Anecdota medica graeca e codicibus mss. expromsit F. Z. Ermerins,..

71쪽

- ω Quum Vero salis exposuerimus de pulsibus secundum genera et species et diversitates, dicamus etiam de eorum mutationibus, quot modis mutentur, quOniam hi quoque multifariam mutari Valent: neque enim quicquam, ut Verbo dicam, invenies, quod hos non mutet. Triplici igitur eorum principis mutationis disserentia statuta, dein iuvat de singulis speciebus uniuscuiusque peculiariter disserere. Prima igitur Ρulsuum mutatio ea est, quae fit secundum naturam i. e. secundum mixtionem, quippe alia virorum est mixtio et alia mulierum, verum etiam secundum comoris habitum Pariter ad naturae normam mutantur Pulsus, et Secundum aetates, et secundum anni tempestates, et secundum somnos et vigilias ad naturae mudum mutantur: haec quidem Ρrima Princeps pulsuum mutatio. Altera vero pulsuum mutatio est, quae non sit natura quaeque originem habet e gymnasiis et balneis aquarum quum dulcium, tum salsarum, et e cibis et vini et aquae Potione; omnia vero quae huius sunt generis modice adhibita et cibus et Polus et corporis exercitatio et balnea modica, itidem pulsus mutant. Tertia autem pulsuum mutatio praeter naturam est, quae accidit proΡter febres et insummationes I) επειδὴ - σφυrμῶν om. B. C. D. 2 in Sic B. C. I . ρογένο A. E. 3ὶ ουν solus E. 4) α, ευρyς D. εορροῦ

72쪽

'Επειδη δἐ αυταρκῶς εξηγησάμεθα περὶ σφυγμων κα τε τὰ γέwν καὶ ειδη καὶ διαφορὰς αυτῶν , ειπωμεν ' οὐν και τὰς τροπὰς αυτῶν κατὰ πὀσους τρέπονται τρο-πους, ὁτι καὶ αυτοὶ πολυειδῶς τρέπεσθαι πεν&ασιν

των σωμάτων ωσαύτως καὶ κατὰ φύσιν τρέπονται Οι σφυγμοὶ, καὶ κατὰ τὰς ηλικίας καὶ κατὰ τὰς ωρας του ἐτους καὶ κατὰ τοὐς ὐπνους καὶ τὰς ἐγρηγορσεις καταφλιν Οι σφυγμοὶ τρέπονται , αυτη μἐν πρώτη τροπῆτων σφυγμῶν η ἀνωτάτω.sευτέρα δἐ σφυγμῶν τροπὴ, 4 ου φύσει, ἡ τις γι-

νεται διὰ τε γυμνώσια καὶ λουτρὰ γλυκέων τε καὶ ἄλυ- κων υδάτων, καὶ σιτία, καὶ ποσιν ,ἴνου καὶ sδατος πάντα δἐ τὰ τοιαυτα συμμέτρως προσφερὴμενα καὶ τὰ σιτία καὶ τὰ ποτὰ, καὶ τὰ γυμνώσια καὶ τὰ λουτρὰ μέτρια δη ποιουσι καὶ τὴν τροπήν.

73쪽

- 52 labes et ciborum et Dotuum immodicam quantitatem

assumtani. Mutant etiam pulsus Praeter naturam Cau-εae Procata reticae soccasioliales vocantin veluti moestilia, metus, iracundia , quaeque huius sunt generis alia. . Intermedium quidpiam igitur inter id quod secun-clum naturam est, quod Iue est praeter naturam, non datur. Secundum Pliilosophos quosdam, medici vero secus sentiunt. Neutrum enim, quod Vocant, corpus intermedium est inter id quod secundum naturam et intor id quod praetor naturam sese habet. Oportet ideo medicum primo, quae Secundum naturam Sunt pulsuum mutationes novisse: quum ceterae diversi latibus naturalibus superveniant. Aliter enim alio temΡOre arteriae natura moventur, quas diversitates lea novisse oportet illum , Pii scire debet, quanam causa et in quantum acciderit, rit Pulsus sint mutati. - Sed proprium unicuique aegre quis experientia diis dicerit : ac saepe quidem arteriam tetigisse oportet, 4nprimis integra fruentis valetudine et ab omni fortiori. Corporis motu quiescentis, item sub aliis conditionibus. Quum autem fieri nequeat, ut omnia experintus discas, multi enim a medicis vel id expetivere, quod ne sanis quidem contingere solebat , oportet urtificem hic etiam Ρlebei a superiorem esse: erit autem superior scientiam naClus eorum, quae multis Pa-

In his oti otia. C. D. Sccillus sum lectionem Cod. E. quum inito ab hoc loco iam sequar. - Desinunt hic

74쪽

ταῖς φυσικαῖς διαφοραῖς ἐπιγίνονται' ἁλλοτε γὰρ ἁλλωρ

αἱ ἀρτηρίαι κινούνται φύσει, και χρη πρῶτον αυτὰς ἐπι--ςασθαι τον μαλοντα γνῶναι υ τίνος αιτίου καὶ μέχρι

σου τετρώφθαι συμβέβηκε ' δ τοῖς σφυγμοῖς. 'Λλλὰ τὀ μἐν ἴδιον ἐκώτου μολις ἄν τις ακριβῶς προ ραθεις μέλοι' καὶ δει πολλακις ηφθαι της αρτηρίας μἁλιςα μἐν υγιαίνοντος ἀμέμπτως καὶ ἐν ησυχία πάσηΦύφοδρες κινήσεως ' ηδη δἐ ἐν ταῖς ἁλλαις διαθεσεσιν. 'Eπειδη δἐ οὐκ ἐνδέχεται πὰντων δι ἐμπειρίας ἐληλυ d. θέναι, πολλοὶ γὰρ πολλακις ἐδεήθησαν ἰατρῶν, ἄν

eodd. C. D. In A. tit . est: Περὶ σφυγμῶν. - Solus E. in hac periodo pergit. Quae sequuntur in A. ad verbum eonVeniunt cum iis, quac habet GALEN Us ad Teuthram

75쪽

- 54 -- inter contingunt. Est enim quaedam, ut exemplo utar.

Communis natura virorum et alia mulierum: et eorum

qui calidius temperati sunt, eorumque qui frigidius,

horum, inquam, uiroriamque Communis quaedam natura. et gracilium omnium communis itidemque crassorum Communis alia. Rarumque est in Communium horum unoquoque, quod non multis sit simile, perinde ae rarum est a vero aberrare illum, qui communia noVerit.

Viri quidem igitur seminis Ionge maiorem et lar liorem itidem multo et tardiorem paululum et satis rariorem habent pulsum, propterea quod calidius et sortius et siccius sit masculinum genus seminino. Pro-wer eandem causam viri quoque natura calidiores aliis viris maiorem quidem et citiorem et crebriorem multo habent, propter virium vigorem. Sunt namque multi viri, licet calidiores, debiliores tamen frigidioribus viris. Qui vero graciliores sunt maiorem et multo rariorem habent pulsum propter vigoris desectum. Corporum itaque natura ita disserunt pulsus:

mutantur autem ad hunc modum secundum aetates.

Insantis recens nati pulsus quidem frequentissimus non solum propter calorem sed etiam Propterea, quod repletum sit spatium circa arterias in insantibus, adeo ut impediatur arteria, quo minus Iongissime a Ioco Suo recedat. Senis vero rarissimus, quia stigidior et debilior: qui vero aetatis sunt intermediae senilem inter et puerilem, horum pulsus pro ratione proximia

talis mutantur. I ετέρων E. 2ὶ εκάςω E. 3ὶ τῶν κοινῶν E. 4) Sententia non constat; videtur ου ράδιον aut sitiale quid ex-

76쪽

πορισάμενος των τοις πουλοῖς Ῥοὸς υπαρχόντων. ἐλι γάρ τις, ως τύπω φαναι, κοινη φύσις ἀνδρῶν καὶ ἄλλη γυναικῶν' καὶ Oσοι θερμίτερον εισι κεμραμένοι καὶ ὁσοιη/υχροτερον καὶ τωτων ἐκατέρων κοινὴ φύσις ' καὶ των ἰσχνῶν άπώντων κοινη, καὶ των παχέων ἀσαύτως δ ἐτέρα κοινή. Kαι σπώνιον ἐν ἐκώςη των εἰρημένων κοινοτήτων τὰ μη τοῖς πολλοις ἐοικὼς ' ῶςε καὶ το διαμαρτώνειν του ἀληθο5ς τω β τὼ κοινὼν ἐπι μένω '. 'Aνδρες μἐν ουν γυναικων μειζονα πολλω καὶ σφοδρότερον ἄσπι τως πολλω και βραδύτερον ολέγω και ἀραρώτερον ικανῶς τὀν σφυγμὀν εχουσι διὰ λ καὶ θερμότε - ρον εἰναι καὶ ισχυροτερον καὶ ξηροτερον λ Δρρεν του Λιὰ την αυτην δἐ αιτίαν καὶ οι φύσει θερμί- τεροι ἄνδρες ἀνδρων μείζονα μέν καὶ ἀκύτερον και πι κνοτερον πολλω, διὰ τον τόνον της δυνὰμε ς' πολλοὶ rae θερμ4τεροι ἄνδρες φiχει των ψυχροτέρων ἀνδρων ἀσθενέςεροι. οι δἐ qἰσχνότεροι των παχέων μείζονα και ἀραιοτερον πολλω διὰ τὼ ἄτονον. νχει μἐν οὐν τουτοδιαφέρουσιν ot σφυγμοί. τρέπονται δἐ ωδέ πως κατὰ τὰς ηλικίας. 'O μἐν του νεογνού παιδίου σφυγμὀς πυκνὀτατος, ου νον διὰ τὼ θερμὰν, αλλὰ και διὰ τὰ νασαν εἰναι την πέριξ χώραν των αρτηριῶν ἐν τοῖς παισιν, ἄςε κωλύειν την αρτηρίαν εις μήκιςον 1κτρέπεσθαι. ὁ δἐ τού γέροντος αραιὴτατος, ὁτι και ψυχρὴτερος καὶ ἀσθενέςερος ossοι δἐ διἁγουσιν ἐν ταῖς μεταξδ γεροντων καὶ παι- ῆκον ηλικίαις, τούτων οι σφυγμοὶ ἀναλογως τρέπον

ται.

77쪽

- 5s o Secundum anni tempestates mutatio Ρulsuum sit hac ratione : medio vere maximi stini et sortissimi , modici vero celeritate et frequentia , quippe medio vere Calidior tempestas quam initio, ad siuem vero vergente vi et magnitudine decrescunt, Celeritate vero et frequentia increscunt proΡterea, quod sanguis ad Bilis navae naturam Ρropius accedit, aer autem quum siccior, tum calidior fit. Auctumnus Vero, quum Contrariae sit mixtionis aeris, secundum temperationem Suam Pulsus etiam mutat. Aestate vero Darvi quidemini debiles et celeres et frequentes fiunt Pulsus, Propter exhalationem sortiorem , et quia illo tempore cor-Pora sunt sicea et calida et inprimis ratione partium in profundo sitarum. Hyems Vero. quipΡe quae aestati temΡeratione opposita est, contraria etiam ratione Pulsus Commutat. Hae quidem Ρulsuum secundum anni tempestates mutationes: eodem modo se res habet secundum regiones: inlcalidis admodum, perinde ac media aestute diabent, in frigidis admodum, perinde ac media hyeme : in bene temperatis vernales sunt pulsus. At graviditatis tempore pulsus sunt maiores et De- quentiores et citiores: in ceteris naturae modum

servant.

Mutant quoque pulsus somni, initio quidem minores illos efficientes, propterea quod vis vitalis non

manus ista adleverit. 7) E. μέσοι θ'. et mox μέσον χ.

78쪽

αυτου κρασιν καὶ την τροπὴν των σφυνῶν ιεῖται.

ἐν δἐ τω θέρει μικροι μἐν κgi ἀμυδροι και 'χεις και πυκνοὶ οἱ σφυγμοὶ γίνονται, διὰ τε την ἀγαν διαφορο- νιν και διὰ τὼ τὰ σώματα ξηρὰ ηαι θερμὰ ἐν μυρο ειναι, και μώλιςα τὰ ἐν βάθει. δἐ χειμὼν ἐνηντίας κωσεως ν ρχων τω θέρους ημι τροπὰς των qφυγμῶν κατὰ την

79쪽

turbetur et ab omni motu , qui mutationem inserro possit, sit liber. At eorum, qui e somno in vigilias incidunt, statim quidem magni et sortes et celeres et frequentes fiunt pulsus. quippe inuitata vi psychica simul et vitali, vibrationem vero habent pulsus eodenitem re, mox tamen ad modum solitum redeunt.

Cibi et vinum et aqua itidem pulsus mutant. Cibi

modice sumti magnos et sortes et celeres et frequentes efficiunt pulsus: aqua vero ex omnibus, quae RSSuvmuntur, brevissimos reddit. Sequitur ut mutationes Praeter naturam tradamus. Aeris itaque conditio intemΡerata et ciborum copia magna ita ut Vires premat, omnia Praeter naturam sunt. Nam qui ad quantum reseruntur exceSSUS CRusarum, quae non naturales VOeantur, in Causas Praeter naturam transeunt. Partim igitur hae dissolvunt, et discutiunt vim vitalem, partim Premunt et gravant. Solvitur igitur in vitalis, alimenti inopia, et morbi malignitate et animi pathematum vehementia et vi dolorum et morborum; graVatur autem a materiae mole

et assectionibus in alicuius organi partibus interioribus sedem habentibus, inflammationibus, et sciretiis et abscessibus et vitiis multi riis.

est, quaedam excidisse post ἀμοιρον. 'Certe in A. est, προῖόντες βραδυτοτα μεν επιτείνουσι καὶ αραώδTvτα, καὶ μὰλιςα διὰ τροφην, μείζους δἐ Iiνονται, καὶ σφοδρότεροι ' χρονισαντες δε πὰλιν τρέπονται εἰς ἀμυδρου rura καὶ σμικρύτ'τα. I) συμμετριαν A. et GAL. ad Teuthram. Becter quandoquidem de sanitate corporis Sermo eSt, Nec de protractis vigiliis, aut morbo, aut alia huiusmodi causa. E. ἀμετρίαν. 2) αποτελουνται E. - 3ὶ Totus hic

80쪽

- 59 ἀωραχον es ναι καὶ πώσης περιςατικῆς . κινήσεως ἄμιοον. των δὲ ἐξ υπνου μεταπεπτωκοτων εις ἐγρηγορσιν ἐν μἐν πω παραχρῆμα μεγαλοι καὶ σφοδροὶ καὶ ταχεις καὶ πυκνοὶ γίνονται οι σφυγμοὶ , ῶς ἁν διεγειρομένης της δυνὰμεως της ψυχικης τε καὶ ζωτικης , κλινον δἐ εχουσινοι σφυγμοι. κατὰ τον αυτον χρονον ' μετ' ολέγον δε εἰς συμμετρίαν ερχονται. - Σιτέα δε καὶ οινος καὶ, νωρ τρεπουσι μἐν καὶ αυτὰ τοὐς σφυγμούς' τὰ μἐν σιτια μετρια προσελέγοντα - μεγἁλους καὶ σφοδρωὶς καὶ ταχεῖς και πυκνορς φ ἀποτελουσι 'λ δε υδωρ πάντων των προσφερομένων. ' βραχυτατους τούτους ἐργώζεται. 'Eξῆς δ' ἁν ειη λεγειν καὶ τὰς ' παρὰ φυσιν ' τροπὰς. καταστώσεις ουν ἀέρος ἄμετροι καὶ πλήθη σιτίων , ῶςε βαρυναι την λωαμιν, παντα παρὰ νωινς αἱ γὰρ κατὰ τὼ ποσὰν υπερβολαὶ των ου χει λεγομένων αιτίων εις is παρὰ νωιν si μεθιςανται. . τὼ μιν Ουν η διαλύει καὶ σκεδαννύει την ζωτικην δύναμιν , τὼ δε oιον φλέβει καιβαρύνει. ' At ται ν ή ' δύναμις τροφης αποριφ, καὶ νοσήματος κακοηθείη καὶ ψυχικῶν παθῶν ισχύῖ καὶ ἀλγηματων καὶ νοσημώτων σφοδροτητι ' βαρύνεται δε υ πλήθους υλης καὶ υπο των ἐν ς οργώ υ παθῶν , φλεγμονῶν καὶ σκιρρῶν καὶ ἀπο σεων καὶ φθορῶν . πολυειδῶν.

loeus de cibis male affectus neque integer videtur: mi, trum sane in modum accipiuntur verba GALENI: ὐδωρ

τρόπους λυονται. 9) δυσις E. ortum e compendio scr. sic