장음표시 사용
71쪽
.ues V o L V s I v scima, semuncia,sicilicus dicetur. Nam sedecim semunciae, octo sunt unciae.&decim sicilici quatuor unciae fiundiunctae unciis octo, assem implent. Septi- madecima deinde interiecta, nomine notaque caret. Octauadecima uocabi tur lemuncia sextula. Nam hae dεcies octies ductae, assem officient. Post has inferiores partes excepta semucia, duabus sextulis', sicilico, sextula, dimidia sextula,scriptulo neque vocabula propria, neque notas habent e centesim que commodis, ut usurarum nomine ad sortem applicaretur, sicilico, id est C auerso, eo notarii quod quum Ccentum significaret,conuertebamradcam summam, cuius centesima futura erat: & siue una conuenerat, unus sicilicus: siue plures, tot sicilici pone
Sicut autem astis appellatio ad rerum se lidarum, hereditatisque totius, diuiso autem eius ad partium demonstrationem pertinet: ita & ad pecuniam numeratam refertur: quae olim in aere erat,postea in argento feriri coepitata
72쪽
DE po N D ER I B V S. 37 Vt omnis nummus argenteus ex numero aeris potestatem haberet. Eo in numero sunt hi A RGENTEI NUMMi: D E N A R. t v s, cuius est nota AE Q v I N A RIV s, cuius est nota v. s E s T E R π IV 'cuius nota est D v ι C T O R I A- π νὶ enim nunc tantunde valet, quantum quinarius olim.Αt peregrinus namus loco mercis , ut nunc tetradrachmum & drachma, habebatur. D E N Α-R I v s primo lasses dece valebat, unde α nomen traxit. in I N A R: I v s, dimidium eius,id est,quinque asscsrendo N ipse vocatur. sasTERYIus duos Isasses le semissem, quasi semis tertius. Graeca figura &-λα- . Nasex talenta & semitalentum eo verbo, significantur. Lex etiam duodecim tabularum argumento est: in qua duo pedes & semis, sestertius pes vocatur. Nuric Denarius sedecim, victoriatus &Quinariis octo, Sestertius quatuoras ses valet.Infra quam diuisionem sequitur alia quaedam subdiuisio,notas aeque ac P ropria vocabula habens. Quare si ad denariam rationem conficias assem
73쪽
38 voLVS IV s hac nota sci ibas,ac voces semucia sicili 16 cus Η Σ. Semunciae enim sedecim, Ec. scilici sedecim,assem essiciut.D V P o N-D I v M hac nota scribas, de voces ses cuncta Σ. Nam sedecim sescunciae dupondium efficiunt. et Rassis hac nota scribas, ac voces sextans sicilicus M TI. Aequὸ enim sedecim sextan-.tes, totid Emque sicilici tres asses efficiunt. D ARTUss Is hac nota scribas, vocesque quadrans X T. Sedecim enim quadrantes quartussis efficiunt. αN IN co Es hac nota scribas, Vocesque quadrans semuncia sicilicus Nam sedecim quadrantes, ac totidem semunciae sicilic1que, faciut quinques. s a X I s hac nota scribas,nominEsque triens semucia-πα ΣAEquὸ enim trientes de semunciae sed cies ducti, sexis efficiunt. s a s T v s hac. nota scribas ac nomines quincunx sicilicus X mT-.Simili enim modo quincuces ac sicilies multiplicati septus
7 efficiunt. O cet v s hac nota scribas, ac nomines sonus. Quibus eodem modo multiplicatis, octus reperias. N Ο Η V s
74쪽
hac nota scribas, appellesciue semis s mucia sicilicus 9 S ε. Vt lemissem hae
quoque notam, quae voca 'r semissisvncia sicilicus multiplicatum nonus inuenies. D E c v s hac nota scribas, atque nomines septunce semuciam S s. Septuncem quoque ac semunciam totiens si duxeris, decus essicies. V N D E-CI AE s hac nota scribas , appellEsque
tiens ducti, undecieris essiciunt. Du D A C I aE s hac nota scribas: ac voces dodrans κ s.Dodrantes eodem modo copulati .duodeciaesessiciunt.T RE- DE C I AE s hac nota scribas, vocesque
dodras semucia sicilicus Η ST -ε. Dodrantibus semunciis sicilicis eadem
ratione multiplicatis tredecim asses efficies. AT v o R DE C I AE s hac nota sexibas, ac voces dextans semuncia SIT. s. Dextates semunciaeque
sedecini κ'uE quatuordeciaes emetune V INDECIAEs hac nota scribas. ae appelles deta sicilicus K. Dcunta quoque . ac sicilicus sedecies ducti, quindecies etaiunt. Ingeniosis.
75쪽
sme autem quum ad denarium ratio conficeretur, excurrentis aeris nota inuenta est:quae sedecies moltiplicata id efficeret. Nanque quum cienarij nota praescribatur,eique subiugatur aeris excurrentis nota, manifestum est eam sc- . decies ducendam ex adnotatione denarij.Ad quinarium dc victoriatum rationem Romae confici nescio: quemadmodum tamen si velis,conficias, fa
cilius apparebit, si prius inspexeris, ad
quem modum sestertiaria ratio conficiatur.tunc enim excurrentis aeris licet
exemplum denariariae rationis Si dimidiam duces,vel sestertiaria S: duplicabis. Ad siestertium ratio si conficiatur,semis hac nota scribitur vocatur libella teruncius. Est autem L I B E L A
sestertij decima pars , T BRUNCI Vs quadragesima: quae duae partes luctar, octauam sestertij, id est, semissem efficiunt.Nam octo libellis, id est,octo d cimis,teruncij octo,id est octo quadra sesimae, quae fiunt quatuor viccsma oc est duae decimae adiectae complent sestertium.Sunt erum in schrtio,libel-
76쪽
ch quadraginta. Infra semissem nemorationem tenere sestertiariam ducit. potest tamen . Nam quadrans, qui est pars sextadecima sestertii, poterit notari s i N G v L A,quae est vicesima sestet . tis,& dimidio teruncio, qui est octogeusima sestertij. Nam utraque haec pars iuncta, efficit sextamdecimam. A s notari debet ITAE Haec ad sestertium nora vocatur. Duae libellae singula, fiunt duodecimae & vicesima, hoc est quarta pars sestertij. Nam quater binae Iibellae, octo fiunt decimae: quatuor singulae, quatuor fiunt vicesimae, hoc est duae decimae, quae superioribus iunctae, sestertium complent. As SEMIs notari debet a - s T Vocatur tres libellae singula teruncius:& sunt tres decimae, una vicesima, una quadragesima, hoc est quarta & octaua sesterti, Supersent oliadae quinque, id est smmisses quinque, ut compleant sester. tium. Dupo Notus hac nota s Uocantur quinque libellae,quae sunt quinque decimae. Hae duplicatae sestertium
77쪽
implent. DUPONDius semis hac ninta S T Vocantur sex libellae terun- eius. Sut autem sex decimae &quadragesima,id est dimidia de octaua totius. Supersunt octauae tres, id est, semissesties, ut sestertium compleat.T R E s s I Shac nota S i. Vocatur septem libellae ssingula. Sut autem pars dimidia& duae i decimae & vicesima, hoc est, pars db lmidia & quarta. Desunt duae octauae id est quarta, quae iuncta impleat sester
S sT. Vocatur octo libellae singula teruncius. Sunt pars dimidia & tres decimae & vicesima & quadragesima, hoc est pars dimidia & quarta & Oct ua.Superest octaua,quae adiecta sestertium compleat. LIBELLA dicta creditur, quasi pusilla libra. Nam quum
olim Ass As libriles essent, & DENA R I v s decem asses valeret, & decima pars denarij libram, quae eademas erat: singula selibram, quaeeadem semis erat: teruncius quadrantem ha
beret, siue denariaria, siue sestertiaria ratio conficeretur,iisdem notis,id emi Distigod by Corale
78쪽
bellarum, di singularum, & terunciorum, praeposita nota denarij vel sester- , iij, ut erat ratio, aera eXprimebantur. Postea quam in sedecim asses denarius distributus est,denariaria ratio expediti cofici coepit,visupra dictu est sestertiaria mansit sub iisdem notis. Aucta tamen computatione, haec quoque libella,exemplo maiorum, in duos velut semisses, qui singulae vocantur,& quatuor velut quadrantes , qui teruncij vocantur,diuiditur. PONDERIs eadem diuisio est, quae 63 aeris. Nam in quas partes as diuiditur:
in has & libra dispenditur. Ita A s quiadem seu de diuisione solidi, seu de pondere, seu de numerata in aere pecunia agatur: LIBRA autem in pondere,N U M MI vero argentei in pecunia, Gma publica duntaxat nomen accipiut. MAN sv RARUM liquoris atque grani expeditior & forma appellatio
est. Nam Q ADRANT, AL, quod nunc plerique AMPHORAM Vocant. habet v R N A s duas, MODI os tres,sEMo Dios sex, CONGI Os Octo,
79쪽
64 VOLUSI Ss EXTARIos quadraginta octo, HMINΑs nonaginta sex, UARTAR Ios
centu nonaginta duos, Cyathos quingentos septuaginta sex. . MENSURARUM. drantalis Ad granum. v. Vrnae
Heminae sextarii ad xinum Semodij chr. Cyathi TI.
80쪽
Prisciani librum de figuris, &
E L o eo ENTIAM URSTRA Mi Pluralis numerus pro singulari Quo loquendivntu sub Caesarum σ Aura lorum t raniae adulatoribus nimium placuit. Priscianus in Pammaticorum praefatione a Iulianum non esita locutus. 's ad millies mil- , Ie. quem Galli missionem ut dicimi. Psi nius libro rei imo tertio Naruralis hisoriae Non erat apud antiquos numerus Mira rem tum millia. Itaque o hodie multiplicantur haec, t iacies centena millia auise in diem. tur. Haec Plinius. qui millies miliena potius dixisset, t arbitror ,3uam illesamis. Sic enim Cicero σ alq ieteris Latini Hspertitia Mis numerorum nominibus in multi cando poti s v. non plus tredecim. .