장음표시 사용
61쪽
mora, literis quoque pariter iisde praefigere sciunt.Verum haec hactenus.
38 IT Nc i AR VM quoque diuisionem V nosse,quae non minus temporibus rebulae aliis, quam mimis .est apta computandis, non ignobilis intentio eae Quibus quia de dispersae passim histo rixdcipsa sacra scriptura utitur: nomina pariter & figuras earu paucis assig re curauim' i ,1 BR vel As siue Ass Iriduodecim Vnciae. Ar, D a v N X, siue
62쪽
inquam, ponderum vocabula vel characteres, non modo ad pecuniam me. surandam , verum ad quaevis corpora, siue tempora dimetienda, conueniunt. Vnde & ratio & mos obtinuit, ut iri Cautione computorum, pueri unum &duo saepius aste & dipondio mutent. Ite tressis, quartussis,quinquussis sextussis, septussis, & cetera huiusinoduqUasi tres asses,quatuor asses, quinqu .cisses, sex asscs,proferant,& in eundem modum sequentia numerorum quam Plurima. Sive igitur horam unam; siue diem integrum, siue mensem, siue annum, seu certe aliud aliquod maius mi-rausiue temporis spatium, in duodecim
partiri vis; ipsa duodecima pars, uncia
63쪽
48 B E D est: reliquas undecim deuncem appellant. Si in sex partiris, sexta pars sextas sue sextas: quinque reliquae dextans, vel, ut alij,distas vocitantur.Si in quatuor, quarta pars quadratiS nomen,re- i siduae tres dodrantis accipiunt. Et huius
disciplinae regula soluitur,quod de plerosq; turbat imperitos, quia Philippus
in expositione beati Iob, AEsTvM MMRIs OCEANI cotidie bis venire destri. bens, adiunxerit, hunc unius aequino.
Qialis horae dodrante transimisso, tardius sine intermissione siue die venire, siue nocte. Porro si per tria quid diui- dere cupis, iam tertiam partem trientem,duas residuas bissem nuncupabis. Si per duo, dimidium semis appellatur. Sic & ceterat quae verbo melius colloquentis,quam scribentis stilo disci pariter & doceri queunt. Item de core ribus,siue milliarium, siue stadium, siue iugerum, siue perticam, siue etiam cubitum, pedem ue, aut palmum partiri opus habes, praefata ratione facies.
65쪽
so VOLVS IV sies.sextae partis nomo est sEx TAus cuius nota est Deinde diuiditur in , octo octauas,quae SESCUNCIAE VO-catur:quarum est nota ri . Item in no-' uem nonas . nona pars vocatur uncia duae sestulae . nota - . Diuiditur ite A s in duodecim partes duodecimas. vocatur singulae,UNCIA. cuius nota-.
Haec velut elementa primae de asse distributionis , aequalitatem seruant. Siquid quibusdam earum detrahas, vel conferas, fient dispares: quare si quadranti sextantem, vel trienti unciam applices, facies l N C v N C B M : qui constat ex quinque unciis hoc est quiaque duodecimis . Nota quincuncis. Si semissi applices uncia, vel quincunei sextantem , vel trienti quadrantem,efficies sEPTVNCEM, hoc est septem duodecimas. Nota septum As eis . Si septunci applicueris unciam, vel semisit sextantem, vel quincunci quadrantem, vel trienti tantundem,sa. cies a a s s a M, id est duodecimas octo. Nota bestis Si bessi applicueris unciam,vel septunci sextante vel se- Di iligod by Cooste
66쪽
missi quadrantem, vel quincunci uleia
tem, DODRANTEM efficies, hoc est
nouem duodecimas. Nota dodrantiss 2. Si dodrati applicueris unciam,vel bessi sextantem, vel septiinci quadra tem, vel semisit trientem,vel quincum ei tantundem, facies DE YTANTEM. hoc est decem partes duodecimas.N in dextantis S IT T.Si dextanti applicueris unciam,vel dodranti sextatem, vel bessi quadrante, vel septunci trientem,vel semissi quincucem, facies D E
Ex his apparet,in quas partes aequa si liter, in quas dispares As diuidatur. 5 tamen facilius & memoria res teneatur, summa diuisionis.haec est. In A s s a sunt unciae decem duae, hoc est. partes duodecimae duodecim: Unciae binae sextulae, nouem, hoc est, nouem moriae:sescunciae octo,id est, octo octa-uae: sextantes sex, id est sex partes sen. ta et quadrantes quatuor, id est qua,tiaor partes quartae: trientes tres,id est,ixes partes tertiae: semisses duo, id est, .
67쪽
duae partes dimidiae.Ceterat partes inaequalem faciut diuisione. In D EvN casunt unciae undecim,seXtates quinque& uncia,quadrates tres & sextas, trientes duo & quadras, quincunces duo Bevncia,semis & quincux, septux& tries, bes le quadrans, Dodrans & sextans, dextans S uncia . Deest assi uncia. In 47 DaxTANYa sunt unciae dece, sextantes ruinq;,quadrates tres & uncia,trientes uo & sextas, quincuces duo, semis de triens,septunx & quadrans, bes &sextans, dodrans de uncia. Deest assi sex
tans.In DODRANTE sunt unciae nouem,
sextantes quatuor & uncia, quadrantes tres, trietes duo de uncia, quincunx& triens, semis de quadrans, septunx Ecsextans, bes Zc uncia. Deest assi qua drans. In B a s s E sunt unciae octo,sextantes quatuor,quadrantes duo &sex .rans, trientes duo, quincunx de quadrans, semis de sextans, septunx dc -- cia. Deest assi triens. In sEPTUNC R sunt unciae septem, sextantes tres & uncia, quadrantes duo S uncia, triens de quadrans,quincunx dc sextans,semis
68쪽
& uncia. Deest a. ssi quincunX. In s E Missa fiant unciae sex, sextantes tres, quadrates duo,ttiens & sextans, qui cunx & uncia, Deest assi alter semis .In I N C V N C E sunt unciae quinque, sextantes duo & uncia, quadrans Msextans,iriens & uncia. Deest assi septirun In. T R I E N T a sunt unciae qua-'tuor, sextantes duo, quadrans & vn icia. Deest asii bes. In A D R Α N Τsunt unciae tres,sextans & uncia. Deest 'assi dodrans. In s a x T A N T E simi unciae duae. D eest assi dextans.i Huc vc η' que diuisio maiorum, ut ita distum sit, . .. partium,&celebris¬a est:sed qqu 'in se natura infinitam partiedi prάhet faculta em,succedit v N C I Αε quὀ que squae dest asiis, ut supra dictum est, pars duodecima j diuisio, non tam ceIebris qui deni , sed tamen non adest ignota Ut assis, ita unciae prima diuisio fit in
duas partes dimidias: quae vocatur ,2-'M v N C IAE. Nota semunciae m. Ite diuiditur uncia in tres partes, Mae Voc estur B INAE SEXTvLAE.Nqta biparu se 'tulatum Iic diuiditur uncia in qua-
69쪽
so tuor sICILI cos,id est quatuor quartas. Nota sicilici ci. Ite in s EκTVLas s .i.
sex seri . Nora sextulae . Ite in duodecimas duodeci:quas singulas partes,'
φmidiae sextulae Item in a C R I-pτvLA viginti quatuor. Scriptuli nota M. Est autem assis s E M V N C I A lpars vicesima & quarta: duae sextulae, pars tricesima sexta: scilicus, quadragesima octauat sextuIa, septuagesima se- . . cunda: dimidia sextula, celeuma quadragesima quarta: tarptutu,ducetesimas 3 octbgesima octaua sΕMvNci Ahabet Sicilicos duos,sextula, tres, dimidias sextulas sex,scriptula duodecim. D V A Rs ΕκτvLAE habent scilicu & dimidiam lsextulam, sextulas duas, dimidias sextulas quatuor, scriptula octo. s I C I - lL I c v s habet sextulam & dimidiam,
dimidias sextulas tres , striptula sex. ls Ex TvLA habet dimidias sextulas duas, scriptula quatuor. Dimidia se xula' habet talptula duo. Has qubque partes in quantunlibet diuidere possis: verditi instra eas nequi notas, n Diuiti eo by Corale
70쪽
Qie propria vocabula inuenies. Prae. terea dimidium scriptutu audio quo se
care : quod erit totius assis quingen tesima septuagesima sexta. inam &ipsam partem infinito separare pos-ns. Nec mirum, si infra has partes par titio facta,& nominibus 8c notis caret, quum etiam inter partes superiores, primasque diuisiones, pleraeque partes ει nominibus & notis careant. Statimnaque undecim undecimae assem eiu-ciunt: nec aut nomen proprium, aut notam habent. Perinde decem decimae. Nam nona assis facit unciam duas sextulas. Octava, ut supra redditu est, fescuncia vocatur. Septem septimae, quae N ipis assem implent, nec nomeproprium, nec notam habent. Sextae, sextantes Vocantur . . Ne quintae qui dem aut nomen proprium, aut notam habet. Iam vero tertias, trientes quain uestas quadrantes: sicut duodecimas, v cias vocari ostensum est. Infra has ceterae usque sextamdecimam, nomine ProPrio notaque carent: sed sextade-