장음표시 사용
11쪽
undique placet. Sexcenta & ultra genera naturalIacum accuratis citaracteribus delineavit , sub quoque genere plerasque notas species nec non varietates, mirabili affinitate , redigit, sed fatendum, praesertim nostro aevo, hoc sistema vix sufficere: jam miliantius huius vera vitia demonstravit, jam Halis snsius est , plurimas classes vix sustinendas , numerosaque genera non sat notis vere characteristicis designata, paucissimasque species caracteribus vere essentialibus notatas fuisse. Hos etiam desectus adhuc iuvenis perspiciens Linnaeus , vix triginta annos natus , iam desectus artis reformare, hiatus replere voluit & potuit, maturo judicio semitas naturae indeflesse prosecutus est : in fundamentis botanicis , in critica botanica , in Philosophia , canones proposuit, terminos definivit, nomina generica centurae severae & audaci submisit; in bibliotheca , ingeniosa prorsus methodo, libros omnes tunc evulgatos proposuit , , praecipuosque censura impartiali iudicavit; in classibus omnia sistemata delinea
vit, tabulaque stupendi laboris comparavit. In amoenitatibus academicis plurimas accestarias botanicae partes elucidavit, horologium florae , calendarium , arborum gemmas , utilitates ceconomicas plantarum &c. in generibus nova plurima , Omniaque ante cognita ex praecipuis attriSutis descripsit, hae que omnibus notis aut proponendis sistematibus accommodavit. In speciebus plantarum ad species antiquas & novas numerosas, phrases seu definitiones
adaequatas quibus quaeque sub noto genere distinguitur proposuit et jam stupendum hunc laborem inchoaverat in flora Laponica , Suecica, Zellanica , in horto Upsaliensi , clistbitiano , &c. sed postea tutiores offerentias cognoscens , priores phrases
12쪽
saepe mutare debuit, tum propter novarum copiam ispecierum quam propter speciminum vivorum aspectum. In materia medica,in flora Suecica, amoenitatibus
academicis varias specierum utilitates proposuit . in hisque operibus novas observationes saepe sepius obtulit , tandem sub fine curriculi , sistema plantarum , edente celeberrimo discipulo Μurrat . tanquam ultimum conamen ingenii , orbi Doctorum monstravit. In 'his omnibus operibus nesciunt periti , quid laudandum magis, an sana logica audrigor observationum aut descriptiones antea peractarum Omnium accuratiores ; omnes probant genera ; Omnes specierum characteres admittunt . omnes numerosas observationes physicas, oeconomicas, medicas, utiles & veras accipiunt ,' sed plurimi sstema Linnaeanum i seu methodum aliis nomanteponunt. Μagni nominis viri , Halterus, Iuseseius, Heisterus, Adansonius , ciderus, in hoc sita temate numerosa vitia invenerunt; alii methodum increpant quae objecta plerumque vix lentibus oecupanda pro basi observationum offert , alii nu merosas varietates in numero staminum exponunt ,
. Alii intricatas , nimiumque dissiciles classes defigianant , singenesiam , Polygamiam. Plurimi genetia
naturalissima in hoc sistemate lacerata revocant . igentianam a chloride , Lychnides a cucubalis, alsine plurimas species disgregatas ; sed nonne aliae methodi similes dissicultates , majoresque anomalias offerunt. Nonne ipsemet Linnaeus monuit ubiquo in annotationibus, quotiescumque numerus staminum inconstans passim frangit classes naturales : ast quoesystema Linnaeanum , novissimas observationes ametea praetermissas botanophyllis obtulit , quae hac methodo non elaborata deficerent, sed quaeso, in systea ij
13쪽
male Tournesortiano , quot genera rigore meti: odisuerunt lacerata; in prima & sccunda clame gentianae , menyanthes, asperulae , campanulae : quot classes divulsae; unde omnibus pensitatis, saltem aequi rerum
iudices fateri debent , systema Linnaeanum Tour nesortii methodo aequiparandum ; stat Tourne- sortii pinax , semperque utile manebit , stabit etiam Linnaeanum , ament aut vituperent tale sys. tema botanophilli ; attamen legere , cognoscere , retinere nomina , phrases , characteres Linnaei debent , & in posterum illorum nepotes debebunt et nullus hodie substantiam naturalem indicare potest, omista nomine Linnaei: omnes praesertim botanici uno ore pinacem Linnaeanum amplexi sunt , hi etiam qui centies illud vituperarunt, quando semina aut specimina mittunt, nomina Linnaeana ap- ponunt; si plantam describunt , Linnaei opto citant; unde concludendum omnibus botanophyllis neces satia evasisse Linnaei opera. Ast plurimi desider bant ut aliquis segregaret plantas Europaeas adjunctis tanquam indigenis exoticis quae vulgo coluntur in plerisque hortis academicis : ete
nim plerique botanophylli gravissimis negotiis consecrati , sicut Μedici , Chirurgi , Phar
macopaei aut Ρhysici, chymici, vix omnes coinnoscere plantas aut possunt aut volunt ; plerique hoc adagio submissi ; pluribus intentus minor essad sngula sensus , communes aut utiles aut pulchras plantas videre, determinare cupiunt, omissis exOticis rarioribus , quas vix ex centum Bolanicis Doctis unus aspicere vivas potuit, quasque ipsemet Linnaeus tales nunquam obtinuit. His expulsis manerent species quas immortalis auctor vivas coluit.
a. ipsemet spontaneas determinavit aut in variis
14쪽
EDITORI s. Europae plagis veri Bolanici, aut amici, aut discipuli sicut Halterus, Scopoli , Sauvagesus , Gerard , GOuan , rite descripserunt characteribus specificis insigniverunt , inde exurgeret opus portatu omnibus utile , facile .& necessa rium ; hoc opus olim desideravi , optabantque omnes amici. Aliquid simile tentavit ante decem annis egregius Professor germanus; ex systemate naturae plantas germanicas & plerasque hortenses separavit , sed omisit synonima nec non descrip
tiones, hinc minus utile compendium evasit, certe pro
Gallis , Italis , Hispanis saepe inutile.
. Bono instituto celeberrimus Reichard Pr sesser Francosurti ad Μcenum , pretiosam systematis vegetabilium Linnaei nobis paravit editionem , in qua
non modo genera & species a summo Uiro propositas invenies ; led etiam descriptiones undique collectas, citationes figurarum recentiorum , sic quinque ponderosa parata fuerunt volumina , quae bene enucleata , segregando exoticas quas vix unus Bota
nicus videre potest , quasque ipsemet Linnaeus vivas non obtinuit, pararentur duo tomi facillime transferendi in peregrinationibus , aut herbationibus , sed ut tales obtineantur , quas nova electio erat peragenda ; in plerisque Europeis egregius Reichard nomina floristarum , illorum operum nec non paginarum numeros proposuit, hinc pro quaque
gendo fato tres Celebres Bolanici Germani, iuvenea. adhue mortui sunt. Leers qui in flora herbonensi optimas figurax graminum paravit. Polichius qui in flora palatinariis optimas def- eriptiones Iam specierum dedit, nec non Illustr. Comes Μatu a qui silesiae plantas egregie illustravit hujus vidi herbatium nec noriamnium Silesiarum specierum figuras cOIoratas.
15쪽
hecie vulgari in tota Europa , decem aut octo lineae impenduntur : soristas hos omnes evolvimus, ad calcem illorum operum , invenimus tabulas nominum Linnaeanorum : Igitur supprimendo nomina AuthO- . Tum , numeros , & titulos operum , simpliciter Tegionem per abreviationem apponendo , facile erit invenire speciem Linnaeanam , observationes aut descriptiones noristae : v. g. Carn. idem in nostra editione sonat ac Scopoli sora Carniolica , pag. dcc. Iaac simplici oeconomia omnes floras usquequo publicatas utili proposito servavimus , sicque saltem Paginas quadringintas lucravimus. Praeter floras a Reichardo citatas, nonnullas novas & novissimas
obtulimus; illustr. Durande , Bolanicae Prossessor , in Academia Divionensi, egregiam soram Burgundiae proposuit, hanc ut Galliae Μediterraneam ubique citavimus , huicque addidimus in textu Linnaei
Lithuanicam nostram . Lugdunaeam nec non Delphi-Nalem : Quo modo natae sunt tres istae prorsus novaesorae; paucis pronuntiare fas est & bono animo quid quisque pro his ornandis tribuerit, proponere juvat. Μirum est Lugduni, civitate antiqua , quae tota quanta, mercatores fovet , quot tamen doctissimi Viri variis temporibus soruerunt inter quOS non-xulli egregii celebrantur Bolanici. Olim seculo 16 nonnulli egregii sorae amasi agros Lugdunenses peragrarunt; Dalecham pius
Non modo omnes Ρrovinciae pagos trutinavit
scd etiam delphinales Alpes , nec non helveticas transcendit; harum omnium spoliis locupletatus ,
Praeter aeeuratas variorum antiquorum librorum editiones , Dalechampius celeberrimam Plinii secundi editionem paravit quam annotationibus euriosis locupletavit
16쪽
EDITORI s. Uν anῖmo concepit historiam generalem plantarum noscunt immensi istius ope is vitia veri botanici , sed Dalechampio nostro vix imputanda. Iam senex& aegrotans, quin imo praxi clinicae deditus, cuidam ΜOlineo opus redigendum commisit ; isto oneri tanto impar , figuras & descriptiones toties repetiit , quot in variis authoribus reperiit. Inde indigesta moles exurgit; attamen concessis omnibus vitiis , pretiosum superstetit opus, tum copia
rerum , tum novarum , tum numero figurarum non
undique contemnendarum: illuc tantum inveniendae
pilires rarae Lugdunis , Delphinalesque speetes, quas primus Dalechampius descripsit & delineavit, qua
rumque nonnullae nondum extricatae : hic multifaria eruditio unctique micat , hic hoc. tempor numerosae novae species Hispallicae a Μiconio missae. 'Post Dalechampium , onusse Molineo non prorsus rudi bolanico nominandi cum rhonoro
honesti Τipographi Rovellii qui bolanicae amasii
hortum coluerunt, numerosos Sculptores , Ρictores nutriverunt , unde magnas impensas pro opero utilissimo peregerunt ; nominandus Duc ullus pharmacopaeus qui primus sorte cum botanica ala-eritate montem Pilatum nostrum transcendit, opus que rarum exaravit , scilicet descriptionem hujus
Eodem tempore Ioannes Banhinus Lugdu naeus propter religionis discordias transsugus , plantas nostras Lugdunaeas collegit , plurimasque in immortali sua historia cum indicatione locorum , etiam circa urbem) consignavit. Ipsemet aliquandiu Lugdunensi Historiae manum adhibuit. Post hos 3 summos Bolanicos , vix vegeta mansit cogniti
plantarum usquequo ab eget, o Goisson , Iussiciis
17쪽
patre & si iis de novo, silmma animi alacritate , campi Lugdunei linceis oculis fuerunt ubique lustrati ; Goissonius praesertim amicus Turnosortii, summa fide, ubique , designavit locos citique speciei faventes novas certe posteri invenerunt species , sed hic primus Flori sta Lugdunaeus verus appellandus ; codex illius ad manus Iussiet pcrvenit , qui libero dono illum clarissimo Latourrette
Post Goismnium fora Ingdunenss diu adhuc neglecta in campis & sylvis mansi , usquequo fimul plurimi Bolanophylli surro erunt inter hos
primus nominandus senior De libri, jure meritoque a Couanto laudatus. Hic Vir probus pals amore, plantas, insecta prosecutus est: hunc egregium
Virum vidi centies agros nostros peragrantem, plan. tas colligentem , insecta carpontem : horum plurimas centurias miserat Linnaeo , qui singulari errore tanquam a Gouanto acceptas evulgavit, sed postea errorem noscendo , Soubrissio nostro libenter detectorum honorem reddidit . . Hic triginta annorum curriculo , rariorum omni Lm
naturalistarum librorum collectionem sibi procuravit quingentas avium species in musaeo servavit,specierum insectorum Lugdunens ad duo millia obtulit, Piscium praecipuas speci*s maris mediterranci nec non rhodani
Flora Gottannii non modo Lugdunaeas Idantas e plectebatur, sed etiam Alpinas, Delphitiales; praeter hunc codicem in locupletissima bibliotheoa elariir. Collegae nostri Rastii, plurimi libri Goistonii inveniuntur, in quibus iste summius Bolanicus qui tamen ex primariis clinicis superbiebat, numero, issimas annotationes , nec non receniti oryni is ponima praserito maigines historiae Lugdunensis adpotuerat.
18쪽
pDITORI s. re Araris acquiseivit , mineras fere omnes, petras , conchilia aliaq1ie clariosa obtinuit, has omnes collectiones moriens nepoti Imberto reliquit ,
qui non modo has fovet sed quolibet anno novis acquisitis locupletavit; hic liberali manu omnibus historiae naturalis amasiis largitur; felix ego qui
amicus avunculi amice cum nepote in iisdem aedi bus tranquille vivere possum. Ab anno i 5o clarissimus Latourrette η castra sorae
metitus est, ab hoc tempore non modo omnes angulos
Provinciae Lugdunaeae peragravit, sed etiam , propriis sumptibus , hortum coluit in quo innumeras exoticas species rite examinavit, his que modis sibi locupletis . simum herbarium scoo saltem specierum procuravit. Hic Vir in nulla Plii sicae parte alienus , Omnium naturalium doctrinarum amasius ,'interhBolanicos nostros mediterraneos facillime ex primariis nominandus , hic potuit solus omnes sorae nostrae gaZas colligere , hasque ad calcem hujus oditionis , me suaduento , botanophyllis offerro benevoluit: o utinam& diu adhuc sanus vigeat Vir sagacissimus, ut tandem diu promissam soram nostram , innummeris observationibus, locupletatam obtineamus. Celeberrimus Abbas Rosier cum amico Tu rettio hortum scholae veterinariae dirigebat
Floramque Lugdunensem colebat ; sed hic praestans physicus , aliis inquisitionibus abreptus ,
Huic egregio Viro , plurimarum academiarum socio , Athenei Lugdunei, a secretis, iam a plurimis annis botanica optima Iucubrationes debet. Huc revocande demonstrationes botanicis L. τοι. in-8. Galliei ; hue etiam laudandat veni't deseriptio cutiosa montis nostri Pilati,Tcum enumerarione plantarum quae ab Om nibus tanquam primordia veraς norae Laigduaeae jure meritoque ρppellatur.
19쪽
montibus, Alpibus Delphinalibus crescunt aequia
reret : ille mox soram tam raris ornamenti S Onus
tam edendam proponit. O utinam , faventes Om-
Riehierus De Bellevat, horti Μon speliensis restat iratoris , qui Optimi Regis nostri Henrici IU stipendiis sustentatus, varias Peregrinationes in Gallia Narbonensi , in Alpibus Delphinali-hus , GallO - Proveneia , Pirenatis , suscepit: inter icones hujus
summi Bolanici , p Iomae rarissimae alpinae lindicantur , cum signo Cariusiae majoris ; iam siro tempore , has leones desid Tabat edendas T rnefortius e singulari fato diu sepulta harum cupra in musaeo familiae manserunt, usque ad annulla IIIa , quo de novo campos Μon spelienses, florae gratia , pereurrens , quaesivi icones Richieri, inveni & solutis nummis empsi ; cum his manuscriptum authoris manu seriptum accepi ; ab ilkustrissimo Gouanio commentarium stupendi laboris habui , in quo omnes species Richieri tuto determinatae sunt , cum annotationibus curiosis, si non imis completis hunc thesaurum in musaeo Academiae Vilnensis de ditrum reliqui οῦ. si . quondam , favente justipa Regis Maoniae, qui ipsemet diastissimus, artibus ti muss
avet, eupra cum manuscriptis obstinere possim, tunc curabo ut cito nitide Typis mandentur , ut pote ab omnibus Bolanicis enixe desiderata Praeter hos Florae Delphinalis cultores, eluxissimus Commerson alter Linnaeus, civis noster praematura morte abreptus nec non amicus noster clar. Clapiers Clinicus , Gratianopolitanus, sedulo delphinatum perlustrarunt: Clapi erus ante viginti annm ab illustrissimo Gouan tanquam indefessus B tanophyllus laudatus, plerasque delphinales Alpes visitavit, inrisque rarissimas plantas certe primus collegit ; hujus Viri Iaborum lacius Iaudandus etiam Liotard qui olim nos annor ς; in carthusiae majoris excelsioribus cacumnibus comitatus est, nobisque Iibera manu omnes raras. delphinales cum a curatis stationibus concessit : hic etiam has postea masit illum
Missimo Botaaico Multi Delamuck qui eas in nora sua saltic
20쪽
EDITORIS. xiii ne; solanophyllos inveniet , ut cito tam egregium opus obtineamus. Haec sunt hujus Linneani operis nova ornamenta. Hanc editionem sedulo curavi ut ordo rerum non perturbaretur, ut nihil
utile juxta propositum ommitteretur, ut sit tandem vera flora Europea. Plurimi desiderabant, ut in me sumerem additamentum specierum, descriptionum quae a clarissi Linnas non fuerunt peractae; alii petebant ut usus oeconomicOS , medicos , &c. &c. ex variis Linnovi operibus extraherem : sed his addit mentis volumina nimium aucta fuissent, sic exu gisset opus herbationibus , peregrinationibus inutile. Alii eriticas annotationes , loca parallela Halleri,
Seopoli in generibus desiderabant , sed positis
horum egregiorum Boianicorum phrasibus, discrepantia generum satis apparet, hisque allegatis , saltem in vulgaribus inutiles . evadunt descriptiones tetenim si quis attributa Bauhini, tinnini, Scopoli, Sauνagesti, Harim , aliorumque in synonymis
allegata , coarce are Voluerit, concinam cujusque speciei nec - non characteristicam descriptionem fers
semper obtinebit, unde dissicient tantum attributa plurimis speciebus communia , quae nulla evadunt, si seientifice progredi volumus. Alii fortasse , iique inepti cavillatores , me vexa- bunt, quod aliquot horas successivas , sex mensium spatio, elaborandae huic editioni impenderim. Clam tabunt sicut jam secerunt, me Boianicum ardentem neglexisse praxim clinicam : dicant quid velint ; tanico lusui impendo tantum horas quas illi pigerrimi censores , cstarum iussit aliisque crepundiis amittunt : aegrotos nec negligo , in musco bonas horas, quaque die, lectioni repetitae optimorum clinitorum impendo, curam nosse mii quod nec petens ,