장음표시 사용
221쪽
ciem dum de Tiberio sermonem habet, Imperatorem appellat; duri de Pilato, Iudeae Praesidentem nominato dum de Pliilippo, Herodes, Palemnae Tetrarchas declarat dum Annaem Caiphax, sacerdotum Principes memoratra dum IOANN Baptista nudissimos terminos adhibet factum es au a verbis----super Dannem GHriae sane cedit , du6d Evangelista Mathaeus de Ioanne disierit . nempe quia istosis vestitus merit Cameli spoliis bili cinctus ad latus, &ruvida circumdatus lana , locustis pastum, sylvestrique melle quae vero cuneis pinsundo silentio praeterit S. Lucas , siau-
modo perhibens jactam es verbum Domini super Ioannem. Sed enim , quid intercedere censeamus, m quid tam prohiberes, quis minus posteritati communicentur hi tituli, hae praerogativae, haec S. Ioannis elogia siccine poenitentiarum acerbitas , macerationum austeritas , observantiarum rigor, queis ludatae pmvincia rapta tui in stuprarem , digna S. cae visa non tuerunt, ut aliqualem eorundem faceret memnonem e quorsum haec succinctissima petiodus factum es Verbum Dominisuper Ioannem ' Verum enim vero quod S. Ambrosius opinatur , refore , si , quid ipse sentisam, exprimere debeo ; tum. quae in praefata Deri Oeotintinentur inerogativae nimirum esse discipulum in coelesti schola eruditum , aut Magistruur, edocendis mortalibus superne destinatum , ad tantam accedunt altitudinem ut aliae quaevis, tametsi magnae, tametsi insigne , tametu
singularitate illustres, censera tossint in hisce cluabus includi, ne quodam epilogo constringi , atque adeo a nullis liis dignitate antecedij ac propterea velut elogiorum cum liam merito blas memorari FLM Sanctus Lucas, discurrit Ambrosius , OUndis usus est, diem msuum es merbum Domini supra I Anem si alia non adis et . unum dixit, se omnia retaravit. Iam vero .m, prout e Sancto colligimus Ambrosio , cum apprehensio sapientiae, tum eiusdem etiam ad proximorum notiorum utilitatem leniatio , qua vi
222쪽
iam transcendit seu natalium , seu religiosarum excellenti arum gloriam 'cile poteritis exorari N. ut, dum ad Magni Hieronymi honorem brevem panegyrim concipio, in imias liceat panegyris leges impingere, parriam , in qua immo lucem aspexit' avos , a quibus genus suum deduxi ,
natalium splendorem , quo mundo inclaruit, silentio involvere , poenitentia quam egit, austerissimum rigorem tace do praeterire ac perinde totum quem in praesens peror re intendo, distursum ad duo capita deducere et nimirum, quod cirra requiem , citra ullam respirationem , totam vitam occupaverit, ut alios doceret ac siti quadam inera Plebili stimulatus, non primos duntaxat, qui studiis dedic ti sunt sed extremos etiam, ac decrepita aetatis annos , qui quibuslibet laboribus receptui canunt , continuo fatiis
gaverit, ut addisceret Quibus ipse studiis sane ε mir bilis evasin ,, omnino portentosus mirabilis, utpote insignis Ecclesiae Doctor Iis medio Melesiae aperui os eius. Por
tentosus quippe propter Discipuli diligentiam in singis
larem doctrinae aviditatem , Sapientiae divinae thesaurarius et Mimptivit eum Dominus Smrim Sapientia remtellectus Azne vestros , quos utique Jam animo concepistis . applausus huiusmodi praerogativisin congruos, debitos , diutius more , ad exenteranda , queis orationem meam definire:
propositum est , capit , quantocius progredior. a. Usu propemodum jam invaluit, ut verae se pientiast , thesauri pretiosi tituliis proveniat Qua nimi. xum adiectione , satis a terrenis thesauris discernitur. Etenim isti caluissima sollicitudine recondi ille ad totius mundi proventum obvia liberalitate profundi amat. Agger oderiant esusmodi pretiosi rivuli simul, littora 3 quatenus=quaqUaversum in omnes partes , es mundi latera decursus
223쪽
fata assi uentiae divitias depromat, earundemqua cum Oppi inda&civitates , tum integras quoque Provincias , participes reddat Quorsum pertinere videtur , quod salomon , de apientia discurrens , ait : Dermemur fontes sui fora , is plateis a as tuas inride. Quorsum etiam Apostoli latita x. IVm mum emtum ' unusquisiue,scu accepi gratiam , in Mi rutrum sitim a iniserantes, Reus bovi dispensures vitifimanis gracilae DE Quo prorsus sensi de siluit locutus, Ro-- rvmanus sepiens , dum ad Lucilium suum scribit cupio in te omnia transfundere , in Meci de ali id discre, ut doceam nec me in res delectabit lieri eximia fit, δ' istaru quam mihi uni scisum sum Quae cum ita sint, facile quis conceperit, quo impetu , seu raptus , seu tractus Derit ad eiusmodi irrequietum literarum studium S. Hier nymus a vero copia , qua liberalitate , qua stupenda profusione deinceps dispensaverit, feceritque communem. quo largiter erat imbutus, cum sacrae tum ptophanae litteraturae thesaurum , id non facile quis pro dignitate repri sentaverit. Non contentus cum radij portentosae suae virtutis , illuminasse Dalmatiam , Italiam , Franciam , Gra clam, multas alias occidentis plagasci in Orientem se contulit ac prope Bethlehem , declamatam Palestinae civitatem sedem posint inibique celeberrimam Accademiam suscitavita Atque hic erat ille felicissimus seus , ex quo Iut e centro ad omnes mundi angulos gloriam Hieronyrruisma dilatavi Bethlehem alias, civitas panis , tum in Magnificum evasit sapientiae theatrum s ex illis angustiis, in quibus natum Patris Verbum primas voce edidit , suas quoque voces difffudit haec Syren Christiana e voces octintimas , eruditionis , instructionis , institutionis multifarias Commoratus apud cunas Salvatoris, ab erudita penna su vi imum stillabat lac. Ipsumque bethlehemiticum hospitium ex antro quodam mutatum fuit in quoddam theatrum , quod rite censeri poterat, totius Christianitatis oraculum qu
224쪽
pro Fesso Sancti Hieronymi. I9y
ovo, melius , securius,' felicius , quam olim ad Graculum Deli',cum Antiqui , recurrere poterant genuini fideles, & ab Hieronymi lingua doctissima sapientiae respor si recipere. Sano si compendia amemus, em tum Hierou nymus felix quidam ager, qui recepta doctrinae semetita a veta multiplicia reddere , multiplieata rursus mortalium cordibus implantare. e quidamini, qui non solum oωstentabat intellectu sui concham , undis sapientiae supra mdem repletam , verum etiam in limpidissimo rivulos undequaque missuentem. Erat quaedam apis , quae per latina- mos totius litteraturae hortos divagati, delicatiores studebae succos emungere , exinde mel eonficere, atque copiosa aliorum intellectibus alimenta praeparare. . Erat quaedam perspicax aquila , in id unice connixa , ut , cum in campis Gentilitatis, tum in sacra scripturae Montibus reconditorum conceptuum ac sensuum praedas ageret, actas cum magnan mo proventu rursus ad aliorun gustum dispertiret. Erat quoddam concavum speculum quod dispersbs in immemsum sapientiae radios laborabat in proprio pectore colligere, collectos cum duplicata energia denuo remitteres, remissosas dissitissima loca propagare.
40 Recepta jam a plerisque doctrina est , inquatuor Cherubinis, ab Ezechiel descriptis, prout ne p , iugaliuri adinstar, mirabilem illum gloriae DEI, cu rum trahebant, quatuor Ecclesiae doctores fuisse repraese ratos et utpote a quibus cum Sancta fides , tum veritas ta angelicat, nomenque Redemptoris , per universos propoM di angulta , cum triumphali pompa fuerun deportata. Et quoniam in illorum quolibet , quatuor disserentem observatae fuerunt stupendaeque tarmae , quatuor fame umnimirum asipeetus leonis , aspectus bovis, aspectus aquilae , ω atraus hominis , qui repetiantur, seu potius concipia beant in Sancto nostro Doctore, demonstrandum. Quid
us iacis quiddiciu promptius, Erat aspectus Leonis i
225쪽
quandoquidem desertorum factus habitator , cum sonora sua vocem terrebat, & fugabat haereticalia Monstra. irat aspectus bovis, quandoquiciem in volvendis , revolvendit qu voluminibus conisnuus sum lc fortiter laboravit. rat iaspectus aquilaeci trandoquidem mentis aciem , mediis talisnabus , ac orationis assiduitate occupatam , in divinoso
te perpetuo defixit nultibique majores delitia percepi Erat aspectus hominisci quandi quidem sciendi cupiditate stimulatus, cum inimaginabili diligentia studiis incubuit, die-hus, noctibus libris impalluit Studuit Hieronymus , cnuduit citra fatigarionem : tam ut sibi , quam etiam , ut
alijs proficeret Plurimas linguas non Elam intellexit, sed
tam intime calluit, ut pennae quoque obedirent ό Sch ori cam Romanam, Iatinam Graecam , Haebraicam , Arabi. cam, SIriacam, Chaldaearti omnibus in omnium vel suo proprio scribens diomate, mirum est , quid effecerit, quam essi, inciter qualuis Nationes , cum ad sacrae fidei amplexum tum ad Evangelicae veritatis agnitionem incitaverit. Praeterea si Pro pheta subiungere complacuit, Cherubinos a se destriptos similitudinem praetulusse , quasi carbones forent, magno fervore accensi , c lampades , peregrini lumi sclaritate radiantes aspectus eorum quasi carbonum ignis arae ilium , ct uasi sectus lampadarum e tum Hieronymus utrumque complexus est aspectum AE carbonis, lampadisci carbonis in sinu , Lampadis in externa conversatione; Carbonis in sinum nempe claritatem , instar carbonis a censam, .servide bullientem e lampadis in externa conve satione 3 siciscet initiis discursibus, in suis operibus in pur- fatis, liniatisque doctrinis, in Sanctis exemplis et Cum cinis Hieronymus mirum quantum inclaruit, lampadis adincta fulsit, fulgore vitiorum umbras in lagam coniecit, a ressim errores aut pessumdedit sui dissipavit. Vt adeo quatenus per ipsum a cuiusvis corruptionis malo praeservatus Mundus it proprium sibi merit encomtum et inest
226쪽
fal terram quatenus doctrinae praesitantia illustratus, illud ad se traxerit 3 vos est lux mund
Et quidni mundi Jux foret appellandus . quando ipsius imaginem reserebat solis j Solis inquam.
Etenim Iicut aquilis innatum i in huius planetae lumine perspicaces oculos defigere , aes exinde visum vel acuere , vel genialiter recreare a ita tum passim invalescebat, ad Himtonymum velut generalem mundi Doctorem recurrere , intricatissimas dissicultates deserres, ac ab eodem , velut a sciaentiarum sele dilucidationem sollicitare inquam ad ora it 2:reulum ex omnibus orbis terra partibus ad ipsum minae scriptura auri quaesisne es anae referebantur Quotiescumque conti-:erat, haereticos emergere , fideique Christiana negotium
sumpta iuga fuit , velut ad Alexandri gladium. Ubi vel
oriri , vel apparere successerat, Sacra Volumina bi com tradicere, vel contrarietatem involvere, quatenus aut Comciliationem nanciscerentur , aut explicationem 3 ad Hieronymi pennam deferebantur, velut ad pacificum Caduce-D Verbori quoties aut umbrae surrexerunt ambiguit tum , aut tenebrae errorum , aut nubila lalsitatum diremptio commissa filii Hieronymo , mundi soli, unico tum Universi Magistro e in medio Ecclesia aperuis os eius. MDeriente Os Hieronymo , suum c laudebant haeretici. In lingua , facem pretulit, velut Elias sui inculici qua vel munimum soluta, jam undique luminum micabant scintillae. Et aetes pennae, quae, quanta, qualis e ab hac, stygiar tus fuit malignitas , distillat rivuli, mn atrament , sed auri penitus colati , queis immane pretium ipsius additum voluminibusci formati charaeteres , quibus seu declarata fuit universi , seu registrata felicitas. Hinc ad ipsum pleno volatu se contuitie, vo medio: ia duntaxat conuitionishm
227쪽
mine, , sed summaequoque , queis ste ulum illud gloriari poterat , dignitatis heroes et Pauli Oros , Severi Sulpiiij, Apodemix, Aliph Damasi , . demum ille Doctorum hae. nix aestinus Domnes cupidi, omnes avidit te flagrantes in hoc limpidissimo Ente ora molaem , ab huius rari solis prevsissimis splendoribus irradiari , huius Magni Magistri beneficio doctrinarum undamenta stabili. re , huius Magistri , qui H meae, cetis apem os ins Et hic obsecro concessum mihi sit , honoribus S. Hieronymi, velut animati Divinitatis templi, α omnium scibilium nobilissimi theatri , adaptare oracula ia templi Salomonis , urbis itidem Hierosolimae honorem
a. a. ab Evangelico Propheta formatam erit raparatus mons Domus Domini , in vertice montium ' eleυabitur severse s sum ad eum omnes gerules ; en ibunt populi multι est dicen , emte Mahendamus ad montem Domi doc bit nos σι. Nam n sacer ille mons lyon , super omnes ,.
α monte mctales eminet , quidni Sanctum Hierorimum seu,ritatum praestantia , seu doctrinae plenitudine suprat montes omnes eminuisse dicemus, quando cum I sumno a Pontiffice Damasi , tum ab ipsi,met. Aligustino , Litterat - rum montibus, Magister ipsorum agnitus min,i inclama ous Dem si populi devotionis servore stimulati , tantaι oum agilitate conferre se solebant ad montem illum, quan pta a montibus fluvii praecipitane, M ad vallium prorundale deprope Ianici torrentes nos reperiemus , non aquariam, sed
discipulorum , sed illustrium ingeniorum , sed eruditionis a. ma excestentium muti omnes reconditioris litteraturae i. tibiandu ad sublimem , quae in Hieronymo vigebat , sapien. nam propenderunt , anhelarunt , quovis studio ad se deriva re', allaborarunt Ruinis, si Istaeviam, eroperantes ad templum illud materiales, secum dicere solebant , vel ad invicem, ct docebis nox, id noti .minus dicere potuit via,
228쪽
Christianitas de S. Hieronjmo intellectuali theatro quando ad eundem anxie coniugiem , tam pio te ruit admisia, iam benigne auditi tam erudite Moesta Manto cum ructu iulustrata.
Et vero tametsi magna stri Hieronym rii, eis quod singulariter illuminatus Magister e tota agnon
catur inristianirate ι utpote qui in is dis Eeclesia αperui os Has maior tamen evadit hinc . vi longe illustrior odiam doctor, ossicia distipuli nes exuerit , discendi sitim ad utinam vitae periodum conservaverit, nullis interim , ut mandem cononuo falleret, aboribus ae vigiliis pepercerit aures semper accomodaverit, inpertas semper tenuerit ad recipiendum defluvium illius sapientiae, quam avide per petuo ambiverat, designatam illis verbis ue o missi eum Spiritu vientia se intellectus Ue adeo,quando quis Hi ronymum solem appellasset, exquisitissimae suae litteraturae lumina quaquaverium diffundcntem experiri debuisset ab Hieronymo solis currum fuisse conscensura , per Umnes mundi araulo agitatum , ac , ut quarumvis virtutum ci ritudinem conquireret occupatum Alte nimirum ingeniorum iste Phoenix , impressam pectore gerebat Apoctoli periodum e veru Epsopum Doctorem esse : hinc tam egre i. .λgiis Sacros codices commentarius expotuit, expositionem tam η- profunda doctrina illustravi Acimonitus autem , c ab alia eiusdem Apostoli periodo Lancinatusci optorte Episco a rim i pam Aedilem eraseri ambas aures promptas habuit, Cada . liquid , quod solidam doctrinam saperet, ad ducendum, huis iste inclinatas Subibat quandoque mentem , unam homini ineuam natura , duas autem datas aures r ut imde moneretur , multa doceri debere cum lingua , audirivmro longe pluta , pluraque addisci, &apprehendi. Poterat equidem cum Isaia gloriari, dicere: Dominio deo mihi δε- Iinguam erudietam ' optime cognoscens , a Providentia divina .
assumptum pro doc uno Ecclesiae suae Magistro sed
229쪽
poterat etiam adiungere, Erigit aurem, at is audiam q- lagistrum mn hoc unice delectatus , crecreatus , adinstar discipuli quadiorem quo consuleret circumsipicereri quos interrogaret, frequentare alam V Ierius Maximus in Pythagorae diligentia sibi complacui:,. tam ab eodem amore repletus mi , ut finem ferm nullum siciae eandem depraedicandi , ω immensum quoddam mare encomiorum incipiam conferendi Neque, cur ipssim propterea reprehendam , quidquam reperio. Et M.,... nim tametsi jam tum fuerit , perfectissimum urus Sapienti G, Lo. ν tamen in AEgyptum se contulia, illum in finem, ue litteras symbolicas, in illa schola usitatas, addisceret& doctrinam, sola traditone posteritati communicari seliram, in suae mentis aerarrum importaret Quoa mirabili non latum felicurate, sedin compendio consecutus est Dehinc in Perta a propectus, discipuli munus rursum aemulatus, coelorum motus , planetarum circuitus,in reliqua , quae tum ab Magis docebantur, inimaginabitidiligentia complexus est. His
nondum contentiis , Insulam Candia petite, partanamque civitatem, itinere, plurimis incommodis , t gravibus persecutis constante Ut nempe α leges , queli publicum re gebatur ' mores, experiretur Et rametsi praeter Platonem , qui tamen, accedente totius vastissimi mundi contecu - .i sone , applausu is imi mortalium sapientissmus ribere 'tur 2 dc eiusdem eloquentiae, prout Gentilium doctiores O qui olene , euantia miservolitas tanta tueret', ut ne a
Numinum Deitate potuisso superario sublimissima quaevis queis faunitum illud condecorabatur, insenia, Athenas magna contentione concurrerine , ut diuerentem Pythagorae
linguam, velitv dulcissimam Philomelam audirenu, his nec obi tantibus , nec curatis .ies Mil si inis inaestuatiles D a , vas simosque campos , em in Farbariem , flexu serfossam ambitu misrum sena- ῶθ' lus Urasar: Et quid' ipsum putum eiusmodi fluxuosiis Nili circuitibus
230쪽
lutosis camporum impedimentis, horridiabarbarorum cohabitatioribus, profundis ouarum talibus, quaesiuge,vel utilit iis cogitastes namirum ut in annoserum , quos tum AEgyptus alebat, Magistrorum Notitiam devenitet, in ramiliaritatem ipsorum se insinuaret, receptus in Scholam , docentes amiure , profectumque litterarium quotam afficiebatur, uti timis lineis, quamlim equidem humano studio possibile, abstavere: eterum quis in Hieronymi persena , Pythagorae studium non modo renovatum videt , verum etiam multis parasangis superatum ' siquidem impatienti sari vitae desiderio victus, vastas primum Graeciae provincias Hae hinc maritimas, montosasque Galliae regiones ρ eum Pal stina terram peragrans, in intimas Syriae, qualioreque ho ridissimas oras pervasit, nullam in alia re consolationem re Periens, quam in mutatis studiorum laboribus ς nullum omnino gaudium , quam in magis semper ac magis promota Spiritus puritate, doctrinae incremento ruientiarum peris tione. Et si grava serte vobis sit, di modo dictis fidem adhiberes, patiemini, proculdubio, ad ipsiuimet Hieronymi, quod de se ipse perhibet, testimonium vos ablegarici quod ad Pammacnium, Oceanum scribens, ita coneipit Dum Dis . essem iuvenis , mro discori feνua ardore Dein quod magis considerandum : Iam canis spargebatur caput uagi frum potius , quam Discipuum decebas tamen tum perrexi Alexandriam , audiit Didymum , in multis eiura ias Q. M 'ferri, Mur. Et caetera quae porro legere eit. Et quis verb vestrum erit, N. cui negotium non fa- Cessat, aut saltem admirationem creet, eiulmodiprodigiosa humilitas , serventissimum sciendi desiderium e Quod non Contentus cum devoratis in puerili aetate scholis pulveribus . nec cum consummatis robustae iuventutis flores, vigore, viribus, adhuc distipulum induat scholam frequentet, Ven raudam canitiem, adepti magisterii gradum abunde satis an scaentem, inquietet,vi studiis divexet et constantiissime re C s