장음표시 사용
431쪽
cis una cum Consulatu Lubicensi ad aequale lucrum S damnum primo instituit, valde Episcopis utilem , emendo pro ea XXIV equas bonas pro primo. Sed transcursis aliquot annis succesib suus pro sed succestaribus suis emit pleno jure dc ii solidum, Consulatui pro sua parte LXXVI marcas realiter solvendo. Ille a Majestate Imperiali diversa impetravit pro Ecclesia sua utilia privilegia. Missusque tandem per inclytam nationem Germanicam in negociis univercilis ecclesi de Baiilea ad Serenis,mum Romanorum Regem novellum Albertui ad Ungariam contra Tureos, ibisdem cernamen eXpectantem in reditustio ambasciata completa, in ipsa Ungaria patria acissima laboribus . aestu nimium extenuatus, febribus interiit ac vehiculo du-
stum corpus ejus ad Viennam Austriae, ibidem in monasterio Scotoruin truditum est sepulturae. Sedit annis XIX. Nicolaus Sacbom, de Lubehe oriundus, ecclesiae Lubicensis primo Scholasticus,
deinde Decanus, in Decretis Baccalaureus, in Praicti Juris expertus, ac elevati ingenii, homo multum industriosus, Anno Domini CCCCXXXIX. in mense O.' bri per Capitulum in Episcopum perviam scrutinii concorditer ellelectus, desperi minum BaldeWinum Archi-praesulem Bremensem confirmam tempore Concilii Basileensis, sub expensis L. florenorum Rhenensium vel cit ca Eouem quoque anno per eodem Arcniepiscopum & Hermannum verinensem dc Paridanum RatZebur gensem Antistites in sua ecclesia Lubicensi solenniter est consecratus, fecitque expentas tam in die consecrationis, quam sequenti die primae missae pro honore Ecclesiae silue lennes, ultra M. marcas Lubicenses expendens in iisdem. Iste primo suo anno instituit eleemosynam solennem perpetuam pro pauperibus de propriis suis bonis ante Episcopatum acquisitis, de qua in porticu ecclesiae Lubicensis erogantur singulis diebus Xlli personis, cuilibet una libra butyri elei hi, trium denariorum pane , pro qua singulis annis assignavit CCL marcarum reditus, proquatuor millibus marcisac ultra comparatos. Asignavit ex monasteriis in Segeberge Gismar ad vestimenta fratrum cuilibet monasteriorum XXX marcarum reditus perpetuos pro mille narcis ante Episcopatum per ipsum cum propria pecunia emptos.Introducendo in eisdem
monasteriis viros reformatos dc observantiam Regulae eorum debitam, cuni antea dissolutissime vivebant.Res armavit etiam leprosorium inSwartoWprope Lubike pene in aedificiis di aliis destructum XIII marcarum reditus pro ducentis marcis comparatos, ad potum eis assignando. Quae aedificiorum reformatio conit ibat ultra CLX marcas. Similiter resormavit leprosorium ante opidum Oldenburg in aedificiis desaliis sub L. marcarum expensiis, a multis annis penitus dirutum. Asignavit similiter L dedit Carthusiensibus DCC marcas ad compacandum reditus perpetuos pro fratrum vestimentis. Iste Dominiis Nicolaus Episcopus redemit successive a diversis XXX. marcarum reditus, in quibus mensa Episcopalis adinautis ad diversus vicarias tenet tur , pro quibus ultra L. marcas Lunicenses expendit Iste aedificavit secundana domum magnam lapideam in curia Episcopali in Lubike, cum salis pulchris S cameris, Capella testudinataci in Castro Uthin portalem turrim cum testudine, qua itur ad castrum, quae limiliter ad duo millia marcarum constiterunt e ultra. A dificavit etiam domum lapideam longam pro stabulo Sciro eam eris familiae in Lubiae in curia Epicopali, in qua ultra MC. marcas expendit. Etiam fecit in curia Lubicensi Episcopali cameratam super valvam qua itur de platea molendinorum in Uthin murum castri in anteriori parte ubi intratum d aedificavit de lignis lapidibus intextis domum portatem,qua intratur ab opido ad allodium castri. Iste emit pro mensa Epia scopali villamClentZow pro MC.marcis, bona in Rikenbelle &KrummeZee dcc. cum aquis aliis attinenclis sitis, simulate sine consensu haeredum Sc sine reali solutione pecunia per praedece rem suum empta, pro DCCCC marcis Lubicensibus realiters Iutis per eum. Etiam emit a Carthusiensibus in Arnsboke agros, anuas, silvas . alia bona in Litano v pro M. marcis Lubieensibus Item legavit in testamento. suo promensa Episcopali CXVI. marcarum reditus per eum in advocati Stelaboria Domino Adolio Duce Steswicensi pro MDCCCCXXXIV. marcis, V solidis, ex IV. nummis, sub redemtione tamen emptos, ad relevandam mensam Episcopalem in XVLmarcis, Minuatim Capitulo decuria maiori per Episcopum solvere consuetis. Dedit etiam duobus Capellauis Episcopi in cauro Uttanasternatim per septimanas celebran
432쪽
os CHRONI eo LMm - tibus pro quolibet VI marcarum reditus pro CC marcis per eum cum Consulatu Luianebo gen emptis. Debent quoque Capellani omni anno in die anniversari stilia peragendam memoriam suam in dicta Capella cummissa pro defunctis esse obligati. Iste etiam donavit pro mensa Episcopali Clenodia argentea in pondere IX. marc
rumpuri argenti habentia, ut perpetue maneant apud eundem. Similiter dedit li-hros pulchros&utensilia in bono valore pro successoribus suis. Anno vero Mus nono fuit idem Priesul concorditer perCapitulum Rigense in eorum chiepiscopum postulatus Sed praesentato sibi postulationis decreto per dici Ecclesiae Cellerarium, Scduos militares de dioecesi Rigensi deliberavit apud suam manere sponsam , ecolesiam Lubieensem, primo sibi desponsatam. Et bene imam pauco rempore superviacit, statim post anni re volutionem in febribus occumbens. Sedit annis X. Arnoldium ut de civitate Lubicensi oriundus, Decretorum Doctor In Lembus Licenciatus, a juventute in universitatibus diversiis legendo laborando conversatus, Decanus Ecclesiae Lubecensis, Vacante Ecclesia per Capitulum per viam Serutinii in Episcopum est concorditer electus Anno CCCCXLIX. per Dominum Nicolatim Papam V missis per eum honorabilibus duobus viris de Canonicis Capimii Ecclesiae suae pro confirmatione ad curiam sub expensis DCCC marcarum Lubicensium: ultra,ipso die beati Antonii confirmatus. Estqueper Dominum Ni Iaum Swerinensis&Joannem Ra eburgensis ecclesiarum Pontifices, Domino Gera do Archipraesule Bremensi se excusante, ac suum Vicarium in Pontificalibus in locum suum mittente, eodem anno, ipso die Pentecostes in sua ecclesia Lubicensi solenniter eonsecratui habuitque in aula Episcopali solenne di pulcrum convivium, praelatos ecclesiae S. dioecesis, torumque Capitulum, Magisti atumque o honoratos cives Lub, censes, plerosque alios, vicarios, beneficiatos acamicoso fautores, etiam exteros invitando tum pauperes simul & egenos reficiens Sancte vitam instituit, I prudenter Ecclesiae praefuit consuluit Arcem Uthinensem, quam praedecessore sui ali- ouantulum ornarent, meliuscule reformaVit. Domum novam splendidam a fundamentis mirifice sumptuose construi ac fieri secit, non sine gravi impensa. Sacristiam apud ecclesiam Lubicensem noVam suo sumpm aedificari curavit. Bona Ac audabilis vitae fuit honversationis. Principi Adolso Diaci tesWicens a Comiti HoltZ eia admodum carus extitit, ut ipse ejus consilio trudentia rem pilblicam gubernari eius opera in diversis legationibus quam libenter usus, tantaque humanitate imeerin:te eum prosecurias, ut patrem eum appellare consueverit. Et licet idem Primeensiaulo post obiit mortem Anno Domini MCCCCLIX. ipso die Barbarae virginis, oui virtuosus nobilisPrinceps, relator pacis ac status ecclesiastici desensiora proteis Aor extiterat, nullo ex eius corpore haerede relicto aut superstite, unde patria orphana minim in modum turbata est, per diversoSPrincipeSjure impetita merit, nihilominus Comites de Scho enborcproximiores haeredes c ata magna pecuniarum summa torii Comitatum HoltZaciae ac Stomariae Christierno Regi Daciae vectae No egiae reliquerunt. Interea Rex Christiernus mansuetus liberalis ac munifieis Re possessionem patriae de consensu omnium subditorum absque aliqua molestia de adversitate nanciscebatur, keundem Dominum Enscopum Arnoldum in preeioctautoritate manutenuit sc observavit ac eius consilio liberaliter frems fuit. Praeterea Dominus Arnoldus victus precibus burgensium Lubicensium ad Prussiam iter sus reani ac diram illam provinciam, procellis domaris scopuloriim periculis se submittemdiasubintravit, dum controverita nimis molesta erat intra ordinem Teutonicorum beatae Virginis, quem procereSGermanicae nationis unice tuentur,in civitates Pru. tenicie patriae. Sed dum e navigio exiret, diversa incommoda maritima insolitaque heroestac graves infirmitates contraxerat. Itaque, ut plerique arbitrantur, ex hoe velorum dc ventorum conflictu mortem eum consecutum. Hic certa praedia Sc villuber se emptias ecclesiae Sc mensae Episcopali liberaliter dedito assignavit. M ltos tam in Iure civiliquam Canonico bene ligatos librOS ad arcem Uthinensem confiignavit. Semel in die uno prandio contentus ei athonestam semiliam aluit cuncta regiitra mnorum Ecclesiae ipse sagaciter perspexit religiosos viros in precio habuit elae .simas pauperibus erogavit tandem ordinatis singulis rebus suis, conditoque testamento, multa argentea jocalia dcclenodia ei tu diversis legationibus is domi in Epi- laopatu Cy Orale
433쪽
scopatu data dc donata pro Recessoribus perpetuo manenda largitus est, ac paullo post obiit mortem in Domino, honorifice apud ecclesiam suam adhibitis pompis funeralibus di impensis sepultus, magna probitatis doritae honestae fama relicta. Sedit annis XVI Explicit.
CONTINUATIOCHRONICAE EPISCOPORUM
tbertus Crummedich ex militari genere terrae ΗOltZaciae oriundus, a n jura munificus & alta cupiens liberalisque, Canonicus Lubicensis, per plures annos in Romana Curia conversatus, ac officio inibi Notariatus in Rota
fimetus, in Pastorem Episcopumier Praepositum, Decanum Sc Capit tum Lubicense concorditer electus, in Consistorio sacro per Dominum Paullum II. ut moris est, confirmatus, dc in ecclesiastia Lubicense per Dominos Episcopos Amtistites Suerinensem Ralgeburgensem, Domini Arelliepiscopi Bremensis Sufir ganeum solenniter&publice consecratus filii, magnificum desquidem regale convivium pluribus diebus proceribus patriae Capitulo scirietatis, toti clero ac Magistratui ct honoratis civibus invitatis non sine magna impensa despompa celebravit atque habuit. Ecclesia utiliter prodesse vitam instituere honestam sibi proposuit. Principi patriae, Regi Daciae, Christierno ut ferme cuncta publica ct privata negocia eius ingenio S dexteritate adimpleta fuerunt percarus eXtitit, ac nimium soricissis obsequiosus legationem subivitatque perfecit, cum clarissima Christina, illustris Domini Ernesti Ducis Saxoniae ac Marchionis Mimensis Electoris Romani Imperii filia illustri Principi Joanni, filio Regis Christierni in matrimonium copulata fuit. Singulas patriae conventiones gravi suo sumptu auctoris avit, regiamque Curiam , etiam in asperrimis viarum discriminibus, tam ad Daciam, quam ad reliquas regiones, persaepe in dispendium ecclesia dc suae personae, secutus fuit. Ea quae ad magnificentiam sin- tum&decorem regalis dignitatis spectabant&conveniebant suo sumptu solus dispo
nebat. Differentius seu controversias, etiam privatas omni conatu sepiri S determi nari cupivit. Ita etiam beneficus erat, ut neminem ad se venientem irremuneratum
dimitteret Domi plerosque majorum familiarum patriae liberos magnam fimbliam domesticam exaluit ac educavit, at die singulis dona distribuit, maluitquela Da dare, quam accipere ' Curavit sua inas ensa, ut parochialis ecclesia in Oldenboro uar de Jure patronatus Principum ter Holtraciae erat, mense Episcopali perpetuo e consensu Urincipum uniretur incorporareturque auctoritate Apostolica, datis aliis beneficiis, pariter pracbenda dc Vicaria in Ecclesia Uthinensi loco illius. Similiter Ecclesia Luthenbergensis, licet perplures annos ante per Principes patriae in recompensam data fuerit, precio operi sumptu Alberti perpetuo unita exstitit. Mon sterium in Reinevelde ordinis Cisterciensium, Lubicensis dioecesis, a Domino Sixto Papa re incorporari obtinuit iniri mensa Episcopali. Verum Rex obtestans eam rem mirum in modum succensuit, ut huic unioni cederet, coegit, cum magnaEcclesiae actura. Interea indies exosior Regi redditus fuit; etiam eo, quod emonere satagebat exposita debita contracta nomine sui. Non enim parvum aes alienum in Regis curis contraxerat Arcem Uthinensem sua impensa muro pulcro cinxit atque muniri fecit domum parvam prope stabulum novam lapideam, inceptam per Arnoldum, perficio complari jussit. Turres duas novas est tamentis,
434쪽
4 4 CHRONICON LUBEC m. oqitidem diges, elevari&sua impensa fieri jussit iuravit: ouarum anarrare nentior est, altera vero per medium distracta. Curiam, seu Gomum Aquaefrigidae nominatam, prope SWartoW, dc Renseve lde mirem in modum magno ingenio pompa ab intra ornavit, dc quidem apte resecit, cum commoditatibus plerisque non sine gravi impensa. Rus tempestate accidit id quod de eversione patriae Mexcidio vel bello intestino, inter Christiemum Regem di eius fratrem Gerardum Comitem de oldenburg, ad patriam amice accersitum, gesto reserendum restat, quod satis periculosum patriae erat, ac rem publicam graviter Ledebat: ex eo praecipue, quod Gerardus Comes cum benevolentia a patria HoltZatica intuitu Regis receptus erat, ut demit, veneratus. Jam Rege existente in regnis Daciae, aliquos militares, ple-h os autem fere omnes, suo ingenio factiosos reddidit, praecipue Frisios, in Ducatus le icensi existentes, partim vi partim metu stio imperio subjecit, hebelles eos Regi& hostes patriae fecit cum is Gerardus etiam, fide fraterna violata, arma asversus patriam , c Regem usurpare nisus, castra metatus fuit in arce Suavenstede, ad mensam Episcopalem Stesu icensem spectantena deseam, pugnarum attentavit, Icibi Ducatus ingressum speravit. Sed armis potentia Nicolai Episcopi letalcensis, cui Regi multum favebat, propulsus fuit, 'c fortalitium prope villagium Ηusem con- nituere Maedificare vallo mire munito praesumpsit, donisi bello ipse .complices sui profligati fuissent, totam patriam occupassent. Rex interea magna stipante caterVa ex regnis rediens, atrocius Gerardum Comitem finitrem aemulatorem prosecutus est, auxiliares copias magis indies ex vicinis locis recensuit, majores patriae ΗoltZacia d. militares in praesidium locavit, Hamburgensis communitas, quae Regi adhaesit, navali praelio ad districtum Idusensium Frisiorum plerosque hostes superavit, IN sagium Husem ferro igne vastari prohibuit Paullo post Gerardus iuga salutem quaesivit, extunc patria quietior reddita fuit, non sine magno labored fatiga Alberti Episcopi. Interea Rex Christiernus in regno Dacia mortem obit anno Domini MCCCCLXXXI. die XXIIX. mensis Maii, cui in Regem eius praeclarus filius I hannes isse His, sive electus extitit qui quidem Alberti operain obsequio libenterusias fuit. Interim fluistitantemolietatica patria quem in Principem terrae vellenta cum Domino filii superstites essent, Joannes Rex aredericus ejus frater minor nati, ac in pupillari aetate constitutus, post multos tractatus tandem in Principes terrae Holinaciae ambo delecti recepti fuerunt. Sed Fridericus sub tutela Regis aliquandiu vitam egit. Interim calamitas Alberti I paupertas indies prosecto magis ac minis invalescebat, creditores quoriam magnus numerus erat eum magis cruciabant descebitum ab eo petebant. Castrum Segeberge, quod jure Advocatiar exercebat, ex quo plerique ditabantur, eum ad majores impensas latanna deduxerat: quare nec irinetias castri Segebergensis, nec arcis Uthinensis, obstipatam familiam, qua gravarus erat, eum alere nequibant. Cepit eXtunc auctoritas tepescere, tumulariorum argentariorum dira cupido eum ad solationem coerceres urgere. Unusquisque enim creditorum creditum cum interustario exposcebat. Praeterea bona salinaria inopido Luneburgensi existentia, ad mensam Episcopalem spectantia despertinentia ceditis civibus Sincolis ibidem pro quatuor millibus Grenorum vitenentium hypoth eavit Z vendidit, cum pacto tamen de retrovendendo, interveniente consensu Capituli sui, quam summam partim creditores, partim amici consanguinei. domestici sublevarimi, in modico Ecclesiam relevantes. Nec cessavit creditorum molestia, immo vehementius eum cruciantes, majorem pecuniam ab eo exigebant. Convehit interea Regem Ioannem, it nomine patris sui ei satisfaceret, exoravit. Sed quanto plus praestolabatur, tanto minus consecutus fuit ostendit literas, quas habuit sigillatas a patre, sed pariam, immo nihil profecit. Summam etiam magnam, quam ex telonio novo in oldest juxta renorem literiarum recipere consueverat, mox solvere Rex ei interdixit reliqua silentio compensata fuerunt. Statuit praeterea Albeditus familiam suam minuere, statum prorsus alterare, aliudque regimen suscipere velle; sed vemit probitas liberalitasque innata. Quid postremo facturus esset omnino ignorabat, externa conssilia modum in scirpo quaerebat, animus in dubio positus hueo illic paulo momento fluctuabat. Castrum Uthiense, cum creditores mi ,
iam eum stringebant, cum omnibus bonis ix proventibus hypothecares alienare
435쪽
noposuit, eclam resainante Capitulo dare velle ad mamis potentes assemvit. Et
postquam Capitulum animum ejus firmum vidit, tantam anxietatem dc necessitatem, simul ne castrum alienaretur, colasensum praestitit, ut arx praedicta, singula bona Ecclesiae certis civibus Lubicensibus, una cum Benedidio Pogeu selicio Q ningencommorante, exsolvente quatuor millies ducenta marcarum Lubicensium, subcensu annuo, scaliis civibus Lubicensibus aliam summam exsolventibus, ut tota summa Ouindecim millium marcarum plena esset, quae faciunt decem millia florenorum Rhenentium in auro, venderetur alienaretur, cum paesto de retro vendendo, ut quilibet creditorum ejus anno pro quolibet centenario marcarum reciperet ex bonis Ecclesiae sex marcas Lubicensis monetae praedictae arx autem Uthinensis ex Capitulo Lubicen si uni Canonico in custodia daretur, qui gubernaret bona Ecclesiae, creditoribus satisfaceret, reliquum quod superesset Alberto Episcopo assignaret, de singulis bonis rationem redderet. Quibus sic peractis Sc solutis pecuniis, quindecim millium marcarum creditoribus suis, prout patet ex tenore liter rum desuper sigillatarum, arcem Uthinensem Albertus anxius S subtristis antino dimitit,in ad arcem Segebergensem, quam adhuc regio nomine possedena sese comtulici, ubi ante firmum domicilium habuerat. Nec haec calamitat miseria enim sola esse nequit) ces vit, immo maior aflictio succrevit. Etli enim adhuc, puta tres vel quatuor annos, castriam Segebergense regio nomine habuerat, gubernaveratque, ut victum honestum habere posset, an :en creditores oui indies magis ob necessitatem vitae mutuum dabant, eum lacessentes nonnulla iocalia seu clenodia argenti vel auri ad mensam Episcopalem speistantia, Scas ac praedecessioribus suis collecta pro mille marcis Lubecensibus Praepositio Lubicenii hypothecavit atque distraxit clerum dic cessis, ad subsidia pnaestanda compulit, atque ea sublevavit, sed parum aut nihil pro utilitate Ecclesiae solutum fuit, immo cotidianus cibus d victus singula devocavit. Interim Rex ab arce Segebergensi eum semovit . ubi deiectus seret, curtem sive Curiam frigidam, prius digne resormatam meliusculum aptavit, Sibi, cum alibi pro sus domicilium non haberet, resedit, 3 ad diversa loca Sc diverticula se contulit. Nec obprobitatem innatam stipatae catervae licentiam dare ausus fuit, immo diverso ingenio vixit. Curiam sive curtem in Sedorpe, quam emeratin digne aedificaverat,
Himptuosam 'cornatam nimis, vendere ob aes alienum coactus miti Regem, ut creditum patris sui exsolveret, sepissime interpellavit. Sed surda aure singula compe sata fuerunt. Aderant etiam, ut solitum est, qui auribus Regis inculcabant nullum ei debitum esse, immo plus recepisse ex divertis actionibus4 collectis vel subsidiis terrae Principi datis per eum receptis, nec dum solutis, quam ejus debitum esseti Et id tum maxime eius animum angustabat Sc molestabat interea mitram pontifica Iem, cum gemmis ornatam, iaculum pastoralem argeliteiam , i annulos quibus utebatur in mortis articulo sorori suae pro sepultiira alienandos assignavit. Postremo ubi haec miseria eum nimium circumaedit, ex moerore iselancholia in monasterio Segebergens in infirmitatem recidit, Scindique se gravatum derelictum sensit. Ubi autem dolorem auitium reperit, medicum accersivit,in mortem prae oculis videns, vocatlas praeterea ex Canonicis Ecclesiae suae aliquibus ad Curiam Digidam, ubi quievit, mortem sibi imminere aperuit Ecclesiae igitur consilio flent rogavit, defuturo pastore digne providerent, quantum pos nt,dc de rebus suis disponerent, exo .ravit Paullo post, dum vita mortem operiretur, astabant amici Clerici des ici cfamiliares domestici, plerique militares,in creditores, qui bona adhuc existentia ad se spectare dc dividere ac rapere velle praesumebant. Mors tandem vitae finem secuta est, non sine magno dolores angustia plurimorum. Obiit autem mortem anno
Domini MCCCCLXXXIX die XXVII mensis Octobris, quae fuit vigilia Simonis Judae Apostolorum. Interea mere ibidem biduo relicto, conscripta fiere singula,
vasa argentea, vestes, supellex, quibus cotidie utebatur, Sc apud arbitros communes, Decanum. callos Canonicos per creditores data I consignata. Interim inus ad aulam Episcopalem ducitur, dc tertia die sepelitur in Ecclesia cathedrali impensas
vero ineris ex certisjocalibus per Canonicos desalios amicos emptos, sui domestici lachrymota lugubri cura peregerunt. Vixit autem annos LXX. ultra Sedit XX dc ultra.
436쪽
Thom Grotri bleensis natus, dc Canonicus Lubicensis, homo sn laris staplexo quietus, artate dc statura mediocris, post longam altercationemo gravemberationem etsi mensa Episcopalis lacerat, exinanita erat,tamen pleriq; ad eam ambientes extiterunt per Decanum&Capitulum concordi animo, nemine prorsus ei strepante, unanimiter in Episcopum electus, Iedente Innocentio pontifice maximo Papa 1IX. per sedem Apostolicam confirmatus extitit, dc propter inopiam Ecclesiae ei singulari in Romana curia sui Procuratoris, Theoderici Arndes, Legum Doctoris, Hildeshemensis&Brunsviceruis Ecclesiarum Decani, Canonici Lubicensis indu strii labore, omnia beneficia Ecclesiastica antea obtenta&possessa ad tempus vita sua per Dominum Innocentium Papam ei conservana fuere. Multi deniq; hane electi,nem demirantes, eanonici praelati Sc Laici, licet palam errantes, eundem Thomam ditissimum reputarunt,sperantes,etsi frustra,eum Ecclesiam a debitis relevaturamve rum ubi literas confirmationis a sede Apostolica receperat Decanum is Capitulum, ut ei omnium bonorum dc arcis Uthinensis hypothecatae possessionem darent, interpella ri fecit. Interim per Capitulum ei certi articuli oblati, quos tanquam iniquos refiitavit Sacceptare noluit Subito novitas&differentia orta sunt inter eos haut leviter. Nam Thomas prius bonorum dc arcis possessionem expoposcit, Socreditores ad Capitulum eo quod ipsi impressando consensum in culpa elsent remittere voluit. Capitulum vero nec arcem, immo nec quicquam auxilii, nisi contracta debita ad se susciperet, di solvere promitteret ei dare velle respondit. Et licet graves viri inter eos diverses tractatu iacis habebant, eo uaquam tamen haec controversia sopiri potuit, sed ii, dies magis exacerbatum&turbatum nimis negocium fuit. Aderant, ut solitum est, qui sibilanti hydrae ore rem magis intricabant, sesquantum poterant inculcabant imficiebantque etiam taliter, ut vel Thomas Wilhelmo Decani Capitulo, velle. canus&Capitulum Thomae fidem prorsus dabant nullam, sed alternis odiis, simultatibus, conviciis is iurgiis certabant. Nonnulli Vicini Praelati discidium ' exteraminium Ecclesi: edc persenarum concordare satagentes, vel audientia ab una vel fides ab altera partium ipsis non dabatur munus consecrationis interim Thomas μscipere distulit, tempus a jure statutum a sede Apostolica prorogari obtinuit Eritera quaerebantur remedia suffragia, sed vana spes omnes detulit. Biennio semem multuaria haec perplexitaS duravit in Romana curia diveris supplicationes desim- petitiones fiebant commissiones Apostolicae in Urbe etiam variae, ut magis indignatio quam utilitas succresteret, obtentae mere. Decanus Zc Capitulum alium poni, ficem, qui Ecclesiae&personis prodesset, exposcentes, Thomam per indirectas vias electioni&confirmationi ut resignaret, interpellarunt. Sed Thomas cum obstin, ros animo De num&Capitulum sentiret, alium eo utiliorem duriorem cuia clesiam concederet' resignaret, perquisivit. Interim animis fiuiftuantibus bona Ecclesiae quassatum ibant tessundabantur haut mediocriter. Capitulum arcem Uthinensem cum omnibus bonis per suos deputatos Canonicos regebat: iurisdicti,nem Decanus exercebat, spreto omnino Thomain ea in illo accersito, omnem auctoritatem ad se recipiebant, etiam in pontificalibus providere haut omittebant. Thomas lacessitus nimium sese domi continebat, permanebat in domo sua sere elaudebat, nec pulsanti, nisi cognito aperire mandabat, acclesiae ibi constitere in animo geredat. inulam Episcopalem, cujus possessionem tenebat, in tectis reformaverat: superiorem salam domus ampliorem re ornatiorem reddiderat; pubelira depictu asseribus vestiri trabes fecerat; hovas senestras cum postilenis imponi curaverat. Postremo ubi adversa cuncta cum indignatione sensit, invito Capitulo,&ignorante prorsus, cum praelato Theoderico Arndes, Decano Hildensemen in
Brunsvicense, in Romana curia tunc te ori agente, per certos utriusque amicos
elanculum secrete de Ecclesia Lubicenti tractavit, convenit, eamque sponte ei obtulit&ut susciperet rogarificit, ac sibi per aliam viam honeste provideret, ct quod molem tantae dignitatiso culminis serre non possiet, dici jussit. Nisi etiam ei illico singulare mandatum, sive instrumentum ad resignandum libereo simpliciter Eccbsiam Lubicensem ad manus Papae. Verum hanc supendam rem postquam prae Theodoricus acceperat, mirum in modum turbatus mit, tequii satis ae satis mirari hanc oblationem: quam prima lacie respuit di nusquam vel cogitavit in pstavit
437쪽
ravit ad apicem sive culmen dignitatis Episcopalis, nihil, nisi interveniente eo
sensu seu voluntate Capituli Lubiceniis cujus Ecclesia Canonicus ' membrum esset,in hac re respondere velle aiebat Misit praeterea proprium nuntium ad Capse tutum, ut capesseret animum illorum in hac dissicili re, ut himus rei seriem' modum plane intelligere valeret. in redeunte nuntio, cum inclinatum animum Capituli in personam suam nosceret bonum pedetentim hanc restimationem spontane obi tam, dum ultro instigaretur,4 precibus stimularetur a plerisGue bonis amicis, cepit Romae agitare. Rebus sic pendentibus nomine Capituli Lubicensis venit Romam ilhelmus V estphal Decanus, ignorans huius rei commistionem, multa deho titudine Thomae reserens,in calamitatem Ecclesiae paulatim detegendo Arbitra batur etiam rem in procinctu expeditionis non misse. Verum procedentibus uis tuis colloquiis&relationibus in Consistorio secreto, ut moris est, resignatio per proin curatorem Thomae illico lacta est ad manus Reverendissimi Domini Fentasti dinalis Senensis, qui summo amoreineiatum Theodericum prosequebamr,' ad eius relationem praeserus Dominus Innocentius Papa IIX. qui etiam multum dilige hat dictum Theodericum, resignationem admisit, ac de Ecclesii e providit acu tro etiam ex singulari gratia liberaliter ei omnia sua beneficia Ecclesiasticas nam diis
gna beneflata in diversis Germaniae Ecclesiiisin dioecesibus possid4bat ' pensiones
gratias ad vitam ipsius reservavit. Decanus dictam celerem provitionem satis demiratus, aliquantulum turbarus, nihilominus Theodericiim ut Episcopum at lavit, dccum eo Romae perplures dies amice resectus fuit . Tandem in patriam cum
nepote dicti Theoderici Episcopi rediit, ipso Theoderico adhuc per aliquot menses ibi manentes Thomas vero suo desiderio satisfacto plurimum laetabatur, d beneaficiis suis contentus sua solita contemplatione vacans, domi ut prius se continuit, λlitariam vinam continuavit, atque in animo suo contentus imito bis vero anno MDI. die XXVII mensis Augusti, dc sepultus est in monasterio MarienWolde prope Mollen, RatZeburgensis dioecesiS n. Geodoricus Arnde. Ηamburgensis, ex parentibus consularibus honestis nares, ab ineunte aetate bonis artibus cliteris deditus, postquam in praebenda tua Brunsiui Censi ob rogatum suorum patruorum, qui inibi praelati residebant, per aliquot annos Commoratus esset, Italiam petiit. cin studio Perusino perplures annos studens, gra: dum Doctoratus inJure Civili consecutus fuit , Romam deinde se transtulit blapnrime profecit sc causidicus extitit. Canonicus Lubicensitan Decanus Hildensis mensium ac Brunsvicensium Ecclesiarum, curialis antiquus, Vacante Ecclesia per liberam resignationemThomae Groten, Episcopi electi confirmati, ullam paulla ante relatum est, per sanctae memoriae Dominum Innocentium Papam II X de praea dicta Ecclesia Lubicensi praevisus extitit, ac omnia&singula beneficia Ecclesiastica&pensiones, tam in partibus Rheni quam in aliis locis Germaniae habuit, ad tempus
vitae suae ei reservata fitere. Munus autem consecrationis ei una cum Domino Johanisne Ergast, electo Ecclesimoseliensis, tunc etiam confirmato Romae inhospitali Teuistonicorum a reverendis Dominis Sambiensi, Plentino Feretriensi Episcopis, ne Romae residentibus impensum fuit anno Domini MCCCCXCII. die Dominicataeis rare in quadragesima, quae sint prima dies mensis Aprilis. Hi duo simili communi-hus impensis consecrati fueriant solenne convivium invitatis dignioribus Pra latis
oratoribus Principum iesdem existentibus iurialibus conterraneis diversis in domo praelati Theoderici habebatur. Et mansit adhuc ipse Theodericus Rom feris
me tribus mensibus ob diversa per eum agenda negocia. Tandem compositis Larciis nulis suis post longam expectationem Lubic venit. Capitulum vero duos moniis silli obviam ad Lunebor misit, 'c in Mosen Decanus plerique Canonici bidem Eum nomine Ecclesiae Capituli susceperunt, expensas ibi fictas exolverunt. O eurrenti setiam ei duobus Proconsulibus Lubicensibus simul eum introducentibus, ubi paululum ob interdictum, quod in civitate tunc obse Uabatur, quievit, tertia die cum toto clero&religiosis desaliis presbyteris publice in pontificalibus adices
fiam inthronicitum admissus fuit habitis cir itu solenni missa. Deinde apud Canitulum constitutus solitia iuramenta praestitit domi se contulit. Verum ubi pulatim scrutaretur destatu dcconditione Eccles , reperit ciuicta bona ad me- , Orale
438쪽
Εpistopalam speetantia pignori data. Nec arcem Uthinensem tam cito consequi pomtuitis Comperrum enim nabuit arcem cum omnibus bonis venditam cum pacto dEretrovendendo pro quindecim millibus marcarim Lubicensium, Schona salinaria prctouinque millibus marcarum Lubicensium ac vasa argentea pro mille marcis distra eta,praere Talia debita. I ermansit itaq; per plures menses in aula Episcopali sub diris ex pentis, et1i etiam in itinere debitis gravatus fuerit,dc exposueritiam pro annata Ecclerisia 4 minutis servitiis quam pro diversis retentis beneficiis, ac debitis consuetis, ae literisApostolicis desuper ex peditis,& impensis itineris serme tria millia marcarum Lilabicensium, ustra per tredecim septimanas S ad aliquot dies in Lubicli moram fecit sib magna Ic dira impensa. . Traistatus diversos cum venerabili Capitulo suo, cum uisi nomine creditorum castrum tenebant, habuit . dc circa DC marcas ibidem conqrumpsit. Tandem post multos tractatus submisit se dictus Theodericus creditoribus praedictis,in omnia debita cum consensu Capituli solvere promisit cum certis pactisci conventionibus eoram Notario destestibus destiteris desuper sigillatis, confectis. Et utres magis amicitia componeretur, in subsidium debitorum , Domini de Capitulo nomine Ecclesiae de Capitulari dederunt liberaliter praefato Theodorico Episcopa marcas Lubicenses, Scultro tria millia marcarum Luhicensium mutuo crediderunt. in relevamen debitorum quae tria millia solvere successi, teneretur 4 Haec autem quatuor millia Decanus capitulum certis creditoribus de consensu di sti Theoderici exsolverunt. Habuit etiam dictus Theodericus a Domino Doctore Theologiae Berri'ardo Nesset, Canonico Lubicensi, qui castro Uthinensi Screbus illius male di negli genter praefuit ιχ administravit, de quibus rationem facere nequivit, prima vice duo
millia marcarum Lubicensium . Etiam diistias Theodericus de consensi Capitulliui ad valorem M. marcarum argentea ocalia descienOdia ad mensam Episeopalem spectantia vendere cogebatur , dc de suis propriis bonis , sibi a DEO collestis, ultra expolita priora tolutam marcas Lubicenses exbursavit. Et haec octo millia marcarum monetae Lubicensis 1imul creditoribus, ut arcem dimitterent, vel Capitu lum dicto TheodericolEpiscopo daret is assignaret in defalcationem majoris sum mars,luta fiterea Reliqua millia sub annuo censu dictus Theodericus de consensu crecise torum ad se recepit, aer OVES literas um consensu Capituli sigillari cit. Et sic dictS. Elisabeth, quae fuit XXIX. Novembris anni supradicti, per certos Canonicos, putatres , possessio castri destraditio ei assignata fuit. Cum auteni opidum intraret, cle rus Uininensis magno tripudio cum cantu dc devotione siuscepit. Paulo post prospisciens undique ad supellectilina arcis ad reliqua necessaria omnia loca vacua in venit, irorsus lacerata Sc diltracta reperit , tam in cameris quam in coquina δρomnia de novo emit sumptibus suis. . Ceterim viet ualia dc equos disponere, nece statis pro usu castri fuit. Et cum etiam castrum in tectis neglectum fuit, pro tegis lis dolapidibus pecunias exposuit., Omnia molendina diruta, pistinae evacuarae, χultro negleetae extiterunt: ct si diutius siccaitrum ititisset, prorsus collapsum fuisset, bonari fructus simul interiisssent. Interea aliud regimen in arce instituit. Ulerus etiam sine regula in dioecesi vixit synodus nulla certis annis observata fuit Uerum hanc molem seu sarcinam humeris ducti Theoderici Episcopi impositam, etsi mol stam apprime quis censuerat, nihilaininus favente Deo cuncta ad meliorem statum reduxit pecuarium domum etian armentis ordinavit, horrea domestica cura impleri curavit. Praeterea Vestigiis praedecetarum inhaerendo in die S. Blasii in Ecel ita Lubicen si suam primam Episcopalem missam cantavit solenniter, habito eqnvivio stlenni, in aula Episcopali, id invitatis tam Capitulo vicariis totius civitatis, doli nonatioribus civibus, quam magistratu, d. aliis prietatis vicinis , Dominus Joannes EpiscR3us ceburgentis, qui singulari amicus erat, etiam consanguine Hambu Ienses, soror nepotes . neptes aliique amici aderant. Rex interea Johannes, a redericus Dux patres Sc principe patriae, eum in Consilia iura asciverunt. Accersitus ad diaetiam iisnacensem cum Rege equitavit, non sine gravi ejus impens, Ac paulo post Fredericus Princeps, nomine proprio ae etiam Regis Principati Holtraciae ab eodem Theodorico Episcopo solenniter iublice in Kilone in laudum recepit, praemio iuramento , d aliis debitis solennitatibus, in praesentia se retussimae
439쪽
altarum spirituallum&secularium hominum. Dux Fredia a1 o antio inKeiam
eum ad Calligen in vocavit, ac petiit, ubi mare Balthicum intravit, non sineporiculo domum rediit. Interim tegularum domum,finditus dirutam , de novo lina impensis ac cooperante lutifiguli magistro, pro utilitate opidi Ustinensis reaedificavit: quoniam opidum ante introitum Theoderici Epist op pro majori arte casu igne exustum erat, ut nulla miseria sola esset. Interim organum novum &nellum Ic b-tile in Capella Uthmensi emitec locari secit, pro augmento divini cultus Cameram inqua dormire cons, erat in arce Uthin magnam distinxit,in novam librariam segregavit cum pulcris aedificiis, ac camino novo, novat res aptavit, cancellos cum fi . Gilibus suopte ingenio vestiri, dc novam salam in ea aptando ante cameras secit, cum mensis quadratis novis, ubi plures exDensas in reficiendo subivit opaca loca arcis lucidiora&clariora fieri ordinavit, pleraque alia in meliorem statum reduxit, ac divinum cultum auxit, patinam cum calice novo pulcro dedit perpetue ad Capellam domus Lubecensis, cum ibi unus solum per eum reperiebatur Bannerium sive vexillum sericum ornate fieri sitis sumptibus ordinavit. A stuarium in arce Uthia novum cum cancellis&senestris construi curavit magnifice, cssumptuose Magnam impensam fecit eundo rede do cum Rege Daciae dc Regina ad Wilsnach. In curia Lubicensi novam domum ligneam prose coquinam , pro diversis ii nnonendis, eriam Dumentis lignis ex fundo aedificari liuis sumptibus secit, expositis CCC ma cis Horreum magnum novum cum tegulis in Uthin aedificavit, expositis ferme DCCC marcis. Sequenti anno redemit ex honis salinaribus in Luneburg, per D minum Albertum praedece rem suum de consensu Capituli sui, alienatisae venditis pro sex millibus marcarum, summam DCCCC marcarum S sic mensa Episcopalis Mevata est annuo in XLV marcis. Paulo post in arceuthin novam fontanam cum
canalibus subterraneis in magnum commodum arcis poni curavit, ut aqua in qua tuor locnsrecens habeatur, exburavitque in mareat ultra. Diruit etiam lapse deam poteticum arcii novam porticum ex fundo cum nova Sala fenestris digne aptavit, scimpensas fecit D marcarum. Depost revoluto anno vendidit ob causiam latis molestamΗans Rant2oWen intancte commorante circaGikoW,Lubicensis dice
celis , certam villam Darghetae prope Luthenborg olim ad parochialem Ecclesiam in Luctenbor pertinentem, quae mensae Episcopali Lubicensi incorporata est, pro M. marcis LMbicensibus, licet carius vendi potuillet. Cum quibus M. marchired mit reditus annuosa Pr onsulibus Lubicensibus, provisoribus Hospitalis sancti Spiritus Lubicensis LX marcarum, me iterum mensa Episcopalis rete lata est omni anno LX marcis, quas solvere cogebatur. Graves etiam sumptus fecit eundo i deundo cum octo equis ad divam virginem Mariam in eremo apud Hel vetios. Anno vero MDII a clavit regio nomine cum XXX intiis curru filiam Recris Daciae, quae fuit maritata Marchioni Brandenburgensi, Electori, Imperii sacri Romani Prinincipi, ad Stentaliam S subivit ingentes impensas. Eodem anno conduxit magistros, Di purgarent &Grdes omnes ex sosIatis castri Uminensis eruerent, in fundo aquam mundam provocavit, ω Tatum altius extollens exposuit ultra C. marcas Eteo dem tempore secit fieri novum stabulum in suburbio cum tegulis, destruendo aliud in arce propter periculum ignis, pro quo exposuit ultra CC marcas. Etiam emit amercatore pro utilitate ecclesiae iacensis sex patinas sive scutellas argenteas, ex quibus vesci posset, cum dignis hospitibus obtinuit etiam a Rege Daciae perpetuitatem villae Rolevestam molendini in Paustorp. In arceuthinensi antiquans Salamis lamavit, iaminum novum posuit, donge dignius ad murum distinxit cum ante
aestuario, ubi exposuit etiam ultra CCL. marcas, cum novis fenestris laterea hon
Tatiores cives una cum magistratu novum coenobium Sanctimonialium in honorem S. Annae fundare&instaurili edecreverunt in civitate Lubicensi, dc primum lapidem cum debitis solenniis ieremoniis per praefatum Dominum Episcopum poni eo Rcrari obtinuerunt, quod in die Martis ultimo Augusti factum&impletum Rili. I tervento tempore, Anno MDIII in septima sancta quadragesimae Dominus reverendissimus Cardinalis, Presbyter Ecclesiae S. Mariae Novae, Guerceius dictus, Apost sica sedis per Germaniam iaciam Legatus de latere, civitatem Lubicensem intra
vit,ec honorifice a dicto Domino Episcopo ac Consulam di civibus fuit fiuceptus,
440쪽
post Paschalia cum debita divini numinis invotatione disserentiam magnnm in re Agem Daciai ejus Datrem Ducem Fredericum Ducem Hottaaciae ex una, ct civito tem Lithicensem ac alias civitates de Hansa nimis execrabilem concordavit Paulavero post deni Dominus reverendissimus Cardinalis miti Oratorem suum, praemnim Dominiim Theodoricum Episcopum ad diaetam Maguntiam pro concord: adimerentia, quae erat inter Palatinum Rheni electorem Imperii S Land avium Ha sae qui mansit ibi multis diebus, non sine dispendio suo. Anno MDIU sub octava tritim Regum in Xylone redemit debita mensae Episcopalis suae, per Dominum Athe
tu miraedecessorem suum contracta, valore quatuor millium B ducentarum arca rum Lubicensium,fro quibtis solvere consuerat omni anno CCL maream: dc facite rum relevavit mensam Epis copalem benefecit eidem Anno autem MDV. Lubi ta aettuarium commune versus Domum ampliavit, ita ut quatuor quadratae mensae sive tabulae collocarentur, novis senestris ornavit. Superiorem naue iam meram ad instar distinctam ampliavit tricliniis. Similiter in castro, Cum aulam in
feriorem ante C.ipellam cum aestuario ruptis muris ampliasset, lascensum lapideum extra murum collocari do minum ab angulo in medium muri transponi curasset. Anno sexto tabulatis eandem ornavit, id caim laqueariis depictis reddidit pulchri vem. Eo anno propter differentiam Ducis Frederici, ct Johannis Daciae regis D trum conventu magno Principum habito in Kylone, aderat Tlieodoricus Episcopus. cui paulatim illi , modico post in Plone cepit alterari, a pulmone laborim Et duialpro honore pei Sc matris ejus, secto Ascensionis divinum solenniter cantasset de celebralbet mEcclesia Collegiata Uthinensi ossicium, sensit semirum in modum detice 'tan en diu sequenti pueros Crismare, quae Dominiea erat. Ne autem vili deiiceret, quo se pe laboravit, pillulas ante lecti ingressum recepit, quae dum ad noram secundam post medium noctis peterent exitum, surrexit S camerario adiutus, in sedem ad hoc aptatam scpropinquam locatus est. Ubi praeter solitum eum mansissim a Camerario accessus,inventus est animam exsiumasi e dc Deo reddiduli: dcouod dudum
optaverat,ne longo cruciatu lecto decumberet,in consecutus.Providerat Iam sibi de te.1tamento recenter condito Soror ejus unica,quae ei aderat,intellecta eiusna terarissi. De advolaVit,speranseundem non peniciis extinctum, se I efocillaturum. Sed omnis
intimaverat, qui ubi accessit, cupiens scire tam inopinata mortis e Tami evmerte terari fecit, comperitque pulmones accrevisse coitis, bc huic obex puluita interceptum halitum Cadaver ebus Lubici ductum Clem cum processione ad portam Hollet, Demimogrediens cum solitis cerimoniis in curiam suam collocavit, Sc blennes s quenti die celebravit exequias. Sedit annis XIV. mensibus IV. diebus XVI. Vixit annis LXm defecit sequenti nocte post Asilaretiolus beatae Mariae festiam Selatatua
helmus I et ab Lubicensis, Decretorum Licentiatus, Decanus Et Cant nicus, Archidiaconus Rostockiensis auerinensis Canonicus , vacante Ecclesia a
G:, VLPist*pum in electus die penultima Augusti, Anno
MDV. Hic a Iulio Papa II. obtenta confirmatione, prorogationem de cons randa ob sui corporis alterationem bis obtinuit. Tandem aegre in Collegiam Uthinensi, a hanne Episcopo Raraeburgenti, duobus assistentibus Sufraganeis die octava Assumptionis, quae erat Domitura est consecratus. Debili laboravit crure, ita aut vix prinutias sim magno labore ipsi die divi Blasilia ira