Anecdota medica graeca e codicibus mss. expromsit F. Z. Ermerins,..

81쪽

Virium resolutarum pulsus parvus est et debilis ei

frequens: oppressarum vero et vehati gravatarum pulsus ad anomaliam et ataxiam transeunt secundum magnitudinem et intensionem.' Mutantur vero etiam pulsus secundum Causas, uti

supra dictum est, proca tarcticas irae, moestitiae et terroris. Irae quidem, magnitudine, vi, celeritate et frequentia et quum ipsim cor in ira ad excande kentiam incitatum sit. Moestitiae vero contra Parvitate , debilitate, tarditate et raritate: quippe refrigeratio et stupor prehendit corpus in tristitia. Terroris vero subiti et vehementis pulsus est celer et vibratus et inordinatus et irregularis , Na corpus ipsum etiam in terrore contremiscit: diutius vero Persistentis parvus est et rarus es debilis et gravis. Boloris pulsus autem magnus et rarus et tardus , hec tamen vi excellit. Mutans etiam pulsus insammationes uel pro natura uiae modo, vel partis in mia sinem habent, ipsae quidem per se corii instar rigidiorem emcidntes arte viae tunicam: in1lammatio tomes e,i ealidissimus et dolens et duriis: verum etiam pulsum duriorem emit

et magis vibratum et celerem et crebrum , minime vero magnum: rigida enim facta arteriae tunica non fert expansionem adeo' ut mimus fiat. vertim secun-Iὶ Tit. add. In E. In se προκωτάρκτικου ἡψοτρεπομένων σφονων sic). 2ὶ το E. 3ὶ καὶ τάχους et πιότντος E. 4) ηρανται E. Tum post θυμοῖς Tit. Περὶ λυπνς καὶ φόβου. 5ὶ Locum hunc, qui legitur cum Tit. Περὶ οδυ-νvς σφvinos in calce Cod. E. huc retraxi ob eandem ra

82쪽

conem . qua supra in re simili In A. ista leguntur inteepulsum θυμου et λυπος, sed post Pulsum φύβου ibi Caput est Περι ἄλrvμάτων et quod quum ex E. abesset, haech. l. inserui. 6 Tit. add. in E. Περὶ φλεrμονῶν. in Forte οἰδνμα. Mirum sanequam νόσvμα ἀντιτυπον.

83쪽

ilum naturam inflammatorum organorum si quidem partes incensae magis nervosae sint, cum inflamma tionum, natura. conspirant , ut pulsus essiciant valde serratos et minores: sin autem potius uenosae sint et

arteriosae pulsus contrario modo mutant: ex his ipsis qui in arteriosis inflammatione contingente mutatur Pulsus, maior et facilius irregularis et inordinatus sit , quam qui in venosis contingente, ita ut in iecinora lactae inflammationes Ρulsum etiam talem habeant magis tamen ea , quae in corde suboritur: venosus igitur quum sit lien eiusmodi etiam pulsus habebit. Eodem igitur modo ad reliquas etiam partes translata similitudine poteris pulsuum mutationes invenire. Erunt autem etiam symptomata partibus inflammatis propria huiuscemodi: inflammata praecordia SPa smum in corpore , laciunt, su cationes pulmonis in flammationes: animi deliquia quae ad os ventriculieontingunt: tabem quae in hepate: aΡπmam quae In

stomacho; urinarum suppressiones quae in renibus. . In magis sensilibris itaque partibus factae , inflammationes Propter dolores Ρulsus mutant: quae vero in minus. Sensilibus propter positionem et quod diu prο- trahuntur. Operae pretium igitur est medicum mOnuisse ut non solum cogitatione pulsus dignoscat', sedissis rebus . mentem exerceat simul et tactum: initium autem exercitationis in ipsis lactis est disciplina menti traditu. Nam ut quis verbis declaret modum excedentem Dequentiam pulsus in pleuritide fieri non potest . tamen magnum inde exspectandum in diagnosi adiumentum:

84쪽

- 63 - ντ γὰρ - τὰ δi την φύειν των φλεγμανόντων οργώνων , εἰ μέν νευρωδέςερα ειη τὰ φλεγμαίνοντα μήρια ῶσα - ταῖς διαθέσε Π των φλεγμονῶν ἔπονται σκληεο- τέρους καὶ μαλα ἐμπρίοντας καὶ μικροτέρους τω ς --γμά ς ' ἐργάζομενα. ει δἐ φλεβωδέςερα καὶ ἁρτηριωδέ-ςερα τους σφυγμορς εις τἀναντία τρέπουσι ' αυτῶν διτωύτων ἐν τοῖς ἀρτηριώδεσι μείζων καὶ egδίως ανώμαλος καὶ ἁτακτος γίνεται ῆπερ δ ἐν τοῖς φλεβώδεσιν ἄρο καιαι κατὰ το ηπαρ γενομεναι φλεγμοναὶ τοὐς σφυγμοὴς τοιωτους εχουσιν , - -λλον δἐ ηπερ ὰν γένηται κατὰ την καρδιαν. φλεβώδης ουν δ σπλην υπἄρχων ' τοιούτους αυτ /ς σφυγμοὐς εξει. κατὰ τὼν αυῶν οὐν λογον καὶ ἐν τοῖς λοιποῖς μορίοις την αναλογίαν ποιούμενος δυνήσηανευρισκειν τὰς τροπὰς των σφυγμῶν. Εσονται δἐ καὶ συμπτώματα τοῖς φλεγμαίνουσι μορίοις ' τοιαυτα ' φλεγμήνασαι γὰρ αι φρένες σπασμὀν ἐν τω σῶματι ποιοsσι ' πνίγας δi αἱ κατὰ πνεtίμονα φλεγμοναί ' συγκοπὰψ δἐ αἱ κατὰ is σῶμα της γα δς ' ἀπο- φίαν δἐ αι κατὰ τὼ ηπαρ' απε νέας δi αἱ κατὰ την κοιλίαν ' ἐμφραξεις δε ουρον αἱ κατὰ τοὐς νεφρούς. 'Eν μἐν ου τοῖς αἰσθητικωτέροις γενομεναι φλεγμοναὶ διὰ τἀς ὀδύνας τρέπουσι τοὐς σφυγμούς ' αἱ δἐ ἐν τοῖς ἀναισθητικωτέροις διὰ την θέσιν καὶ μονήν. ''Aξιονουν παρακελεύεσθαι τὰν ιατρὀν μη λδγω μόνον διακρίνειν τοἐς σφυγμοῖς αλλ' ἐπ' αυτῶν τῶν εργων γυμνάζεινῶν λογισμὼν ἁμα καὶ την άφην ' αρχὴ δἐ τῆς ἐπὶ τῶν εργων τριβῆς ῆ διὰ του uγου διδασκαλία. To γὰρ ἐρμηνεύσαι is υπερβὰλλον τῆς πυκνοτητος ἐν

85쪽

- 64 - Odsi. enim, quoad miteri putes, frequens sit i pleuritide, haec in peripneumoniam is sit; inflauiuanimi deliquio, quin hoc mox fidi, dubium non est Sin autem modiua pulsus frequentia in pleuriticis, vel in somrem vel in nervurum laeaionem incidunt. Simili er anomalide species serrata , pleuritidi propria, modica si sit, pleurilidis levioris et pontu Rcilismum est, gradu vexo aucta gravissiman et dissiculter ad maturitatem perducendae. Eiusmodi pleuritides cum debilitate virium admodum

periculosae. cum integris 'iribus Vel tempor' maturescere solent 'el in puris collectionem transire, vel Phthisic. extabescentia illas excipit. Cunmotae Ρlautritidis pulsus omnem sensim deponit Praeter naturum mutationem, eius vero quae in Duris collectionem Convertitur initio quidem suppurationis, qualis qui Himocrate descriptus invenitur circa puris initia, quales etiam febres contingunt: sit autem in his etiam Propterea pulsus irregularis, quod orisiuia arteriarum e corde. nas entium prope Bh humore cullecto ab-Mint. Omnibus vero qui e pleuritide pus cullegerunt pulsus sunt hectici, at in abscessuum mΡuonst, Pulmsus quum rarior, utim debili'r, aeque an in haem rhagiis. Quum vero in plithisin incidunt qui pus intro colle gerunt, quo magis putredo Magetur, eo magis utiatu

86쪽

-- 65 εξ αυτῆς προσδοκαται. ει μ ν γὰρ πυκνοτατος ἐν ταῖς πλευρίτι νιν ἄσπερ ἐξ rσης γίνεται, εtς περιπνευμονίαν μεθέσταται ' συγκοπῆς ἀπειλούσης. εἰ δε ' ἀνιεμένη πυκνοτης πω σφυγμου ἐν ταῖς πλευρίτισιν si εἰς καταφορανη εἰς ' νεύρων βλώβην τελευτα ' Oυτω δἐ και - τῆς ἀνωμαλίας ειδος τὼ ἐμπριςικον , ἴδιον πλευρίτιδος β υ-οχον , ἀνιέμενον μἐν μαλακῆς και ρ δίως ' πεφθησομενης , εν τεινομενον δ. 7 χαλεπῆς και δυσπέπτου γνώρισμα πλεν ρίτιδος. Αἱ τοιαυται πλευρίτιδες συν ' ασθενει μεν δυνὰμει

αυτὰς διεδέξατο. τῆς μιν πεττομένης πλευρίτιδος ο σφυγμος πασαν ἀποτίθεται κατὰ βραν τὴν παρὰ g et Θιν τροπὴν, τῆς δἐ εἰή ἐμπιφημα μεταπιπτοώσης κατ' ἀρχὰς μἐν τοs ἐμπυήματος ouil δ δ' παρὰ του 'μποκρώτους γεγραμμένος ευρίσκεται περι Hil γενέσεις του 7 Ου, δποιοι καὶ οι πυρσοι συμβαίνουσι ' γίνεται δἐ ἐν αυτοῖς σφυγμῖς ανῶμαλος καὶ διὰ is πχησιαζειν m υγρω τὰ ωματα τῶν ἐκ τῆς καρδίας ἐκφυομένων ἀρτηριῶν. πὰσι δἐ τοις ἐμπυῖκοῖς καὶ ταῖς πλευρίτισιν οι σφυγμοὶ ἐκτικοί εἰσιν, ἐν di ταῖς ἡλξεσι των ἐμπυηματων ο σφυγμὐδὰραιοτερος καὶ ἀμυδροτερος, ῶσπερ ἐν ταῖς αιμορραγίαις. E 'οῦ φθίσιν δέ μεταπεσοντων των ἐμπυλῶν οσον μἐν πλεονἁζει καὶ J V σῆψις κατ αυτob, τοσουτον καὶ ὀδίνω δ' ὀξέως E. Ι0ὶ περι E. IIJ τὀ υγρόν E. Spo-

87쪽

pulsiis rarus quidem et citatus et debilis et parvus, nisi qua tussicula illos insestet ipsaque tussis vellicatione ad magnitudinem augeat pulsum propter virium excitationem. Et propter eandem causam Perineu montis pulsus quidem sit magnus, debilis vero et mollis propter Dulmonis laxam structuram, simul undosi reliquid habenS. Mutantur autem in tabidis etiam pulsus secundum tabis speciem; sunt hae: primo quidem naturalis seriectus ; tum senoctus e morbo; dein quum ex hectica sobri in tabem incidunt: tandem περιφρυγης μαρασμος,

quasi adurens ex tabescentia. quae nascitur e transitu febrium continuarum. - Τabis igitur e naturali senectute pulsus eiusmodi est, qualis in senili aetate, ius vero senectutis, quae e morbo, parvus et debi-

is , celer et frequens, qui e calefiunt qui hoo morbo laborant: quae vero tabes ex hecticarum sebrium transitu, hecticum habet pulsum sed eum intensum rhdurens vero extabescentia , quoad putredinis multitudo

in eam e sebribus continuis transiit, ad eandem raetionem augmentum caloris etiam in ea Continget.' In omnibus autem huius generis febribus et pulsibus

sciendum est in universum inordinatos irregulares con-

gularem, ProΡterea quod irregulares ordinati pulsus etiam in minoris momenti laesionibus inveniantur, i regulares vero inordinati sine gravi malo consistere non POSSint. δ) δνσεως E. 23 γηρως E. 3 In E. dittographia est

88쪽

σφυπρος πυκνὀτερος μἐν καὶ ταχὼς καὶ ἀμυδοος και μικρὴς ; εἰ μή τι δρα βηχίον αυτ ς ἐνοχλουν τω λογω του σπαραγμου της βηχος εις μέγεθος αἴρει και τον σφυγμον διὰ την διεγερσιν της δ δυνὰμεως ' καὶ διὰ τοῖτο καὶ ο ο ς των περιπνευμονιῶν εις μέγεθος μἐν αιρεται, ἀμυδρος δi καὶ μαλακὰς διὰ την χαυνοτητα τού πνει o. νος, εχων τι καὶ κυματῶδες ἐν ἐαυτω. Τρέπονται δἐ οι σφυγμοι καὶ ἐν τοῖς μαραινομένοις κατὰ vi Hδος το5 μαρασμοs ' πρῶτον μἐν λ κατὰ φώλιν ' γῆρας ' δειsτερον τὼ ἐκ νοσου γῆρας ' τρίτον τὼ απὼ το5

ἐκτικρου μεταπίπτον εἰς μαρασμον ' καὶ τέταρτον Ο περιφρυγῆς μαρμ'4ς , oςις γίνεται απὼ μεταπτώσεως των συνεχῶν - πυρετῶν. 'Ο μἐν τού κατὰ φύσιν γήρως, μαρασμού σφυγμὼς οῖος ἐςι καὶ ἐν ταῖς γεροντικαῖς ήλικίαις , o δἐ τos ἐκ νοσου μικρὀς καὶ ἀμυδρὰς, ταχὴς καὶ πυκνῖς , διὰ τos θερμαίνεσθαι τοῖς τοιο5τον νοσημα ἐχοντας ' δδἐ απὼ μεταπτώσεως τos ἐκτικου β γενήμενος αυτὼν Tὼν ἐκτικὼν ἔχει ἐπιτεταμένον ' ο δἐ περιφρυγὴς μαρασμος, ῶς τὀ πλῆθος τῆς σήψεως ἐκ των συνεχῶν πυρετῶν μετέπεσεν εἰς αυτὼν, τοσοῖτον και η αυξησις τῆς θερμασίας ἐν αυτω γενήσεται. O 'Eν -σι δέ τι is τοιοr,τοις πυρετοῖς τε καὶ σφυγμοῖδειδέναι χρη καθολου ὁτι αἱ ἀταξίαι τῆ ανωμαλία ἔπονται , σπανίως δi ' εὐρεθῆναι ' ἁτακτον ανώμαλον σφυγμὴν, διὰ τὰ τοὐς ανωμώλους τεταγμένους σφυγμorte καὶ ἐν ταῖς μικροτέραις βλώβαις ευρίσκεσθαι ' τoi'ς δἐανωμώλους καὶ ἀτάκτους σφυγμοί ς χωρὶς μεγαλης βλώβης

ἀλωατον εὐρεθῆναι. Tit. Περὶ συνεχῶν πυρετῶν σφυrμου. τὶ τῆς ἀνυνμαλίας E. 8ὶ ευρεῖν E. 93 Flagitante sententia hoc vocabulum de meo addidi. 10) τεταμένους E.

89쪽

Mutuntur autem pulsus eliuin in Ρhreniticis, morbia pro phi enitidis specie: una enim phrenitis est cerebri insta natio eiusque assectio primaria: altera alitem

phrenitis inflammatio diaΡhragmatis, cujus particem fit cerebrum per symΡathiam. Hae autem. Pulsus habent duros et Ρarvos et debiles, quia utraque in

Partibus nervosis contingit: inflammationem enim si 5Ρectes, Pulsus tum communes habent tum proprios; ratione viciniae alterius prope cor pulsias habebit cre-hriores et citatiores: mastici vero fiunt utriusque pulsus ab utraque diastoles Parte ac veluti subiremiscer quis illos dixerit. et arteriam sursum BC deorsum serri,

vibratam, motu sedem naturalem relinquentem. Ad

modum frequens autem pulsus instans minatur animi deliquium. In Catocho vero et lethargo similis sere pulsuum mutatio contingit, quum similes sint morbi et multa inter se habeant communia. Uterque enim in posteriore cerebri Ρarte assecta Iocum obtinet, nosimiliter uterque a pituita Oritur: et Propterea laris diores et rariores habent pulsus, magnitudine vero diversos: catocho enim laborantium Pulsus .magnus est et durus et aequalis, lethargicorum vero Parvus et mollis et inaequalis. Α se invicem autem disserunt eo, qnod totius corporis habitus solvitur et initim scit in lethargicis, adstringitur vero et contrahitur in catocho assectis.

90쪽

- 6s έπονται δἐ Οἱ σφυγμοὶ καὶ εν τοῖς φρενιτικοῖς μασι κατὰ το ειδος της φρενίτιδος ' μία μἐν γὰρ ωι φρενιτις φλεγμονη τῶν περὶ τον ἐγκέφαλδεν , ητις κατὰ ' πρώτο--αν γίνεται' ἁλλη δέ εςι φρενῖτις φλεγμονητω διαφρώγματος , ' ης μεταλαμβώνει o ἐγκέφαλος καταουμ θυαν. αυται τους σφυγμους σκληροχ/ς ἐχουσι καιμικροψς καὶ ἀμυδρους, διὰ το ἀμφοτέρας εν νευρωδεσι μορίοις γενεσθαι' καθ' ὁ μἐν γὰρ φλεγμαίνουσιν ἀμφι-τεραι τοῖς σφυγμοὐς καὶ κοινοψς εχουσι , καὶ ιδέους' καθ' o ' γε η μία φλεγμονη πλησιαζει τη καρδίl πυκνο περους και ταχυτέρους εξει ' σπασμώδεις δἐ ' ἀμφοτερον πιι σφυγμοὶ γίνονται κατ - τερα τὰ μερη τῆς διασολῆς καὶ , ως ἁν ειποι τις, sποτρεμειν δοκῶν αυτοῖς καὶ ἀνα- φερεσθαι καὶ καταφερεσθαι τὴν ἀρτηρίαν κλονωδῶς Τ καταλιπουσαν τῆ κινήσει τὼν ἴδιον τοπον. λ δε ἁγαν του σφυγμοὐ πυκνον εφεδρεύουσαν ἀπειλεῖ συγκοπήν. 'Eν δε τοῖς κατοχοις καὶ τοῖς ληωργοις q σχεδὼν ὁμοιος η τροπὴ τῶν σφυγμῶν γίνεται, επειδὴ τ τα τὰ νοσήματα ομοιώ εισι καὶ κατὰ πολλὰ κοινωνουσιν ἀλλήλοις. ἐν γὰρ - δπισθεν μερει του εγκεφάλου παθόντι ἀμφοτερα γίνονται , καὶ υπο φλεγματικω αἰτέου ώσω -

τως ἀμφοτερα ' καὶ διὰ ταυτα βραδυτερους καὶ ἀραιοτε - ρους τοὐς σφυγμοὐς εχουσιν, εiς δε λ μέγεθος διαφε- ροντας. d γὰρ τῶν κατιρον σφυγμὀς μεγας ἐςὶ καὶ σκληρῶς καὶ Ῥαλὰς, τῶν δε ληθοργικῶν καὶ μικως καὶ μαλακὀς καὶ ανώμαλος. διαφέρουσι δἐ ἀλληλον καὶ 7 τῶ λύεσθαι μἐν τὴν oλην εξιν του σώματος καὶ διοιδέσκε - σθαι ' τοῖς ληθαργικοῖς , ἐσφίγχθαι δἐ καὶ συνεχεσοι

κοίς Ε. - Μutavi, quia sequitur τοῖς κατόχοις.