Curiosora et selectiora variarum scientiarum miscellanea. In tres partes divisa. Quarum primam continet curiosas dissertationes physicomathematicas. Altera curiosas ephemerides ac curiosas rerum variarum observationes. Tertia. Diversas synopses chron

발행: 1691년

분량: 710페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

ignis eat, donec anno Ioanne Inter-Repe, cui a Perdinando primo, n mine Principatus data fuerat proprios Principes habere coepit. s. Neque tamen per hanc cessionem Ferdinandi primi, avulsa unquam fuit ex integro Tran- sylvania, a iure Coronae I ungariae, nam post mortem Joannis Sigismundi Ta-pollya, rarius Trim*lvaniat ad Coronam Mnwiae de iure devoluta tare, deliret postmodum Transylvani complures sibi Principes elegerihi hae tamen ipse,

tum electiones debebant firmari ε ratificari assentui confirmatione ac approba ne Regum vn Priar. Caeterum Transylvania multas vicissitudines, revolutiones subiit, a quo ab Hungaria se separavit. Nam praeterquam quod a Turcis facta sit tributaria, ob competentias Principatum afleruntium arque

xilia contra mullos iam a Tureis, jam inmungariae Regibus expetentiunt.bellis sese appetiis de attrita iti

Valachiae, de Moldaviae, cum Rebus memorabilibus Descriptis.

i. Uae duae nunc Regiones alachia QMoldaviae nominibvs distim guuntur, superiori aetate uno Valachia vocabulo censebantur, poste rior aetas eam in majorem de minorei i divisi, riminor quidem in amnes lutam trethum nomen Valachia retinuis mior vero, quae Borealis est, ad Russiam, Poloniaeque fluvium Niestrum versus excurrit, Mol-davia nunc appellatur. 2. Incolae originem petunt , arao Latinorum millibus, quos Trajanus Imperator post debellatos sietas huc misit, ut terram colerent, necessaria providerent exercitibus, quos Romani contra Scythas de

armatas hic tenebant 3. Oaebi licet a Restio immanibus sylvis umbrosa, M altissimis montibus obsita, fruges tamen benigna profundit, depascem meoribus benigna est, ut quotannis complura in vicinas Provincias emiristat armenta .greges praeter Iso naves omnis penuariae rei annona instruis missinios, quae secundo Danubio, per Pontum Euxinum, annis singulis Constantinopolim mittuntur. 4 quos etiam habet maxime vegetes, de laboris

patientissimos. s. auchii estivi proprijs sitis parent Principibus, quos faminicae gentis vocabulo. Vaν--, hoe est, supremos Duces appellant, ni tamen nune sunt Turearum Stipendiarii, quibus quotannis ingens tributumilvunt alias a Solis Resibus Hungariae haberent dependentiam. Incolae licet majori ex parte pastores sint bellicoeissimi tamen sunt, sed plerique dubiae fidei, de ad res novas propensi Praecipuae Civitates Vatichiae sunt: Tortavis Valachia Caput .sedes Varrida, ad flumen in L Brari'

Brasitam ciritas Episcopalis, ad forum qimam aeninsi versus

182쪽

montes Trailiam, ad Danubium, primi-- 'mmus - ζ;rinis oetiamsi villas habitantur. 8. Molati via , solo est uberi incolis hiario Gog ritiis, sent tamen ex iis non pauci etiam Latini milis. s. ---, sunt vel Mini, hoc est Nobiles bello addicti, vel agricolae, qui in solo ordiningui sementem faciunt, vel e visceribus montium, aurum . alia metalli eruunt, vel vites colant. o. Equoa habet otius Europae praeliantissimos. . Nulli hie Causidici, lites omnes vel amisi dirimunt, vel ipse Vayvos. a. Metropolis,oldariae est a F, ad amnem ruin, hanc sequuntur s-- Gad amnem Siro , quod sedes, si occ ad lacum pisco susimum, quem eL sest Prusi fluvius Romani masar, haud procul Danubio, interius ad tre. zini fluvium, I smans juar. In finibus Moldaviae sunt Danubis Ostia, ouae ab aliis quinque, ab alijs vero septem numeranzur nempe quia Insularum ouae sunt ad ostium, aliquae aliquando per alluvionem conjuno untur omneliisti alias aquarum violentia, una in plures dividituri N, utro ad μα- fluvium, est ingens erra planicies, quae olim Istra Moldavia, nunc Bessa asia dieitur. Hujus interiora colunt Tartari, in sedes soo divisi, qui etsi

itae sunt Praecopenses, tamen contra Osdemia partes tutantur pro Vay vo i Moldariae. s. Hic Turcus in ora maritima Arces habet tres, bene munitas Titiam, ab anno i 48s olim Licostomum, ad ostium Danubii ultimum, Boream versus Techinie, sive Tyras, ad fluvium Mino, de inter utrium e M.,, stri, olim H MMD, ubi Bassa Turcicus sedem suam habet. Porres fise Diutinione, quae ad Notitiam Politicam Sacra Coronae Hungaricaesi avit eum ob causas Typo committi non expediebat ac prouine praetor tui tabebant.

183쪽

DISSERTATIO QuINTA

PHYSICA LAPIDIBUS GEMMIS, AC UNIL

ONIBUS.

De Lapidum natura, ae proprist-Auu in communi

PRimum quin in hac materia quaeri potest, est. Quaenam sit substantia

Lao , sev qiuenam sit definitio eorundem Re . Lapidem usu Anuue tandem generis sit hac definitione bene describi Quod mmiis rum fit corpus perfecte mixtum, Fossile durum M per se inimine li- abile, nec inflammabile, nos ductila Ouueri potest secumis. Quaenam si materia Lapidum. Rest Remotam

materiau, Lapidum esse timeno, proximam vero succumlapideis intemfrula. ρ'φ' di, Est Ei io. Quid sit ipse iste Reeus lapidescens seu lapidificus Ni hi esse aliud quam naturae suem , humidum, liquidum, vi indurau

sioue eoagulativa Praeditum ... - . . . .

Ouaeri potest quarto. An non esim alii succi ad lapidum generationem, ego nationem eo urrant RQ Affirmarive Echuius enim satisnaturae. - siveriis terrarum glebis conjunctione, tria alia salium genera concrescunt. nemoes Nitri, Aluminis, Nitrioli, ex quibus deinde, alia olia eum proportionatis terrestribus substamus corni xxione, omnium inpidum, gemma.

'chlaeti ote uinto Quaenam sit causa essesensuri . evmmani

R.f aeter DEUM ausim universalam omnium rerum, in mimerinnuatas eum Lapides de Gemmas eficientium venire insiper ignes subterraneos, μωis resimiosiumque Syderum , ac Elementorum qu6que influxus concurius. Ouaeri potest sexto . Utrum lapides fuerint ab initio statim mundi, es,

Reee tem oris sint producti. Rei Μagnam, potiorem paret bapid .praesertim saxorum fuisse a Deo productam initio statim missi ingentes enim illa concatenationes Montium, at lo ad polum, ab ore. do Me

184쪽

testatur experientia tum in Laromiis, tum in metalli fodinis, novisque ob dum generibus. Quaeri potest octavo. Quomodo lapides rescant est. eos ut pluri-mpim crescere per iuxta positionem ut Philosophi loquuntur hoc est per Pa tium, ad partes concretionem, vi praedicti succi lapidescentis. Qiueri potestis. An non aliqui lapides crescant etiam vi alimenti, inlatalomone sicei ad instar plantat R. f. Aliquos lapidos omnino tali, Moer scere, cujusmodi sunt Visi Opetra, - , , Mi imitorum sententiam Cis uia sim, aliique hujus generis Lithophytorum. Qiiseri potest io. Qus fine sint lapides a natura instituti. Re f. Eos 1 n tura institutos esse. I. Ut inde montes soli deus evaderent, nisi enim id tactum fuisset, iam plerique montes in planum abi iesu, cum magno universi incommodo a Ut hac ratione adverssis aestuantis maris insultus Miraria repagula, de constantes aggeres, per saxosos montes, attollerentur, sine quibus ias da dum mare plerosque tractus inundasser. 3. Ut sic etiam ipsa terra firmaretur,

sine quibus ea facile subi eretur, e macerarctur. 4. Ut essent in usum Hominu ni praesertim quoad habitationes , munitiones, variaque opera Archi Elonica ac demum in ornatum qu6que aedificioru in , rerumque variarum. F.

Potissima ratio videtur esse, ut possint eta sontes irrigui, de ex his flumina, sine quibus fluitiinariis terram irrigantibus esset mundus velut corpus elangvi

. Qii aeri potest II. Quaenam sit natura seu temperamentum, lapidum in sommuni. Re f. Temperamentum lapidum constare multa terra, modico a ne . aqua similiter modita, modicissimo vero aere. Quod lapides multa terra con

stent, testitur id illorum pondus: Quod ignis lapidi insit , ex e patet, quod e silice alijsque lapidibus excutiatur quod autem is modicus sit , ex eo penit,teuum sit, quod lapis minime accendi possit , cum tamen ea quae multo i-ene constant facile accendantur. Qu6 lapis modicam contineat aquam is, Eus lapidis, hoe ipsum demonstrat quod etiam nodicillimo constet aere . id inde deducitur, quia is non nisi metu vacui, intra exiguos discret6sque poros in eo continetur.

Quam potest ii, Quamam sint proprietates lapidum se Esse has s

quentes Prima est Gram,rvi, haec autem provenit a terrae materia, quam in se lapis continet. Secunda est siccisa quae similiter a terra est, quae in lapidem dices valde humorem continet, eumque probe divisum. Tertia est Durities quae provenit a Terra, igne similiter probe diviso. . aquar per se non

po/oh, quia modico constar aximi ire. Dixi per se quia propter metallum, vel aliud quidpiam aliqumido liquatur propter eandem rationem non taro etiaari inflammatur. Non est laxibitu, Aque Uuia quia nec satis humiditate, nee satis de uligine habet. 6. Es fragilis sic enim ea omnia sunt sta ilia, quae

185쪽

i S IC A. scilicet laeeus ille lapidescens , in eo per Lamin sic concrescit, ut ima Militiana aliis Laminis incumbat. Quaeri potes Milymodo lapides pretiosiores crescant. Resy eos er stare e siceo Miscinore, ae accuratio praeparato, sicut econtra rudiores la.. pides, ex inna erassiore vix bene compacta. Q aeri potest i 4. Quinam sit locus generasonis lapidum 8 . . loeutri generationis lapidum esse varium Generantur enim primo in fossinis, seri ra. Secundo in qui , ut Corallium, quidam silices. Tertio in homini; ve sica, Renibus ac quand6que etiam Felle. Quyrto an Liae etiam amma tibin 'rresvibin ex quibus nominatisiunus est Beetoar, qui in ventriculis caprarum' sica ii, Mindicarum generatur. Quint in animalibus volatilibus ut Chelidonius iuxta mugi opthionem. Sexto in Piscibi ut sunt lapides Carpionum, Tuberonum Percae. Septimo in Insectis a sunt Margaritae uniones.

Oetivo in Nubibin ut Cuneus fulminis, si tamen is habeat veram speciem l pidis. Quaeri potest is Utrum terra, aqua aliquando in lapidem uiniatur.' q. Amrmati ouidem de terra dubium vix esse potest. Nam succi iuli lapidescentes eu lapidifici, in proportionatam sibi terrae materiam derivati,

totam illam mox massam, subtilitate sua pervadentes, paulatim coagulant, eo densant ae tandem in saxum Sc lapidem convertunt. Aliquas quoque aquas in lapidem converti experientia quotidiana docet. Nain ut Majolus ex Uitru vi refert. Hierapoti fervent aqua calida, qua circa hortos vinea fos . aucti emissa, si a/--- crusta rapidea se ni Versim huius experientiae causa ad tam longinquas orbis partes nos peregrinari non vortet, eum id quotidie in compluribus locis fieri iniungaria, vulgo ipsi notissimum sit. Qiiteri potest 6, Unde siti gura lapidum s. ut plurimum lapides figuram suam accipere a casu, pro diversitate scilicet paci vel loci in quo ve- Iut in matrices modela concrescunt. Dixi plerumque. Quia neculiarium lapidum figurae, in peculiares alias causas ut suo loco videbimus relandendae sunt. Qui enim semper te ubique sui similes sortiuntur figuras nerede est ut eas, ipsis rationibus seminalibus unicuique generiae si eciei proprias, hamriant.

Quaeri potest i . Unde sint colores lapidum' et'. Et si non improbabile sit sicut figuras, ita de colores aliquorum saltem lapicium a Gemmarum earum scilicet quarum constantes de certi sint Mores, originem suam ducere ab ipsius naturae seminin potiori tamen ex parie, de sere plerumque vari etas colorum in lapidibus ae gemmis provenit, e varietate qualitatis succorum ex

quibus concrescunt, ac varietate partium terrestris substantiae, cum qua om- miscentur, quamve vi tua lapidi rica in lapidem crin vertunt. Provenit eadem diversitas colorum ex varietate tincturae, quam dicti sacci contrahunt a diver

sis mineralissius, quorum venas decurrendo uermeant , diveriirate item pere lationis otia, plaminino siccorum omitto fici apparentes colores, qui ex

186쪽

varietate incidenti aerat reflexionis lucis , diversitateque mediorum , per quae transeunt ac anguloriun lapidum politorum, diaphane corporis, in quos in

cidunt proveniunt.

Quaeri potest 3. Unde Geminae suam Diaphaneitatem habeam 8 RVF. Gemmarum Diaphanarum hanc esse genesim Intra concavitatem loci sic

ius subtilissimus ac desereatissimus succus lapidescens diaphamis seu transparens sese colligit, quem imbibit materia illa concavitatem circumdans vel ipseniet

ille succus sensim postea concrescit in geminam. Quaeri potest is Quomodo variae formari imagines lapidibus ac Gemmis imprimantur. Re F. Vario modo id accidere. Primo enim plerumque tor. mat in lapidibas fortuito & casu efformantur. Secundo easdem recipiuntii M a de figura modelae, in quam succus de humor lapidescens virio colore tutis 'ctus congregatur, in eamque figuram, quam materiae congregatae matrix reser induranu. Teresi figurae nae saepe imprimuntur ex relictis imaginibus , instin- nentis ipsisque aliquando animalibus, terra coopertis, in saxum conversis. Quaeri potest 2 o. Quaenam sint disserentia lapidum, Primam differentiam lapidum sumi ab eorundem loco natali Alis siquidem 3eneranturni Terra , praesertim metalli Minis, ae saxis, alij in aqinu AE etiam Cera nium seu lapidem linineum in nubibus coagulatum sippeditat, in solo igne, utpote omnium destructivo, nullus lapis concrescere potest. Alii vero in ani

malibus diversis Secunda differentia eorum sumitur a colores, qui vel sinple est ves compositus, smplex est albus, flavus, aureus, viridis, caeruleus. purpureus, cinericeus, niger. Compositus est qui ex pluribus dictis constat.Sunt

de alii Diaphani alii opaci, alij ex utr6que constituti, alii omni colaris e pertes ut Crastau , --- Tertia eorum disserentia est a qualitatibus prumisin secundis, sunt enim ali calida qualitate praediti, ut Suerinum σω ratei, alii frigida ust uniones 4οrallium, sunt praeterea alij duri alii molles, gran es vel leves, plani aut asperi Quarta eorum disserentia desumitur partim a specificis qualitatibus ae proprietatibus. Matione figurae alii sunt a natura rotundi, alii polygoni de polytari, id est pluribus 8e solidis angulis existentes , alii suboru Neuntis seu elipticae aut ovalis figurae , alii denique alias figuris deformas praeseserentes. Ratione vero specificarum quidditatum ac proprietatum, varii, riis praediti sunt virtutibus, pro diverstate uniuscuiusque generis ae speciei. ωinaturae propriae de quibus singillatim suis loeis agemus. Quaeri potes 2 i. Cur non in omni terra generentur lapide. Rens . Cum ad Generationem lapidum tria requirantur, nempe ipse succus lapidescens seu timidiscus, materia eundem suscipiendi apta, cuiusnoeli non est terra mollisaut cinerulenta, ae demum locus in quem is diffunditur ac congregatur proporti onatus, cujusmodi est is, qui solide est ausus de subterraneos vapores ace hiationes continere valens, fit, uti vel unum horum desit in aliqua terra, lapides in ea non gener iituri contra ubi baecaria concurrunt, magna inve nitar lapid- copia. . Quaeri Di siligo by GO le

187쪽

H A. is inter potestria. Cur gemmae sint parvae 8 Ress. Quia pro his debet esse materia prorsus selecta, quae in magna quantitate non facile reperitur, inuidem eo dissicilius, quo gemma aliqua est preciosior, hoc exquisitioris

succi .

Qu eri potest 3. Cur quidam Iapides Geminae sudent Re f. Quia tales lapide dc Gemimae sunt frigidissima naturae, atque sic vicinum aerem condensent in aquam, sicque videntur sudare. Quaeri potest 4. Cur in aliquo loco parvi lapilli nascuntur Re f. Qinatalis locus est valde prorsus, per quem infredientes succi lapidificiat vapores terram unctuosam coquentes, dissipantur, atque sic tantum particulas illius modicas attingentes, easdem solum coagulant. Quaeri potest as. Cur inveniantur subinde lapilli parvi in una mas i tanquam si calce essent conjuncti. Re f. Quia in illo loco fuit materia calcis adu sta, quae postea lapillis commixta di prius aqua in massam subacta , rursus petcalorem excoquitur, ac denuo in unam massam concrescit, indurescit. Quaeri potest 26. Cur aliqui sint perspicui, alii opaci eis Perspicuitatem lapidum provenire a purissimi succi dimanatione, opacitatem vero a teria rearum partium permixtione. Quaeri porest 27. Cur massae lapidosae , facilius infodinis conerescant, quam eκtra REJ. Quia exhalatio vel succus lapidescens, terram indurans in lapidem , in fodinis, non dispergitur vento, ut extra fodinas, quin potius in fodinis continetur, atque ita agit In terram. Quaeri potes 18. Cur lapis combustus abit in calcem Re f. Quia humiditas qua partes ligabat, per igne exuritur, unde reliquas partes lapidis dissolvi necesse est. Quaeri potest ast. Sed cur potius sic lapis dissolutus non abit in ineres ZR p. Quia illa communiter calcinantur quae flammam non concipiunt, illave ro in cinerantur, quae flammescunt, qualia sunt illa, quae sunt oleosa, quae pinguedinem aerumque continent quibus per ignem consumptis in terreum pulverem, id est in cinerem siccissimum abeunt Lapis autem non inflamma tur, ideo multum oleo si retinet, etiam post partium suarum dissolutionem,sse que potius in calcem solvitur, quam in cineres. Qnaei potet 3 o. Cur Gemmae pellucidae nascantur angulares Re F. Quia sunt plenae spiritu salis , qui illis dum essent molles inclutus, in angulis. gemmae materiam protrusit Sa enim semper radios assectat&sic diversos an, gulo efficit, quibus postea aliaet aliae partes succi se agglutinant, sicque imis plent radios illos salinos, efficiuntque angulos , alicujus magnitudinis. Atque ex his principiis facile datur ratio a. Cur quadam facile lapidescant ' nempe quia succo lapidifico ita perfunduntur, ut cum hic deinde concrescat, lapis tantummodo esse videatur. 2. Cur siemma intra saxorum concava nascantur in materia illarum cum sit volatilis, ac subtilis, in aperto dilaberetur, intra a xum autem colle ista servatur, donec densetur. Q. Cum lapide quidamsinis' on-Disitia πιν Corale

188쪽

DISSERTATIOR eis Muj vel ex spuma sunt nati, vel non habuerunt humidum commixtum rex re ita muliis partibus, sed solum veluti infusum vasculo quod ubi evaporavit , porum grandem reliquit. 4. Curia contra quidem lapide μαι bene coma, ct μι oro' Quia consum materia terrea bene subacta. o. sit pio seu ea lin in homin onera limpe per collectionem omentoriimpetrificorum , quae ab uligine quadam , implicantur de conglutinantur. 6. ς--

modo hie morbin hareditario quodam iure a parentibin in libero uadutitur. Quia haec colidctio ramentorum petrificorum atque percolatio dependet a certo fibrarum vesicae aut renorum plexu, talis autem fibrarum plexus, procedit a prima o ganietatione, de haec a parentibus. . Curo quomia, ieealculu--M-- farmisHei, ZM2jalapis hic habet in se poros quos meruinasibtilitatesea ingreditur, atque gluten, quod paries lapidis alligabat, solvit, aut consen it. 8. . lapsissinsoLnis de novo crescant, O intella humin infodinampo longum temp- ρideseait

Neinpe quia si ci lapidifici in novam rursus materiam, sibi proportionata incurren xes, suaque lubtilitate eam pervadentes paulatim ea condensant coagniant sicque

in saxum convertunt. 3. Cur nonnulli ivides '- - , aut impuriori μιμώ- ηtia. Quia scilicet ipse succus lapidificus est magis vel inimis oecatusae percolatus, panes quoque terrae vel minerarum oebae, in lapidem eonversae

magis vel minus proportionatae locus item in quo ha e conversio fit, magis vesminus generationi lapidum aptus Io. Vnde suam originem varia linea acfunes in gemmis di apidib- trahant Re F. Id provenire partim ex commixtisone aliorum succorum mineralium, eum nee lapidifico ad ejusdem lapidis ebformationem concurrentium, praesertim si haec punm de lineae sint varionim colorum4 partim vero ex eo quod gleba illa terra quae pro lapide dii mim ,

antequam persecte indurescat ob siccitatem intei venientem varias rimas agat, quae a superveniente interim succo lapidifieo . vel Gypseo vapore quo locustalis naturaliter abundat, replentur, sicque postea in unam solidam massam comerescunt. 43. Memori aliquando in messio fudi Lapidu Igura piscium, num inserpentum exin ima Oranor. Id enim accidit quodpis es busniles, ac serpentes subinde vel per exundationem, vel alio eventu limo involvvantur, limus vero successu temporis spiritu seu succo lapidi fico super mi inein saxum converratur, in quo proinde tanquam in modelai matrice figuram suam dicta animalia relinquunt, eorrupta interim aut absumpta, vel in pulve rem conversia eorundem substantia. Mum inde confirmatur, quod aliquando

----- cingerie inveniatu Haec enim cum ob innatum sibi salsuginosi humorem, maximam ad saxum vicinitatem habeant a mari vel lacu in cunis io eiecta, aerique exposita, consumpto humore facile indurescunt ., inuriam massam concrescendo lapidescunt Verum de aliis similibus proprietatibus

pidum per decursim hujus dissertationis plura. Iam ad particularium lapidum naturam ος proprientes riniamus accedamus. a. De

189쪽

De Natura proprietatibus Marmoris, Lapidis Lidij,

Cotis,4 Silicum.

Explicaturisvulomm Lapidio naturas, ac proprietates, a ru-Horibtu fundamentum dissertation sumamus.

PR.inaum igitur genus lapidum sit Marmori, cujus varia rursus sunt genera& colores Pretiosissimi genetis est Lacedaemonium viridi cunctiςque hilaritis. Hoc sequitur Marnao Ophir es dictum serpentium maculis simile. cujus duae sunt species molle candidum nigricatis duium Q Tertium locum sibi vendicat Augustum marmor undatim crispum in vertices, ac dein Tiberium asparsim convoluta canitie. Tum illud quod optinia pellant a colore cinericeo,& Porphites quod rubet sed praesertim illud , quod candidis intervenientibus punctis discriminaturin ob id Leucostues vocatur. Post hoc Rasaltes marianor, ferre coloris atque ferreae duritiei Porro haec varieras coloruit in Marm ribus, oritur ex diversitate lucci lapidifici, per varias vena minerarum , tran. seu lites, ac varietate glebarnm terrae ex quibus succi escit Hinc niger color marmoris ex terrestri fuliginoso ueco Alb.M e terresti subtilissimo , quod commixtum est aqueo multo Subviridis aut ruber ex succo transeunte pervenas vitrioli aut mini vel cinnabaris vari denique colores , ex varijs consimi. libus succi partibus, in his tamen omnibus interveniente etiam ipsa varietate

glebarum terrae. a. Aliquod .irmoris genus est valde vile, ct Fabrica, inutile

quod malu perculsum in frusta dissitii. succus ex quo generatur est paulo inpurior, cui molliores, aut etiam duriores, minus tamen inter se cohaerentes Lapilli immiscentur. o. Atiud e contra est durum, quia ex succo bene subacto, percolato. ac particulis glebae multum implicatis constat. 4. Marmor est ponderinum oe grave valde. Quia plurimum terrae, bene compactae continet. s. Exιractum adhuc motam , sensim indurescit Hoc quidemi alijs lapidibus est commune. Qu i mollities ex humore terrae oritur, qui humor per aerem calorem expellitur. 4. quam non exsugit. Q ij angustiores sunt illius pori, quam ut eos aquae corpuscula subeant. . . Porphiritesdictum marmor miningra- ωitatis habet, quia laxiores meatus partium complicationes habet. I. Iramen alio marmore durim, quia hi ipsi laxiores meatus compactissimas intra se partes , habent. i. Marmor nigrum facitius perpotitur quam album. Qu.ia majoribus constat sphaerulis ex quibus compingitur. Io Atiquod Genin maris moris praesertim Albi percussum satis aeutum sonum edit : Quia ex ejus perculi1-.'one resultat aliqua compressio partium, ex qua deinde corpus marmoris per innumeras sere vibrationes se pristino statui restituit. I. Album marmor ex o

totilum mn refecti distinctam syeciem. Qui radi a nilius minutis sphaerulis λ

190쪽

valde consus repereuriuntur a Nigram e contra Fretem dis in riinferiis.

Ob contrariam scilicet rationem: quia cum ex majoribus connet sphierusis, o di natos reflectit radios. IJ. Nigram marmor melim vigatur quam album quineum majoribus eonfiat sphcerulis, μ' ores quoque fiunt earundem sectiones, sic

- --. quia extantes eorundem partes intim arenae atteruntur. δεα , - mira se si sis marmor candidum , nitrum, mum inoriemur eisidiis. Quia album disgregat radios, quos nigrum colligit, ideol nigra charta citius sole accenditur quam alba I 6 Marmor ad torem,sque expoliri potest non ,rem Hii Iapides vinares. Quia in marmore praedominatur sal, qui est e se pellu- cinus,4tque s dat evit fulgorem, hic autem in alliis lapidibus deficit ior iis, se Oreum varietas in marmore, quam in aliis alid bin inveni . Quia marmorimi materia est subtilior, de ideo Deilius a o itali potest, duci vari lTapidis vilis haesum proprietates. I. Perfecti sim Iavigatur , imo non σέο iau siminis1 a natura. Provenit haec levitas ab exactillimo partium'. iis rapidis plexu, qui majores pororum avitates non relinquit. 2. 'durismin,

Ruia multa terra besse digesti, armoreque partium plexu constat. 3. Inier lides exquisita prorsu instredinem praesert. Quae partim a particulis denticulatis qui sonstat , partim ab ipsis ejus laevore proverit. 4. Hoc tapide risu

quatit metallorum probatur sis a frictu. Nempe quia subtilissimis tuis, acu- tissimis denticulis metallum quasi corrodit, Si te nullsimas particulas illius sus ratur, eκ quibus dein, de qualitate metalli , judicium forinari potes . . in i m is 'ti m ansetur, quia ad halitum homini. το/riinire fida veIpotius quasin. l. - .mostis. Hic enim vel maxime ostendit acutissi ruiniuarum particu uiu .Xamillimuri ros plexum, cohaerentiam. Cotis prima proprietas est Quod arrodat metalia se vitra, aliasque rogis sim te quia particulis denticulatis iisque duris constat. 4. Auferratur aqua Cois, ut meo ferrum metius amarast. Complana siquidem illius humor, ma- iores Cotis speritates , in alioquin nimiam stragem partium ferramenti face.

rent. 3. P. . Di, Chamo igni ei ore uiauri is siquidem genus Pyritis, quod genus lapidum mutam ignis in se continet Muis arbores, i

Germania in niuntur in Cates mutata, bus acuuntur se cuia. Id enim pri venit ex innata duritie talium arborum . asperrimis partibus ex natura sua con istantium, quae luperveniente succo lapidifices, eo, gis indurantur, ex spe

rantur. sic etiam tam in auuis longo Tempore haerens, sere in similem lapi.dem e Getiere solet. s. - ἀνα etiam iungitur oleo, quia sic adhuc leni- iis acies illius exacuitur. Jam quod ad Silices attinet. . silex est fere amnium rapidum Eurismin. Habet enim exactissimum partium plexum. . cuidam Siliceritiquescunt. Qina nimirum multum habent vitrei succi, aut metallici admixtum. 3. Ignis ex M. De Deile ex t ρων. Est enim Sile quoddam Pyritis genus, plurimum ignisi continens. 4. Vt --- νηί - - reddat, aue lea aptari ut o jam

SEARCH

MENU NAVIGATION