesta selibere exorsus, morte occupatus, iuuit ebpoema haeud perfecit . Vidi Primum libri ni Sc amicimini: admiratus ingenium , illusiritium. Agunt de Ventidio fio. stro abunde satis Auctores qualis urimi, quos hic omnes, Iurishonstultorum nostri te oris exemplasecuri, Rui er 'be ne sinE auctoritate issime rideamui Bonfinianis flustoriae usurpatores,nullo praetermisso, ita promi Queresese mus; sunt autem hi . Gilbertus Genebrardus Chronologiae
208쪽
Lib. a. Petrarcha de Remediis utriusque Fortunar. Iuvenalis Satyra 7. Petrus Op meerus in Chronologia, Arnaldus Pontanus, notis ad Eusebium , Eusebius Pan filias Chronolog. Hieronymus Bardus Chronolog. Parte a. usitat. v. CaroluSPassius in Sylva varia: Historiar Ioannes Laetiardus Celestinus, Epit.historial. Ioannes Zonaras Annal. part.2. Agellius in Noct. AO Tib. Is Cap. . Plcitarchus in Vita M. Antonii, Ioannes Rauisius Textor in sua Oiscina , Tarcagnotta Hist..Part. I.Vol. a. Horatius Tur sellinus Epit. Historic.Lib. 3.Dio Cassius Lib. 3. 7. & 8 i Eutropius Lib. 7. Stephantus Viriandus Pighius in Ann. Rom. Tbm. luculenter passim Capitolina Fragmenta, Collotiana tabula, Coelius Rhodig. Au- ιtiq. Lech. Lib. I a. Cap. 8 Alexander ab Ala x.Gen. Dier. Cap 3 .Lib. 6 item Cap. 6. Val. Max. Lib. 6. Cap. 9. Plinius Lib. 7. Cap. 7. Marcus Antonius Coccius Sabellicus Tom. a.Lib. s. Enneade 6. Iacobus Gordonus Les moreus, Sc tus in Chro. nologia,Periodo p. Riccardus Streinnius, Baro Suvuarzenarii inΡrefatione ad Fam. Rom. Antonius Bonfin etiam De-cada. Lib.a. Rerum Hungarie. Pacificus Maximus in Elegiis Lib. 9. Elegia I. ubi sic.
Ventidio hac Parthos colla iubente dare.
Volaterranus Geog. Lib. 6. Ludovicus Ariostus in Poemate oriandi Furentis, Cantico s. Rhythmo a. Augustinus Tornelius in Annal Sac.Tom. 3. Appianus Alexandrinus de bello Parthicor item Beli'r.Ciuil. 3. . s. Stephanus Gua ZZus Dialogo de Honore. Fr Thomas,in tertia aetate Populi Romani,post Pompeium Magnum,multa de Ventidio. Iulianus Augustus, in Oiatione ad milites, quam descripsit Pompo. nius L ius, Tacitus de Moribus Germ. Atque haec de Ventidio Nyn Samnis, non Poeni, non Hiisania, Galliaues, ne Parthi
quidem sapius admonuere ; quippe regno Arsacis acrior est Germanorum libertas. Muid enim aliud nobis quam cadem Crassitamisso,σisse Pacoro,infra Hentidium deiectus oriens obiecerit. Iustus Lip-Mus,Notis ad C.Cornelii TacitiAnnalii b. a. inPriore, Antonius det Ris in Antiquit. Ti ri. Matthaeus Bonfinius in Ho-eatium Flaccum, ubi sic.
209쪽
Agminat Ventidius Parthorum ingentia fregit , Et retulit Crassi figua recepta Ducis .
Iodocus Badius in Horatium Flaccum, Augustinus Tur-ronus, Leander Albertus, Franciscus Pamphilus, Caroli Sigonius in Fastis, & Triumphis, Caius Velleius Paterculus Lib.a Sextus Ruisus in Epit. L. Florus Lib. . Cap.9. Sext. Iulius Frontinus, Stratag. Lib. I. Cap. I. Lib. 2.Capite a. Iacobus Philippus in Chronico, Iustus Lipsius Comment. ad Lib. I. C cornelii Taciti Annal.Tacitus Historiar. Lib. v. Brutus apud Cic.Epist.Famil. Lib. I I .Epist. Io. Asinius Pollio , apud eundem, eodem Lib. Epist. 3 3. Marcus Lepidus apud eudem, Lib. Epist. 34. Antonius Mancineuus in Epodon Horatii,Ode8. interpretatione horum versuum. Sed, Ni fecundum νota Parthorum, sua Vrbs hac periret dextera.
Iustinus Lib a. Massarius, ut afferit Plinius Lib. 7. Cap. 3. onuphrius Pauimus in Parthorum Imperio, Paulus Orosius Lib.6. Pompeius Trogus, Asconius Paedianus, Tranquillus ih Augusto, Gulielmus Pastregicus de Orig. Scipio Gentilis in Tassum, Thomas Gargonius, in Platea Vniuersali, Xiphi. limus in Epit. Dion. Nicaei in Aug. Zaccharias Vicentinus', id Breuiario Orbis , ' ad verbum Picenum, Auctor Theatri
ctor Pintus Lusitanus de Imag.Vit. Christi pari. a. Cap. 1s Djal.de Veris, & Falsis bonis, ubi de numismate P. Ventidii ;in eo scilicet sculpta Ventidii imago,cum triumphali curru, 6e auersa parte corona, cu arcu, & sagi itis, Parthorum insi. gnibus , Hubertus Golizius Herbipolita de Fastis Magistra-titum; ubi nummus Ventidii, parte auersa currus victoriae , cum literis.
Alia vero parte caput Imperatoris,c Im literis. IMP. ANTON. AUGUS. III.VIR.R. P-C. Idem H bertus alibi, ubi alter nummus,cum inseriptione.
210쪽
Adolphus Occo de Imperatoribus , de nummo, ubi bigas triumphales, cum victoria Ventidia i item alia inscriptio his
ac alii, quam plurimi Auctores de Ventidio. Carpit illum Cicero multoties in Philippicis; quem etiam ex Plinio Lib. 7. Mulionem Castrensem suffarraneum praedicauit, veluti qui inopem iuuentam in lirilitari caliga tosterasset, far, non magna quidem cossa, sed exiguis, & vilibus vecturis in castra conuexisset. Carpit illuni Plancus, apud diceronem, Epist. 1 8Tib. io At quid mirui ny Ininaici inimicum carrutrsolus namque Ventidius Ciceronem in urbe comprehendere tentauin ut inquit Appianus Lib. 3 his verbis, Rome eum
C s. abessent, Cicero ad ambition em gerebat omnia; nam conciones assiduὰ aduocabat, arma etiam Nisicibus, sine pretio coactis prspa, rabat, pecunias in uncim cumissabat , ct grauiora onera Antonij necessari,s, atque amicis imponebat ; qsa illi calumniam euitantes promptὰ conferebant, donec P. Ventidibs, qui cum Caesare una militauerat Antoni amicissimus, Ciceronis acerbitatem haud ferendam xatus, ad Caesaris Colonias profectus , Pelut notio apud omnes, a es duas ad Antonitim legiones eduxst; Ciceronem quoque in Urbe co1 - :prehendere tentauit ac tunc satim tumultus ingens exortus est, ita ut multi, uxores, filios trepidatione moti ex urbe Mucerent , in
Cicero ex urbe aufugeret, & alia. Carpitui apud senecam a Cestio Pio;carpitur insuper a Iosepho Iud. I lib. Antiq. c. as Iudaic.Quanqua spernendus Omnino Iosephub Iudaeus;cum Iudaeorum mos sit carpere Gentes. Fuit Cos. suffectus
octaviani Aug. locum, Anno ab V C. DCCX I simpliat litide Parthis, ac Pacoro 1 pso ium Rege, anno ab V C. Dccxv. ex Carol.Sigon Comment.Ventidii bellum. in Parthos iis erinclyta Romanorum facinora coimurneratur , ut inquit. Plutarchus in M. Ant. necnon Appianais Alexandr.de gelici Parthico. Dio Nicaeus, haec de Ventidio nostro refert, i
Augusto quod eum propter magnificentiam tofumptus c erarum rerum ι larus erat ; tum νerδ,quod palatium incendio cρnsumptum renituit, atque natuis, quas a Cesare acceperat, poneafcil reddia