장음표시 사용
371쪽
reiecit, & tanquam dignitatis senatus parum di-l gna, condemnavit. Tantaque fide & religione vixit ut dierum illorum quibus privatis negotiis occupatus a curia abstinuerat, stipendia regia sibi solvi noluerit, Quaestorique reddiderit. Codicil l los senatoriae in Curia Tolosano dignitatis a Carolo Lotharingio misianarum partium in Galli tunc Principe datos remisit; nec rei publicae a se gestae remunerationem a quo am se accepturum, ni a Rege suo, animose & sortiter rescripsit. inaequidem summa innocentiae ratio; eo magiὲ in ipseqnitebat, quod & liberorum numerus, & rei familiaris angustia, eum ad opes non spernendas invitare satis videbantur, Religionis autem & pietatis antiquum propemodum exemplar: quippe qri et Uenmtione sine superstitione religiosis 'mus fuerit. Singulis diebus dominicis sacra E charistiae communione utebatur: Ieiunia vero ab ecclesia pra cepta ita ex praescripto observabat, uti ne quidem prope septuagenarius ea unquam sol-l visse intelligatur. Vita ei proba, mores innocen-X x , te
l Sportularum modum,pro modo petitae qPanti i ratis, certo definitum, fuisse, nimirum in centenos . . aureos dimidiatum, in ducentos aureum in misi, . nos sex. Plura eaque erudim de variis Sportularum generibus V. Gutherium de OitDom. Aug. lib. a. cap. i7. & Phil. Broidaeum in praetermissis ad Pollet. Histor. Fos Roman. lib. cap. μις-
372쪽
tes, animus quietus 3c placidus: oratio tamen se vera, sed in qua non intrequenter comitas quaedam urbana eluceret. His itaque animi & pietatis dotibus instructus, ad senectutem usque summania constantissime vixit. Sed hoc magnopere mirum in homine nobili, & ad res magnas nato & alto,
quod magistratus sui partem ad judicia spectantem tractandam tantum susceperit: illam ver, amb itiosam Reip. curam, quam tot homines &stulte & infeliciter amplectuntur, sibi fugiendam , non minus, quam navigantibus Syrtes aut Scyllas putaverit. QSod autem ei de iudiciario labore
temporis dabatur, in studiis literisque conquiesce- lbat, otium sine literis, mortemαhominis viri sepul- iunum cum Seneca dicens. Verum in susceno ltranquillitatis consilio solidam vitam agere, lrerum ei non cesserunt, necessitate temporum in- lvitum eum ad Reip. curam sollicitudinemque ba- lpiente. Sicut enim primum mobile caeteros orbes contrarium motum habentes, rapacitate suae, violentiaque secum trahit, sic universa Gallicarum rerum perturbatio, cuiuscunque ordinis & naturae homines, repentino suo impetu cursum hunc vio- lIencum, nolentes etiam, sequi coegit. Ad instari, tamen stellarum orbiumque coelestium, qui primum mobile sequendo, motum suum proprium . non amittunt: Joannes Bertrandus in hac rapacis
sima rerum omnium conversione. tranquillum
moderatumque animi sui motum ,& circulum, semper peregi: Ita enim aeqvniliter temperateq; cuncta gubernavit, ut in maximis turbinibue ac
373쪽
ilurubus, civitatem suam sola placibilitate, & χ-datione conservariti Verum ut, quem cursum
civitas Tolosana eo gubernatore & Praeside tenuerit, cunctis ostendere facile possimus, eundem nos recta tenebimus. Duobus itaque fratribusDuce& Cardinale Guisis, Blesiis, ubi Conventus Gallici agebantur, intersectis: ad hujus necis rumorem tota sere Gallia commota est, & quod medicamentum Reip. salutare credebatur, malorum fuit irritamentum. Plebecula enim urbana suapte natura ad seditionem prona, pene omnis agitata est emaximeque Tolosana a Contionatorib- quibusdam: qui quum adversus Regem quaedam sediti se perorassent, tum Joannis Stephanio uηtis, f γSenatus Principis, regiique nominis acerrimi vindicis dignitas ab eis laceratur. ina concionum scentia, & maleditiorum impunitate, factiosi dodesectione cogitantes animos sumpsere, & concialium ex cunctis ordinibus, penes quod summa rerum esset, creari postularunt. Quod quidem eis concessum repugnante Joanne Bertrand'. Praevidebat enim vir ille in rebus iudicandis sagax, eqsex hac administrationis concessione quid ad Reip. eversionem possent, cognituros, ad instar Herculis apud Senecam, qui Posse coelum viribus vi suis nidis erendo.
Huius autem concilii princeps constitutus est Io-X 3 annes Durantii mentiost in not. ad jac. M. p.am
374쪽
annes Beruandus, ut hominum novarum rerum cupidorum turbulentas voluntates moderationes sua mitigaret & auctUritate fraenaret. Verum eo
seditio serpserat, ut jam timidiores de defectionci, a Rege non silerent, & cum Dauin Advocatus Regius causidicum quendam accusasset, quod essigi- em Henrici tertii e capitolio dejiciendam censuisset, tanta in eum commotio facta est, ut magnum sibi creaverit vitae periculum. Itaque cum ad hoc usque tempus Durantius occulte cuniculis oppugnaretur,aPerto marte imposterum expugnari cc i Pit. Sept. enim Cal. Aebr. 1 9. hora post mmdiem quartἡ, eum d Senatu exeuntem, rhedamque in- ingressum quam plurimi armati homines eductis gladiis aggressi. ad extremum deduxissent casum: ni rhedarius equorumvelocitate e manibus eorum evadens, dominum ab omni iniuria prohibuisset . Bertrandus autem cum Stephano Beruand vinco filio sito, qui hoc in repentino motu cum misi tari manu ad patrem accurrerat, e cursa domum suam incolumis se recepit: primusque aggere doliario, in modum eritii militaris vici sui angulos causit. Cuius exemplum sequuti reliqui civ in singulis urbis vicis aggeres similes egere. Sed tandem Durantius in Dominicano coenobio, inoquod cum militum custodia inclusus erat, decima quinta die post fugam, a plebe armata, sive potius plebis colluvie occisus est cum Dassio advocato Regio, quem in Castro Narbonensi custodiis vinctum observatam Regi fidem clausum habebant:&ita pluribus vulneribus consessus per totam urbem
375쪽
IOANNIs BERTRANDI. 3a bem funiculo pedibus alligato, cum Re Ηοnric .l tertii essigie maxima cum ignominia trahitur, & adi falawD. Georgii, ubi damnati & facinorosi hom,
nes plectuntur, cum omnium bonorum moerore. suspenditur. In hac tanta tamen atrocitate temporis, Joannes Iertrandus quae sortem civem, & l Senatorem optimum decebant, gerere non destitit. .i Nam cum tertiana ipse in lecto laboraret, filium: suum Stephanum Bertrandum inintium civibus ducem ostentavit ad hanc indignissimam calamL. t talem e clarissimorum virorum cervicibus depel- lendam. Sed cunctis perte ruis, inintius publicam causam suscipere non potuit: hanc tamet si plebis faecem e palatio & Dasi nece revertentem, i partim amissis gladiis & telis partim ereptis, d Di fugere solus ipse cum paucis amicis coegi . A qui- . bus autem plebs ad hunc furorem impulsa Heri , , varie narrabatur: vel ab his qui privatas iniuriasi publica manu vindicare tutum putabanta vel abi illis,qui quum populari tantum freti potentia a Re- ge deiecissent credebant, hoc facinore admisib, i plebeculam metu supplicii ad sanitatem facile non i, reversuram. Hoc quidem popularis levitatis testii monium,&aetatis nostrae corruptae argumentume, inter praecipuas odii & necis causas, eam tunc vul- .i go serri, quod rheda in palatium & curiam gesta-i retur, quasi alienum illud ab antiqua parcitate, de i togata modestia.Durantii vero sortis constansque animus in amplectenda morte a multis laudatus est. Sed hoc in eo mirabile, quod hostium furori
tanquam hostiam publicam sese libenter obtulerit,
376쪽
328 ' VITA in pileo quadrato, togae dignitatisque insigiti capiti
imposito, senatoriaque xoga sum pia, eodem vultu quo senatum ingre&ebatur, furiosam turbam ad exitium suum paratam & anhelantem adierit: ut ipse qui togae honor & decus fuerat, vere togatus mori videretur. Hoc autem omni admiratione. dignissimum, quod his Senatoris insignibus indutus, tanquam alter Arion citharoedi palla,non O thion, ὼθ ut ille Diis maritimis morti se offerens sed hoc vere orthon& rediunt Christi cum DLvis coelestibus pie cecinerit: Domine igno e issis, quia nesciunt quid faciunt. Durantio itaque momtuo, Joannes Bertrandus principatum senatus obtinuit. Ne tamen publicae calamitatis molestiam do mestica felicitate leniret, filium natu maiorea ,stephanum Be trandum Quintium nefarie trucidatum hoc ipso tempore amisit, natum annos tantum XXIII. relicto puerulo bimensi ex Francise Hubresia a Castronovo scemina nobili, omnique honesto lepore conspicua. Cuius mortem quam graviter tulerit, satis intelligent qui se patres meminerint. Hoc tamen exasperabat dolorem, quod in tam misero regni statu, nullo publico solatio privati moeroris luctum levare posset. Verum men statim atque civitatis Tolosanae clavum tenu- 'it, nihil antiquius habuit, quam Senatus auctorita- tem prostratam & affictam erigere, senatoresque
J De his Carmine Gellius Nodi. Atticari inno 16. cap. 19. oc Hos mann. in Conjunula. O . m nivers. vos. Orthium.
377쪽
profugos,qui ex civitate in hoc communi optima ,1 tum periculo cesserant, Senatus consulto revocare.
Quod quidem secit repugnantibus quibusdam 'populi primariis nonnullisque ex senatu. Cur e : nim, inquiebat ille tot Senatores viri boni,& nulii Ia ignominia notati , in eam civitatem non reveri tentur, in qua tot perditos & facinoseros homines non solum habitare, sed etiam auctoritatem habel resinimus. Jam Reip. Tolosanae tranquila satis. ει serenations apparebat induciaeque pactae inruis Guisianarum & Regiarum partium duces domiserisque cuncta quietiora fore pollicebantur: cum subito discordia animos hominum ad nova su it gentes veluti pestilenti quodam sidere effaritis., Urbano Sangelisio Convenarum Oscopo,a senatu ab i. sente Guisiermo a PF a Galliae Mareschallo, Occus tantae Prorege, urbis Tolosanae cura demandat , erat. Sed cum populariter nimis se gereret, P i tres I osano auctore,eiusque sententiae principe, i de abroganda eius potestate consentiunt. Sange- Iasius qui cuncta, quae adversus eum parabantuns,
satis superquq noverat, conturbari Rempub. quam i minus ipse, valere mallens, ut invisum plebi Joyo- sanum redderet, contra publici solemnisque iuri , iurandi religionem, eum cum haereticis hostibusq; inducias secisse criminatur: & sodalitatem nomine corporis Christi praetexens, post consilia cum ., Plebeiis novarum rerum cupidis, interdiu noctuq, . agitata, Richardum ordinis D. Francisi a Paulo soda . Iem, in fano D. Mariae Dealbatae concionari iubet
Ιs quum de Reip. flatu multa disseruisset, Sangela-
378쪽
το VITA sium tanquam Religionis catholicae Verum prispigna rem, plebi commendat: Mareschallum Joyo- sanum. Patrumque Principes, de urbe hostibus dedenda cogitasse. Quibus sermonibus, iam per se
accensi incitantur a monacho plebis animi. Cui concione .finita ad arma discurrenti, Sangelasius armatus occurrit: se e pro libertate& religione arma sumpsisse clamitans, ne defensorem suum in ipso discrimine periculi cives destituant precatur. Interim Bertrandus a Mareschalio evocatus, ad Archiepiscopatus aedes proficiscitur: ubi cuncta turbide & turbulenter agitabantur. Quidam Gnim ex Nobilitate, vi armisque rem agendam censebant: rudem & inexercitatam turbam ensium solo fulgore terreri. Alii tamen lenibus remediis subveniendum putabant: vim armaque desper
tae Reipub. tantum medicamenta: concitatos autem pi bis animos, cum tutius, tum sicilius flecti posse quam frangi. In qua Sententiarum ancipiti
contentione, Bertrandus nihil temere tentandum suadet: & vocatis Franciso Ga et o primae sententiae Senatore, viro constantitano prudentissimo
ac quibusdam aliis Senatoribus, qui nihil antiqui us communi salute iudicabant, c pitolium petit: ibique Octum'iros aὸ Senatus, & Mareschaniauctoritatem armis tuendam excitare tentavit. Sed
cum illi in varias traherentur sententias, nihilqui
certi decernerebi, Bertrandus uno ex Capitolinis. cum militum cohorte secum assumpto, purpure que toga induta, totam urbem perlustram: civi- ,
bus imperat, u Maresphalii Dyos dicto
379쪽
audientes, aliorum recusent iussa: nec a quolibet ambitioso sehatus decreta infirmitti impune patiantur.' Sed tanta vis tabesque morbi omnes serὰ cives invaserat, ut apud quos seditio non exarserat esset dissimulatio, S. qui nullarum partium essent, animos ex eventu se sempturos domonstrarent. Dum haec Bertrandus ageret, alia ex parti Sangelasius, Rich rdus Monachus, caeterique adversae factionis cives Joyosanum, ob inducias cum hostibus pactas criminantur; concussant circum tabernas, Sc multitudinis rerum imperitae sollicitando & pollicitando animos lactant. Has autem contentiones cum nox superveniens diremisse , sequens dies renovavit: postridie enim summoq; mane, plebe rursus tympano ad arma vocata, maior in plateam Dealbatae multitudinis furentis fit concursus. Quo novo populi tumultu Mareschallus perterritus, Bertrandum invocat: plurimique ex Senatoribus domum ejus veniunt fere exanimati; admonent in tam aperto rerum discriminet non cunctandum: sed contra periculosissim as fas ctiosorum potentias, conditioni senatus, bonorumque omnium saluti providenduris. inam-l obrem Belirandus diutius non cunctatus, cum S natoribus Mareschallum adit: simulque de summa rerum agunt vocόtis ad consilium patribus,octum viris,& ex nobilitate proceribus. QSidam qui non tam incolumem civitatem quaerebant quanta
in quorum manu esset, tentandam rem armis censebant: hoc indecorum Galliae Mareschalio, si . cum urbana multitudine manum conserere nonis
380쪽
auderet. Paucorum autem animi a certatione abhorrebant; quorum sententiae Bertrandus adiecit' similia quaedam verba: Utprisu nosierent vires quas
haberent exiguas, qram Mare assi vim,senatus dignientem, occimnia tranquisiimtem, bonarum den qpe fortunas in discrimen adducendo, quicquam per culo ultimo tentandum statuerent; pro a nimie ami pugnaripotuisse, nunc pro vis 2 salute decer- dum e satis decora, qua tum d ergoriosiorem eum; exi . tum rerum fore, qvi partibus adhuc integris cum pace
fieret. His ita dictis. legatos ad Sangelasium mittendos censet. Sed Mareschalio cuniante,qvum legationis missae 'omen, timoris signum videretur, tulere nonnulli conditiones has pacis, ut qui ex capitolinis Joyosanarum partium populo suspecti erant, claves urbis redderent, darentque eas civibus probatis, & a plebe electis. Tum deinde M reschallus, copias quas circum se habebit dimit. teret : Sangelasio se dimissurum suas pollicente. Quibus conditionibus Mareschalio iam commoto, Hamatum est a cunctis haec fraudulenter dici : si claves darentur, eos in manu hostium esse: haberent saltem libetam exitus portam; si victoriae, sors clauderet. Nec im prudenter dictum,Sangelasio, tota urbe occupata, ad Mareschallum o dendum adventante. ino novo fremitu crebr scentis seditionis, languere statim multorum studia coeperunt, qui primo alacres, fidem atque animum
ostentaverant. Mareschallus propter exiguitatem copiarum suarum, nec occupare pericula,nec