Prisciani Caesariensis, Rhemnij Fannij, Bedae Angli, Volusij Metiani. Libri de nummis, ponderibus, mensuris, numeris, eorumque notis, & de vetere computandi per digitos ratione, ab Elia Vineto Santone emendati

31쪽

T v v,ducenti ducentae ducenta,trecenti trecetae treceta, quadringeti quadringe quadringeta, quingenti quingentae quin gela,sexcenti sexcerae sexcenta. septingenti septingςntae septingenta, octingenti octingentae octingenta,nO- ningenti & nongenti, noningentae &nongentae, noningenta & nongenta, hi & hae & haec M IL LE.

Ex his nascuntur ORDINALI A no

mina, haec inaequaliter quidem quantum ad vocem, primus , & secundus: aequaliter vero tertius,& quartus,quintuS, sextus, septimus, octauus, ninui e

D E C I M V s, undecimus,duodecimus,

ab undecim & duodecim.Nam reliqua ex utraque parte declinantur cotra c5suetudinem Graecorum usque ad no-numdecimum:vt tertiusdecimus, quartusdecimus, quintusdecimus, sextusde- .cimus, septimusdecimus, octauusdecu

cesimvsprimus, vicesimus secundus,vicesimustertius,vicesimusquartus, vicC- simusquintus, vicesimvssextus, vicesi-sunualeptimus. Sic omnes sequentes,

32쪽

velut in primitivis,ad imitatione Graecorum, a vicesimo & supra, maiori minorem addunt numero plerumque: ante decem vero minorem ponur, quando composita accipiuntur, & sub uno accentu proferuntur.Nam licet, dissoluta compositione, diuersis accentibus ea proferentes, mutare ordinem, quo- modo & apud Graecos, de dicere deesmus&septimus,pro septimusdecimus: tertius & viceumus, pro vicesimus tertius.sic & similia.Tricesimus,quadragesimus,quinquagesim', sexagesimus, se agetimus,octogesimus, nonagesimus: C NTEst Mus, ducentesimus vel ducesimus, trecentesimus vel tr cesimus, quadringentesimus ves quadrigesimus, quingentesimus vel quin- gelimus.Iauius ab Urbe condita tric umo primo. Anno quingesimo. Sexce-tesimus vel sexcesimus, septingentesimus vel septigesimus,octingentesimus vel octigesimus noningentesimus de 'nongentesimus vel nonigesimus de

non gesimus. millesimus. Habia ex omnibus numeris Romis

33쪽

quae naturaliter semper

pluralia sunt. quippe in multos distribui eundem significant numerum: Vt, dingulos oculos habebant Cyclopes: quod Graeci dicunt, αα εν, ανὰ δε ο, αν vel L. Sic usque ad ni ille habent Lati , nj ut singuli,bini, quae sunt anomala, quatum ad vocem Unius de Duorum: terni vel trini: sed terni, ανἀ-: trini, rei si magis significat, vel et e tirσοί trini ludi. quaterni,quini,seni,septent, octoni, nouent,dent, Undent,duodeni, terni deni ex duobus integris,quo modo teT

a iusdecim': S: deinde quaternident,quini deni, senident,septeniden octonident,nouenidCn v i CE NI,Viceni singuli, vicenibini,viceni terni. Similiter ceteri, triceni,quadrageni, quinquageni, si Xa-geni, septuageni, octogeni, nonageni, CEN I ENI, ducentent, per syncopa duceni: treceleni, per syncopa trece ni: quadringetent, quadringeni quingete ni S quingeni,sexcenteni excent, septingenteni& septingeni, octingenteni Eserr oetingeni,nongenteni&nongeni, mil

34쪽

Haec tamen ipsa ctiani si semperplura libus congeminatis ponuntur: ut bina moenia,terna arma. Ocreb iri serui do Vcrrinarum. Inter binos ludi, 'lii, , v D 1 quando spectacula sighifieanti semper pluraliter dicuntur. Liuili, miricesimo quinto bina equestrii: a. , , Uni quoq;&vnael: una semperpluralibus adiunguntur, quae pro singularibus accipiuntur: ut Sallustius in Catilinacio. Hi post, quam in una moenia eo-uCriere. pro, in v nassi urbem.Virgilius in siccundo AEneidos. 7

fatis una, perque Vidimus excidia. - Pro unu excidiu. Et Lucanus in quarto totumque in partibus viiii'.

35쪽

Bellorum fecere nefas. pro una in parte. Donatus in arte prima. Atque excepto amplaibracho epitrito, quorum alteru tripla, altera epitrita diuisione partimur, uniuersorum pedum trina conditio reperitur. Trina pro tripertita dixit. P RI M A N V s,primae legionis:Secundanus , secundae legionis similiter te timus,unde tertiana febris. quartanus, unde etiam quartana febris .quintanus, unde & quintana porta castroru : sextanus,septimanus,unde septimana dierum. Octanus,nonanus, decimanus, Vn

de decimana porta castrorum. D Ε C AN v s quoque a decem, & decuria, Mdecurio nomen,& verbum decurio decurias,unde decuriatus,ex quo decuriata comitia: ut a centum centurio nomen & verbum,& centuriatus, ex quo centuriata comitia ex quo succenturiatus.Tcrentius in Phormione.

Ego in subsidiis hic ero

Succenturiatus,siquid deficias. Sunt & altera forma ex omni numero derivativa n R I vs desinctia, exceptis

36쪽

vnus & duo,e quibus singularis εἰ dualis dicimus ut ternarius iambus, qui

tres habet pedes quaternarius, quin rius, unde Si semi quinarius: senarius, septenarius, unde & semiseptenaritis: octonarius,nouenarius , DENARIVS, unde & denarius nummus: undena rius,duodenarius,ternariusdenarius: similiter ceteri, vicenarius, tricenarius, quadragenarius quinquagenarius, sex- agenarius, septuagenarius, octogenarius,nonagenarius, CENTENARI Us, ducentenarius & ducenarius , trece tenarius & trecenarius, quadringete narius & quadringenarius, quingent narius & quingenatius sexcentenarius .

D v E R BIA quoque ex omni numero inuentutur, ab unus quidem & duo inaequaliter, semel & bista ceteris vero

aequalite te quater.

Reliqua omnia in es productam d

37쪽

i22 . R R I S c V s r 'sinunt,quinquies, sexies, septies,octies novies, decies, undecies, duodecies,ter decies quaterdccies, quinquietae cies, sexies decies,septic Hecies,OEt iesdecies, novies decies,V I C i E s, tricies, quadragies, quinquagies, sexagies, septuagies, octogies,nonagie C E N T IR s, ducenties,t recenties, quadringeties, quinge-ties,sexcenties, septingenties,octingenties, non ingenties & nongenties, millies. Infinitis iamcn num cIorum aduerbiis , etiam n intςrponitur, quotienS, roriens, similiter. multotiens, aliquo

tiens. . .:

27 . Inheniuntur&aliae derivationes vel composipiones multae a nominibu nu

ternitas vel trinitas, i eptimana, senio.

Iure etenim id summum, quid dex- seiret. millia, semiqi inarius, semi septenarius, nundinum de nundis nae,irinundinum, trinum nundinum.

Et sciendum, quod poetae saepe derivativis utuntur pro primitivis, vel

38쪽

vel aliis speciebus pro aliis. Virgilius in

Tot lecti proceres bis denis nauibus ibant.pro bis decem. Et Lucanus. septeno gurgite Nilus. :

pro septenario. 'lSunt praeterea s I M P L V M, duplum,

triplum, Quadruplum, de similia, quae propriE ad pondus vel numerum diculures IMPLE X, duplex, triplex & smilia,quae ad omne rem diculur: veiba ex iis duplico duplicas , triplico triplicas : multiplex , multiplico multiplicas : dupondius, tripondius , & similia. Illud quoque sciendum, quod UNDE v IGINTI dicimus pro decem & nouerid est, unde unum deest viginti.Velvn deuigin ti, post quem viginti numerus est, quod est nouem & decem num rus. Post eum enim sequitur viginti numerus. Horatius in secundo sermo

. Octoginta annos natus, cui stragula. vestis. t u

C. iiij

39쪽

Vndeoctoginta dixit id est septuagin

ta nouem annos habra aetatis: noc est, octoginta, Vnde unum. Etiam n v DE vi GINTI dicut,pro dece & octor

quod Attici δυοῖν nostis dicut Idem inuenitur in ceteris cardinalibus nummris,id est,triginta,& quadraginta,& r liquis: duodetriginta pro viginti octo, & similia. V NI ν o R. MI s,bisormis,niformis, Msimilia. Duo asses,D V s s I s,dupεdius Trecsis,quadrassis,decussis, vicesiis,tricessis, quadragessis,quinquagessis sexagesiis, septuagesiis , octogestis, nonagessis,

cara Tvss Is: post quem 'numerum, teste Varrone,non componuntur cum asse numeri. Devnx,dextans, dodrans bessis, septunx, sexcunX, quincunx, triens, quadrans,sextan S, sextula. Libra, B I L i B R I s,trilibris, quadrilis

Anniculus vel annuus,biennis, triennis quadriennis, quinquennis, & similia. Biennium,triennium,quadrienniu, quinquennium , & similia. a I M Y S, '